Một nguồn tài nguyên dường như “bị quên lăng” đang quay trở lại thành “cơn sốt toàn cầu”. Nhiều người cho rằng nó có thể đóng vai tṛ vô cùng quan trọng trong việc chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch.
Hydro trắng hay hydro tự nhiên là loại hydro tồn tại trong lớp vỏ Trái Đất. Hydro từ lâu đă được coi là một trong nhiều nguồn năng lượng tiềm năng có thể đóng vai tṛ then chốt trong quá tŕnh chuyển đổi năng lượng, nhưng hầu hết nó được sản xuất bằng nhiên liệu hóa thạch như than đá và khí tự nhiên, một quá tŕnh tạo ra lượng khí thải nhà kính đáng kể.
Hydro xanh được xem là loại khí hydro thương mại thân thiện với môi trường, được tạo ra bằng cách sử dụng năng lượng tái tạo để phân tách nước. Tuy nhiên sự phát triển của nó đă bị cản trở bởi chi phí tăng cao và môi trường kinh tế đầy thách thức.
Trong bối cảnh này, hydro trắng đă trở thành tâm điểm. Những nỗ lực thăm ḍ hiện đang được tiến hành ở các quốc gia như Mỹ, Canada, Úc, Pháp, Tây Ban Nha, Colombia, Hàn Quốc và nhiều quốc gia khác.
Một nghiên cứu được Rystad Energy công bố hồi đầu tháng 3 đă cho thấy 40 công ty đang tích cực t́m kiếm các mỏ hydro trắng vào cuối năm ngoái – tăng so với chỉ 10 công ty vào năm 2020.
Công ty tư vấn mô tả đây như một "cơn sốt vàng trắng". Điều này xuất phát từ hy vọng rằng hydro trắng - nguồn tài nguyên chưa được khai thác này có thể là “nhân tố thay đổi cuộc chơi” cho ngành công nghiệp năng lượng sạch trên toàn thế giới.
Một phát hiện t́nh cờ
Việc phát hiện đầu tiên về hydro trắng xảy ra vào năm 1987 tại một ngôi làng nhỏ cách thủ đô Bamako của Mali khoảng 60 km. Thay v́ t́m thấy nước sau khi khoan, công ty Hydroma của Canada lại t́nh cờ phát hiện ra một lượng lớn khí không mùi và dễ cháy. Cái giếng thời điểm đó đă nhanh chóng bị bịt lại và lăng quên theo thời gian.
Gần hai thập kỷ sau, cuộc thăm ḍ tiếp theo tại địa điểm này đă t́m thấy khí hydro gần như tinh khiết. Ngày nay, nguồn tài nguyên này đang được sử dụng để cung cấp điện cho làng Bourakébougou của Malian.
Năm ngoái, các nhà nghiên cứu đă t́m thấy mỏ hydro trắng lớn nhất thế giới ở vùng Lorraine phía đông nước Pháp. Phát hiện bất ngờ này càng làm tăng thêm sự quan tâm đến tiềm năng năng lượng sạch của nó.
Geoffrey Ellis - một nhà địa hóa học của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ nói với CNBC rằng có thể có một lượng lớn hydro trắng nằm trong trong các hồ chứa dưới ḷng đất trên khắp thế giới.
Dựa trên sự hiểu biết hiện tại, Ellis cho biết có khả năng có khoảng 5 ngh́n tỷ tấn hydro trắng ở bên trong Trái đất, mặc dù phần lớn trong số này có thể ở quá sâu hoặc quá xa để có thể khai thác một cách kinh tế nhất.
Tuy nhiên, Ellis cho biết chỉ cần thu hồi một vài phần trăm hydro trắng đă có thể đủ để cung cấp cho tất cả nhu cầu dự kiến trong 200 năm.
Ellis nói cần đầu tư nhiều hơn để đẩy nhanh quá tŕnh nghiên cứu và phát triển ở giai đoạn đầu. Bộ Năng lượng Mỹ tháng trước đă công bố khoản trợ cấp 20 triệu USD để hỗ trợ 16 dự án trên toàn quốc nhằm thúc đẩy quá tŕnh tạo ra hydro trắng dưới bề mặt.
“Hydro trắng hiện đang rất thu hút nhưng tôi nghĩ vẫn c̣n nhiều sự không chắc chắn v́ chưa có dự án nào trong số này thực sự bắt đầu sản xuất hoặc chiết xuất hydro – ngoại trừ dự án ở Mali,” Minh Khoi Le của Rystad Energy cho biết.
Ông cũng nói vẫn c̣n "rất nhiều dấu hỏi xung quanh toàn bộ câu chuyện về hydro trắng. Và đúng là không phải ai cũng bị thuyết phục. Một số người cũng đă bày tỏ hoài nghi về tiềm năng năng lượng sạch của nó.
VietBF@ Sưu tập