Nhiều nông dân nói sẽ tiếp tục bầu cho Trump, ngay cả khi chính sách của ông gây tổn hại lợi ích của họ, v́ lo lắng cho tương lai Mỹ.
Cuộc chiến thương mại Tổng thống Mỹ Donald Trump phát động với Trung Quốc, Canada và Mexico đă làm rung chuyển ngành nông nghiệp Mỹ, đóng cửa nhiều thị trường với nông dân và kéo giá hàng hóa xuống thấp hơn. Sự bất nhất của ông đối với các chính sách về ethanol cũng khiến những người trồng ngô khó chịu, trong khi đại dịch Covid-19 giáng thêm đ̣n xuống đầu họ.
Tuy nhiên, bất chấp sự ủng hộ của nông dân dành cho Trump đă bị thử thách 4 năm qua, Tổng thống Mỹ được cho là sẽ tiếp tục giành chiến thắng trong nhóm cử tri này.
"Tôi đă mất quá nhiều tiền dưới thời Trump, đó thực sự là tội lỗi, và Covid-19 đă tước đoạt những ǵ c̣n lại của tôi. Tuy nhiên, tôi sẽ bầu cho Trump v́ tôi lo lắng cho đất nước", Tim Burrack, người trồng ngô và đậu nành trên hơn 800 ha nông trại ở ngoại ô Arlington, bang Iowa, cho hay.
Theo Burrack, mối lo ngại của ông về các vấn đề thực thi pháp luật, nhập cư và "các chính sách tự do", cũng như những ǵ ông xem là sự bất công của truyền thông đối với Tổng thống, đă đẩy ông về phía Trump, dù năm ngoái ông vẫn c̣n lưỡng lự.
Burrack đă mất khoảng 265.000 USD trong năm 2019 do cuộc chiến thương mại và chính sách loại ethanol khỏi chuỗi cung ứng xăng dầu quốc gia của Trump, nhưng ông vẫn quyết định sẽ bầu cho Trump lần thứ hai.
"Bạn phải quyết định liệu bạn ủng hộ các chính sách thương mại của Trump hay không. Tôi không bầu cho ông ấy về thương mại, tôi bầu cho ông ấy v́ đại cục", ông nói.
Daryl Haack, một nông dân trồng ngô và đậu tương gần Primghar, Iowa, cũng có chung quan điểm này. Haack cho biết quan điểm cá nhân của ông về phá thai và một số vấn đề không phải nông nghiệp khiến ông bỏ phiếu cho Trump. Dù chịu tổn thất v́ cuộc chiến thương mại, ông cảm thấy cần phải chống lại Trung Quốc.
"Tôi nghĩ rằng hầu hết nông dân thừa nhận điều đó cần phải xảy ra. Trung Quốc đă và đang lợi dụng chúng tôi", Haack, người cũng đă bỏ phiếu cho Trump vào năm 2016, nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump vận động tranh cử tại bang Florida hôm 1/11. Ảnh: AFP.
Tỷ lệ ủng hộ Trump trong cử tri nông dân đă bị giảm sút, nhưng ông vẫn tiếp tục nhận được sự ủng hộ rộng răi trong những người làm nông nghiệp. Một cuộc khảo sát 500 người làm ngành nông hồi tháng 8 cho thấy tỷ lệ ủng hộ dành cho Trump ở mức 71%, giảm so với 89% vào tháng 4.
Tuy nhiên, những lợi thế đó có thể tạo ra sự khác biệt ở các bang chiến trường như Iowa và Minnesota, hai bang Trump đưa vào lịch tŕnh vận động tranh cử trong tuần trước ngày bầu cử. Trump đă thắng ở Iowa năm 2016, trong khi thua tại Minnesota v́ kém Hillary Clinton hơn hai điểm phần trăm.
"Có rất nhiều nông dân thất vọng về Trump và tôi nghĩ rằng ông ấy sẽ mất những người đó, nhưng vẫn có một nhóm nông dân khác ủng hộ Trump. Khi tôi nêu lên các đ̣n thuế và mức độ thiệt hại, họ nói 'Chà, Trung Quốc là đối tác thương mại không công bằng nên chúng ta phải làm điều này'", Tim Dufault, người trồng lúa ḿ ở ngoại ô Crookston, Minnesota, nói, thêm rằng ông dự định bỏ phiếu cho ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden.
Pam Johnson, người gần đây đại diện cho Biden tại một cuộc tranh luận của Tổ chức Nông trại, cho biết cô "không thể t́m ra lư do ai đó lại bỏ phiếu chống lại chính sinh kế của ḿnh". "Tôi cảm thấy chúng tôi đă cho Donald Trump một cơ hội, và ông ấy đă thất bại", cô nói.
Johnson, người đă dành hai thập kỷ làm việc để mở rộng thị trường cho các sản phẩm nông nghiệp của Iowa ở nước ngoài, công kích các chính sách thương mại của Trump, nói rằng cô nhận thấy thành quả 20 năm lao động miệt mài đă gần như tan biến. "Chúng tôi muốn thương mại, chúng tôi không muốn cứu trợ. Chúng tôi muốn lấy lại thị trường mà chúng tôi đă góp phần tạo ra", Johnson cho hay.
Hầu như mọi nông dân trao đổi với Hill, bất kể ủng hộ đảng nào, đều cho rằng phong cách "thương mại bằng Twitter" của Trump đă khiến các thị trường nông nghiệp bốc hơi. Ngay cả đối với những nông dân đă quen với thăng trầm, giá hàng hóa giảm và thị trường thu hẹp đă đẩy ngành nông nghiệp vào chu kỳ đặc biệt tồi tệ.
Tuy nhiên, may mắn cho Trump, mọi thứ đă phần nào ổn định. Giá cả tăng và các khoản trợ cấp cho những thiệt hại mà nông dân phải gánh chịu trong cuộc chiến thương mại và Covid-19 đă làm dịu đi một chút những bức bối. Chính quyền Trump đă cấp 28 tỷ USD tiền hỗ trợ để bù đắp tổn thất thương mại trong hai năm qua, cùng với đó là 30 tỷ USD cứu trợ trong đại dịch. Dù nhận được tiền hỗ trợ cao, các nông dân cho biết khoản tiền này chỉ bù đắp được một phần thiệt hại của họ.
"Tôi đóng thuế và khi chính phủ kiểm soát ngành của tôi, làm những điều gây tổn hại ngành của tôi, tôi cảm thấy không tệ khi nhận các khoản thanh toán bù đắp tổn thất", Haack nói.
Trong khi nông dân, một nhóm nổi tiếng với tính độc lập và khả năng phục hồi, có quan điểm phức tạp về các khoản trợ cấp, nhiều người lại viện dẫn các vấn đề khác khi giải thích sự ủng hộ của họ đối với Trump. Jeff Samuelson, người trồng ngô và nuôi lợn gần Tipton, Iowa, bày tỏ lo ngại Hunter Biden, con trai của Joe Biden, và đảng Dân chủ đang ngày càng thiên tả.
"Tôi hy vọng bất cứ ai được bầu làm tổng thống đều hiểu nông nghiệp có vai tṛ quan trọng trong nền kinh tế quốc gia và có rất nhiều công việc gắn liền với nông nghiệp", Samuelson nói. "Nhưng tôi không ích kỷ đến mức bỏ phiếu cho một người chỉ v́ 'tốt cho nông dân'".
Samuelson ước tính năm ngoái ông đă lỗ từ 75.000 đến 100.000 USD do nhu cầu về ngô giảm và vẫn chưa chắc chắn liệu có kiếm được lợi nhuận trong năm nay không. Khi đại dịch khiến thị trường thịt bị đ́nh trệ, Samuelson xây thêm chuồng trại để không phải tiêu hủy đàn lợn quá lứa, sau đó bán chúng với giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường.
"Tôi ghét phải nhận tiền của chính phủ. Tôi muốn nó đến tay ai đó cần, nhưng chúng tôi cần nó trong năm nay, v́ vậy chúng tôi đánh giá cao những ǵ Tổng thống đă làm cho chúng tôi", ông nói.
Trong khi đó, Johnson cho rằng nông dân đang quá tự hài ḷng với việc nhận tiền cứu trợ, vốn chỉ giúp họ "sống sót, không phải thịnh vượng".
Curt Knutson, một người đảng Cộng ḥa, tự mô tả ḿnh là "kiểu người ủng hộ Trump", cho rằng Trump sẽ tốt hơn cho nông dân, trong khi việc Biden cam kết chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch sẽ làm tổn hại ngành nông nghiệp.
Tuy nhiên, ông bày tỏ thất vọng khi rất nhiều nông dân cho rằng cần phải bỏ phiếu cho đảng Cộng ḥa, ngay cả khi có những người đảng Dân chủ giỏi hơn trong các vấn đề nông nghiệp. Knutson đang vận động mạnh mẽ cho hạ nghị sĩ Collin Peterson của đảng Dân chủ, chủ tịch Ủy ban Nông nghiệp Hạ viện. Peterson đang trong một cuộc chiến tái cử gay cấn với nghị sĩ đảng Cộng ḥa Michelle Fischbach.
"Tôi đấu tranh hàng ngày với những người nghĩ rằng việc bỏ phiếu cho đảng Cộng ḥa quan trọng hơn là bỏ phiếu cho Collin Peterson và nền kinh tế trang trại", Knutson nói.