Sinh mệnh chính trị của Tổng thống Syria như ‘ngàn cân treo sợi tóc’
Tổng thống Bashar al-Assad. (Ảnh: Getty)
Khi đó, ông đă được Nga và đồng minh lâu năm Iran giải cứu, và lực lượng Hezbollah hùng mạnh ở Li-băng giúp ông giành lại Aleppo, khiến thế trận đảo ngược hoàn toàn.
Giờ đây, khi phe nổi dậy tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ, nhanh chóng chiếm được Aleppo và những thành phố quan trọng khác trên khắp vùng tây bắc và phía nam, tiến đến vùng ngoại ô thủ đô Damascus, nhà lănh đạo Syria hầu như phải tự xoay xở.
Nga đang bận rộn với cuộc xung đột ở Ukraine, c̣n Hezbollah đă bị suy yếu nghiêm trọng sau 1 năm xung đột với Israel. Các lực lượng uỷ nhiệm khác của Iran trên khắp khu vực cũng đă suy yếu sau hàng loạt cuộc không kích của Israel.
Quan trọng hơn, quân đội Syria đă kiệt sức và suy yếu sau 13 năm chiến tranh và khủng hoảng kinh tế, v́ thế không c̣n nhiều ư chí chiến đấu.
Chính quyền của Tổng thống Assad sắp kết thúc?
Khả năng này hoàn toàn có thể xảy ra khi quân nổi dậy tiến đến vùng ngoại ô Damascus ngày 7/12. Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc kêu gọi "chuyển giao chính trị trong trật tự". Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng nói rằng ông không thể dự đoán điều ǵ sẽ xảy ra tiếp theo.
Từng bị khu vực ruồng bỏ, Tổng thống Assad nhiều năm qua nhận được thái độ thân thiện hơn từ các nước Ả-rập, giúp ông nối lại quan hệ và khôi phục tư cách thành viên của Syria trong Liên đoàn Ả-rập. Đầu năm nay, Ư quyết định mở lại Đại sứ quán tại Damascus sau 1 thập kỷ quan hệ căng thẳng.
Các nhóm cứu trợ và nhà tài trợ quốc tế tại Syria bắt đầu chuyển hướng sang hỗ trợ Syria phục hồi đất nước.
Nhưng, cuộc tấn công bất ngờ do quân nổi dậy phát động vào ngày 27/11 đă thổi bùng lại cuộc chiến và khiến mọi người bất ngờ với quy mô và tốc độ tấn công.
Diễn biến này cũng khiến các nước láng giềng của Syria lo lắng về nguy cơ người tị nạn tràn qua biên giới và ảnh hưởng ngày càng tăng của các nhóm Hồi giáo.
Kết hợp nhiều yếu tố
Các nhà phân tích cho biết, sự kết hợp của hàng loạt diễn biến địa - chính trị, bắt đầu với cuộc xung đột ở Ukraine và chiến tranh Israel-Hamas ở Dải Gaza, đă tạo ra cơ hội cho phe chống Tổng thống Assad.
Khi quân nổi dậy tiến vào nhiều thành phố, quân Chính phủ Syria dường như không kháng cự nhiều. Lực lượng Nga thực hiện một số cuộc không kích nhưng không liên tục. Lănh đạo Hezbollah ở Li-băng khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ Syria, nhưng không đề cập đến việc điều lực lượng sang hỗ trợ.
Aron Lund, một chuyên gia về Syria của hăng tư vấn Century International ở New York, cho rằng những diễn biến mới nhất ở Syria là “thảm họa địa - chính trị” đối với Nga và Iran .
"Họ chắc chắn cũng ngạc nhiên về những điều vừa xảy ra, trong khi họ đang đối mặt với rất nhiều hạn chế về nguồn lực", ông Lund nói.
Diễn biến bất ngờ xảy ra vào thời điểm Syria đang đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng về kinh tế.
Các lệnh trừng phạt của Mỹ, khủng hoảng ngân hàng ở nước láng giềng Li-băng và trận động đất vào năm ngoái đẩy hầu hết người dân Syria vào t́nh cảnh khó khăn tài chính nghiêm trọng.
"Nếu họ không thể trả cho binh lính mức lương đủ sống, họ không thể mong đợi họ ở lại và chiến đấu khi hàng ngh́n tay súng Hồi giáo tấn công”, ông Lund nhận xét.
VietBF@ Sưu tập