Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) từng công bố xếp hạng 47 loại trái cây và rau củ tốt nhất thế giới dựa trên điểm "mật độ dinh dưỡng". Trong đó, bồ công anh được xếp ở vị trí 16, với số điểm là 46,34.
Bồ công anh thuộc họ Cúc, có tên khoa học là Lactuca. Cây có tên gọi khác là bồ cóc, diếp trời, mũi mác,... Tại Việt Nam, thường mọc dại ở nhiều nơi và hiếm khi được sử dụng.
Người Trung Quốc chế biến bồ công anh thành nhiều món ăn
Theo y học cổ truyền Trung Quốc, bồ công anh có tính ngọt, đắng, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, trừ nhọt, tiêu u, thông tiện, thông tiểu tiện, thanh nhiệt, sáng mắt. Các bộ phận của cây đều có thể làm thuốc chữa bệnh. Người Trung Quốc thường dùng bồ công anh làm thực phẩm để chăm sóc sức khỏe.
Lá bồ công anh rất giàu canxi, sắt, magie, phốt pho, kali và mangan và vitamin A, C, E, K, B1, B2, B6. Người Trung Quốc thường sử dụng lá bồ công anh phơi khô để pha trà và dùng lá tươi như một loại rau ăn. Họ thường dùng lá cây bồ công anh làm salad, nhân sủi cảo, nấu cháo hoặc chế biến thành các món canh khác nhau.
Rễ cây bồ công anh cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi như canxi, sắt, kali, silic, magie phốt pho và chất diệp lục. Rễ cây bồ công anh được ví như một loại kháng sinh tự nhiên, có thể hỗ trợ điều trị t́nh trạng nhiễm trùng đường hô hấp trên, quai bị, viêm kết mạc, viêm gan, viêm dạ dày, kiết lị.

Người Trung Quốc thường chế biến bồ công anh thành nhiều món ăn khác nhau. (Ảnh: 10000recipe)
Lợi ích sức khỏe của cây bồ công anh
Y học hiện đại cũng đă công nhận các lợi ích sức khỏe của cây bồ công anh. Theo trang Healthline, cây bồ công anh có thể mang lại một số lợi ích như sau:
1. Tăng cường chức năng gan
Nghien cứu chỉ ra rằng chiết xuất từ rễ cây bồ công anh có khả năng hỗ trợ chức năng gan rất tốt. Các hợp chất có trong rễ cây giúp thúc đẩy quá tŕnh thải độc của gan, làm sạch các chất cặn bă tích tụ trong cơ thể. Điều này giúp gan hoạt động hiệu quả hơn, từ đó bảo vệ gan và cơ thể khỏi các tác nhân gây hại.
2. Cải thiện hệ tiêu hóa và lợi tiểu
Với đặc tính lợi tiểu mạnh mẽ, cây bồ công anh giúp cơ thể loại bỏ độc tố và chất thải qua đường tiểu.
Bên cạnh đó, các chất dinh dưỡng trong cây bồ công anh c̣n kích thích sự phát triển của các lợi khuẩn trong đường ruột, giúp cải thiện hệ tiêu hóa, làm sạch ruột, thúc đẩy quá tŕnh hấp thụ chất dinh dưỡng và giảm t́nh trạng đầy bụng, khó tiêu.
Rễ cây bồ công anh cũng rất giàu chất xơ prebiotic inulin, đă được chứng minh là có tác dụng làm giảm táo bón và thúc đẩy quá tŕnh tiêu hóa của thức ăn.
Ngoài ra, 100g lá bồ công anh nấu chín có thể cung cấp cho cơ thể hơn 3 gam chất xơ, có thể hỗ trợ hoạt động của nhu động ruột và pḥng ngừa một số vấn đề ở hệ tiêu hóa như bệnh trĩ và viêm túi thừa.
3. Kiểm soát đường huyết và cholesterol trong máu
Nghiên cứu cho thấy cây bồ công anh có thể giúp ổn định lượng đường trong máu, hỗ trợ pḥng ngừa và điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Lợi ích này đến từ hai hợp chất hoạt tính sinh học trong cây bồ công anh là axit chicoric và chlorogenic.
Ngoài ra, các chất dinh dưỡng trong cây bồ công anh cũng giúp giảm mức cholesterol xấu trong máu, từ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
4. Tăng cường sức đề kháng và chống viêm
Với lượng vitamin C dồi dào, cây bồ công anh giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các vi khuẩn, virus gây bệnh. Ngoài ra, các chất chống viêm có trong cây bồ công anh giúp giảm các triệu chứng viêm nhiễm, đặc biệt là viêm khớp và các bệnh về da.
5. Giảm nguy cơ ung thư
Một nghiên cứu trên chuột cũng đă chỉ ra rằng sử dụng chiết xuất rễ cây bồ công anh có thể góp phần ngăn chặn sự phát triển và lây lan của các tế bào ung thư vú.
Các nghiên cứu trong ống nghiệm khác cũng chỉ ra rằng chiết xuất của rễ cây bồ công anh có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư ở mô gan, ruột kết và dạ dày.
6. Cải thiện sức khỏe da
Cây bồ công anh cũng được biết đến với khả năng làm đẹp da. Nghiên cứu chỉ ra rằng chiết xuất cây bồ công anh có thể bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV trong ánh nắng mặt trời, làm dịu các vết viêm, giảm mụn trứng cá và các vấn đề da liễu khác. Ngoài ra, việc sử dụng cây bồ công anh c̣n giúp da trở nên mềm mại và khỏe mạnh.
Với những lợi ích đa dạng, cây bồ công anh được coi như một nguồn tài nguyên quư giá giúp chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, trước khi thêm cây bồ công anh vào chế độ ăn uống, mọi người nên tham khảo ư kiến của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
VietBF@ Sưu tập