Thảm kịch khiến 68 người chết là một trong nhiều tai nạn hàng không ở Nepal, quốc gia có địa h́nh "thù địch" với hoạt động của máy bay.
Vụ rơi máy bay chở 72 người của hăng hàng không Yeti Airlines ở thành phố Pokhara ngày 15/1 là thảm kịch hàng không nghiêm trọng nhất ở Nepal trong 30 năm qua, cũng là tai nạn hàng không tồi tệ thứ ba trong lịch sử nước này, theo dữ liệu từ Mạng lưới An toàn Hàng không.
Ít nhất 68 người đă thiệt mạng trong vụ tai nạn, cơ hội sống sót của 4 người c̣n lại được cho là "bằng không", khi máy đâm vào hẻm núi cạnh bờ sông, vỡ làm nhiều mảnh và rơi xuống vực sâu hàng chục mét.
Lực lượng cứu hộ tại hiện trường vụ máy bay rơi ở Pokhara, Nepal, hôm 15/1. Ảnh: Reuters
Các chuyên gia cho rằng các điều kiện như thời tiết khắc nghiệt, tầm nh́n hạn chế và địa h́nh đồi núi phức tạp là những yếu tố khiến Nepal trở thành địa danh nguy hiểm nổi tiếng trong ngành hàng không.
Chiếc máy bay của Yeti Airlines hôm 15/1 gặp nạn khi sắp kết thúc chặng bay ngắn từ thủ đô Kathmandu tới Pokhara. Thành phố Pokhara là điểm du lịch nổi tiếng của Nepal và là cửa ngơ dẫn tới các cung đường leo núi được ưa thích trên dăy Himalaya. Đây là điểm khởi đầu cho cung trekking Annapurna Circuit nổi tiếng, với hơn 181.000 người nước ngoài tới đây năm 2019.
Nepal, quốc gia 29 triệu người, có 8 trong số 14 ngọn núi cao nhất thế giới, trong đó có đỉnh Everest. Những dăy núi hiểm trở tuyệt đẹp khiến nơi đây trở thành điểm du lịch nổi tiếng.
Nhưng địa h́nh này gây nhiều khó khăn cho phi công và kiểm soát viên không lưu, đặc biệt khi thời tiết xấu. Mọi thứ càng nghiêm trọng hơn do nhu cầu sử dụng máy bay cỡ nhỏ để hạ cánh xuống các vùng đồi núi xa xôi.
Theo báo cáo an toàn năm 2019 của Cơ quan Hàng không Dân dụng Nepal (NCAA), "địa h́nh thù địch" của đất nước là một trong những "thách thức lớn" mà các phi công phải đối mặt.
Báo cáo của NCAA cho thấy máy bay cỡ nhỏ từ 19 chỗ ngồi trở xuống dễ xảy ra tai nạn hơn tại Nepal, trong khi đây là phương tiện hàng không chính ở nước này.
Sân bay ở thị trấn Lukla, đông bắc Nepal, cửa ngơ lên đỉnh Everest, được gọi là sân bay nguy hiểm nhất thế giới. Đường băng ở Lukla nằm trên vách đá lưng chừng núi, ngay cạnh một vực thẳm. Nhiều tai nạn chết người đă xảy ra ở đây, trong đó có vụ rơi máy bay cỡ nhỏ năm 2008 khiến toàn bộ 18 người trên máy bay tử vong và vụ rơi trực thăng năm 2019 khiến tất cả 7 người, trong đó có Bộ trưởng Hàng không Dân sự và Du lịch Nepal, tử vong.
Việc thiếu đầu tư để nâng cấp đội máy bay cũ cũng làm tăng nguy cơ đối với ngành hàng không Nepal.
Năm 2015, Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), cơ quan của Liên Hợp Quốc, đă ưu tiên hỗ trợ Nepal thông qua chương tŕnh Đối tác Hỗ trợ Thực hiện An toàn Hàng không. Hai năm sau, ICAO và Nepal tuyên bố hợp tác giải quyết các vấn đề an toàn.
Với sự hỗ trợ của ICAO, Nepal đă có nhiều cải thiện trong tiêu chuẩn an toàn bay, nhưng vẫn đối mặt nhiều thách thức và các vụ tai nạn chết người tiếp tục diễn ra. Tháng 5/2022, chuyến bay của hăng Tara Air khởi hành từ Pokhara đâm vào núi khiến 22 người chết.
Hiện trường tai nạn máy bay ở sân bay Kathmandu, Nepal, tháng 3/2018 khiến 51 người thiệt mạng. Ảnh: Reuters
Đầu năm 2018, chuyến bay của US-Bangla Airlines từ thủ đô Dhaka của Bangladesh tới Kathmandu rơi khi đang hạ cánh và bốc cháy, khiến 51 trong số 71 người trên máy bay thiệt mạng.
Năm 2016, một chuyến bay khác của Tara Air rơi khi đang bay cùng tuyến đường giống máy bay gặp nạn hôm 15/1. Trên máy bay chở 23 người, không ai sống sót.