WHO ngày 15/5 khuyến cáo đối với việc sử dụng các chất tạo ngọt không đường (NSS) để kiểm soát cân nặng hoặc để giảm nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm (NCD).
Chất tạo ngọt không đường có trong cây cỏ ngọt. Ảnh: BNEWS/TTXVN phát
Hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dựa trên đánh giá mang tính hệ thống các bằng chứng sẵn có, cho thấy việc sử dụng NSS không mang lại bất kỳ lợi ích lâu dài nào trong việc giảm mỡ cơ thể ở người lớn hoặc trẻ em.
Kết quả của đánh giá này cũng cho thấy việc sử dụng NSS lâu dài có khả năng gây ra những tác động không mong muốn như việc gia tăng nguy cơ mắc tiểu đường type 2, các bệnh tim mạch và tử vong ở người lớn.
Theo Giám đốc phụ trách về dinh dưỡng và an toàn thực phẩm WHO Francesco Branca, việc thay thế đường tự do bằng NSS không giúp kiểm soát cân nặng về lâu dài.
Do đó, mọi người cần xem xét các biện pháp khác để giảm nạp đường tự do, như tiêu thụ thực phẩm có đường tự nhiên như hoa quả hoặc thực phẩm và đồ uống không đường. NSS không phải là các yếu tố dinh dưỡng thiết yếu và không có giá trị dinh dưỡng. Mọi người nên giảm độ ngọt trong khẩu phần ăn, bắt đầu ngay từ khi c̣n nhỏ để nâng cao sức khỏe.
Khuyến cáo trên áp dụng với tất cả mọi người trừ những cá nhân đă mắc bệnh tiểu đường từ trước và bao gồm tất cả các chất tạo ngọt phi dinh dưỡng tổng hợp, tự nhiên hoặc được điều chế vốn không được phân loại là đường, được t́m thấy trong các loại thực phẩm và đồ uống chế biến, hoặc được bán riêng để người tiêu dùng cho thêm vào thực phẩm và đồ uống.
NSS phổ biến gồm acesulfame K, aspartame, advantame, cyclamates, neotame, saccharin, sucralose, cỏ ngọt và các chiết xuất từ cỏ ngọt. Khuyến cáo không áp dụng với các sản phẩm vệ sinh và chăm sóc cá nhân có chứa NSS, như kem đánh răng, kem dưỡng da và thuốc, hoặc với đường calo thấp và rượu đường (polyol) - vốn là đường và các chiết xuất từ đường chứa calo và v́ thế không được coi là NSS.
Khuyến cáo của WHO được đánh giá là có điều kiện do mối liên quan trong các bằng chứng giữa NSS và kết quả bệnh tật có thể bị nhầm lẫn bởi các đặc điểm cơ bản của những người tham gia nghiên cứu và các cách thức sử dụng NSS phức tạp.
Điều này đồng nghĩa rằng các quyết định chính sách dựa trên khuyến nghị này có thể cần được thảo luận độc lập theo bối cảnh tại từng quốc gia cụ thể, các tác nhân liên quan chẳng hạn như mức độ tiêu thụ ở các nhóm có độ tuổi khác nhau.
Hướng dẫn trên là một phần của bộ hướng dẫn hiện có và sắp ban hành về chế độ ăn lành mạnh nhằm xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh suốt đời, cải thiện chất lượng chế độ ăn uống và giảm nguy cơ mắc NCD trên toàn thế giới.