Trong hàng trăm phản hồi của độc giả gửi về báo VietNamNet bày tỏ ư kiến, quan điểm trước các vụ việc sản phụ tử vong liên tiếp trong thời gian qua, có nhiều ư kiến cho rằng dù có vin vào tai biến nào th́ cũng không thể phủ nhận thực tế là có một dấu hỏi lớn về tŕnh độ của các thầy thuốc đang được đặt ra.
Đào tạo kém nên chất lượng kém
PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc bệnh viện hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) đă phát biểu trong hội thảo “Tăng cường thực hiện đề án bệnh viện vệ tinh, đề án 1816 nhằm góp phần giảm quá tải bệnh viện” được tổ chức sáng 30/5 tại Hà Nội, rằng: "Nguyên nhân chính dẫn đến các tai biến nhiều như thời gian qua là do chất lượng bác sỹ không tốt".
Liệu bác sỹ có “đứng nhầm chỗ”? - Ảnh minh họa: C.Q
Ông Quyết đánh giá: “Những anh em ở đó (nơi xảy ra sự cố - PV) th́ tinh thần, thái độ là tốt nhưng kinh nghiệm, tŕnh độ c̣n hạn chế. V́ không có kinh nghiệm, tŕnh độ kém nên xử lư không nhanh nhạy.
C̣n về tinh thần, mong muốn th́ rất tốt. Những người làm cán bộ y tế không ai muốn điều xấu xảy ra với bệnh nhân”.
Sau đó, ông Quyết nhấn mạnh: “Thiếu thốn trang thiết bị, máy móc th́ bác sỹ không học được. Bác sỹ phải học được mới làm việc được”. Từ đây, ông Quyết cho biết, hiện nay thực trạng đào tạo bác sỹ của ta c̣n nhiều vấn đề.
“Tŕnh độ bác sỹ tuyến dưới hạn chế là do khâu đào tạo của ta kém. Tôi xin nhấn mạnh là những ai không hiểu biết về ngành y tế th́ đừng có tham gia đào tạo cho ngành y tế. Bác sỹ nội trú học 9 năm thả ra chưa chắc đă làm được việc chứ đừng nói đến các kiểu đào tạo “ăn xổi” khác”, ông Quyết thẳng thắn.
Trước đó, tại lễ khởi động nghiên cứu đánh giá công tác đào tạo nhân lực y tế Việt Nam được tổ chức tại ĐH Y tế công cộng vào sáng 10/4 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho hay phải xem xét nghiêm túc về chất lượng đào tạo thầy thuốc bởi hiện nay có thực tế là bác sĩ ra trường chưa làm việc độc lập được ngay.
"Tại các bệnh viện lớn, bác sĩ ra trường 5-6 năm vẫn c̣n phải kèm cặp thêm về chuyên môn", ông Tiến nói.
Ngay tại Hà Nội, nơi mà nền y tế được lănh đạo Sở Y tế thành phố xác định là phải có tầm vóc xứng đáng với vị trí, tầm quan trọng của một thủ đô, th́ thực trạng nhân lực cũng rất đáng báo động.
Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội tŕnh UBND TP khi thảo luận về quy hoạch “Phát triển hệ thống y tế thành phố Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” th́ trong số hơn 13.000 cán bộ y tế của Hà Nội th́ có đến gần 60% cán bộ có tŕnh độ trung cấp!
Cụ thể, cán bộ y tế thành phố chỉ có 10% cán bộ (1.312 người) có tŕnh độ sau ĐH; 17,2% tŕnh độ ĐH; 1,4% tŕnh độ CĐ và có đến 58,6% có tŕnh độ trung cấp! Tŕnh độ sơ cấp có 2,3% và tŕnh độ khác đạt 10,5%.
Thầy thuốc có “đứng nhầm chỗ”?
Sau khi có 9 vụ tai biến xảy ra khiến 6 sản phụ và 6 trẻ sơ sinh chết, lănh đạo Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) cho biết đă triển khai nhiều biện pháp nhằm hạn chế tai biến sản khoa, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, trong đó có giải pháp tổ chức đào tạo lại, đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ y tế các tuyến về chẩn đoán và xử trí cấp cứu sản khoa theo các hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.
Năng lực bác sỹ tuyến dưới kém do khâu đào tạo có vấn đề? - Ảnh minh họa: C.Q
Ngay sau đó, VietNamNet cũng đă t́m hiểu những “động thái” cụ thể sau công văn này và nhận được câu trả lời từ một số lănh đạo Sở Y tế tỉnh, huyện và các bệnh viện tuyến dưới rằng “đây là công việc thường xuyên từ trước đến nay, không đợi đến khi có tai biến mới thực hiện”.
Tuy nhiên, chị Minh Huệ, một bạn đọc của VietNamNet, lật ngược vấn đề: “Nếu đă là việc làm thường xuyên rồi th́ có lẽ vấn đề chất lượng "đào tạo và nâng cao năng lực" phải xem lại.
Tai biến có đến hay không và đến với ai th́ cũng không ai biết trước được, nhưng nếu gặp được "thầy" có tay nghề cao cộng với lương tâm và sự nhiệt t́nh th́ chắc cũng bớt được phần rủi ro”.
Nhiều bạn đọc khác của VietNamNet cũng đặt ra câu hỏi: Liệu có nhiều bác sỹ “đứng nhầm chỗ”, như học tṛ đứng nhầm lớp trong giáo dục, hay không? Bởi tŕnh độ, năng lực có hạn nhưng họ lại đặt vào những vị trí có thể quyết định sự sống chết của người bệnh.
Việc “đặt nhầm chỗ” này được nhiều người đánh giá là do cơ chế tuyển dụng “không minh bạch”.
“Các bạn có biết khi đầu vào làm việc tại các bệnh viện công bây giờ phải mất bao nhiêu tiền không?”, bạn đọc Huy Vũ nói.
“Do cơ chế tuyển dụng không minh bạch cho nên nhiều người không có thực tài nhưng vẫn được đứng ở những vị trí có khả năng quyết định sinh mệnh người bệnh”, bạn đọc này nói thêm.
“T́nh trạng không minh bạch trong tuyển dụng và “ngồi nhầm chỗ” trong cơ quan công quyền có lẽ phổ biến ở khắp các bộ, ngành. Nhưng trong y tế, nó nguy hiểm ở chỗ có thể giết chết một con người”, bạn đọc Hoàng Trung bày tỏ.
Nhiều biện pháp nâng cao năng lực thầy thuốc tuyến dưới
Đề án bệnh viện vệ tinh và luân phiên cán bộ (đề án 1816) ra đời từ năm 2004 và 2008 được kỳ vọng sẽ giúp năng lực thầy thuốc tuyến dưới được cải thiện.
Tuy nhiên, sau nhiều năm thực hiện, bên cạnh một số ưu điểm th́ các đề án này bộc lộ những điểm hạn chế.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đă đề xuất hợp nhất hai đề án làm một để nâng cao hiệu quả trong thời gian tới.
Cẩm Quyên/vnn