Giá dầu tăng 4% khi xung đột Israel - Hamas kéo dài sang ngày thứ ba sau cuộc tấn công bất ngờ vào Israel của nhóm vũ trang hồi giáo Hamas.Giá dầu Brent toàn cầu đă tăng hơn 4,53%, lên mức 88,41 USD/thùng trong phiên giao dịch đầu tuần 9/10, trong khi giá dầu WTI tăng 4,69% lên 88,67 USD/thùng.
Vào rạng sáng ngày 7/10 trong dịp lễ lớn của người Do Thái, Hamas - nhóm vũ trang hồi giáo người Palestine - đă phát động một cuộc thâm nhập vào Israel - bằng đường bộ, đường biển và đường hàng không bằng cách sử dụng dù lượn. Vụ tấn công xảy ra vài giờ sau khi hàng ngh́n quả rocket được phóng từ Gaza vào Israel.
Hamas là nhóm vũ trang Hồi giáo người Palestine đang kiểm soát dải Gaza, một vùng đất ven biển đông dân Palestine và là nơi sinh sống của hơn 2 triệu người.
Mặc dù giá dầu thô tăng đột biến, nhưng các nhà phân tích tin rằng đây là một phản ứng thị trường tức thời và có thể gọi là tạm thời.
"Cuộc xung đột này sẽ tác động lâu dài và đáng kể đến thị trường dầu mỏ khi nguồn cung hoặc vận chuyển dầu sụt giảm liên tục", ông Vivek Dhar, giám đốc nghiên cứu hàng hóa năng lượng và khai thác mỏ tại Ngân hàng Commonwealth, cho biết.
"Nếu không, như lịch sử đă chỉ ra, phản ứng tích cực về giá dầu có xu hướng tạm thời và dễ dàng bị các thế lực thị trường khác đánh bại", ông Dhar đánh giá. Nhà phân tích này cũng cho rằng cuộc xung đột không trực tiếp khiến bất kỳ nguồn cung cấp dầu mỏ chính nào gặp nguy hiểm. Bởi lẽ Không bên nào là "ông lớn" trên thị trường dầu mỏ. Israel có hai nhà máy lọc dầu với tổng công suất gần 300.000 thùng mỗi ngày. Israel tự hào "hầu như không sản xuất dầu thô và khí ngưng tụ", c̣n các vùng lănh thổ của Palestine không sản xuất được dầu mỏ, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ.
Tuy nhiên, cuộc xung đột Israel - Hamas nằm ngay trước cửa khu vực sản xuất và xuất khẩu dầu quan trọng cho người tiêu dùng toàn cầu. Và Iran - cường quốc dầu mỏ - là mối quan tâm trước mắt của thị trường.
"Nếu các nước phương Tây chính thức gắn t́nh báo Iran với cuộc tấn công của Hamas, th́ nguồn cung và xuất khẩu dầu của Iran sẽ phải đối mặt với những rủi ro sụt giảm sắp tới", ông Dhar nói.
Xuất khẩu dầu từ Iran đă bị hạn chế kể từ khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi hiệp định hạt nhân vào năm 2018 và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm cắt giảm doanh thu của Tehran.
"Dưới sự khuyến khích từ Mỹ và các cuộc đàm phán hạt nhân bí mật, Iran đă chứng kiến sản lượng và xuất khẩu dầu của ḿnh tăng khoảng 600 ngh́n thùng/ngày lên 3,2 triệu thùng/ngày trong khoảng thời gian từ cuối năm 2022 đến giữa năm 2023", Citi cho biết.
"Cũng có nguy cơ xung đột leo thang trong khu vực. Nếu Iran bị cuốn vào, cũng có thể gây vấn đề về nguồn cung dầu mỏ, mặc dù chúng ta vẫn chưa tới giai đoạn đó", Henning Gloystein, giám đốc năng lượng, khí hậu và tài nguyên của Eurasia Group, b́nh luận với đài CNBC.
Trong khi đó, nhóm vũ trang Hezbollah của Lebanon cho biết họ đă phát động các cuộc tấn công vào ba địa điểm trong Trang trại Shebaa - một dải đất nằm ở giao lộ biên giới Lebanon-Syria và Cao nguyên Golan do Israel chiếm đóng.
Ông Josh Young, giám đốc đầu tư tại công ty đầu tư năng lượng Bison Interests (Mỹ), cho rằng nếu Mỹ thực thi các lệnh trừng phạt đối với hàng xuất khẩu của Iran, có thể gây "tác động khá lớn đến thị trường dầu mỏ". "Tôi nghĩ rất thích hợp khi giá dầu WTI tăng khoảng 5 USD", ông Young nói thêm.
Chủ tịch Bob McNally của tập đoàn năng lượng Rapidan dự đoán, với 40% xuất khẩu thế giới đi qua eo biển Hormuz, xung đột giữa Israel và Iran có thể dễ dàng khiến giá dầu tăng vọt từ 5 đến 10 USD. Eo biển này được coi là điểm vận chuyển dầu quan trọng nhất thế giới và nằm giữa Oman và Iran.
Bên cạnh đó, giá dầu thô có thể "cao hơn nhiều" nếu có sự tham gia của nhóm vũ trang Hezbollah, theo chủ tịch tập đoàn Rapidan.
"Việc này trở thành một vấn đề thực sự đối với thị trường dầu mỏ và góp phần khiến giá dầu tăng đột biến lớn hơn nhiều nếu thị trường tin rằng cuộc giao tranh sẽ lan sang phiến quân Hezbollah ở Lebanon", ông McNally nói.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 8/10 đă ghi nhận "cuộc đọ súng hạn chế" giữa Hezbollah có trụ sở tại Lebanon và Israel, nhưng nhà ngoại giao Mỹ cho rằng "hiện tại, mọi việc vẫn tĩnh lặng, nhưng đó là điều chúng tôi đang quan sát rất cẩn thận".
|