Nghị quyết kỳ họp thứ 7 HĐND TP.Hà Nội quy định: Người ngoại tỉnh muốn nhập hộ khẩu nội thành Hà Nội phải tạm trú liên tục từ 3 năm trở lên. Diện tích bình quân đối với nhà thuê ở nội thành để công dân được đăng ký hộ khẩu thường trú ở nội thành Hà Nội đến hết năm 2015 là 15m2 sàn/người.
Với quy định này, các kỹ sư, cử nhân mới ra trường và người lao động nghèo từ các tỉnh về Hà Nội làm ăn sinh sống sẽ chẳng còn cơ hội trở thành công dân thủ đô. Cho dù họ có việc làm ổn định, đóng góp tuổi thanh xuân cho thủ đô 5 năm, 10 năm hoặc lâu hơn nữa. Vì để có được số tiền thuê 15m2 nhà ở nội thành Hà Nội trong thời kỳ việc ít, lương thấp hiện nay sẽ mãi là giấc mơ của họ.
Các kỹ sư, cử nhân sẽ còn phải bươn trải rất lâu nữa, còn phải lo toan biết bao nhiêu điều để tồn tại, giúp đỡ gia đình. Không biết đến khi nào họ mới có thể ổn định được cuộc sống là một câu hỏi mở.
Một vận động viên bơi lội bị cụt 2 chân, quê Thanh Hóa ra Hà Nội, bằng những nỗ lực phi thường, anh đã được chọn vào đội tuyển bơi người khuyết tật Hà Nội. Nhưng với mức lương thấp, dù cộng với làm thêm ngoài giờ, thu nhập của anh chỉ khoảng 4 triệu đồng/tháng.
Nếu để được nhập hộ khẩu, ngoài các quy định khác cộng với việc phải thuê nhà 15m2, thì chắc chắn dù có mang về cho Hà Nội những tấm huy chương danh giá, anh cũng sẽ không bao giờ hoàn thành ước mơ có thể trở thành người thủ đô, vì quy định của chính quyền thành phố Hà Nội.
Với quy định mới này, chỉ những người giàu có, những quan chức từ các địa phương mới dễ dàng trở thành người thủ đô. Vì họ có tiền! Họ không cần thuê mà mua hẳn nhà, biệt thự tại thủ đô. Để rồi họ đương nhiên được trao danh hiệu công dân thủ đô, không phải do những đóng góp của họ cho Hà Nội, mà đơn giản vì họ có tiền.
Trong khi quy định diện tích 15m2 sàn/người đối với người nhập cư thì Hà Nội chỉ khiêm tốn đề ra mốc phấn đấu diện tích nhà ở tối thiểu đến năm 2015 đạt 6,5m2 sàn/người. Rõ ràng mốc 15m2 sàn/người mà HĐND TP đề ra chỉ để cho người giàu.
Tất nhiên chính sách nào cũng có mặt được, mặt chưa được. Và để hạn chế dân nhập cư vào nội thành, cần phải có những giải pháp đồng bộ, nhận được sự đồng thuận của đông đảo người dân. Có thể đề ra chính sách, trong một thời gian nhất định sẽ tạm ngừng nhập khẩu cơ học vào nội thành (trừ những trường hợp luật cho phép); Khuyến khích người dân ở nội thành, đặc biệt là các khu phố cổ, ra sinh sống tại các khu đô thị ngoại thành; có cơ chế mời gọi người tài về với Hà Nội; cho phép nhập hộ khẩu ngay đối với các nhà khoa học, trí thức trình độ cao, các vận động viên hàng đầu…
Trong nền kinh tế thị trường, không thể có một chính sách cứng nhắc đóng và mở về dân số cho thủ đô. Cần có những chính sách cho từng thời điểm, nhận được sự đồng thuận của số đông. Để những ai gắn bó, đóng góp trí tuệ và sức lực cho Hà Nội, đều có cơ hội trở thành người thủ đô, chứ không phải cơ hội chỉ dành cho người giàu như chính sách hiện thời.
TM