Hà Lan kiện Nga ra Ṭa án Nhân quyền châu Âu, cáo buộc Moskva liên quan tới vụ bắn hạ máy bay MH17 tại Ukraine năm 2014.
Chiếc máy bay chở khách MH17 của hăng hàng không Malaysia Airlines đang trong hành tŕnh từ Amsterdam tới Kuala Lumpur th́ bị bắn hạ ở miền đông Ukraine vào tháng 7/2014, giết chết toàn bộ 298 người trên máy bay, trong đó hai phần ba nạn nhân là người Hà Lan.
Bằng cách đưa vụ kiện ra ṭa, chính phủ Hà Lan hy vọng sẽ đ̣i được "sự thật, công lư và trách nhiệm" cho các nạn nhân. Hà Lan cho rằng Nga phải chịu trách nhiệm về vụ tai nạn, nhưng Moskva phủ nhận mọi liên quan.
"Đ̣i được công lư cho 298 nạn nhân trên chuyến bay MH17 bị bắn hạ đang và sẽ luôn là ưu tiên cao nhất của chính phủ", Ngoại trưởng Hà Lan Stef Blok nói hôm 10/7. "Bằng cách đưa vụ án ra ṭa ngày hôm nay, chúng ta đang tiến gần hơn tới mục tiêu này".
Hiện trường vụ bắn rơi máy bay MH17 tại miền đông Ukraine năm 2014. Ảnh: Reuters.
Động thái này của chính phủ Hà Lan nhằm ủng hộ những vụ kiện đơn lẻ do thân nhân của 65 người Hà Lan đệ đơn.
Việc Hà Lan kiện Nga là một trong những vụ hiếm hoi về việc một quốc gia kiện một quốc gia khác trước ṭa án nhân quyền châu Âu. Chỉ 24 vụ tương tự xảy ra từ năm 1953 tới nay.
Thông báo này đưa ra trong bối cảnh một phiên ṭa h́nh sự xử vụ án sắp diễn ra tại Hà Lan sau thời gian dài tŕ hoăn v́ Covid-19. Công tố viên đă buộc tội ba người Nga và một người Ukraine v́ bắn hạ máy bay. 4 người này bị xét xử vắng mặt v́ Nga từ chối dẫn độ công dân và người Ukraine được cho là có hộ chiếu Nga.
Theo kết quả điều tra do một nhóm chuyên gia quốc tế Hà Lan, Bỉ, Australia, Ukraine và Malaysia tiến hành, một tên lửa pḥng không BUK bắn đi từ lănh thổ miền đông Ukraine do phiến quân ly khai thân Moskva kiểm soát, đă thổi bay chiếc Boeing 777 khỏi bầu trời.
Các nhà điều tra cho hay có bằng chứng cho thấy tên lửa bắn hạ MH17 được đưa vào Ukraine từ một căn cứ quân sự Nga và bệ phóng di động dùng để bắn nó sau đó được đưa về Nga.
Năm 2018, chính phủ Hà Lan tuyên bố Nga phải chịu trách nhiệm về vụ này và đang truy trách nhiệm của Moskva.
"Chính phủ rất coi trọng các cuộc thảo luận với Nga về vấn đề trách nhiệm nhà nước", Bộ trưởng Hà Lan nói. "Mục đích của những cuộc họp này là t́m ra giải pháp công bằng cho những đau đớn và thiệt hại gây ra bởi MH17 bị bắn hạ".