USA Công ty tiền ảo Celsius 15 tỷ USD hoàn toàn phá sản

[Gibbs]

Điều gì đẩy đế chế cho vay tiền điện tử Celsius trị giá 15 tỉ USD phá sản? Một trong những công ty cho vay tiền điện tử lớn nhất thế giới - Celsius vừa thông báo nộp đơn xin phá sản.



Công ty này trả lãi hấp dẫn đối với những khách hàng gửi tiền bằng tiền điện tử. Sau đó, Celsius cho các nhà giao dịch khác vay nhằm kiếm lời từ phần chênh lệch lãi suất. Những nhà đầu tư tiền số sẵn sàng trả lãi cao để vay tiền. Tuy nhiên, mô hình kinh doanh này đã sụp đổ trong bối cảnh thanh khoản của ngành suy yếu mạnh.

Tính đến hết tháng 5, Celsius Network ghi nhận tài sản trị giá 11,8 tỉ USD, giảm từ 15 tỉ USD vào tháng 10.2021. Tuy nhiên, hiện công ty chỉ có 167 triệu USD tiền mặt để hỗ trợ các hoạt động nhất định trong tình trạng phá sản.

Theo các chuyên gia, sai lầm của Celsius là gần 20% APY (lãi suất gửi tiền điện tử) mà họ trả cho khách hàng là không có thật. Trong một vụ kiện, Celsius bị cáo buộc kinh doanh theo mô hình đa cấp. Theo đó, công ty trả tiền cho người dùng trước bằng khoản lời thu được từ những người dùng mới.

Celsius cũng đầu tư tiền của mình vào những nơi có lợi nhuận cao ngất ngưởng. Một báo cáo từ The Block cho thấy, Celsius đã đầu tư ít nhất nửa tỉ đô la vào Anchor - nền tảng cho vay của một dự án stablecoin hiện đã thất bại. Anchor từng cam kết với các nhà đầu tư sẽ thu lời 20%/năm dựa trên số tiền điện tử mình nắm giữ.

Nik Bhatia - nhà sáng lập hãng luật The Bitcoin Layer - cho biết: “Do luôn phải tạo ra lợi nhuận nên họ đã quyết định đầu tư vào các kênh đầy rủi ro mà ít có phòng ngừa".

Celsius không phải trường hợp cá biệt, nó đang tạo ra hiệu ứng domino lên thị trường tiền điện tử. Tuần trước, công ty cho vay tiền điện tử Voyager Digital đã nộp đơn xin phá sản sau khi tạm ngừng cho khách hàng rút và gửi tiền. Quỹ đầu cơ Three Arrows Capital (3AC) cũng làm thủ tục phá sản khi vỡ nợ khoản vay trị giá hơn 660 triệu USD.

Giới chuyên gia nhận định, tín dụng đang bị siết lại, các tiêu chuẩn bảo lãnh phát hành bị thắt chặt và khả năng thanh toán được kiểm tra rất sát sao. Nhiều người đang rút tiền của mình khỏi các tổ chức cho vay tiền điện tử.


Theo hồ sơ phá sản của công ty, Celsius đang có hơn 100.000 chủ nợ. Thậm chí, một số bên đã cho nền tảng này vay tiền mà không cần bất kỳ tài sản thế chấp nào. Những chủ nợ đó có khả năng lấy lại tiền trước tiên, miễn là doanh nghiệp còn tài sản.

Sau khi nộp đơn yêu cầu phá sản, Celsius giải thích rằng, “hầu hết hoạt động trên tài khoản sẽ bị tạm dừng cho đến khi có thông báo mới” và “không yêu cầu cơ quan có thẩm quyền cho phép khách hàng rút tiền vào lúc này”. Điều này đồng nghĩa người dùng cũng không thể nhận bất cứ phần thưởng nào mình có.

Khác với ngân hàng thường đảm bảo tiền gửi của khách hàng, Celsius không có bất kỳ biện pháp bảo vệ người dùng nào trước những sự cố. Trong các điều khoản và điều kiện của Celsius, bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào được chuyển sang nền tảng này đều trở thành một khoản vay giữa người dùng và Celsius. Do không có tài sản thế chấp nên tiền của khách hàng về cơ bản chỉ là các khoản vay không có bảo đảm.

Celsius ghi rõ: “Bất kỳ tài sản kỹ thuật số đủ điều kiện nào được sử dụng trong dịch vụ kiếm tiền hay làm thế chấp trong vay tiền đều không thu hồi được. Khách hàng có thể không có bất kỳ biện pháp khắc phục hoặc quyền pháp lý nào liên quan đến các nghĩa vụ của Celsius". Các chuyên gia cho hay, điều này như miễn trừ mọi hành vi vi phạm pháp luật nếu có bất kỳ sự cố xảy ra với nền tảng cho vay tiền điện tử này.


Theo điều tra của Bloomberg, Pharos là công ty con của Lantern Ventures, một quỹ đầu tư có khối lượng tài sản quản lý là khoảng 400 triệu USD. Đáng chú ý, CEO của Lantern Ventures là bà Tara MacAulay, một cựu đồng sáng lập của Alameda Research, quỹ đầu tư cũng nằm trong danh sách chủ nợ của Celsius. Alameda Research là một trong những công ty có liên hệ với CEO sàn FTX Sam Bankman-Fried, nhân vật đã bỏ ra rất nhiều tiền để “giải cứu” các đơn vị crypto gặp khó khăn trong thời gian qua như Voyager và BlockFi, tất cả đều có liên hệ đến cuộc khủng hoảng thanh khoản Celsius – Three Arrows Capital.

Đây là công ty tiền mã hóa thứ 3 tuyên bố phá sản trong tháng 07/2022, sau quỹ đầu tư Three Arrows Capital (ngày 02/07) và ứng dụng đầu tư crypto Voyager Digital (ngày 06/07). Cả ba đều đệ đơn phá sản lên tòa án New York.

Nguyên nhân Celsius gặp khó khăn bắt nguồn từ việc họ chuyển đổi phần lớn tiền gửi của người dùng sang stETH – token khóa ETH lại trên Lido Finance, vốn có thanh khoản kém. Khi thị trường crypto điều chỉnh dữ dội đầu tháng 6, cộng với việc giá stETH giảm mạnh, Celsius đã bị người dùng ồ ạt rút tiền và phải chặn mọi hoạt động giao dịch/nạp/rút kể từ ngày 13/06 đến nay.

Trong khoảng thời gian sau đó, Celsius cung cấp rất ít thông tin về tình hình hiện tại, chỉ tuyên bố họ vẫn cần thêm thời gian để ổn định thanh khoản và xin người dùng kiên nhẫn. Những tin đồn xoay quanh vụ việc như là CEO công ty định bỏ trốn khỏi Mỹ, Celsius bị FTX từ chối giải cứu vì cáo buộc đang “lỗ 2 tỷ USD”; cổ đông công ty ra sức ép; hay mới nhất là Celsius bị đối tác cũ khởi kiện, cáo buộc là “ponzi” và lộ việc lỗ tiền khách hàng khi đầu tư càng khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.

Công ty được cho là đã thuê nhiều cố vấn pháp lý để tiến hành tái cấu trúc hoạt động và cân nhắc khả năng phá sản. Đồng thời, công ty cũng bị giới chức pháp lý nhiều bang của Mỹ tiến hành soi xét để điều tra sai phạm dẫn đến sự sụp đổ như hiện tại.

Kể từ đầu tháng 7, Celsius đã hoàn trả khoảng 800 triệu USD stablecoin vay từ các giao thức DeFi là Aave, MakerDAO và Compound. Đổi lại, công ty đã rút 440 triệu USD WBTC thế chấp từ Maker, 124 triệu USD WBTC và 417 triệu USD WETH từ Aave và mới nhất là khoảng 200 triệu USD WBTC từ Compound.

Dữ liệu từ blockchain cho thấy Celsius đã chuyển phần lớn số tiền thế chấp trên lên các sàn giao dịch lớn như FTX, khả năng cao để bán lấy tiền trả nợ và cân đối lại báo cáo tài sản phục vụ quá trình tuyên bố phá sản.

Giá token CEL của Celsius đã giảm gần 45% sau khi thông tin công ty phá sản được công bố. Trước tin Celsius Network phá sản, giá Bitcoin chưa có nhiều biến động. Giá tiền số lớn nhất thế giới trong sáng nay luôn được giao dịch trên 20.000 USD một đồng, tăng hơn 4% trong 24 giờ qua. Các đồng Ethereum, Binance Coin... cũng có diễn biến tương tự. Các công ty khác như CoinFlex và Babel Finance, cũng đã đình chỉ việc rút tiền, do thiếu tiền mặt, khi giá trị của tiền điện tử sụt giảm mạnh.

Reuters, WJS