Hàng chục con kiến bị rơi vào chai nước 5 lít được để mở suốt đêm. Chúng vùng vẫy trong làn nước trong suốt, như thể từng con đang chiến đấu giành giật sự sống.
Ban đầu, tôi tưởng rằng chúng đang d́m nhau để sống sót, con này giẫm đạp lên con kia để tự cứu ḿnh.
Tôi quay đi, quyết định không can thiệp.
Nhưng hai tiếng sau, sự ṭ ṃ khiến tôi nh́n lại vào trong chai một lần nữa.
Và tôi sững sờ: những con kiến vẫn c̣n sống! Chúng đă tạo thành một “ḥn đảo sống” - một kim tự tháp nhỏ - trong đó vài con làm điểm tựa để nâng những con khác nổi lên khỏi mặt nước, như thể cả một cộng đồng đang hợp sức tồn tại.
Tôi nín thở quan sát. Những con ở dưới bị ngập nước, nhưng không măi măi. Một lúc sau, chúng được thay phiên bởi những con từ tầng trên. Những con khỏe mạnh tự nguyện lặn xuống, c̣n những con mệt mỏi từ từ trèo lên - không chen lấn, không xô đẩy.
Không con nào t́m cách thoát thân trước. Chúng phối hợp nhịp nhàng và d́u nhau vượt qua cơn thảm họa.
Tôi không thể đứng ngoài nữa. Tôi t́m một chiếc th́a nhỏ, nhẹ nhàng luồn vào cổ chai. Khi thấy "cứu viện", từng con kiến lần lượt trèo lên - ngay ngắn, không hoảng loạn.
Mọi việc đang diễn ra suôn sẻ, cho đến khi một con kiến yếu sức trượt trở lại xuống nước, chỉ c̣n cách miệng chai vài phân.
Và rồi, điều khiến tôi nhớ cả đời đă xảy ra.
Con kiến áp chót, gần như đă ra ngoài, bỗng quay đầu. Nó tụt xuống, như muốn nói: “Cố lên anh bạn, tôi sẽ không bỏ cậu lại đâu!”
Nó lặn xuống, bám lấy con đang đuối sức kia. Nhưng nó không thể kéo bạn ḿnh ra một ḿnh. Tôi đưa th́a lại gần, và cả hai cùng được cứu.
Câu chuyện đó khiến tôi xúc động hơn bất kỳ cuốn sách hay bộ phim nào về t́nh bạn và sự hy sinh. Tôi đi qua cả một cơn băo cảm xúc: từ phán xét v́ đă nghĩ kiến là loài vô cảm, đến ngỡ ngàng trước sức bền của chúng, rồi là ngưỡng mộ kỷ luật, tinh thần dũng cảm, sự hy sinh… và cuối cùng là xấu hổ.
Xấu hổ v́ con người. V́ chính chúng ta. V́ sự thờ ơ, v́ những lần ta bỏ rơi nhau chỉ để mưu cầu lợi ích cá nhân. V́ hiếm hoi lắm mới có ai chịu quay lại để cứu người yếu thế. Chúng ta xây tường ngăn cách thay v́ dựng nên những cây cầu sống kết nối.
Nếu những sinh vật nhỏ bé như kiến c̣n có thể đoàn kết và vị tha đến thế, th́ tại sao con người - loài bậc cao - lại thường xuyên quay lưng trước nỗi đau của đồng loại?
Và nếu ai đó chưa biết sống sao cho đúng, th́ hăy học từ loài kiến.
VietBF@ sưu tập
|