“Cú sốc” mới cho lệnh ngừng bắn mong manh tại Dải Gaza

[Romano]

Trong một diễn biến cho thấy lệnh ngừng bắn mong manh tại Dải Gaza, chính phủ Israel ngày 1/3 tuyên bố đình chỉ toàn bộ hoạt động viện trợ vào vùng lãnh thổ Palestine, đồng thời tăng cường các cuộc tập trận quân sự ở biên giới.Căng thẳng giữa Israel và lực lượng Hamas leo thang cuối tuần qua khi Israel cáo buộc Hamas đánh cắp vật tư và ngăn cản người Gaza tiếp cận hàng viện trợ. Nước này đồng thời cảnh báo “những hậu quả bổ sung” nếu nhóm vũ trang không chấp nhận đề xuất mới về việc gia hạn giai đoạn đầu tiên của lệnh ngừng bắn.

Hamas chỉ trích mạnh mẽ động thái của Israel, gọi đây là “cuộc tấn công trắng trợn” nhằm vào lệnh ngừng bắn. Nhóm vũ trang cũng cảnh báo bất kỳ nỗ lực nào nhằm trì hoãn hoặc huỷ bỏ thoả thuận ngừng bắn sẽ gây ra hậu quả nhân đạo cho các con tin. Tuy nhiên, cả Israel và Hamas đều không nói rằng lệnh ngừng bắn đã chấm dứt.

Giai đoạn đầu tiên của lệnh ngừng bắn, bao gồm việc tăng cường hỗ trợ nhân đạo cho Dải Gaza đã hết hạn hôm 1/3. Hai bên vẫn chưa đàm phán giai đoạn thứ 2 dù đã được lên kế hoạch từ đầu tháng 2. Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cùng ngày khẳng định, nước này ủng hộ đề xuất của Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff nhằm kéo dài giai đoạn đầu tiên của lệnh ngừng bắn đến hết tháng lễ Ramadan và Lễ Vượt qua, kết thúc vào ngày 20/4.
“Israel đã chấp nhận kế hoạch của Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff về việc gia hạn lệnh ngừng bắn tạm thời thêm 50 ngày. Trong thời gian đó, chúng ta có thể thảo luận về các điều kiện cho lệnh ngừng bắn vĩnh viễn nhằm chấm dứt xung đột ở Gaza. Trong kế hoạch của Mỹ, một nửa số con tin sẽ được thả ngay lập tức và nửa còn lại sẽ được thả nếu chúng ta đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn vĩnh viễn..”, ông Netanyahu nói.

Trên thực tế, giai đoạn đầu tiên kéo dài 6 tuần của lệnh ngừng bắn đã rất bấp bênh khi Israel và Hamas liên tục cáo buộc nhau vi phạm thoả thuận. Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty hôm qua cho biết kế hoạch tái thiết Gaza của Ai Cập nhằm đảm bảo người Palestine vẫn ở lại vùng đất của họ đã sẵn sàng và sẽ được trình lên hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp của các nước Arab vào ngày 4/3 tới.

Ông đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các bên tôn trọng thoả thuận ngừng bắn đã ký hồi tháng 1: “Chúng ta đã có một thỏa thuận ngừng bắn gồm 3 giai đoạn và đã hoàn thành giai đoạn đầu tiên. Các bên phải thực hiện các nghĩa vụ còn lại và tham gia đàm phán nhanh chóng để thảo luận về giai đoạn thứ 2 của thoả thuận ngừng bắn. Tôi cũng đã thông báo cho Liên minh châu Âu về kế hoạch của Ai Cập và các nước Arab, Hồi giáo nhằm tái thiết Dải Gaza, trong khi người Palestine vẫn được ở lại trên đất đai của họ".

Xung đột giữa Israel và Hamas đã khiến hầu hết dân số Gaza, khoảng hơn 2 triệu người, phải sống phụ thuộc vào viện trợ quốc tế. Kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực hôm 19/1, khoảng 600 xe tải cứu trợ đã vào vùng lãnh thổ Palestine mỗi ngày, góp phần làm giảm bớt nỗi lo về nạn đói. Theo Uỷ ban Chữ thập đỏ quốc tế, lệnh ngừng bắn đã cứu được vô số sinh mạng. Bất kỳ sự phá vỡ nào đối với động lực được tạo ra trong 6 tuần qua đều có nguy cơ khiến người dân Palestine rơi trở lại sự tuyệt vọng.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cùng ngày kêu gọi tất cả các bên nỗ lực hết sức để ngăn chặn xung đột tái diễn, khôi phục viện trợ nhân đạo ngay lập tức cho Dải Gaza và trả tự do cho tất cả các con tin.