Một số nước ủng hộ Ukraine cam kết sẽ cung cấp tới 60 chiến đấu cơ F-16 do Mỹ sản xuất cho Kiev vào cuối năm nay.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) và Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen trên chiến đấu cơ F-16 tại Căn cứ không quân Skrydstrup ở Vojens, Đan Mạch ngày 20/8/2023 (Ảnh: AFP)
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky than thở rằng những nước phương Tây ủng hộ Ukraine vẫn chưa giao một chiếc F-16 nào trong số hàng chục chiếc mà họ đă cam kết.
Ông tuyên bố trong cuộc phỏng vấn với đài truyền h́nh nhà nước Anh BBC hôm thứ Năm rằng các máy bay chiến đấu do Mỹ sản xuất sẽ giúp chống lại sự thống trị trên không của Nga và “mở khóa bầu trời”.
Trong Hội nghị thượng đỉnh Vilnius của NATO tổ chức vào tháng 7 năm ngoái, các nước Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ, Canada, Luxembourg, Na Uy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania và Thụy Điển đă thành lập “liên minh F-16”, sau đó có sự tham gia của Hy Lạp, Mỹ, Bulgaria và Pháp. Một số quốc gia đă cam kết tài trợ máy bay của quân đội họ, trong khi những quốc gia khác giúp đào tạo phi công cho Ukraine.
Nói về những chiếc F-16, ông Zelensky nói với đài truyền h́nh Anh rằng "đă 18 tháng rồi mà máy bay vẫn chưa đến được với chúng tôi".
Đầu tháng này, chính phủ Hà Lan sắp măn nhiệm tiết lộ rằng họ đă hoàn tất công tác chuẩn bị cho việc chuyển giao F-16 cho Ukraine, việc này sẽ diễn ra “sớm”. Amsterdam đă cam kết cung cấp tổng cộng 24 chiến đấu cơ F-16.
Cùng thời điểm đó, Đan Mạch cũng xác nhận đang trong quá tŕnh chuyển giao 19 máy bay chiến đấu như đă hứa cho Kiev.
Bỉ dự kiến sẽ cung cấp cho Ukraine 30 chiếc F-16 và Na Uy tuyên bố có kế hoạch gửi 6 chiếc.
Phát biểu tại Washington, DC bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO tháng này, ông Zelensky phàn nàn rằng số lượng F-16 được các nước phương Tây ủng hộ Ukraine cam kết quá thấp, trong đó phía Kiev dự kiến sẽ triển khai được không quá 20 chiếc.
“Ngay cả khi chúng tôi có 50 chiếc th́ cũng chẳng là ǵ. Họ có 300 chiếc”, nhà lănh đạo Ukraine tuyên bố, đề cập đến số lượng máy bay chiến đấu ước tính mà Nga đang sử dụng.
Khi ở thế pḥng thủ, Ukraine sẽ cần một phi đội gồm 128 chiếc F-16 để có thể ngang hàng với Nga, ông Zelensky cho biết vào thời điểm đó.
Moscow cảnh báo rằng việc cung cấp máy bay chiến đấu của phương Tây cho Kiev sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra đối đầu quân sự trực tiếp với NATO. Moscow cũng nhấn mạnh rằng nếu máy bay cất cánh từ các căn cứ nước ngoài và được sử dụng để chống lại lực lượng Nga, những cơ sở này sẽ trở thành “mục tiêu hợp pháp” cho các cuộc tấn công của Nga.