ĐA ĐOAN

[goodidea]

- Rồi đời con khổ rồi con ơi. Giờ suy nghĩ lại vẫn kịp! Mẹ không muốn con khổ, các con của con sau này sẽ khổ khi vắng bố. Như mẹ đây này, khổ lắm con ơi. Mẹ không muốn con không chồng mà nuôi con như mẹ!
Mẹ nó nói với nó khi nó vừa đi thăm nhà chồng tương lai về. Nhà chồng tương lai của nó ở tận miền trung du. Nghe nó kể mà bà mẹ cứ buốt hết cả ruột gan. Nó bị bà mẹ chồng tương lai thử tài, bảo nó nấu cơm mời họ hàng sang chơi, gọi là ra mắt.
Còn nó, nó lặng yên nghe mẹ nó than thở. Đúng là nó chả nhớ mặt bố nữa. Thằng em nó không hề biết mặt bố. Bố nó đi bộ đội khi nó mới hơn hai tuổi và thằng em nó vẫn ở trong bụng mẹ. Hai chị em nó như cái đuôi của mẹ trong những ngày tháng khó khăn chồng chất của cả nước. Mẹ nó luôn kể với hai chị em nó rằng bố yêu chúng nó như thế nào, bố nó cao to đẹp trai ra sao, rằng thư nào cũng động viên chị em nó hay ăn chóng lớn, nhớ ngoan nghe lời mẹ. Mẹ nó bảo bố nó có nhiệm vụ đặc biệt lắm, không về phép được, mỗi khi hai đứa hỏi mẹ bao giờ bố về. Bố nó đi bộ đội gần được mười năm thì đất nước thống nhất. Cũng chính ngày đó, mẹ nó đổ sụp như cây chuối ngoài vườn. Người ta phải khiêng mẹ nó về nhà, y tá và họ hàng vây quanh chăm sóc. Mẹ nó nhận được tin bố nó hy sinh ngay tại cửa ngõ Sài Gòn. Mẹ nó thẫn thờ, hai chị em nó sợ hãi không dám làm đau mẹ, không dám quấy nhẽo mẹ nó một giây nào. Họ hàng, xóm láng thay phiên nhau nấu cơm cho cả nhà nó ăn, động viên mẹ nó hãy vì hai đứa trẻ mà cố sống. Năm đó mẹ nó mới ngoài 30 tuổi, cái tuổi mặn mòi của đời người đàn bà. Chỉ sau vài ngày mẹ nó như già thêm chục tuổi. Hai chị em nó thương mẹ lắm, nhất tề không đứa nào trái ý mẹ. Ngày tháng qua đi, mẹ nó sốc lại tinh thần, phải thay bố chúng nó, vừa làm mẹ vừa làm cha, mưu sinh vất vả nhọc nhằn gánh hết cho các con đỡ khổ. Lớn dần, nó hỏi mẹ nó, thế thư ngày xưa bố viết đâu, cho nó đọc. Mẹ nó lúc đó mới trả lời, vì nhiệm vụ đặc biệt, bố nó làm gì có thư, mẹ nó chỉ tưởng tượng ra những cánh thư như thế để động viên mình và động viên các con mà thôi.
Phải nói là mẹ nó đảm, chăm chỉ và tháo vát. Ngoài đi làm công chức, mẹ nó còn may vá thuê, đêm nào cũng xành xạch cái máy khâu đến một hai giờ sáng để kiếm thêm thu nhập. Cũng có người muốn đến với mẹ nó, muốn làm cha lũ trẻ, mẹ nó lúc ấy cũng bung biêng, không biết nên phải thế nào, cũng do dự lắm. Mới ngoài ba mươi, giòn dã và tháo vát, rất nhiều người muốn thật lòng đến với mẹ nó. Mới chỉ le lói ý định tái giá, mẹ nó bị anh chị em trong gia đình, xóm láng mắng mỏ té tát. Ở cái làng mà nửa thành thị, nửa nông thôn này (giờ đây là phố nhớn), đất lề quê thói, định kiến đều ụp lên vai người phụ nữ. Anh cả, anh hai của mẹ nó thì ra sức nhiếc móc, ngăn cấm, rằng mẹ nó phải sống cho xứng đáng với người đã khuất. Hàng xóm thì bảo mẹ nó, hãy chăm lo cho hai đứa trẻ kia kìa. Nó và em nó lúc đó chưa đủ lớn khôn, nhưng cũng không dám tham gia vào chuyện người lớn. Người ta còn dạy chị em nó hát bài “Trời mưa bong bóng phập phồng”, nó không hát, nhưng thằng em ngốc nghếch thì cứ hát ư ử. Thế là mẹ nó quyết định ở vậy nuôi con, nửa sợ tiếng đời, nửa thương con. Có những ngày mưa bão, nó thấy mẹ nó một mình bắc thang trèo lên mái nhà, gia cố lại cái mái tranh, buộc chằng buộc chịt chúng lại với nhau. Nó đứng dưới, giữ thang mà nó thương mẹ nó kinh khủng. Lúc ý nó ước, giá các bác, các anh của mẹ nó hoặc ai đấy chạy đến giúp mẹ nó một tay nhỉ?
Hai chị em nó lớn lên trong vòng tay yêu thương của mẹ. Phải nói là hai đứa học rất giỏi, mẹ nó chưa phải hò hét việc học hành của hai chị em nó một ngày nào. Rồi cái ngày nó đỗ đại học, cầm phiếu điểm trên tay, phiếu báo đi tập trung để đi học nước ngoài, mẹ nó khóc như mưa như gió. Đã lâu lắm rồi, nó không nhìn thấy mẹ nó khóc. Nó hiểu, mẹ nó khóc vì sung sướng, khóc cho những ngày cơ cực bươn chải đã qua, khóc vì công lao được đền đáp. Ngày nó đi học nước ngoài, mẹ nó thủ thỉ dặn nó học cho tốt, nếu có yêu ai thì tìm hiểu cho kỹ. Mẹ khổ cả đời rồi, mẹ mong con hạnh phúc. Năm thứ ba nó quen và yêu một chàng học cùng thành phố. Do học giỏi tiếng từ nhà, sang đó nó không phải học dự bị thêm một năm như các bạn khác, nên nó được vào thẳng năm thứ nhất. Còn chàng của nó, thua nó một năm vì phải học dự bị. Nó viết thư về kể cho mẹ nó nghe, bà chỉ có dặn nó nhớ giữ mình, và phải tìm hiểu cho kỹ rồi hãy quyết định. Nó nghe lời mẹ, quyết để dành sự ham muốn cho đến lúc cưới. Tốt nghiệp, nó về trước chàng, hẹn hò nhau khi chàng về là cưới. Nó chăm chỉ về thăm mẹ chồng tương lai. Cứ hai tháng một lần nó lại lọ mọ ra bến xe về quê chàng, lần nào cũng lỉnh kỉnh quà cáp từ thành phố. Bà mẹ chồng tương lai cũng soi nó lắm, thử nó đủ thứ. Cái đẫn ấy, bà gọi tất cô, dì, chú, bác sang chơi, bảo nó nấu cơm mời khách, “đằng nào cũng là con của gia đình”. May cho nó, vì được mẹ rèn rũa từ bé, nó thao tác cơm nước không đến nỗi nào. Bà mẹ chồng thỉnh thoảng nói xa gần đầy tự hào về thằng con trai của mình rằng nó có tư chất thông minh, đàn ông là phải tiến thủ, lo việc lớn, rằng nó cao to đẹp trai thế kia mà v.v….Ai lấy được nó là có phúc. Nó lặng thinh chỉ cười, nghĩ đơn giản mẹ nào chẳng tự hào về con mình. Có lần bà dáo dác hỏi nó, thế về lâu rồi mà thùng hàng gửi từ bên đó chưa về? Nó bảo, con về trước, anh ấy sẽ đóng hàng và gửi về sau, con không đợi được. Ngày đấy hàng ra cảng mà về nước cũng mất hơn một năm.
Mẹ nó nghe nó kể, cứ thở dài thườn thượt. Hy vọng con gái mình đổi ý.
Rồi chàng của nó về, đẹp ngời ngời trong mắt họ hàng nội ngoại hai bên. Còn nó, mất đi cái vẻ trắng hồng hào bơ sữa của kẻ mới đi tây về. Trước khi cưới, mẹ chồng gọi cả hai về giao hẹn:
- Các con là trưởng, anh chị cưới xong phải nuôi các em ăn học, bố mẹ già rồi, không lo được nữa. Anh chị làm tận Thủ đô, có cơ hội quen biết, các em học xong, anh chị có trách nhiệm xin việc cho các em!
Có cứ ớ cả miệng, không đáp lại được câu nào. Về nhà nó rủ rỉ kể lại với mẹ nó. Bà lại khuyên: “Nếu các con chưa sâu nặng với nhau, nên dừng lại, con sẽ khổ đấy con ơi!” Nhưng nó làm sao dừng lại tình yêu đẹp như mơ của nó với chàng, đẹp đến mức bạn bè ai cũng ghen tị. Đám cưới diễn ra như dự kiến. Thời đấy, chả ai có điều kiện mà đi trăng mật cả. Chồng nó lôi tuột nó về quê luôn cả hai tuần nghỉ phép. Nó cum cúp đi theo, nghĩ rằng lẽ đời phải thế. Mẹ nó thì cứ xót xa, về một tuần thôi, rồi lên với mẹ. Tối đầu tiên, nó thấy mẹ chồng nó bưng chậu nước nóng đun dưới bếp lên, bảo với cả hai vợ chồng nó, tối nào mẹ cũng phải đun nước cho bố ngâm chân. Sáng sớm năm giờ là phải có nước nóng cho bố mày pha trà. Nó phải tự hiểu, đó là nhiệm vụ ngày mai của nó. Bốn giờ sáng, nó thức giấc, chồng nó kéo nó lại ngủ thêm, nhưng nó sợ mẹ chồng, co ro trong cái áo rét, đi xuống bếp đun nước. Èo củi gì mà ướt, thổi lửa mãi, mắt cay xè. Làm dâu phải thế, nó tự động viên mình. Hai tuần rồi cũng qua nhanh, hai vợ chồng nó khăn gói quả mướp ra Thủ đô để đi làm vì cũng đã hết sạch phép.
Mẹ nó bảo, các con cứ ở nhà với mẹ, không phải đi thuê nhà ở đâu cả, ổn định rồi mẹ cắt cho miếng đất, khi có điều kiện thì xây nhà. Cuộc sống cứ tuần tự diễn ra, hai vợ chồng vẫn đều đặn về quê, gửi tiền cho các em ăn học. Nó thì oằn mình lên vừa đi làm cơ quan, vừa làm thêm để có thêm tiền chi tiêu. Ngày hai vợ chồng nó có giấy báo ra cảng nhận thùng hàng, nó mở cờ trong bụng, phen này bán được ối thứ, mà có thể xây được cái nhà mái bằng. Đất thì mẹ nó đã cho rồi. Ai dè, không chỉ chồng nó với nó đi nhận hàng, mà lực lượng gia đình chồng cực đông luôn. Bà mẹ chồng thì săm sắng xuống nhà nó từ hôm trước, để hôm sau đi cùng xe cho tiện! Mẹ nó lo sợ con mình sẽ chịu thua thiệt, nhưng cũng không dám can thiệp. Hàng hóa thì của cả hai, nhưng mẹ chồng nó nhận gần như hết: cái này cho bố, cái này cho các em, cái kia mẹ bán để gửi tiết kiệm lo tuổi già. Anh chồng thì như phỗng để bà mẹ mình xử lý hàng hóa. Nó phải ‘xin’ lại một số thứ của nó, một số thứ nó mua cho mẹ nó. Mẹ chồng nó bực lắm, nhưng cũng phải chịu. Bà mẹ còn lầu bầu “Đàn bà lấy chồng thì phải theo chồng chứ, có cái ngữ đâu lại mang của về nhà đẻ của mình thế!”.
Mẹ nó nghe chuyện, tức lắm rền rĩ: “Con khổ với cái nhà này rồi con ơi!” Lúc đó nó đã có bầu đứa đầu tiên. Nó sinh hai đứa liền nhau, như trứng gà trứng vịt. Vất vả chồng chất. Mọi việc kinh tế của gia đình nội ngoại mình nó gánh vác. Anh chồng như công chức lưu dung, sáng cắp ô đi, tối cắp ô về, ‘lo việc lớn’ như mẹ chồng nói. Nó ít phải về quê hơn vì con nhỏ, rồi đi công tác nhiều. Đổi lại em chồng ra nhà nó dày đặc hơn, thậm chí ở lại nhà nó để đi học. Nó cũng chẳng nề hà, em chồng là em mình. Nó vui vẻ và dễ tính. Khi sinh đứa thứ hai, nó không lo toan nổi việc nhà, nó thuê người giúp việc. Mẹ chồng nó tìm người giúp việc ở quê cho gia đình nó. Người giúp việc lại có họ hàng xa lắc với mẹ chồng nó, lai lịch rõ ràng, nên không lo tắt mắt. Mẹ nó thì bảo nó, thuê người già thôi, đừng thuê cái đứa nó trẻ hây hây như thế, mất chồng như chơi đấy con ạ. Nó chả tin, chồng nó chẳng bao giờ thế, nó về trước một năm, chồng nó ở bên kia có lằng nhằng gì đâu, trong khi con gái ở bên đó thì đầy ra đấy. Hơn nữa đây lại là họ hàng xa với nhà chồng. Khi hai đứa con gái đến tuổi đi học, chồng nó rỉ rả bảo vợ: “Em bảo bà ngoại sang tên mảnh đất này cho vợ chồng mình đi. Bà bảo bà cho lâu rồi, nhưng chưa sang tên”. Nó te te sang bảo mẹ đẻ như lời chồng đề nghị. Bà mẹ nó trả lời: “Nhà đấy, đất đấy, các con cứ ở. Con chỉ có hai con gái, chả biết chừng ở quê giục nó đi tăng gia để có con trai. Cứ chờ xem thế nào đã, không vội”.
Nó vẫn vô tư hồn nhiên để nhà cửa chồng lo, ô sin lo, còn nó cứ đi làm, đi làm thêm và đi công tác. Vì nhà có ô sin, mẹ nó cũng ít sang. Khi vợ chồng nó đi làm, bà đón cháu sang nhà mình. Mẹ nó sợ mang tiếng bắt nạt, chèn ép con rể, sang đó săm soi. Thời gian rảnh bà tham gia câu lạc bộ hưu trí, dưỡng sinh.
Đến một ngày, nó về nhà, thấy chồng nó chả vui như mọi ngày đón nó, ô sin thì nhìn nó lấm la lấm lét. Nó sinh nghi. Nó sai ô sin làm gì, thì ô sin cũng phải nhìn chồng nó, ra điều hỏi ý thế nào đã. Tối đến nó gọi chồng nó vào buồng, bàn rằng phải cho ô sin về thôi, nhà cửa nhờ bà ngoại giúp, bà còn khỏe. Chồng nó giãy nảy, không nhờ bà ngoại, nhà nhất định phải có ô sin, không thì em nghỉ làm đi! Bàn đi bàn lại, nó bật ra rằng để ô sin ở nhà như thế thành mối họa, nhỡ nó tà lưa chồng thì sao? Ai dè, cái kiểu nói nửa đùa nửa thật của nó, chồng nó nổi máu điên, tặng luôn nó một cái bạt tai như trời giáng. Chồng nó bảo nó xúc phạm chồng, dám nghĩ thế về chồng v.v…. Rồi anh ta lên lớp với nó thế nào là đạo đức, rằng lâu nay cô sao nhãng việc cha mẹ các em chồng ở quê. Cô đừng cậy cô làm ra tiền mà cô muốn gì là được. Cô đừng ăn nói hàm hồ…..
Cả đêm nó không ngủ. Nó nghĩ, sao mà chồng nó phải giận dữ đến thế, sao mà chồng nó nỡ ‘xuống tay’ vũ phu như thế. Ở bên kia thì thề rằng ‘cả đời này anh sẽ không động đến lông chân em’. Sáng hôm sau, nó xin lỗi chồng vì quả nhỡ mồm tối hôm trước. Anh chồng ra vẻ độ lượng, dắt cho vợ cái xe cúp 81 màu ốc bươu đời chót ra cửa. Cả nhà có một cái xe cúp, tài sản to nhất, vợ được sử dụng. Anh chồng thì đi làm muộn hơn, chờ xe ô tô cơ quan đón ở đầu đường, cũng chả có nhu cầu đi xe máy. Thế là lại được cái tiếng chiều vợ.
Chả biết công lên việc xuống gì ở cơ quan, hễ cứ về đến nhà là anh chồng kêu mệt, tối đến đi ngủ sớm. Ở cơ quan căng thẳng lắm. Anh chồng mặc kệ con với ô sin, mặc kệ vợ với việc làm thêm.
Bẵng đi vài tháng, nhân dịp ngày nghỉ lễ, nó mời bố mẹ chồng lên chơi, nếu các em đưa bố mẹ lên thì càng tốt. Được lời như cởi tấm lòng, bố mẹ chồng lên ngay tắp lự, tiện thể bảo thằng anh con chị xin việc cho đứa thứ ba, chứ ở quê nó vất vưởng, không xin được việc làm. Ô sin thì lăng xăng cơm nước, vui vẻ với gia đình chồng, không có gì gọi là khoảng cách. Cơm nước xong xuôi, nó nhờ mẹ đẻ nó đưa hai cháu sang bà chơi. Nó xin phép họp gia đình chồng. Gã chồng cứ ớ ra, vì việc này không trong kịch bản.
Lúc này nó mới thưa gửi với bố mẹ chồng rằng, chồng con nó mất nết, qua lại với cô ô sin kia. Một tiếng vỡ choang đằng cửa bếp. Ô xin làm rơi toàn bộ khay nước xuống đất.
Anh chồng trợn ngược mắt hét toáng lên:
- Cô dám, cô nói linh tinh cái gì thế? Cô không nhớ cái tát lần trước hả?
- Láo quá, con giai tôi nó tử tế thế kia, cô đặt điều à? - Mẹ chồng vào hùa
Anh chồng thì phồng mang trợn mắt ra oai với cả nhà, mắng vợ ‘ăn gì mà ngu’. Lúc này nó mới bảo, mong bố mẹ bình tĩnh, nghe xong cái băng ghi âm này đã thì hẵng phát biểu.
Anh chồng đớ người ra, đoạn này gã không hề biết, nên chưa biết xử trí thế nào. Trong băng có tiếng ô sin thỏ thẻ “Em bắt đền anh đấy, lần này em không phá nữa đâu, em để đẻ. Anh bỏ vợ đi!” Anh chồng định xô ra giật lại cái máy ghi âm, nhưng nó giữ chặt, tiếng trong loa phát ra “Em điên à, anh đã bảo là anh không bỏ vợ, em đi giải quyết đi!” Không ai còn đủ sức nghe tiếp đoạn hội thoại phía sau. Nó tắt băng. Cả bố mẹ chồng và chồng nó, mặt trắng bệch không ai có thể mở thêm lời nào.
Nó chìa cái giấy ly hôn, nó đã ký sẵn từ trước. Chứng cứ không thể chối cãi, họ ly hôn trong sự nuối tiếc và ê chề của gia đình nhà chồng. Nó đã bị xúc phạm quá mức. Trong khi nó oằn lưng lo tiền học cho con, cho em chồng, tiền gửi hàng tháng biếu bố mẹ chồng, còn chồng nó lại tàn nhẫn với nó như vậy. Tòa xử nó được nuôi hai con và được giữ lại cái xe cúp. Chồng nó ra khỏi nhà tay không. Đất vẫn tên của mẹ nó. Sau này nó kể lại, nó sinh nghi từ hôm nó muốn cho ô sin về quê, chồng khăng khăng đòi giữ lại. Nó ngầm đi mua máy ghi âm, rồi bí mật đặt trên xà nhà, góc khuất, gần cửa buồng nó. Còn mẹ nó buồn, nhưng cũng nói với họ hàng: “Hú hồn, may mà em tỉnh táo”.
Vài năm sau, mẹ nó cứ khuyên nó lấy chồng khác. Mẹ nó bảo, đàn bà ở một mình cực lắm con ạ. Mẹ nó thương nó, không muốn nó cô đơn như mẹ nó. Gặp ai thân thiết mẹ nó cũng nhờ vả giới thiệu người tử tế cho nó. Khi hai đứa con gái lớn của nó vào cấp ba, nó bắt đầu ngấm cái cảnh cô đơn, nhận lời lấy một anh đã bỏ vợ. Thôi thì rổ rá cạp lại. Chồng nó và nó đều muốn có con chung, mặc dù nó cũng khá lớn tuổi. Cố gắng chữa chạy, nó vác bầu đứa thứ ba khi nó đã qua tuổi bốn mươi. Ai cũng mừng cho nó, tuổi này có con nhỏ sẽ vất vả, nhưng bù lại có người bầu bạn lúc về già, không cô đơn như mẹ nó. Nhưng hạnh phúc ngắn chẳng tày gang, ngày nó chuẩn bị lâm bồn, máy điện thoại của nó rung. Số máy lạ hoắc. Một giọng nữ ở đầu đằng kia nói rất muốn gặp nó, chuyện liên quan tới chồng nó. Nó bán tín bán nghi, nhưng cũng đồng ý ra quán cà phê hẹn gặp. Trước mặt nó là một người phụ nữ tuổi độ gần bốn mươi, khá đẹp, ăn mặc giản dị, không cầu kỳ. Người phụ nữ đó nói rằng, cô ấy đã có con với chồng nó và chìa cho cô xem kết quả khám thai. Nó vác bụng bầu 8 tháng gặp tình địch vác bụng bầu 8 tuần tuổi, thật là trớ trêu. Trời đất như đổ sụp dưới chân nó. Sao trời đất lại ác nghiệt với nó thế này. Nó vẫn cố huyễn hoặc bản thân là cô gái trẻ kia đổ vỏ cho chồng nó. Nhưng rồi nó mệt mỏi đứng dậy trả lời: “Tôi sẽ trả anh ấy về cho cô!”
Anh chồng hai cuống lên khi biết chuyện hai người đàn bà đã gặp nhau. Anh ta ra sức thanh minh rằng bị cô ta lừa, cho vào tròng. Cô ta bảo cô ta đã quá lứa nhỡ thì, xin anh đứa con, rồi không làm hỏng hạnh phúc gia đình của anh. Nó cay đắng nhìn thấy cái bộ mặt hèn của anh chồng. Ăn vụng rồi còn đổ tội cho người khác. Nó lạnh lùng tuyên bố chia tay.
Giấy ly dị dấu đỏ chót vẫn còn nóng hôi hổi, anh ta vội vàng gửi thiếp mời cưới vợ lần thứ ba, không thì gia đình cô kia làm loạn lên, anh ta sẽ mất chức và mất hết mọi thứ. Còn nó lặng lẽ vào bệnh viện sinh con. Chỉ có mẹ nó xót thương cho thân phận đa đoan của nó.
Người ngoài không hiểu chuyện, chậc lưỡi bình phẩm: “Chắc nó phải có vấn đề gì thì mới bị cả hai chồng bỏ!” Tệ thật, tại sao hễ có chuyện gì liên quan là người đàn bà bị săm soi với đầy định kiến nghiệt ngã. Nó phớt hết, không hơi đâu nghe thiên hạ dèm pha. Nó phải cứng cỏi để mà sống cho đoàng hoàng. Thằng con trai nó lớn nhanh, khỏe mạnh, bụ bẫm. Các chị, bà ngoại, cậu và các em con cậu yêu quý cu tí như vàng. Gã bố thi thoảng chỉ dám đứng ngoài nhà trẻ ngắm con từ xa, tuyệt nhiên không dám đến gần. Có lẽ sợ nhà ngoại phát hiện.
Còn nó, một người phụ nữ hiện đại, không bi lụy với quá khứ. Được dịp đi công tác nhiệm kỳ ở nước ngoài, nó bưng cả ba con đi, sắp sếp cho các con học hành tử tế. Nó cứ bay đi bay về theo từng chuyến công tác. Nó đón mẹ nó sang cùng với các cháu, ở cho hết nhiệm kỳ. Giờ các cô con gái của ‘nó’ đã trưởng thành. Thằng út đã học hết trung học cơ sở. Nó toát mồ hôi khi nhìn lại quá khứ, những chặng đường chông gai, khổ sở mà nó đã dũng cảm bước qua, dù gai nhọn làm trái tim nó trầy xước. Nó mỉm cười đón nhận tương lai, đón nhận tuổi hưu sắp đến một cách lạc quan và thoải mái.
Đời người đàn bà, dù thế nào cũng không được bi lụy. Sống là phải ngẩng cao đầu. Nó nghĩ thế....

VietBF@sưu tập