Câu hỏi đầu tiên của ông Trump về ông Kim
Hăng tin ABC7 New York đưa tin, khi xuất hiện tại buổi dạ hội ăn mừng tối 20/1 sau lễ nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đă có cuộc tṛ chuyện trực tuyến với lực lượng quân đội Mỹ đang được triển khai tại Hàn Quốc.
Đáng lưu ư, ngay câu hỏi đầu tiên, ông Trump đă đề cập tới Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un.
"Xin chào mọi người. T́nh h́nh bên đó thế nào? Ông Kim Jong Un thế nào rồi? Các bạn vẫn khỏe chứ?" – Ông Trump đặt câu hỏi.
Tiếp đó, tân Tổng thống Mỹ lưu ư rằng, ông có "mối quan hệ khá tốt" với nhà lănh đạo Triều Tiên dù ông ấy "có một số ư định không tốt lắm".
"V́ thế, tôi muốn hỏi các bạn, t́nh h́nh ở Hàn Quốc hiện tại thế nào? Mọi thứ ra sao? Các bạn biết đấy, mặc dù tôi đă phát triển mối quan hệ khá tốt với ông ấy (Kim Jong Un) nhưng về cơ bản, ông ấy là một người khó ứng phó" – Ông Trump nói.
Ông Trump có cuộc tṛ chuyện trực tuyến với lực lượng Mỹ ở Hàn Quốc sau lễ nhậm chức. Ảnh: KBS World
Trước đó, trong buổi họp báo tại Pḥng Bầu dục sau lễ tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đă gọi Triều Tiên là "cường quốc hạt nhân".
"Triều Tiên là một cường quốc hạt nhân. Tôi nghĩ ông Kim sẽ vui mừng khi thấy tôi trở lại" – Nhà lănh đạo Mỹ nhấn mạnh.
Phát biểu của ông đă khiến Hàn Quốc phản ứng gay gắt. Bộ Quốc pḥng Hàn Quốc ra tuyên bố nhấn mạnh, phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên "phải tiếp tục là mục tiêu cần thiết cho nền ḥa b́nh toàn cầu về lâu dài".
Tín hiệu nóng với Triều Tiên
Theo tờ Business Korea (Hàn Quốc), việc Tổng thống Mỹ đương nhiệm gọi Triều Tiên là "cường quốc hạt nhân" là điều bất thường, hé lộ sự thay đổi trong cách tiếp cận so với chính quyền vừa măn nhiệm của cựu Tổng thống Joe Biden.
Nhật báo Mainichi (Nhật Bản) nhận định, ông Trump đă sẵn sàng khơi lại các cuộc đàm phán với Triều Tiên, hy vọng khai thác mối quan hệ cá nhân của ḿnh với nhà lănh đạo Kim Jong Un.
Trước đó, việc ông Trump chọn một số nhân vật từng tham gia vào các cuộc đàm phán với Triều Tiên ở nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ đầu tiên cho các vai tṛ mới trong chính quyền năm nay đă "phản ánh mong muốn lớn lao của ông về một cơ hội khác để gặp gỡ ông Kim và dẫn đầu hoạt động ngoại giao hướng tới một thỏa thuận lịch sử".
Trong nhóm quan chức mới của ông Trump phụ trách các vấn đề Triều Tiên có cố vấn an ninh quốc gia Alex Wong, cựu quan chức ngoại giao đă xử lư các cuộc đàm phán với B́nh Nhưỡng trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của ông Trump.
Ông Suzanne DiMaggio – chuyên gia cấp cao tại Quỹ Carnegie v́ Ḥa b́nh Quốc tế cho rằng, có "khả năng rất cao" ông Trump sẽ t́m cách khôi phục lại các cuộc đối thoại với ông Kim.
Tuy nhiên, vị chuyên gia lưu ư rằng, nếu ông Trump có thể thuyết phục ông Kim về việc nối lại các cuộc đàm phán th́ chính quyền mới của Mỹ cần chuẩn bị tinh thần để đối mặt với một "ông Kim khác".
Lư do là bởi nhà lănh đạo Triều Tiên đă củng cố mối quan hệ của ḿnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh trong thời gian qua, với tư cách là nhà lănh đạo các quốc gia liên kết chống lại trật tự toàn cầu do Mỹ thống trị.
Theo nhật báo Mainichi, hiện có nhiều suy đoán cho rằng ông Trump có thể sẽ thay đổi chính sách đối với Triều Tiên theo hướng t́m cách thuyết phục ông Kim "đóng băng" thêm tiến độ phát triển các chương tŕnh hạt nhân và tên lửa của B́nh Nhưỡng, thay v́ cố gắng thuyết phục ông phá hủy hoàn toàn kho vũ khí hạt nhân của ḿnh.
Cách tiếp cận như vậy sẽ đánh dấu sự thay đổi đối với mục tiêu lâu dài của Washington và các đồng minh là phi hạt nhân hóa Triều Tiên, một động thái về cơ bản có thể định h́nh lại bối cảnh an ninh ở Đông Bắc Á.
Chuyên gia dự đoán về sự can thiệp của Nga
Cùng đề cập tới vấn đề này, Viện nghiên cứu Lowy (Australia) đăng bài viết có tiêu đề: "Lần này, Nga sẽ can thiệp vào bất cứ thỏa thuận nào giữa Mỹ-Triều Tiên".
Theo đó, khi cuộc đối thoại Mỹ-Triều bắt đầu vào năm 2018, Triều Tiên không nhận được nhiều lợi ích từ Nga. Thời điểm đó, Moscow đă tuân thủ các lệnh trừng phạt quốc tế đối với B́nh Nhưỡng v́ các vụ thử hạt nhân và trục xuất công nhân Triều Tiên.
Tuy nhiên, bối cảnh hiện tại đă thay đổi. Tháng 3/2024, Nga đă phủ quyết chính sách trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên, đồng thời cung cấp công nghệ cho B́nh Nhưỡng để khôi phục ngành công nghiệp quốc pḥng trong nước và phát triển nông thôn.
Ngày 4/12/2024, theo hăng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA, Triều Tiên đă chính thức kích hoạt hiệp ước chiến lược với Nga, trong đó có điều khoản "cung cấp hỗ trợ quân sự và mọi phương thức hỗ trợ khác có thể" nếu phía c̣n lại bị tấn công. Hiện tại, B́nh Nhưỡng được cho là đang điều binh sĩ tới hỗ trợ Nga trong cuộc xung đột với Ukraine.
Ông Putin và ông Kim Jong Un kư Hiệp định Đối tác Chiến lược Toàn diện trong khuôn khổ chuyến thăm của nhà lănh đạo Nga tới B́nh Nhưỡng tháng 6/2024. Ảnh: Reuters
Theo viện Lowy, Mỹ sẽ gặp khó khăn trong việc đạt được thỏa thuận với B́nh Nhưỡng khi quân đội Triều Tiên đang hỗ trợ lực lượng Nga chiến đấu chống lại quân đội Ukraine tại mặt trận Kursk (Nga).
Một thỏa thuận của Mỹ và Triều Tiên sẽ cần tính đến số binh sĩ này để giảm bớt mối đe dọa đối với các đồng minh châu Âu của Mỹ. Thỏa thuận này cũng sẽ phụ thuộc vào mức độ cải thiện trong quan hệ Nga-Mỹ, v́ Moscow có thể không đồng thuận nếu Triều Tiên từ bỏ cam kết pḥng thủ chung và rút quân khỏi Kursk.
Ở chiều ngược lại, Triều Tiên cũng phải nh́n nhận về mối quan ngại nan ninh của Nga với mức độ nghiêm túc cao nhất, v́ họ sẽ cần sự hỗ trợ quân sự từ phía Moscow cho kịch bản xung đột tiềm tàng nổ ra trên bán đảo liên Triều.
Nói cách khác, giải pháp cho cuộc chiến ở Ukraine sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến triển vọng của một thỏa thuận tiềm năng Mỹ-Triều.
Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên về phạm vi chương tŕnh hạt nhân của B́nh Nhưỡng hiếm khi thành công, nhưng chí ít th́, một thỏa thuận hạt nhân giữa Mỹ-Triều tương tự như đề xuất năm 2019 sẽ dễ dàng nhận được sự ủng hộ từ phía Nga và Trung Quốc hơn.
Theo viện Lowy, với "yếu tố Nga" hiện nay trở nên phức tạp hơn, Tổng thống Trump sẽ phải làm việc với cả B́nh Nhưỡng và Moscow để đạt được thỏa thuận mà không gây tổn hại đến lợi ích của Nga.
"Sự mơ hồ của Triều Tiên đối với ông Trump và Hàn Quốc cho thấy họ không hoàn toàn tránh xa ngoại giao. Tuy nhiên, Mỹ không thể mong đợi đưa ra lời đề nghị tương tự như trước đây tới bàn đàm phán, và hy vọng đạt được một kết quả tốt hơn" – Viện Lowy nhận định.
VietBF@ Sưu tập