Nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy 3,4 tỷ người trên thế giới, tương đương 42% dân số mắc bệnh về thần kinh.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Lancet Neurology ngày 24/3. Các nhà khoa học c̣n phát hiện rối loạn thần kinh là nguyên nhân hàng đầu gây t́nh trạng khuyết tật ở người. Sự gia tăng các bệnh về năo cũng khiến tỷ lệ tử vong sớm toàn cầu gia tăng.
Theo WHO, các ca rối loạn thần kinh phần lớn tập trung ở các nước thu nhập trung b́nh và thấp do cơ sở hạ tầng y tế c̣n hạn chế. Hơn 80% số ca tử vong về thần kinh xảy ra ở các quốc gia này.
Kể từ năm 1990 đến nay, số ca tử vong và tàn tật do rối loạn thần kinh năo bộ đă tăng 18%. Tác giả nghiên cứu liệt kê 10 bệnh thần kinh hàng đầu bao gồm đột quỵ, bệnh năo ở trẻ sơ sinh, đau nửa đầu, Alzheimer, bệnh thần kinh do tiểu đường, viêm màng năo, động kinh, biến chứng thần kinh do sinh non, rối loạn phổ tự kỷ và ung thư hệ thần kinh. Trong đó bệnh thần kinh tiểu đường, một loại tổn thương thần kinh xảy ra do mắc tiểu đường, phát triển nhanh nhất, tăng gấp ba lần kể từ năm 1990 đến nay.
Bên cạnh nguyên nhân do cơ sở chăm sóc sức khỏe thần kinh c̣n hạn chế, Covid-19 cũng góp phần thúc đẩy số ca tăng nhanh. Số liệu thống kê chỉ ra rằng đại dịch dẫn đến suy giảm nhận thức lâu dài và hội chứng Guillain-Barré. Đây là t́nh trạng xuất hiện rối loạn hiếm gặp trong hệ miễn dịch, khiến cơ thể tấn công các dây thần kinh, gây tổn thương rễ thần kinh hủy myelin.
Minh họa một người gặp vấn đề về hệ thần kinh. Ảnh: DPHHS
Tiến sĩ David Merill, giám đốc Viện Khoa học thần kinh Thái B́nh Dương, cho biết con người có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh mạn tính về thần kinh thông qua việc thay đổi lối sống, tạo các thói quen tốt như tập thể dục thường xuyên, tăng cường giao tiếp xă hội, kích thích nhận thức bằng các tṛ chơi trí tuệ hoặc ăn uống lành mạnh hơn.
Các tác giả ghi nhận một phát hiện tích cực: t́nh trạng suy giảm sức khỏe do các bệnh như uốn ván, dại và đột quỵ đă giảm 25% kể từ năm 1990. Họ cho rằng đây là kết quả của việc pḥng ngừa và chăm sóc được cải thiện.
Tiến sĩ Muhammad Arshad, chuyên gia thần kinh của Hệ thống Y tế Memorial Hermann, cho biết nghiên cứu có ư nghĩa quan trọng đối với việc hoạch định chính sách và cải thiện dịch vụ y tế. Đây cũng là bằng chứng cho thấy vấn đề sức khỏe tinh thần toàn cầu chưa được nh́n nhận đúng đắn.
VietBF@sưu tập