T́nh trạng dậy th́ sớm ở trẻ em trở nên phổ biến không chỉ ở nước ta, mà quốc gia tỉ dân cũng đang phải đối mặt với vấn đề tương tự.
Hy Hy 9 tuổi ở Trung Quốc, yếu ớt từ khi c̣n nhỏ, để bồi bổ sức khỏe, ông bà cho bé ăn cá và thịt mỗi ngày. Nghe nói sữa bột có thể nâng cao khả năng miễn dịch nên bắt cô bé uống vài cốc mỗi ngày.
Bằng cách này, Hy Hy đă tăng được 10kg trong 3 tháng. Khi đang tắm, mẹ của Hy Hy nhận thấy ngực con ph́nh ra và bị đau bụng kinh không lâu sau đó. Nhận thấy có điều ǵ đó không ổn, mẹ của Hy Hy vội vàng đưa cô bé đến bệnh viện. Sau khi khám sức khỏe, bác sĩ nhận thấy ngực của Hy Hy phát triển gần bằng người trưởng thành và tuổi xương của cô bé là 12,5 tuổi (hơn tuổi thực 3.5 tuổi). Mặc dù hiện nay Hy Hy đă cao 145cm và cao hơn mức trung b́nh so với các bạn cùng lứa nhưng cô bé sẽ không có nhiều tiềm năng phát triển chiều cao thêm nữa.
Cha mẹ của Hy Hy đều không thấp về chiều cao. Lư do là Hy Hy có thể cao tới khoảng 165cm, nhưng đó là do các dấu hiệu dậy th́ sớm không được phát hiện sớm, điều này cuối cùng đă ảnh hưởng đến chiều cao khi trưởng thành của cô bé.
Với sự phát triển của xă hội, điều kiện sống của người dân được cải thiện rất nhiều, nhưng cùng với đó, t́nh trạng dậy th́ sớm ở trẻ em ngày càng trở nên phổ biến. Tại Trung Quốc, hiện có khoảng 2 triệu trẻ em bị dậy th́ sớm.
Sữa đậu nành, gà rán... không phải nguyên nhân
Trong những năm gần đây, tỷ lệ dậy th́ sớm ngày càng gia tăng và có xu hướng ở lứa tuổi trẻ hơn. Trên mạng internet ngày càng có nhiều trường hợp dậy th́ sớm. Nhiều người nghi ngờ nguyên nhân là do thực phẩm, chỉ vào những thực phẩm họ thường ăn như sữa đậu nành, gà rán...
Chúng có thực sự là thủ phạm? Giáo sư Luo Xiaoping, bác sĩ nhi khoa tại Bệnh viện Tongji thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Hàng Châu (Trung Quốc) cho biết:
- Sữa đậu nành: Có tin đồn rằng isoflavone trong sữa đậu nành (hay các sản phẩm từ đậu nành) giống estrogen có thể gây dậy th́ sớm ở trẻ em. Tuy nhiên, trên thực tế, isoflavone và estrogen của con người là những chất hoàn toàn khác nhau và hàm lượng trong các sản phẩm đậu nành cũng rất hạn chế. Uống hàng ngày với lượng vừa phải sẽ không ảnh hưởng tới sức khỏe.
- Mật ong: Hàm lượng đường trong mật ong chiếm hơn 80%, trong đó có hơn 10% là nước, các thành phần khác chưa đến 1%. Chúng bao gồm vitamin, khoáng chất, các loại hạt, axit hữu cơ và phấn hoa. Có tin đồn rằng hormone thực vật trong phấn hoa có thể gây dậy th́ sớm. Tuyên bố này không đáng tin cậy. Chúng ta không thể nói về độc tính bất kể liều lượng, và hormone thực vật hoàn toàn khác với hormone động vật.
- Gà rán và nước ngọt: Nước ngọt và gà rán là món khoái khẩu của nhiều người nhưng với người lớn chúng lại là kẻ thù nặng nề và được coi là thủ phạm gây dậy th́ sớm ở trẻ em. Tuy nhiên, hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy gà rán, nước ngọt có liên quan đến dậy th́ sớm ở trẻ em, tuy nhiên 2 loại thực phẩm này dễ dẫn đến béo ph́, và béo ph́ là một trong những yếu tố quan trọng gây dậy th́ sớm.
- Rau quả trái mùa: Rau quả trái vụ sẽ sử dụng chất điều ḥa sinh trưởng thực vật để làm chín, nhưng điều này hoàn toàn khác với nội tiết tố của con người. Ngoài ra, chỉ cần sử dụng các chất phụ gia trong phạm vi cho phép sẽ không gây ảnh hưởng quá lớn đến sức khỏe.
4 hành động của cha mẹ gây dậy th́ sớm cho trẻ
1. Dùng thuốc bổ sung quá mức
Nhiều người thích nấu súp và cho nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng vào trong súp, thậm chí họ c̣n cho con ăn tổ yến, sữa non, bột protein… Những thực phẩm giàu dinh dưỡng này có thể dễ dàng làm trẻ em bị "chín ép", giống trường hợp của Hy Hy.
2. Cho con dùng mỹ phẩm
Glucocorticoid và estrogen được thêm vào một số mỹ phẩm dành cho người lớn nếu sử dụng lâu dài ở trẻ em dễ gây viêm da phụ thuộc hormone, thậm chí là dậy th́ sớm.
3. Cho con ngủ dưới ánh đèn
Trẻ rất nhạy cảm với nguồn sáng. Ngủ để đèn sáng lâu sẽ ức chế tiết melatonin, ảnh hưởng đến hưng phấn thần kinh giao cảm và tiết gonadotropin của tuyến yên, dễ thúc đẩy dậy th́ sớm.
4. Không quan tâm đến chuyện con bị béo ph́
Trẻ em nên chú ư kiểm soát lượng protein, chất béo và calo nạp vào, duy tŕ chế độ ăn uống cân bằng hàng ngày và hạn chế ăn đồ chiên, rán. Đồng thời, bạn nên tích cực cho trẻ tập thể dục. Mỗi ngày nên tích lũy 60 phút vận động.
VietBF@ Sưu tập