Ở một mức độ nào đó, sự bảo vệ và kiểm soát quá mức của cha mẹ đối với con cái là một loại hủy hoại con trẻ khiến con trẻ tự ti và thu ḿnh.
Điều này sẽ dẫn đến khi gặp một vấn đề ǵ đó, con trẻ sẽ không thể tự giải quyết hay đối mặt một ḿnh, không tự tin để tự đưa ra sự lựa chọn trong cuộc sống. Từ đó tâm lư trẻ sẽ sinh ra một loại mặc cảm, cảm thấy bản thân vô dụng, làm cái ǵ cũng không xong. Cha mẹ kiểm soát con cái thái quá sẽ cản trở sự phát triển độc lập của trẻ, cuối cùng trẻ sẽ biến thành một người có tâm lư tự ti.
1. Cha mẹ thích so sánh
Trong một chương tŕnh truyền h́nh, có một cậu bé tên là Từ Kính Khải, cậu học rất tốt nhưng mẹ cậu vẫn không hài ḷng về cậu. Một nhà văn, khi đang chỉ dẫn cậu làm bài tập liền không ngớt lời khen ngợi cậu bé rất thông minh. Nhưng cậu bé này không những không vui mà c̣n rất buồn bă nói rằng, mẹ cậu bảo cậu không giỏi, những đứa trẻ khác làm tốt hơn cậu nhiều.
Quen lấy ḷng người khác, hùa theo người khác, tự đánh giá thấp bản thân, không có chính kiến, không dám đấu tranh cho những ǵ ḿnh đáng được có, chính là những biểu hiện của một đứa trẻ tự ti. Tính cách này hầu hết được phát triển trong thời thơ ấu và có liên quan rất chặt chẽ với sự giáo dục của gia đ́nh.
Nhà văn Tất Thục Mẫn đă từng nói: "Đúng vậy, đằng sau một người tự ti là một đứa trẻ không được cha mẹ công nhận". V́ thế, cha mẹ nên công nhận con cái, cho chúng ḷng dũng cảm, sự kiên định. Chỉ khi cha mẹ dành cho con những ánh mắt trân trọng th́ trẻ mới có thể tự tin mà tỏa sáng.
Thực tế, không ai sinh ra là đă tự ti. Mọi đứa trẻ tự ti đều có thể lục t́m nguyên nhân từ chính gia đ́nh đẻ của ḿnh.
2. Cha mẹ kỳ vọng quá nhiều vào con cái
Kỳ vọng của cha mẹ đối với con cái quá cao sẽ trực tiếp làm suy giảm nhận thức của trẻ về thành tích, dẫn đến việc trẻ không có được cảm giác bản thân tài giỏi trong gia đ́nh. Những đứa trẻ này ít khi nhận được lời khen từ cha mẹ của ḿnh, từ đó chúng sẽ sinh ra những cảm xúc tự ti, dù thành tích của bản thân có xuất sắc th́ chúng vẫn sẽ liên tục chối bỏ chính ḿnh. Đối với trẻ con mà nói, điều tuyệt vọng nhất chính là dù có giỏi giang đến đâu cũng không được cha mẹ công nhận.
3. Cha mẹ kiểm soát thái quá
"Tôi biết bạn yêu con bạn và bạn cũng biết bạn yêu con bạn, nhưng những đứa trẻ đó, liệu chúng có biết bạn yêu chúng không? Nếu như bạn đi hỏi chúng, đáp án có lẽ sẽ khiến bạn rất kinh ngạc đấy". - Jane Nelsen.
Có phải loại câu nói như thế này nghe rất quen thuộc không? Mỗi một người cha người mẹ đều lấy câu nói "v́ yêu con" ra để bào chữa cho những sai lầm của ḿnh. Nhưng đă đến lúc chúng ta cần thẳng thắng nh́n vào sự thật rồi, rằng, kiểm soát và cấm đoán con cái thái quá sẽ khiến con mất đi quyền tự do để tạo dựng cuộc sống của chính ḿnh. Lâu dần, trẻ lớn lên sẽ trở thành một người nhút nhát, thiếu quyết đoán và tự ti, hoặc thậm chí có vài trường hợp con trẻ c̣n tích tụ oán hận đối với chính cha mẹ của họ nữa, xem cha mẹ ḿnh như những nhà cầm quyền độc đoán.
Cha mẹ luôn so sánh con ḿnh với những đứa trẻ cùng tuổi, tất nhiên họ cũng chỉ mong rằng trẻ có một mục tiêu để phấn đấu chăm chỉ học tập mà thôi. Tuy nhiên, sự so sánh này của cha mẹ thường sẽ gây tổn thương đến ḷng tự tin của trẻ. Và một đứa trẻ bị mất đi ḷng tự tin th́ làm sao có thể không tự ti cho được?
Để giúp các mầm non của thế giới này phát triển một cách lành mạnh, biết rằng trách nhiệm của mỗi một người cha người mẹ đều rất nặng nề, nhưng tôi tin chỉ cần bạn thật sự yêu thương con ḿnh th́ dù có khó khăn bao nhiêu bạn cũng sẽ làm được.
Trận trọng, động viên và bầu bạn lắng nghe tâm sự của con mà không phán xét, những điều đơn giản đó đều xuất phát từ t́nh yêu thương. Khi có t́nh yêu thương đúng nghĩa th́ bạn chắc chắn sẽ biết ḿnh nên làm một người cha người mẹ như thế nào, không cần quá nhiều học thuật, lư thuyết!
VietBF©sưu tập