Theo hăng tin CNN và báo Wall Street Journal, Trung Quốc đă xây dựng một cơ sở quân sự ngầm bên trong cảng thương mại Khalifa.
Mỹ theo dơi suốt 1 năm, phát hiện nhiều chi tiết đáng ngờ
Cảng này nằm cách thủ đô Abu Dhabi của Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE) khoảng 80km.
Tờ Wall Street Journal là tờ báo Mỹ đầu tiên đưa tin, khẳng định dự án xây dựng tại cảng này đă bị ngưng. Sau đó, hăng tin CNN dẫn 2 nguồn thạo tin cũng cho biết, ít nhất tại thời điểm này, công tŕnh bên trong cảng container Khalifa đă phải tạm ngưng sau khi chịu áp lực từ giới chức ngoại giao Mỹ.
Theo CNN, các quan chức cấp cao và nhiều nghị sĩ hàng đầu Quốc hội Mỹ đă theo dơi sát sao dự án này trong ít nhất 1 năm trở lại đây v́ cho rằng có một căn cứ quân sự ẩn trong cảng thương mại Khalifa.
Cảng container Khalifa của UAE. Ảnh - Abu Dhabi Ports
Tuy Trung Quốc và UAE đều khẳng định đây là dự án đơn thuần v́ mục đích thương mại nhưng các quan chức t́nh báo Mỹ quan sát thấy, nhiều tàu được nguỵ trang thành tàu thương mại - giống như cách thức điển h́nh quân đội Trung Quốc thường sử dụng để thu thập thông tin t́nh báo - ra vào cảng, hăng tin CNN dẫn 2 nguồn tin thân cận cho biết.
C̣n theo tờ The Wall Street Journal (WSJ), một số h́nh ảnh vệ tinh chụp cảng Khalifa cho thấy nhiều chi tiết đáng ngờ về công tŕnh xây dựng bên trong cảng container, do hăng tàu Trung Quốc Cosco xây dựng và vận hành.
Trong đó có chi tiết như hoạt động đào bới, được cho là nhằm xây ṭa nhà nhiều tầng và một khu vực bị che đậy nhằm tránh sự giám sát của bên ngoài.
Theo CNN, vài tháng gần đây, giới chức và nghị sĩ Mỹ liên tục có tác động ngoại giao liên quan tới dự án này, thậm chí c̣n định huỷ đơn hàng bán chiến đấu cơ tiên tiến và các loại vũ khí, đạn dược tiên tiến của Mỹ cho UAE.
WSJ cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đă trao đổi trực tiếp với Thái tử Mohammed bin Zayed al-Nahyan của Abu Dhabi hai lần, trong tháng 5 và tháng 8.
“Lần cuối kiểm tra, chúng tôi đă thuyết phục thành công để phía UAE chấm dứt dự án này. Tuy nhiên, đây là vẫn là vấn đề nóng”, nguồn tin của CNN cho biết.
Trước thông tin trên, từ phía UAE, người phát ngôn Đại sứ quán UAE tại Washington (Mỹ) khẳng định, vương quốc này chưa bao giờ có thoả thuận, kế hoạch, bàn bạc, hoặc có ư định cho Trung Quốc đặt căn cứ quân sự hay tiền đồn, đại loại vậy.
Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ từ chối b́nh luận. Đại sứ quán Trung Quốc chưa có phản ứng.
"Đây vẫn là vấn đề nóng"
Trước đó 4 năm, hải quân Trung Quốc đă xây căn cứ quân sự nước ngoài đầu tiên tại Djibouti, nằm trong cảng thương mại do Trung Quốc quản lư ở Doraleh. Ngoài ra, Trung Quốc cũng phát triển các cảng thương mại tại Pakistan và Sri Lanka.
Phía Mỹ coi các động thái trên của Trung Quốc rơ ràng là hành động muốn xây dựng những vị trí vững chắc để phục vụ tiếp cận quân sự.
Cả cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đến lănh đạo đương nhiệm Joe Biden đều t́m cách gây áp lực, buộc UAE phải đ́nh chỉ dự án tại cảng Khalifa liên quan tới Trung Quốc.
Hiện nay, dù công tŕnh xây dựng bí mật bên trong cảng đă gần như dừng lại nhưng giới chức Mỹ cho rằng, sự hiện diện ngày càng sâu rộng của Trung Quốc tại UAE vẫn có thể tiềm ẩn nguy hiểm với kế hoạch bán máy bay F-35, máy bay không người lái Reaper và một số loại vũ khí đạn dược tiên tiến khác, với trị giá 23 tỉ USD của Mỹ cho UAE.
“F-35 là viên ngọc quư của chúng tôi. Chúng tôi cần phải bảo vệ công nghệ của ḿnh và an ninh cho tất cả các đối tác” – Phó Trợ lư Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mira Resnick chia sẻ hồi đầu tuần.
UAE là đối tác quan trọng của Mỹ trong nỗ lực chống khủng bố ở khu vực. Hiện tại, Mỹ đang có hàng ngh́n quân đồn trú tại căn cứ không quân của UAE, cách thủ đô Abu Dhabi chỉ khoảng 30 km.