Theo luật quốc tế, Mỹ có quyền đi lại trong vùng biển quốc tế mà không cần tham khảo ư kiến của bất cứ quốc gia nào.
Sáng hôm qua, ngày 27-10, Mỹ đă đưa chiến hạm USS Lassen vào khu vực 12 hải lư gần các đảo nhân tạo mới được Trung Quốc cải tạo trái phép trên Biển Đông.
Động thái này được là sự thách thức và cảnh báo bấy lâu nay của Mỹ đối với những hành vi trái phép của Trung Quốc. Mỹ vẫn thường cảnh báo trước đó rằng, hành vi cải tạo các băi đá ngầm thành đảo nhân tạo mà Trung Quốc tiến hành là hành vi không được chấp nhận, đe dọa ḥa b́nh và an ninh hàng hải trong khu vực.
Căng thẳng Mỹ- Trung tăng cao khi tàu hải quân Mỹ tiến vào khu vực 12 hải lư các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng phi pháp trên Biển Đông
Trung Quốc phản ứng quyết liệt
Trước việc Mỹ đưa một tàu hải quân vào khu vực, Trung Quốc đă lên tiếng phản ứng mạnh mẽ, tuyên bố rằng, động thái đó đang “phá hỏng mối quan hệ ngoại giao Trung- Mỹ và ảnh hưởng đến ḥa b́nh khu vực”.
AP dẫn lời Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết các cơ quan chức năng nước này đang giám sát chặt chẽ các hành động của phía Mỹ và cảnh báo tàu sân bay USS Lassen khi tàu này đi vào khu vực 12 hải lư gần băi đá Subi trong quần đảo Trường Sa.
"Những hành động của tàu chiến Mỹ đă đe dọa chủ quyền và an ninh của Trung Quốc, đe dọa sự an toàn của nhân viên và các cơ sở trên các rạn san hô, gây tổn hại ḥa b́nh và ổn định của khu vực", Tuyên bố đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết.
"Phía Trung Quốc bày tỏ sự không hài ḷng mạnh mẽ và kiên quyết phản đối", Tuyên bố nói.
Phóng viên AP b́nh luận rằng, động thái đưa tàu hải quân vào tuần tra trên Biển Đông phù hợp với chính sách tái cân bằng tại châu Á của Mỹ, đồng thời góp phần đẩy lùi sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Đông. Philippines, một đồng minh của Mỹ hoan nghênh động thái này như là một cách giúp duy tŕ "sự cân bằng quyền lực."
Kể từ năm 2013, Trung Quốc đă tăng tốc cải tạo và xây dựng các tiền đồn mới trên các rạn san hô và băi đá ngầm, sau đó xây dựng các ṭa nhà, bến cảng và thậm chí cả các đường băng đủ lớn để phục vụ được các máy bay ném bom và máy bay chiến đấu. Mỹ và các nước trong khu vực coi các hoạt động này là những nỗ lực nhằm thay đổi hiện trạng lănh thổ bằng cách thay đổi địa lư.
Các quan chức Hải quân đă cho biết việc Mỹ đưa tàu tuần tra đi vào khu vực 12 hải lư là cần thiết để khẳng định lập trường của Mỹ rằng các đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp phi pháp không thể được coi là lănh thổ có chủ quyền với vùng lănh hải xung quanh.
Luật pháp quốc tế cho phép tàu quân sự quyền "qua lại tự do" trong các vùng biển quốc tế mà không cần thông báo. Mặc dù vậy, Bộ Ngoại giao Trung Quốc vẫn mặc nhiên cho động thái của tàu hải quân Mỹ là “bất hợp pháp”.
Mỹ vẫn thường xuyên khẳng định rằng nước này không có tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông và cũng không nghiêng về bên nào, nhưng nhấn mạnh về tự do hàng hải và tự do giao thương. Ước tính có khoảng 30% thương mại toàn cầu lưu thông qua Biển Đông. Đây c̣n là nơi có ngư trường phong phú và giàu tiềm năng trữ lượng khoáng sản dưới đáy biển.
Trung Quốc cũng nói rằng họ tôn trọng các quyền hàng hải nhưng lại đưa ra yêu sách phi lư về đường 9 đoạn, theo đó, nước này tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết các vùng biển trên Biển Đông. Tuy nhiên nước này lại không đưa ra được những chứng cứ pháp lư chính xác đối với yêu sách của ḿnh.
VietBF© Sưu tập