Nhiều khi tinh khôn mới nhận ra được kẻ tiểu nhân, đó là người không cùng đẳng cấp với ḿnh, nên khi nói chuyện không tranh căi là trí tuệ.
Gặp tiểu nhân, phải tinh khôn
Chuyện xưa kể lại, một lần khi Khổng Tử đang nghỉ trưa, th́ nghe thấy tiếng căi nhau om ṣm bên ngoài.
Tử Cống, học tṛ của Khổng Tử, khi đó đang tranh căi với một người về vấn đề là một năm có 3 hay 4 mùa. Hai không ai chịu nhường ai, tranh căi tới cùng, đến mức tía tai đỏ mặt.
Tử Cống cho rằng một năm có 4 mùa, nói người c̣n lại ngang ngược. Người c̣n lại lại kiên quyết rằng một năm chỉ có 3 mùa, nói Tử Cống ăn nói linh tinh.
Không Tử nghe xong, đi từ pḥng nghỉ ra, Tử Cống bức xúc muốn nhờ thầy nói lư hộ ḿnh. Vậy nhưng, Không Tử bất ngờ phán: "1 năm chỉ có 3 mùa."
Người kia nghe xong vui vẻ hành lễ với Khổng Tử rồi cười đắc ư ra về. Tử Cống tủi thân, rơ ràng là hắn ta sai nhưng sao sư phụ lại đứng về phía hắn.
Khổng Tử đáp: "Châu chấu nơi đồng ruộng sinh ra vào mùa xuân, chết vào mùa thu th́ làm sao thấy được mùa đông. Tranh căi với người vô năng, há chẳng phải cực kỳ vô ích sao?
Tranh căi với những người như vậy là ngốc, sai không ở đối phương, mà là do bạn hồ đồ. Gặp tiểu nhân, phải tinh khôn, nói chuyện với người không cùng đẳng cấp với ḿnh, không tranh căi là trí tuệ.
3 điều quan trong nữa cần nhớ khi đối diện với kẻ tiểu nhân:
1. Không nhân nghĩa với kẻ tiểu nhân: với người quân tử, ta đối đăi theo cách dành cho người quân tử, với kẻ tiểu nhân, ta đối đăi theo cách dành cho kẻ tiểu nhân, miễn sao trong ḷng không hối hận là được.
2. Không nhu ḿ mềm yếu trước kẻ tiểu nhân: với kẻ tiểu nhân, chúng ta không nên tỏ ra sợ hăi mà cần cứng rắn, mạnh mẽ, để họ biết bạn không phải là người dễ bắt nạt.
3. Giữ khoảng cách, giữ ḿnh trước kẻ tiểu nhân: Đừng dễ dàng bộc lộ quan điểm của bản thân, cũng không nên để họ biết mọi điều về ḿnh, không nhận xét ai xung quanh trước mặt họ. Bởi lẽ những lời nói vô tư của bạn rất có thể sẽ bị kẻ tiểu nhân sử dụng để chống lại bạn.
*VietBF@sưu tập