Tỷ phú Elon Musk sa thải nhầm hàng loạt nhân viên thuộc chương trình vũ khí hạt nhân

[Romano]

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump phải đảo ngược quyết định sa thải hàng trăm nhân viên liên bang làm việc trong các chương trình vũ khí hạt nhân quốc gia. Các chuyên gia cảnh báo việc Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) mà tỷ phú Elon Musk đứng đầu cắt giảm chi phí mù quáng sẽ gây nguy hiểm cho nước Mỹ.AP dẫn lời 3 quan chức cho biết, có tới 350 nhân viên của Cơ quan An ninh hạt nhân quốc gia (NNSA) đã bị sa thải đột ngột hôm 13/2, một số người mất quyền truy cập vào email trước khi biết mình bị sa thải. Khi đến văn phòng hôm 14/2 họ mới nhận ra là không thể mở cửa để vào.

Một trong những cơ quan bị ảnh hưởng nặng nề nhất là nhà máy Pantex ở Texas, với khoảng 30% nhân sự bị cắt giảm. Họ là các nhân viên làm việc trong khâu lắp ráp đầu đạn, một trong những công việc nhạy cảm nhất trong toàn bộ doanh nghiệp vũ khí hạt nhân. Hàng trăm người đã bị sa thải khỏi nhà máy này trong chiến dịch của DOGE nhằm vào Bộ Năng lượng, với khoảng 2.000 nhân viên."Những người của DOGE đến mà không hề biết các bộ phận chịu trách nhiệm về cái gì. Họ dường như không biết đó thực ra là bộ phụ trách vũ khí hạt nhân chứ không phải năng lượng bình thường”, Daryl Kimball, giám đốc điều hành của Hiệp hội Kiểm soát vũ khí, cho biết.

Đến đêm muộn hôm 14/2, ông Teresa Robbins, lãnh đạo tạm quyền của cơ quan này, đã ban hành văn bản hủy bỏ quyết định sa thải hàng trăm nhân viên, trừ 28 trường hợp.

Việc sa thải ồ ạt khiến một nhân sự cấp cao của NNSA đăng cảnh báo và kêu gọi hành động.

"Đây là thời điểm then chốt. Chúng ta phải quyết định liệu có thực sự quyết tâm dẫn đầu trên trường thế giới hay chúng ta hài lòng với việc phá hoại chính các hệ thống đảm bảo tương lai của quốc gia. Việc cắt giảm lực lượng thực hiện nhiệm vụ này là hành động liều lĩnh và phi lý nhất”, Rob Plonski, phó trưởng bộ phận của NNSA viết trong bài đăng trên LinkedIn.

Một số người của Bộ Năng lượng bị sa thải khi đang làm trong lĩnh vực năng lượng và biến đổi khí hậu, nhưng nhiều người khác làm trong mảng năng lượng hạt nhân, dù họ không trực tiếp làm việc với vũ khí.

Họ là những người thực hiện việc quản lý các địa điểm chứa chất thải phóng xạ, trong đó có phòng thí nghiệm quốc gia Savannah River ở Nam Carolina; cơ sở hạt nhân Hanford ở Washington, nơi các công nhân bảo vệ 177 thùng chứa chất thải từ cơ sở sản xuất plutonium cho bom nguyên tử.

Hạ nghị sĩ Marcy Kaptur và Thượng nghị sĩ Patty Murray của đảng Dân chủ cho rằng đợt sa thải lần này "cực kỳ tàn nhẫn và nguy hiểm".

Việc sa thải diễn ra khi Mỹ đang triển khai chương trình hiện đại hóa vũ khí hạt nhân trị giá 750 tỷ USD, để phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa trên bộ mới, máy bay ném bom tàng hình mới và đầu đạn phóng từ tàu ngầm mới.

Edwin Lyman, giám đốc an toàn năng lượng hạt nhân tại Liên minh các nhà khoa học quan tâm, đánh giá rằng việc sa thải có thể làm gián đoạn hoạt động hằng ngày của cơ quan và gây ra cảm giác bất ổn về chương trình hạt nhân ở cả trong và ngoài nước.

"Tôi nghĩ rằng tín hiệu gửi đến các đối thủ của Mỹ khá rõ ràng: Phá hỏng toàn bộ bộ máy an ninh quốc gia và gây ra tình trạng hỗn loạn. Điều đó chỉ có lợi cho các đối thủ của Mỹ”, ông nói.