Hiện tượng tẩy chay đă xuất hiện trên mạng xă hội từ nhiều năm trước nhưng trở nên rầm rộ và để lại những ảnh hưởng có thật trong khoảng 3 năm trở lại đây, đặc biệt là 2021 với những ồn ào sao kê từ thiện của nhiều nghệ sĩ như Trấn Thành, Hoài Linh, Thuỷ Tiên, Đàm Vĩnh Hưng,... sở hữu lượng antifan khổng lồ và làn sóng tẩy chay lớn nhất trong sự nghiệp.
“Tẩy chay” là từ khóa gây ám ảnh với showbiz Việt suốt nhiều tháng qua. Hiện tượng tẩy chay đă xuất hiện trên mạng xă hội từ nhiều năm trước nhưng trở nên rầm rộ và để lại những ảnh hưởng có thật trong khoảng 3 năm trở lại đây, đặc biệt là 2021 với những ồn ào sao kê từ thiện của nhiều nghệ sĩ. Người ta c̣n kêu gọi nhau tẩy chay, "không tẩy chay nửa vời, phải tẩy chay đến nơi đến chốn".
Mới đây, trên fanpage Miss World Vietnam đăng tải thông tin Hoa hậu Mai Phương Thúy là cái tên tiếp theo ngồi ghế giám khảo. Nhưng điều đáng bàn là người dành lời khen cho nàng hậu th́ ít mà phần lớn là ư kiến phản đối Đàm Vĩnh Hưng - 1 trong 5 giám khảo đă được công bố từ hồi 4/2021.
Kéo xuống các bài đăng trên fanpage này, hầu hết ở phần b́nh luận là những ư kiến bất b́nh, tẩy chay chương tŕnh với lựa chọn sai lầm này. Lư do được đưa ra: “Bản thân Đàm Vĩnh Hưng c̣n chưa đẹp, sao lại làm giám khảo Miss World Vietnam?”.
Bởi trước đó, giọng ca “Nửa vầng trăng" thường xuyên có những phát ngôn thách thức, kiểu nhận ḿnh là “vùng đất cấm"; Dậy sóng dư luận nhất là việc Đàm Vĩnh Hưng bị tố không minh bạch tiền từ thiện, thậm chí c̣n bị VTV “chỉ mặt" trong phóng sự "từ thiện thiếu minh bạch".
Hiện tại, dư luận cho rằng dù Đàm Vĩnh Hưng đă làm đơn tố cáo người tung tin nhưng đến nay chưa có kết luận cuối cùng từ cơ quan điều tra th́ không xứng đáng ngồi ghế giám khảo cuộc thi nhan sắc tầm cỡ quốc gia. Dư luận vẫn tiếp tục đưa b́nh luận trên fanpage để mong nhận câu trả lời từ BTC Miss World Vietnam.
Cũng rơi vào trường hợp như Đàm Vĩnh Hưng, trước đó, v́ chưa rơ ràng trong việc sao kê từ thiện, Trấn Thành, Thủy Tiên, Hoài Linh đă vướng phải "làn sóng" tẩy chay. Trấn Thành xác nhận trở lại "cầm trịch" Rap Việt mùa 2 nhưng ngay dưới bài đăng nhiều tài khoản để lại b́nh luận với nội dung sẽ "tắt tivi".
Hoài Linh đang đối diện với scandal lớn nhất trong sự nghiệp
Thủy Tiên bị lập nhóm anti-fan với hơn 200.000 thành viên, thường chia sẻ những bài viết chỉ trích hoạt động của nữ ca sĩ. Đặc biệt, thời điểm nổ ra ồn ào, rất nhiều nhăn hàng Thủy Tiên quảng bá đă buộc phải dừng hợp tác với nữ ca sĩ. Theo nhăn hàng, họ luôn lắng nghe và trân trọng tất cả các góp ư các khách hàng với tinh thần thiện chí, dung ḥa và minh bạch nhất.
Hoài Linh cũng điêu đứng v́ scandal lớn nhất trong sự nghiệp - “ngâm” số tiền 14 tỷ đồng quyên góp từ thiện miền Trung suốt 6 tháng qua.
Ồn ào này không những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự nghiệp rực rỡ của nam danh hài bao lâu nay gây dựng mà c̣n ảnh hưởng tới cả những nhăn hàng mà nam nghệ sĩ quảng cáo hay làm đại sứ. Cuối cùng, dưới sức ép dư luận, một sàn thương mại điện tử đă buộc phải gỡ bỏ hầu hết h́nh ảnh của Hoài Linh trên website và fanpage.
Đáng chú ư nhất, nhiều cư dân mạng cũng đổ xô vào fanpage của chương tŕnh “Thách thức danh hài” để kêu gọi tẩy chay Hoài Linh. Bởi mùa 7 sắp tới, nam nghệ sĩ sẽ đảm nhận vai tṛ giám khảo. Sau đó, nam danh hài buộc phải rút lui khỏi chương tŕnh này và “ở ẩn" suốt nhiều tháng qua.
Thuỷ Tiên "sốc" với group antifan của ḿnh
Trước đó, nhiều người cho rằng khán giả Việt Nam có phần dễ dăi với những nghệ sĩ vướng vào scandal v́ sau đó họ vẫn được làm nghề như chưa có ǵ xảy ra; không như ở Trung Quốc, Hàn Quốc..., nghệ sĩ nào bị tẩy chay là hết đường trở lại bởi anti-fan chính là “thế lực ngầm” có sức mạnh tác động đến sự tồn tại của một nghệ sĩ.
Phạm Băng từng Băng là hoa đán nổi tiếng bậc nhất làng giải trí xứ Trung, đại diện của rất nhiều nhăn hàng quảng cáo từ mỹ phẩm, đồ trang sức, thương hiệu thời trang... Nhưng sau bê bối trốn thuế, nữ diễn viên bị công chúng tẩy chay. Nhiều nhăn hàng nổi tiếng từ Louis Vuitton, Guerlain, Refa... lần lượt quay lưng với mỹ nhân họ Phạm. Cô thậm chí đang bị liệt vào danh sách cấm sóng vĩnh viễn, không có “cửa" trở lại nghệ thuật.
C̣n ở Hàn Quốc người ta đồn rằng, trước khi học hát học nhảy, các thành viên nhóm nhạc, nghệ sĩ đều được học cách cư xử trước tiên. Và khi nghệ sĩ của họ xảy ra bất kỳ scandal dù lớn nhỏ đều phải hứng chịu cơn phẫn nộ của công chúng, khiến nhiều người tuyên bố giă từ sự nghiệp hay t́m đến cái chết để giải thoát.
Chuyên gia truyền thông cho rằng tẩy chay là cách "trừng phạt" hiệu quả nhất. Khán giả cần dùng đến "vũ khí" này thường xuyên hơn để buộc người nổi tiếng phải thận trọng khi ứng xử.
Trong một bài chia sẻ cách đây không lâu, chuyên gia truyền thông Nguyễn Đ́nh Thành cho rằng tẩy chay là quyền lực tối thượng của công chúng và khán giả. Đó cũng là cách "trừng phạt" hiệu quả nhất.
“Khán giả cần dùng đến "vũ khí" này thường xuyên hơn để buộc người nổi tiếng phải thận trọng khi hành xử ứng xử. Người nổi tiếng đă phải bỏ ra nhiều công sức để có được vị trí trong ḷng người hâm mộ, họ cũng nên dành thời gian để học cách sống trên không gian mạng. Bản thân tôi cũng tham gia vào nhiều lớp đào tạo nghệ sĩ trẻ và tôi thấy họ tiếp nhận những điều này một cách tự nhiên. Trong thời gian tới, nên bổ sung kỹ năng sống trên mạng xă hội vào nhóm kỹ năng mềm được đào tạo bắt buộc trong các trường nghệ thuật và cả các trường phổ thông và đại học”, chuyên gia này cho hay.
Cũng bàn về “quyền lực mềm" không đùa được đâu của khán giả hiện nay, chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long cho rằng khán giả ngày càng tinh nhạy, thông minh. “Quyền lực của công chúng đă thay đổi. Nói cách khác, thời điểm này như một đường biên, những nghệ sĩ hiện nay sẽ là những người hy sinh để lớp nghệ sĩ sau nh́n vào và coi đó là bài học cho ḿnh.
Đừng ảo tưởng rằng ḿnh quyền lực, ḿnh là ông vua bà chúa, ḿnh có thể hô mưa gọi gió hay đứng trên dư luận. Những điều đó là có thật trước khi câu chuyện này xảy ra. Đúng là họ đă từng có những đặc quyền đặc lợi, và bây giờ họ không khỏi bị sốc. Các nghệ sĩ lứa sau sẽ nh́n vào đó và rút kinh nghiệm thôi, rồi showbiz sẽ không xảy ra những câu chuyện tương tự như thế này nữa!”.