Trong bài kinh Brahmasutta, Đức Thế Tôn có dạy rằng, cha mẹ là hai đấng có công ơn vô lượng vô biên đối với con. Nếu người con nào có hiếu thu phục năm châu bốn biển để cho cha mẹ cai trị, hưởng sự an lạc như thế, là cùng tột rồi, nhưng cũng chưa gọi là đáp đền được công ơn sinh dưỡng.
Chỉ người ấy chỉ lo phần vật chất của cha mẹ thôi, hay có thể nói theo Phật giáo, chỉ lo cho cha mẹ kiếp hiện tại thôi. Phàm người con có hiếu phải cố gắng làm sao cho cha mẹ biết tu tập để giải thoát, hay làm sao cho cha mẹ biết thực hành bốn pháp:
1. Saddhā: đức tin, nghĩa là tin Tam Bảo, tin nơi nghiệp.
2. Cāga: bố thí hay dứt bỏ, tức là dứt bỏ ḷng tham lam, biết bố thí cúng dường (đó chính là lộ phí cho ḿnh trong ngày vị lai).
3. Sīla: tŕ giới, là giữ cho thân, khẩu, được an tịnh, không phạm vào năm điều tội ác.
4. Pañña: trí tuệ, nghĩa là trí tuệ để quan sát thấy thân này vô thường, khổ năo và vô ngă, nghĩa là có minh sát tuệ để quán tưởng thấy chán ngán thân này, không c̣n quyến luyến và chấp ngă vào mọi việc đời.
Nếu cha mẹ đă quá văng th́ bổn phận làm con nên cố gắng làm mọi việc phước thiện, rồi hồi hướng đến cha mẹ hàng ngày. Người con nào làm được như thế mới gọi là con có hiếu và đáp đền được công ơn sinh dưỡng của cha mẹ.
Người nào có phước mới c̣n cha mẹ tại tiền. Người c̣n có cha mẹ tại tiền trong nhà, cũng như có chư thánh nhân trong nhà vậy. Theo Đức Thế Tôn, cha mẹ có thể sánh với chư thánh nhân, bởi vậy cúng dường đến cha mẹ có phước vô lựợng vô biên, cũng như cúng dường cho các bậc Arahán vậy.
Phàm người biết công ơn cha mẹ th́ phải lo cách đáp đền bằng vật chất và bằng tinh thần.
*Đền đáp công ơn bằng vật chất phải thực hành như thế này là:
1. Phải hết ḷng cung kính cha mẹ, không bao giờ dám nói một lời nào vô lễ, làm trái ư.
2. Phải lo phụng dưỡng cha mẹ, cung cấp vật thực, thuốc uống, y phục và chỗ ở. Phải quạt nồng đắp lạnh, sớm thăm tối viếng cha mẹ, cũng như khi ta c̣n nhỏ cha mẹ lo cho ta.
3. Phải lo chăm nom săn sóc cha mẹ khi có bệnh.
4. Phải bỏ việc gia đ́nh của ḿnh để làm việc cho cha mẹ trước, và không bao giờ nghĩ đến việc riêng của ḿnh khi chưa làm xong công việc của cha mẹ.
*Đền đáp công ơn cha mẹ về tinh thần là:
1. Gắng hết sức giữ ǵn thanh danh của gia đ́nh, không để cho người đời khinh bỉ, hơn nữa gắng làm sao thanh danh của gia đ́nh càng ngày càng được người ca tụng.
2. Gắng làm cho ḿnh ra người đáng thọ hưởng gia tài của cha mẹ để lại.
3. Khi cha mẹ ta không có đức tin với Tam Bảo, không thọ tam qui ngũ giới, tự ḿnh cố gắng khuyên; nếu không được, th́ gắng nhờ các bậc trí thức giảng giải hộ ḿnh hoặc chư Tăng hay các bậc đại đức thuyết pháp độ cha mẹ.
4. Ít lắm ta cũng phải làm sao thuyết phục được cha mẹ thọ tam qui ngũ giới.
5. Dẫn dắt cha mẹ vào chùa nghe pháp, bố thí và học minh sát tuệ. Người làm tṛn được những đều trên đây mới gọi là con biết yêu thương cha mẹ và báo đền được ân đức cao dày của cha mẹ.
Phần người con biết đền đáp công ơn cha mẹ, th́ được những sự hạnh phúc là:
1. Không bị mất sự lợi ích.
2. Sẽ được thoát khỏi những điều kinh sợ.
3. Sẽ thoát khỏi được tất cả tai nạn.
4. Sẽ được lợi lộc do các bậc trí thức hay vua chúa ban cho.
5. Sẽ được quyền cao chức lớn do vua phong.
6. Hằng được sự ngợi khen của hàng đại chúng ở mọi nơi và mọi trường hợp.
7. Sẽ thoát khỏi sự ám hại của kẻ bất lương.
8. Khi có bị tai nạn cũng có chư thiên đến cứu.
9. Sau khi chết được sinh về cơi trời.
10. Sẽ được sinh về cơi Niết Bàn.
11. Đi theo con đường của chư Bồ tát và chư thánh nhân.
VietBF©sưu tập