Loài vượn cáo ở Madagascar đă được đặt cho biệt danh "dân bay chính hiệu" khi chúng thường xuyên "phê" độc cuốn chiếu.
Nếu là fan của bộ phim hoạt h́nh Madagascar, hẳn bạn sẽ ấn tượng với vua vượn cáo King Julien XIII. Trong phim, con vượn này và những người bạn thân của anh ta luôn có những hành động thất thường và thích tiệc tùng. Các nhà khoa học đă t́m ra nguyên nhân thực sự: có thể chúng đă phê!
Một con vượn cáo có vẻ ngoài ngộ nghĩnh. Ảnh: Internet
Vượn cáo đen, giống như tất cả các loài vượn cáo là loài đặc hữu của đảo Madagascar, có chế độ ăn chủ yếu là trái cây. Tuy nhiên, theo định kỳ, vượn cáo sẽ bắt một trong những loài cuốn chiếu lớn màu đỏ, được t́m thấy trên đảo. Thay v́ ăn, vượn cáo đen sẽ nhẹ nhàng cắn lên con cuốn chiếu rồi ném nó trở lại mặt đất như đánh bóng.
Khi cuốn chiếu bị bắt, chiến lược pḥng thủ của chúng là cuộn tṛn thành một cuộn. Hầu hết các loài cuốn chiếu cũng có các tuyến đôi ở chân tiết ra một tổ hợp hóa chất độc hại, bao gồm cả xyanua, có tác dụng ngăn chặn phần lớn các loài săn mồi hiệu quả. Nhưng nó không ngăn cản được loài vượn cáo đen, kẻ ném đá của vương quốc động vật.
Sau khi vượn cáo cắn một con cuốn chiếu, nó phun ra chất độc. Con vượn sẽ lấy chất này chà xát khắp lông.
l
Trong phim hoạt h́nh Madagascar, con vượn cáo King Julien láu lỉnh và dễ thương, có những điểm tính cách giống như vượn cáo ngoài đời thực. Ảnh: Internet
Vài năm trước, một nhóm các nhà nghiên cứu t́nh cờ phát hiện một con vượn cáo cái đang thực hiện nghi thức kỳ quái. Trên tay trái nó là một con cuốn chiếu vừa mới được bắt từ nền rừng. Khi các nhà khoa học quan sát, con vượn cáo cạp nhẹ con cuốn chiếu, gặm nhấm một cách tham lam cho đến khi nó rỉ ra thứ nước màu cam. Tiếp đó, con vượn cáo chà mạnh những giọt nước này lên bộ phận sinh dục, hậu môn và đuôi của nó. Sau một khoảng thời gian nghỉ ngơi xứng đáng, nó nuốt chửng con cuốn chiếu, nhưng việc làm này dường như chỉ là phần phụ so với màn xoa bóp trước đó.
Người ta tin rằng con vượn cáo đang tự điều trị kư sinh trùng ở ruột, vốn gây ngứa hoặc tụt cân. Những kư sinh trùng này cũng đẻ trứng trên mông các con vượn, gây ra những vết ngứa.
Những con cuốn chiếu khổng lồ ở Madagascar là "nguồn thuốc" phong phú để vượn cáo phê pha. Ảnh: Internet
Những con cuốn chiếu vốn tiết ra các chất độc để tránh bị kẻ săn mồi ŕnh rập. Tuy nhiên, loài vượn cáo lại t́m kiếm chúng v́ Benzoquinone, một chất có tính năng diệt kư sinh trùng và chống vi khuẩn. Bằng cách dùng dung dịch nước bọt kết hợp dịch của cuốn chiếu,loài linh trưởng có thể chống lại côn trùng và kư sinh trùng hiệu quả.
Các nhà khoa học nghiên cứu về các loài linh trưởng khác tin rằng benzoquinones có thể bảo vệ chống lại các bệnh do muỗi truyền như sốt rét hoặc sốt vàng da. Chất tiết này c̣n có tác dụng như một chất gây mê, khiến vượn cáo tiết nhiều nước bọt và rơi vào trạng thái say.
"Ánh mắt thất thần, nụ cười ngờ nghệch" của vượn cáo sau khi "phê thuốc". Ảnh: Internet
Mặc dù những chất hóa học diệt côn trùng này có thể độc cho các loài linh trưởng nếu tiêu thụ ở liều cao nhưng về cơ bản, nó giúp ngăn chặn nhiễm khuẩn.
Khi bị cạp cắn liên tục, cuốn chiếu sẽ tiết ra nhiều chất hóa học hơn. Vượn cáo tận dụng chất này, mạnh dạn xoa và ngậm giun để chiết xuất thuốc chống kư sinh trùng. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa rơ những con vượn này làm thế nào để tiêu hóa độc tố từ cuốn chiếu.
VietBF@ sưu tập