Bên cạnh yếu tố cơ địa, việc mang thai hay thay đổi hormone vào thời kỳ măn kinh cũng khiến phụ nữ dễ bị loăng xương hơn nam giới.
Loăng xương là t́nh trạng mất dần canxi và các khoáng chất khác của xương một cách âm thầm dẫn đến xương kém đặc hơn, mỏng manh hơn, dễ bị găy và co lại. Tại Mỹ, khoảng 8 triệu phụ nữ bị loăng xương, trong khi chỉ 2 triệu nam giới mắc t́nh trạng. Hầu hết mọi người thậm chí không biết ḿnh bị loăng xương cho đến khi bị găy xương.
Ngay cả khi bạn khỏe mạnh và có vóc dáng tuyệt vời so với độ tuổi của ḿnh, bạn vẫn có thể bị loăng xương. Đó là lư do tại sao các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo rằng phụ nữ nên kiểm tra mật độ xương thường xuyên bắt đầu từ tuổi 50. Bác sĩ cũng có thể đề nghị quét mật độ xương bằng tia X (DXA) từ tuổi 35 nếu bạn có các yếu tố nguy cơ khác.
Dưới đây là một số lư do tại sao phụ nữ cần bắt đầu quan tâm về sức khỏe xương của ḿnh bất kể tuổi tác hay mức độ thể chất hiện tại như thế nào.
Xương phụ nữ nhỏ hơn và nhẹ hơn
Bởi v́ hầu hết phụ nữ thấp hơn và nhỏ hơn nam giới nên xương cũng nhẹ hơn và dễ bị găy hơn. Nếu bạn nặng từ 57 kg trở xuống, bạn đặc biệt có nguy cơ bị loăng xương. Các bài tập sức nặng, như nâng tạ, và chạy hoặc đi bộ cộng với chế độ ăn giàu canxi có thể giúp xương phát triển chắc khỏe hơn khi bạn c̣n trẻ.
Xương phụ nư nhẹ hơn và dễ bị găy hơn đàn ông. Ảnh: Medical News Today
Thời kỳ măn kinh
Vào thời kỳ tiền măn kinh hoặc măn kinh, tốc độ sản xuất hormone estrogen ở cơ thể nữ giới chậm lại. Estrogen bảo vệ xương khỏi bị mất canxi. Nếu không có đủ estrogen, phụ nữ có thể mất tới 1/4 khối lượng xương trong 10 năm đầu của thời kỳ măn kinh, theo Văn pḥng Sức khỏe Phụ nữ, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ.
Chụp DXA ở tuổi 50 hoặc khi bước vào thời kỳ măn kinh giúp phụ nữ hiểu những ǵ đang xảy ra trong xương. Bác sĩ sẽ có thể đề nghị thay đổi chế độ ăn uống và lối sống cũng như bổ sung canxi để làm chậm quá tŕnh loăng xương.
Mang thai
Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú cần bổ sung canxi và vitamin D vào chế độ ăn uống hằng ngày v́ đây là những dưỡng chất mà đứa trẻ cần để h́nh thành xương khỏe mạnh. Nếu người mẹ không có đủ các vitamin và khoáng chất từ chế độ ăn uống của ḿnh, cơ thể sẽ lấy canxi từ xương của họ. Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ đều lấy lại khối lượng xương sau khi sinh con và việc mang thai có thể bảo vệ phụ nữ chống lại bệnh loăng xương về lâu dài.
Phụ nữ sống lâu hơn nam giới
Trung b́nh, phụ nữ sống lâu hơn nam giới gần 5 năm. Dù đó là tin tốt nhưng cũng có nghĩa là họ sống lâu hơn với những chiếc xương già. Mỗi năm, phụ nữ mất 2-3% khối lượng xương. Do đó, tuổi thọ cao hơn khiến phụ nữ có nhiều nguy cơ bị găy xương hông và các loại găy xương do suy nhược khác.
Các yếu tố rủi ro khác
Ngoài yếu tố là phụ nữ, bạn cũng nhiều khả năng bị mất xương hơn nếu có các yếu tố nguy cơ khác như: là người da trắng, châu Á hay Latin; bị thừa cân; hút thuốc hoặc uống rượu quá mức; bị rối loạn ăn uống; có vấn đề về tuyến giáp; không tập thể dục đủ; có tiền sử gia đ́nh bị loăng xương; có một số t́nh trạng sức khỏe tiềm ẩn chẳng hạn như bệnh tiểu đường.
Nếu có trên hai yếu tố nguy cơ khác, bác sĩ có thể khuyên nữ giới nên chụp DXA trước khi măn kinh để đánh giá sức khỏe của xương. Tùy thuộc vào nhu cầu cá nhân, các bác sĩ có thể tư vấn tăng cường sức khỏe xương bằng chế độ ăn giàu canxi, tập các bộ môn như cử tạ, chạy, khiêu vũ hoặc đi bộ; bổ sung canxi, vitamin D; dùng thuốc tuyến giáp...
VietBF©sưu tập