Đừng lầm tưởng ngủ sớm là 'chìa khóa' sức khỏe: Sự thật bất ngờ về giấc ngủ

[june04]

Chú Lý, một người đàn ông 60 tuổi đến từ Quảng Châu, luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến sức khỏe của mình. Với thói quen đi ngủ và dậy sớm, chú tin rằng điều này giúp chú duy trì sức khỏe tốt hơn so với những người đồng trang lứa. Tuy nhiên, gần đây, thông tin từ mạng xã hội đã khiến chú cảm thấy hoang mang khi nghe rằng “Đi ngủ sớm có thể dẫn đến cái chết sớm”. Điều này khiến chú không biết nên tin vào đâu.

Vậy, người cao tuổi nên cân nhắc thế nào về thời gian ngủ?

Thực tế, việc đi ngủ sớm có ảnh hưởng đến tuổi thọ hay không?

Theo các quan điểm truyền thống, "đi ngủ sớm là tốt cho sức khỏe." Y học cổ truyền Trung Quốc cũng khuyến nghị: "Nên đi ngủ sớm và chỉ thức dậy khi trời sáng." Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây trên tạp chí "Y học về giấc ngủ" lại cho thấy một kết quả khác biệt. Nghiên cứu này đã theo dõi hơn 112.000 người ở 21 quốc gia trong hơn 9 năm. Kết quả cho thấy, việc đi ngủ trước 10 giờ tối có liên quan đến việc gia tăng nguy cơ tử vong.

Cụ thể, người có thói quen đi ngủ sớm có tỷ lệ tăng 29% nguy cơ gặp phải các sự cố tim mạch nghiêm trọng so với những người ngủ vào giờ bình thường (từ 10 giờ tối đến 12 giờ sáng).

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng nghiên cứu này chưa thể khẳng định hoàn toàn. Thứ nhất, đây là một nghiên cứu dịch tễ học, có thể chỉ chỉ ra một hiện tượng mà không thể chứng minh mối quan hệ nguyên nhân cụ thể giữa các yếu tố.

Thứ hai, dù dữ liệu nghiên cứu đến từ 21 quốc gia, nhưng tỷ lệ người đi ngủ sớm cao đặc biệt ở những nước kém phát triển, đạt 92,6%. Các nước này thường có nền tảng kinh tế và dịch vụ y tế chưa phát triển, điều này có thể là nguyên nhân góp phần vào tuổi thọ ngắn hơn của người dân tại đây.

Ngủ sớm dậy sớm có tốt hơn ngủ muộn dậy muộn?

Có nhiều ý kiến trái chiều về việc đi ngủ sớm và dậy sớm so với đi ngủ muộn và dậy muộn, cùng với những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe. Một trong những thắc mắc phổ biến là tại sao người cao tuổi thường đi ngủ sớm lại dễ mắc bệnh nhồi máu cơ tim. Điều này thực sự gắn liền với một yếu tố sức khỏe khác mà chúng ta cần xem xét.

Theo các nghiên cứu dịch tễ học, thời điểm sáng sớm trong mùa đông được ghi nhận là lúc tỷ lệ mắc bệnh nhồi máu cơ tim ở người cao tuổi tăng cao. Sự gia tăng này có thể liên quan đến điều kiện thời tiết lạnh giá, khiến cho người cao tuổi ra ngoài tập thể dục hoặc hoạt động thể chất có nguy cơ làm tăng huyết áp và co mạch. Đối với những ai có tiền sử bệnh tim mạch, việc này có thể gây thêm áp lực lên tim, không mang lại lợi ích cho sức khỏe.

Vậy, nên đi ngủ sớm và dậy sớm hay đi ngủ muộn và dậy muộn? Trên thực tế, điều quan trọng không nằm ở thời gian ngủ cố định mà là việc duy trì một thói quen ngủ đều đặn và đủ giấc. Khi cơ thể không cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày và năng suất làm việc, học tập không bị ảnh hưởng, thì bạn đã làm đúng.

Tuy nhiên, cần chú ý rằng việc đi ngủ sớm và thức dậy sớm hay đi ngủ muộn và dậy muộn có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe. Nếu chu kỳ ngủ của bạn bị xáo trộn nghiêm trọng và ảnh hưởng đến công việc cũng như việc học tập hàng ngày, có thể bạn đang gặp phải rối loạn nhịp sinh học, và nên cân nhắc việc thăm khám để điều trị kịp thời. Thanh thiếu niên thường dễ có xu hướng ngủ và thức muộn, trong khi người cao tuổi lại thường bắt đầu giấc ngủ sớm hơn.


Vậy đâu là thời điểm lý tưởng để bắt đầu giấc ngủ? Các nghiên cứu cho thấy khoảng thời gian tốt nhất để đi ngủ là từ 22h đến 23h tối, đây được coi là thời điểm lý tưởng nhất cho sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh tim mạch sẽ gia tăng đáng kể sau 23h và tác động lên tim đạt đỉnh sau nửa đêm.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo người trưởng thành nên đảm bảo ngủ từ 7-9 tiếng mỗi ngày. Chức năng sinh lý của người cao tuổi dần suy giảm nên họ cần thời gian ngủ dài hơn so với người trẻ. Cụ thể, người từ 50-70 tuổi nên ngủ từ 7-8 tiếng, trong khi người từ 70-80 tuổi cần 7-9 tiếng và những người trên 80 tuổi cần khoảng 9-10 tiếng ngủ mỗi đêm.

Thói quen sinh hoạt, nhịp sống cũng như tính chất công việc, học tập của mỗi cá nhân đều có sự khác biệt, khiến một số người khó có thể đi ngủ vào khoảng 22-23h và cũng không đủ thời gian ngủ từ 7-9 tiếng mỗi ngày. Chính vì vậy, khoảng thời gian ngủ tốt nhất chỉ mang tính gợi ý và tương đối. Nếu điều kiện cho phép, mọi người nên cố gắng thực hiện thói quen ngủ gần với những con số khuyến nghị nhất có thể.

5 cách ngủ không nên thực hiện, cẩn thận kẻo gây hại cho sức khỏe

Giấc ngủ là kho tàng quý giá giúp cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi. Tuy nhiên, nếu bạn không biết cách ngủ đúng, bạn có thể phải đối mặt với hàng loạt vấn đề sức khỏe, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.

Đi ngủ khi bụng quá no

Việc đi ngủ sau khi đã ăn no có thể khiến dạ dày và ruột phải làm việc vất vả, từ đó kích thích não bộ, khiến bạn khó lòng đi vào giấc ngủ. Tốt nhất, bạn nên tránh ăn trong vòng 1-2 giờ trước khi ngủ. Hãy chọn những món ăn dễ tiêu hóa và không nên ăn hết phần lớn khẩu phần trong buổi tối.

Sử dụng rượu và đồ uống kích thích trước giờ ngủ

Theo nhiều nghiên cứu, say rượu không giúp giấc ngủ của bạn sâu hơn mà ngược lại, gây ra tình trạng mệt mỏi khi thức dậy. Đặc biệt đối với những ai có vấn đề về hô hấp, việc tiêu thụ rượu trước khi ngủ có thể dẫn đến những rủi ro về sức khỏe.

Ngủ trong ánh sáng đèn ngủ

Ánh sáng từ đèn ngủ có thể tác động tiêu cực đến hệ thần kinh, tim mạch và nội tiết trong cơ thể. Việc để đèn sáng quá lâu có thể liên quan đến các bệnh lý như huyết áp cao, tiểu đường, mất trí nhớ và thậm chí béo phì.

Ngủ sấp: Ảnh hưởng đến sức khỏe

Việc ngủ sấp có thể gây chèn ép lên vùng ngực, làm giảm dung tích phổi, khiến bạn gặp khó khăn trong việc thở và đồng thời tạo ra áp lực cho tim và phổi. Hơn nữa, nó có thể ảnh hưởng đến lưu thông máu, dẫn đến cảm giác tê bì ở tay chân và những khó chịu khác. Đặc biệt, nếu thường xuyên ngủ sấp, quá trình tuần hoàn máu trên khuôn mặt cũng có thể bị ảnh hưởng, gây ra tình trạng sưng phù.

Ngủ trong cảm giác tức giận

Cảm giác tức giận là một trạng thái cảm xúc tiêu cực có thể tạo ra căng thẳng cho bộ não, ngăn cản nó có được sự nghỉ ngơi cần thiết. Điều này cuối cùng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ, biểu hiện qua việc khó vào giấc hoặc thường xuyên tỉnh dậy sớm, thậm chí gặp phải những giấc mơ không mong muốn. Hơn nữa, các cảm xúc tiêu cực này có khả năng làm rối loạn hệ nội tiết, dẫn đến mất cân bằng hormone.