Lơ đăng thường bị đánh giá không tốt, đặc biệt là trẻ em trong tuổi đi học nhưng đây là một điều b́nh thường bởi con người thường lơ đăng 47% thời gian thức giấc.
Thuật ngữ lơ đăng (daydreaming) được nhà nghiên cứu Julien Varendonck đặt ra vào năm 1921 trong cuốn sách "The Psychology of Day Dreams".
Trong khi Varendonck nhận thấy những lợi ích của sự lơ đăng, nhiều nghiên cứu cho rằng đó là sự thất bại trong kiểm soát nhận thức. Một số nhà nghiên cứu của Đại học Harvard c̣n cho rằng "tâm trí lơ đăng không phải là một tâm trí hạnh phúc". Cụ thể hơn, nhà tâm lư học Jerome Singer chỉ ra ba kiểu lơ đăng, trong đó hai kiểu có thể có tác động tiêu cực và một kiểu có lợi.
Đầu tiên là chứng lơ đăng sợ hăi, tức là sự mất tập trung, nghĩ ngợi và sợ hăi về những việc đă xảy ra. Điều này xảy ra khi bạn nghĩ về quá khứ tiêu cực và những hậu quả của nó. Thứ hai là chứng lơ đăng bi thảm hóa tương lai, tức là tưởng tượng ra những thất bại bạn gặp phải trong khi thực tế chưa chắc như vậy. Cả hai điều này gây ra khả năng kiểm soát chú ư kém, trong đó một người gặp khó khăn trong việc tập trung vào một suy nghĩ hoặc nhiệm vụ cụ thể của hiện tại.
Tuy nhiên, loại thứ ba, lơ đăng mang tính xây dựng tích cực, nơi chúng ta hướng tâm trí về phía trước và tưởng tượng những khả năng trong tương lai theo cách sáng tạo, tích cực. Kiểu lơ đăng này có lợi v́ chúng hữu ích cho việc lập kế hoạch và sáng tạo. Loại lơ đăng này là cầu nối liên kết các quan sát nội bộ với dự báo cần thiết cho hoạt động khám phá trong tương lai.
Các nghiên cứu chỉ ra, phần năo liên quan nhất đến sự lơ đăng là "mạng chế độ mặc định" (DMN). Trong đó, thuật ngữ "chế độ mặc định" đề cập đến phần năo liên kết với trạng thái nghỉ ngơi, chịu trách nhiệm về khả năng phản ánh ư thức và câu chuyện nội tâm của con người.
DMN chịu trách nhiệm cho phần lớn tư duy khái niệm trừu tượng, giúp xây dựng các t́nh huống xă hội để giúp chúng ta hiểu cuộc sống của ḿnh có ư nghĩa. Khi DMN hoạt động tốt, nó giúp bạn hướng tâm trí về phía trước hoặc suy ngẫm về trải nghiệm trong quá khứ của ḿnh một cách tích cực, đóng vai tṛ then chốt trong hoạt động tinh thần khỏe mạnh, củng cố trí nhớ, lập kế hoạch.
Trong khi sự lơ đăng cũng có những lợi ích nhất định, chúng ta đa phần cố gắng gạt bỏ sự lơ đăng, nếu không muốn bị gán mác là làm việc kém hiệu quả, kém cỏi.
Trên thực tế, những người đôi khi lơ đăng thường suy tư hơn, có ḷng trắc ẩn sâu sắc hơn và đưa ra quyết định đạo đức hơn. Sau cùng, những đứa trẻ biết suy nghĩ, nhân ái và đạo đức có thể trở thành những người trưởng thành, xây dựng một xă hội tốt đẹp.
|