Châu Âu muốn sử dụng 800 tỷ euro để cho tái vũ trang

[trungthuc]

Liên minh châu Âu (EU) vừa công bố văn bản đề xuất ra kế hoạch nhằm huy động gần 800 tỷ euro để tăng cường năng lực quân sự và hỗ trợ cho Ukraine, sau khi Hoa Kỳ cho ngừng nguồn viện trợ quân sự cho Kyiv.


Gói dự thảo chính sách mới nhất do Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố trước thềm hội nghị thượng đỉnh đặc biệt vào giữa tuần này. (Ảnh: Zuma Press Wire/Rex/Shutterstock)

"Đây là thời khắc quyết định của châu Âu, và chúng tôi sẵn sàng để hành động", Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết, hôm 4/3 khi công bố ra bản dự thảo kế hoạch này. Kế hoạch này có thể sẽ "huy động gần 800 tỷ euro hỗ trợ chi tiêu quốc phòng vì một châu Âu an toàn và bền bỉ", bà này cho biết.

Mang tên "ReArm Europe" (Tạm dịch: Tái vũ trang châu Âu), dự thảo trên bao gồm 150 tỷ euro dưới dạng khoản vay cho các quốc gia thành viên để đầu tư vào năng lực quốc phòng chung trên phương diện phòng không, pháo binh, hỏa tiển, đạn dược, UAV, và các nhu cầu về quân trang quân dụng khác.

Ngoài ra, Brussels sẽ đề xuất nới lỏng các quy định về mức tài khóa để cho phép các nước EU gia tăng sự chi tiêu về quân sự mà không vi phạm các quy định nghiêm ngặt về thâm hụt ngân sách. Nếu các nước thành viên tăng ngân sách quốc phòng thêm 1,5% GDP/năm, EU có thể tạo ra khu vực tài khóa gần 650 tỷ euro trong vòng bốn năm sắp tới, theo ý kiến của bà Von der Leyen.

Dự thảo còn đặt ra mục tiêu huy động vốn từ khu vực tư nhân.

Người đứng đầu EU đã cho công bố kế hoạch trên ngay sau khi chính phủ Mỹ tuyên bố cho tạm dừng tất cả nguồn viện trợ quân sự cho Ukraine. Giao dịch giữa Mỹ-Ukraine trở nên căng thẳng sau màn đấu khẩu giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng vào cuối tuần trước.

"Một kỷ nguyên mới đã đến. Châu Âu đang đối mặt với mối đe dọa hiện hữu ở quy mô mà chúng ta chưa từng chứng kiến trong đời", bà von der Leyen đã viết trong lá thư gửi đến các vị nguyên thủ quốc gia EU, dường như ẩn ý về nguy cơ Washington có thể quay lưng lại với các đồng minh châu Âu.

Ngoài các khoản vay, dự thảo mới của EU còn đề xuất thành lập ra cơ chế mua sắm chung để giảm bớt chi phí, giảm độ manh mún, tăng cường năng lực sản xuất quốc phòng. "Với nguồn vốn này, các nước thành viên có thể mạnh mẽ tăng cường sự hỗ trợ về quân sự cho Ukraine", bà von der Leyen khẳng định.

Theo Financial Times (FT), Pháp và Đức đang thảo luận với Anh và các quốc gia khác về cách sử dụng số tiền bị đóng băng để hỗ trợ cho Ukraine.

Bà Von der Leyen dự kiến sẽ thảo luận về kế hoạch này tại hội nghị thượng đỉnh đặc biệt ở Brussels vào ngày 6/3. Tuy nhiên, giới ngoại giao nhận định các bên khó có khả năng đi đến đồng thuận ngay lập tức và sẽ chỉ dừng lại ở mức độ cam kết về chính trị.