Những ǵ ông Tập đang nắm giữ trong tay là điều khiến ai cũng phải kinh ngạc v́ đây là điều chưa từng có trong lịch sử. Chỉ trong vẻn vẹn có 4 năm mà ông Tập đă đạt tới vị trí đỉnh cao của quyền lực. Đây là điều mà ai cũng phải sốc. Thế lực nào đă giúp ông Tập Cận B́nh làm nên điều phi thường này?
Ông Tập Cận B́nh trở thành “lănh đạo cốt lơi” chỉ sau 4 năm nắm quyền, trong khi người tiền nhiệm của ông tại vị 10 năm vẫn không có được danh hiệu này.
Ông Tập Cận B́nh đă thay đổi cấu trúc quân đội Trung Quốc và thực hiện hàng loạt chiến dịch pḥng chống tham nhũng.
Bằng cách nào mà ông Tập Cận B́nh, Chủ tịch Trung Quốc đạt được danh hiệu “lănh đạo cốt lơi” chỉ trong 4 năm ngắn ngủi? Cần nhớ rằng người tiền nhiệm Hồ Cẩm Đào tại vị 10 năm nhưng không nhận được danh hiệu cao quư này.
Ông Tập được gọi là “lănh đạo cốt lơi” sau phiên họp toàn thể lần 6 kết thúc cách đây ít ngày ở thủ đô Bắc Kinh. Thông cáo báo chí nhấn mạnh “toàn bộ đảng viên xoay quanh cốt lơi là đồng chí Tập Cận B́nh”.
Không giống như chức danh tổng bí thư, “lănh đạo cốt lơi” không được định danh trong tài liệu của đảng Cộng sản Trung Quốc. Dù vậy giới phân tích nhận định ông Tập có quyền phủ quyết toàn bộ, và cách gọi này đưa ông lên ngang tầm với Mao Trạch Đông hay Đặng Tiểu B́nh. Việc ông Tập Cận B́nh được trao quyền nhiều hơn cũng chấm dứt hàng thập kỷ xây dựng vị thế lănh đạo tập thể ở Trung Quốc.
Trần Đào Anh, phó giáo sư Đại học Chính trị và Luật Thượng Hải cho biết ông Tập nắm được quyền lực lớn hơn nhiều so với người tiền nhiệm. Ông Tập Cận B́nh có trong tay khả năng tập hợp và củng cố quyền lực rất lớn khi là “lănh đạo cốt lơi”.
Phiên họp toàn thể lần thứ 6 quyết định trao chức danh "lănh đạo cốt lơi" cho Tập Cận B́nh.
Giáo sư Trần nhắc lại trường hợp của Hồ Cẩm Đào và Giang Trạch Dân trước đây. Khi ông Giang từ nhiệm, ông giữ chức chủ tịch Quân ủy Trung ương thêm 2 năm và người trong quân đội chủ yếu là người của Giang Trạch Dân.
Khi lên nắm quyền vào năm 2012, Tập Cận B́nh loại bỏ Từ Tài Hậu và Quách Bá Hùng v́ tội tham nhũng trong hai năm 2013 và 2014. Đây là hai nhân vật có ảnh hưởng lớn dưới thời Giang Trạch Dân. Từ Tài Hậu qua đời năm trước v́ ung thư bàng quang c̣n Quách Bá Hùng đang chịu án chung thân.
Trong vai tṛ là tân Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận B́nh thực hiện chiến dịch thanh lọc hoàn toàn bộ máy quân đội. “Ông Tập cải cách Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc và nắm chặt hơn quân đội trong tay”, giáo sư Trần nói.
Quan điểm của giáo sư Trần trùng với cựu ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và cựu Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Robert Gates.
“Hồ Cẩm Đào, không giống như Giang Trạch Dân, chưa bao giờ có trong tay quyền kiểm soát quân đội”, bà Clinton nói trong bài phát biểu năm 2013 bị Wiki Leaks công bố đầu tháng 10. “Do đó ông Tập Cận B́nh t́m mọi cách nắm giữ quyền lực và tôi nghĩ rằng đây là tín hiệu tốt”.
Ông Hồ Cẩm Đào tiếp xúc các thành viên Quân ủy Trung ương, đằng sau là Quách Bá Hùng và Từ Tài Hậu.
Ông Robert Gates cũng nhận định tương tự khi cho rằng ông Hồ Cẩm Đào không có được toàn bộ thực quyền trong tay. Khi ông Gates ghé thăm Bắc Kinh năm 2011, quân đội Trung Quốc biểu diễn bay thử nghiệm mẫu máy bay tàng h́nh Jian-20 hoàn toàn mới. Ông Hồ Cẩm Đào không hề biết tới sự kiện này cho tới khi nó diễn ra.
“Điều này cho thấy lănh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc không được quân đội thông báo”, một quan chức cấp cao Mỹ trả lời báo chí năm 2011.
Giáo sư Đinh Tuyết Lượng, một học giả xă hội ở Đại học Công nghệ và Khoa học Hong Kong nhấn mạnh quyền lực của ông Tập có được chủ yếu nhờ các cuộc thanh lọc lớn ông thực hiện trong bộ máy công an và quân đội.
Cựu Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và Giang Trạch Dân tại triển lăm quân sự quốc tế năm 2004.
“Hiếm khi nào có một lănh đạo tấn công vào thành tŕ của công an và quân đội cùng lúc”, giáo sư Đinh nói. “Nhưng ông Tập rất cương quyết thực hiện”.
Giáo sư Đinh nhấn mạnh chiến dịch “săn cáo” gần đây của ông Tập đă loại bỏ nguyên Bộ trưởng Công an Chu Vĩnh Khang và hai phó chủ tịch Quân ủy Trung ương là Từ Tài Hậu và Quách Bá Hùng. Ông Đinh cho rằng sự cương quyết của người đứng đầu đảng Cộng sản Trung Quốc là do ông sinh ra trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa.