Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông có thể cân nhắc việc đưa Mỹ tái gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters).
"Có lẽ chúng ta sẽ cân nhắc lại, tôi không biết. Có thể chúng ta sẽ làm như vậy. Họ sẽ phải dọn dẹp nó", Tổng thống Donald Trump phát biểu tại một cuộc mít tinh ở Las Vegas hôm 25/1, để ngỏ khả năng đưa Mỹ tái gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Tổng thống Trump nói rằng, ông không hài ḷng khi Mỹ đóng góp nhiều hơn vào WHO so với Trung Quốc, quốc gia có dân số lớn hơn nhiều.
Ngày 23/1, Liên hợp quốc xác nhận Mỹ sẽ rời khỏi WHO vào ngày 22/1/2026, sau khi Tổng thống Trump chính thức thông báo về quyết định này.
Trước đó, ông Trump đă cáo buộc WHO có những xử lư sai lầm trong đại dịch Covid-19 và các cuộc khủng hoảng y tế quốc tế khác.
Ông Trump ban hành sắc lệnh rút Mỹ khỏi WHO vào ngày 20/1, vài giờ sau khi ông tuyên thệ nhậm chức lần thứ hai. WHO cho biết tổ chức này lấy làm tiếc về động thái của quốc gia tài trợ hàng đầu.
Người đứng đầu WHO cho biết tổ chức này đóng vai tṛ quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của người dân thế giới, bao gồm cả người Mỹ, bằng cách giải quyết tận gốc nguyên nhân gây bệnh, xây dựng hệ thống y tế vững mạnh hơn, phát hiện, ngăn ngừa và ứng phó với các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe, bao gồm cả các đợt bùng phát dịch bệnh, thường ở những nơi nguy hiểm mà người khác không thể tới.
WHO hy vọng Mỹ sẽ xem xét lại và mong muốn tham gia vào cuộc đối thoại mang tính xây dựng để duy tŕ quan hệ đối tác giữa Mỹ và WHO, v́ lợi ích sức khỏe và hạnh phúc của hàng triệu người trên toàn cầu.
Theo nghị quyết chung năm 1948 của quốc hội Mỹ, ông Trump phải thông báo về việc Mỹ rút khỏi WHO trước một năm và Washington phải trả phần của ḿnh dành cho quỹ chung của WHO.
Cho đến nay, Mỹ là nhà tài trợ tài chính lớn nhất của WHO, đóng góp khoảng 18% tổng kinh phí. Ngân sách của WHO cho giai đoạn 2024-2025 là 6,8 tỷ USD. Hiện chưa rơ Mỹ c̣n nợ bao nhiêu trong số này.
Theo một số chuyên gia trong và ngoài WHO, sự rời đi của Mỹ có thể sẽ khiến các chương tŕnh của tổ chức gặp rủi ro, đặc biệt là những chương tŕnh giải quyết bệnh lao - bệnh truyền nhiễm gây chết người nguy hiểm nhất thế giới, cũng như HIV/AIDS và các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe khác.
Quyết định này của ông Trump cũng sẽ ngừng quá tŕnh đàm phán về hiệp ước đại dịch của WHO trong khi các thủ tục rời đi được tiến hành. Theo các điều khoản, các nhân viên chính phủ Mỹ làm việc với WHO sẽ được phân công lại và chính phủ sẽ t́m kiếm đối tác để tiếp quản các hoạt động cần thiết của WHO.
Việc ông Trump rút khỏi WHO không phải là bất ngờ, ông từng thực hiện các bước để rời khỏi cơ quan này trong nhiệm kỳ đầu tiên. Tuy nhiên, trước khi Mỹ rút khỏi WHO lần trước, cựu Tổng thống Joe Biden đă giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống và chấm dứt quá tŕnh này trong ngày đầu tiên nhậm chức.
VietBF@sưu tập