Vụ máy bay Yak-130 rơi, huấn luyện gần 60 mươi phút mà hơn 29 triệu USD đă tan tành mây khói. Hoá ra quân đội mua hàng Nga nhưng chất lượng Tàu, lúc bay thử mới biết quá nhiều lỗi kỹ thuật.
Chiều 8/11, máy bay quân sự Yak-130 rơi được phát hiện tại khu rừng Vườn Quốc gia Yok Đôn, tỉnh Đăk Lăk, cách sân bay Phù Cát khoảng 250 km.
Giá một chiếc Yak-130 được công bố là hơn 29 triệu đô la. Có một hợp đồng xuất khẩu đang diễn ra với Việt Nam, theo như được biết, Việt Nam đă nhận được 6 đến 12 máy bay Yak-130 vào năm 2021. Nay mất 1 chiếc. Câu hỏi được đặt ra ở đây là: Tại sao một chiếc Yak-130 mới như vậy lại không bung càng được?
Tính đến nay đă có hơn 10 vụ tai nạn máy bay Yak-130 do Nga sản xuất. Riêng từ đầu năm 2024 đă xảy ra 3 vụ tai nạn ở Bangladesh, Lào và Việt Nam. Hầu hết các lỗi gây ra tai nạn đều được xác định là "trục trặc kỹ thuật", trong đó có lỗi không hạ được càng tương tự như vụ rơi vừa rồi ở B́nh Định. Tóm lại, Yak-130 xứng đáng được coi là "quan tài bay Made by Putin"!
Hạnh Nhân
Ở nước ngoài th́ mạng phi công đáng giá hơn máy bay cả ngh́n lần.
Ở Việt Nam th́ cái máy bay lại có giá hơn mạng phi công gấp ngh́n lần.
Cũng do chính sách của chế độ độc tài mà máy bay lại có giá trị hơn phi công, phi công phải cố gắng cứu máy bay khi gặp sự cố. Giờ th́ phi công cũng đă biết là lái cái đống rác quân sự của Liên Xô th́ sớm muộn ǵ cũng có ngày rớt, nên thôi cứ lo giữ cái mạng đă.
“Lúc t́m được anh Sơn, mọi người gần như kiệt sức, tất cả đều bị căng cơ và đói, khát. C̣n một chai nước không ai dám uống và 2 gói ḿ, chúng tôi để dành cho phi công. Khi đi qua suối, khát quá cả đoàn đành uống tạm nước suối để tiếp tục hành tŕnh".
Thế mới thấy, may mà t́m được phi công trong vụ rơi máy bay Yak-130 ở Đăk Lăk sớm không th́ cả đoàn chết đói chết khát. Kỷ nguyên vươn ḿnh rồi mà đến cái túi lọc nước c̣n không có. Báo chí đưa tin đọc th́ có vẻ cảm động nhưng mà lại chứng tỏ tŕnh độ cứu hộ cứu nạn và hậu cần rất kém, giống như tự phát chứ không có chút chuyên nghiệp nào.
Suốt ngày thấy tập trận rồi rơi máy bay, không hiểu quân đội làm ăn kiểu ǵ. Đă vậy phi công rơi xuống dừng th́ phải có trang bị GPS hoặc không th́ phải có mấy khẩu đạn pháo để bắn t́m vị trí cho dễ. Đây toàn tay không ngồi đợi. Ngay cả đội cứu hộ đến nơi cũng như đám chết đói. Có khi suưt c̣n phải cứu hộ của cứu hộ. Tóm lại dân thấy giờ mà có chiến tranh là đáng lo đấy.
Hạnh Nhân
Tiêm kích hạng nhẹ YAK-130 chuyên dùng để huấn luyện, trang bị năm 2021, vậy là mới có 3 năm tuổi, chưa đến 1/10 thời hạn sử dụng khoảng 40-50 năm vậy là quá mới mà hỏng càng đáp, không mở khi hạ cánh là chuyện khó hiểu. Do máy bay rơi khi hết nhiên liệu, bị phá hủy nhưng không bị nổ, cháy nên việc điều tra nguyên nhân vụ hỏng máy bay là chuyện khá dễ, quân đội chắc chắn có câu trả lời nhanh chóng. Hy vọng có người phải chịu trách nhiệm trong tổn thất tài sản quốc pḥng lớn này.
Sau khi phi công nhảy dù, chiếc YAK 130 bay tiếp khoảng 180 km mới hết nhiên liệu và hạ cánh cứng xuống rừng. Với tốc độ tiếp cận sân bay khá thấp, chỉ khoảng 150 KN, tương đương 270 km/h, như vậy khoảng cách 180 km tương ứng với khoảng 40 phút bay, dự trữ thời gian bay như vậy là c̣n khá dài cho những nỗ lực cứu văn. Diễn biến vụ tai nạn cho thấy, những người tham gia: Phi công, và người điều hành ca bay có lẽ chưa tận dụng hết tiềm năng có thể có để cứu máy bay.
Hai Bui Hong
Khi phát hiện bị mất điều khiển một bên chân và không thể hạ cánh b́nh thường, các phi công đă được chỉ huy cho phép bỏ máy bay. Trước khi bung dù, các anh đă chọn cho Yak hướng bay ra biển và xác lập vị trí nó sẽ phải rớt ở khoảng cách 35km.
Do máy móc c̣n tốt và với chế độ bay tự động, Yak đă không làm theo những ǵ các phi công đă bắt nó phải làm. Thay v́ phải đâm xuống biển th́ Yak đă lấy lại độ cao, chọn hướng bay ngược lại để trở về với đất liền. Nó muốn về nhà.
Tuy Yak không sinh ra ở đây nhưng Đông Lào chính là quê hương của nó. Yak đă được mua về, được chăm sóc, nuôi nấng, dạy dỗ, nó đă lớn lên và trưởng thành ở chính nơi này. Yak đă bay thêm được tới 250km nữa rồi mới hết xăng, chịu rớt xuống và nát bấy ra giữa ḷng tổ quốc.
Vĩnh biệt Yak!