Mỹ đang cho rằng WHO cảnh báo quá chậm trễ về Covid-19. Có ư kiến cho rằng Mỹ chĩa mũi dùi công kíc*h về phía WHO lúc này là để lá*i d*ư luậ*n khỏi sự phả*n ứn*g chậm chạm của bản thâ*n nước Mỹ trước dịc*h COVID-19.
Phía Mỹ vẫn chưa dừng các ch*ỉ trí*ch đối với Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Sau các ch*ỉ trí*ch của Tổng thống Donald Trump th́ ngày 9-4 Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng cá*o buộc WHO đă quá chậm trễ trong việc báo độn*g toàn thế giới về sự ngh*iêm trọ*ng của đại dịc*h COVID-19, đài AFP đưa tin.
Bộ Ngoại giao Mỹ: WHO phớt lờ cảnh báo về dịc*h từ Đài Loan
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, WHO đă phớt lờ những cảnh báo đầu tiên của chính quyền lănh thổ Đài Loan về sự lây lan của dịc*h, thể hiện sự bao che cho Trung Quốc đại lụ*c và đặt yếu t*ố chính trị vào sự hợp tác y tế với Đài Loan.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nói Mỹ "lo ngại sâu sắ*c về việc thông tin từ Đài Loan đă giấu giếm trước cộng độn*g y tế toàn cầu".
Theo bà Ortagus, Đài Loan đă cảnh báo về nguy cơ lây nhi*ễm từ người sang người từ ngày 31-12-2019, song "tuyên bố ngày 14-1 của WHO nói rằng không có dấu hiệu lây nhi*ễm từ người sang người" - giống với quan điểm của Bắc Kinh.
Bà nhắc lại rằng WHO đă từ chối tư cách quan sá*t viên của Đài Loan từ năm 2016 và bây giờ, "WHO một lần nữa đặt yếu t*ố chính trị lên trên sức khỏe cộng đồng".
Bà Ortagus nói cách hành x*ử của WHO gây "thiệt hạ*i cả về thời gian và sin*h mạn*g" khi dịc*h bện*h đang lây lan ra toàn thế giới.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ch*ỉ trí*ch việc WHO ban đầu không đồng ư với quyết định của Tổng thống Trump, cấ*m những người đến từ Trung Quốc nhập cảnh vào Mỹ.
Dù Mỹ vẫn kiên quyết với quyết định của ḿnh và nhiều nước cũng ban hành có lệnh cấ*m hoặc hạn chế đi lại tương tự, Washington cho rằng việc WHO không đồng ư với việc đóng cửa biên giới với Trung Quốc có "tác độn*g toàn cầu" khi làm tŕ hoăn công tác pḥng dịc*h trên thế giới.
Hai ngày trước khi Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng, Tổng thống Trump đă liên tụ*c ch*ỉ trí*ch WHO v́ cách phả*n ứn*g chậm chạp, thiên vị Trung Quốc và không công bằng với thế giới, cũng như dọ*a cắ*t tiền tiền hỗ trợ cho tổ chức này.
mâ*u thu*ẫn trực tiếp giữa WHO và Đài Loan
Trước khi Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng th́ bản thâ*n WHO và Đài Loan cũng đă có những mâ*u thu*ẫn trực tiếp với nhau.
Trong cuộc họp báo ở Geneva (Thụy Sĩ) ngày 8-4, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus lên tiếng ch*ỉ trí*ch Đài Loan v́ từ lănh thổ này xuất hiện những b́nh luận lăn*g m*ạ ông trên mạn*g xă hội.
"Ba tháng trước, sự công kíc*h xuất phát từ phía Đài Loan" - ông nói.
Ông cá*o buộc các nhà chức trác*h Đài Loan không những không can thiệp để người dân ngừng những lời ch*ỉ trí*ch như vậy, mà c̣n tham gia vào những lời "xú*c phạ*m và lăn*g m*ạ" đó.
Lănh đạo Đài Loan, bà Thá*i Anh Văn hôm 9-4 đi thăm một căn cứ quân sự ở TP Đài Nam. Ảnh: AFP
B́nh luận này vấp phải sự phả*n ứn*g ga*y gắ*t từ Đài Loan.
Người phát ngôn cơ quan đối ngoại Đài Loan, bà Âu Giang An nói: "Chúng tôi chưa bao giờ khuyến khích người dân công kíc*h cá nhân chống lại ông ấy (ông Tedros - PV) hay đưa ra các b́nh luận phâ*n biệt chủng tộc".
Cộng đồng mạn*g ở Đài Loan th́ tức giậ*n và gọi những phát biểu của ông Tedros về Đài Loan là "vô căn cứ" và yê*u cầu ông phải xin lỗi.
Viết trên Facebook, lănh đạo Đài Loan - bà Thá*i Anh Văn kêu gọi ông Tedros "chống lại những á*p lự*c từ phía Trung Quốc" để đến thăm Đài Loan và học hỏi cách vùng lănh thổ này x*ử lư dịc*h bện*h.
Trước những phát ngôn của lănh đạo Đài Loan, Trung Quốc đại lụ*c cho rằng Đài Loan chỉ muốn lợ*i dụn*g đại dịc*h lần này để làm lợi cho chính sách ly khai của ḿnh. Bắc Kinh cũng nhắc lại họ kịch liệt phản đối quan điểm đ̣i ly khai và sẽ không bao giờ để điều đó xảy ra.
Nhậ*n định về những phả*n ứn*g của Mỹ và WHO
Những ch*ỉ trí*ch qua lại giữa Mỹ và WHO đang trở thành một đ*ề tài được giới phâ*n tích chính trị thế giới quan tâm.
Giống như Tổng thống Trump, nhiều chính khách Mỹ cho rằng WHO đă quá gần gũi với Bắc Kinh và không có phả*n ứn*g ǵ về cách Trung Quốc chống lại dịc*h COVID-19 khi nó c̣n chưa lây lan ra toàn thế giới.
Thậm chí, Thượng nghị sĩ đảng Cộng ḥa - bà Martha McSally hôm 2-4 đă đ*ề nghị Tổng Giám đốc WHO từ chức, theo tờ Fox News. Nhiều thượng nghị sĩ Mỹ khác yê*u cầu WHO phải đưa ra lời gi*ải thí*ch cho sự chậm trễ của ḿnh.
Tuy nhiên, một số chuyên gia y tế cho rằng WHO không c̣n cách nào khác ngoài việc hợp tác với Trung Quốc v́ dịc*h bện*h ấy vẫn đang diễn ra trên lănh thổ nước này, theo AFP.
Về phía quan điểm của Washington, AFP b́nh luận những cá*o buộc bấ*t ngờ từ ông Trump và Bộ Ngoại giao Mỹ có thể mang độn*g cơ "chính trị", để hướng d*ư luậ*n khỏi sự phả*n ứn*g chậm chạm của bản thâ*n nước Mỹ.
Từ tháng 1, ông Trump tuyên bố Mỹ "hoàn toàn kiểm soát" được dịc*h bện*h. Tuy nhiên, hiện tại Mỹ đang là ổ dịc*h lớn nhất thế giới (hơn 468.500 ca nhi*ễm) và là quốc gia có số người chế*t v́ COVID-19 cao thứ hai thế giới (gần 16.700 trường hợp - xếp sau Ư).
Tính đến 10 giờ sáng 10-4 (theo giờ Việt Nam), dịc*h bện*h đă xuất hiện ở 209 quốc gia và vùng lănh thổ, lây nhi*ễm cho ít nhất 1.603.751 người và khiến 95.731 người t*ử von*g, theo chuyên trang theo dơi số liệu Worldometer.