ANH QUỐC: Nữ khoa học gia gốc Việt nghiên cứu làm chậm tiến trình lão hóa, được vinh danh tại Anh Quốc

[trungthuc]

CAMBRIDGE, ENGLAND

Kelly Nguyễn, Trưởng ban Nghiên cứu Cấu trúc thuộc Phòng Thí nghiệm Sinh Học Phân Tử LMB, được Viện Lister trao Giải Thưởng Nghiên Cứu Danh Giá năm 2025, với công lao được ghi nhận là giúp đỡ các khoa học gia trẻ tuổi dấn thân vào lãnh vực nghiên cứu và tự thành lập nhóm khảo cứu của riêng mình. Hàng năm, Viện Y Học Phòng Ngừa Lister LIPM có nhận khoảng 100 đơn ghi danh và trao 6 giải thưởng sau quá trình cho đánh giá và phỏng vấn chuyên môn. Các khoa học gia chiến thắng sẽ được mời trình bày một Bài Giảng về Giải Thưởng Lister để giới thiệu trong lãnh vực khảo cứu.

"Đây là vinh dự lớn lao dành cho tôi và nhóm chuên gia khảo cứu khi được nhận Giải Thưởng Lister 2025. Thành quả này sẽ giúp cho chúng tôi khám phá các hướng nghiên cứu mới và giúp cho lãnh vực sinh học telomere tiến triển vượt bực hơn nữa. Tôi cũng rất vui mừng khi có cơ hội kết giao với một cộng đồng khoa học gia đa dạng, tôi tin rằng điều này sẽ giúp cho chúng tôi được hợp tác thuận lợi và hình thành các hướng nghiên cứu mới tại LMB", Kelly Nguyễn cho biết.

Nghiên cứu của bà Kelly Nguyễn tập trung nghiên cứu tường tận hơn về cấu trúc và cách thức duy trì telomere, các nucleoprotein bảo vệ bao phủ các đầu nhiễm sắc thể trong nhân tế bào. Bà cũng nghiên cứu cơ sở phân tử trong đó enzyme telomerase tái tạo các telomere bị mất đi trong quá trình sao chép bộ gene. Đây là một đề tài có lợi ích thực tế rõ ràng vì nếu mất đi telomere là một tình trạng có liên quan đến vấn đề lão hóa và một số bệnh trạng khác, trong đó có cả ung thư.

Tiến sĩ Kelly Nguyễn. (Ảnh: MRC Laboratory of Molecular Biology)

Bà Kelly Nguyễn và nhóm nghiên cứu đã tạo ra vài bước ngoặt, gồm có mô hình nguyên tử telomerase đầu tiên trên con người, từ đó khám phá ra một dạng tế bào mới, histone dimer, là các đơn vị cỡ nhỏ và chưa từng được tìm thấy ra, cũng như xác định được mấu chốt của các chứng đột biến lcó iên quan đến bệnh lão hóa sớm. Nhóm nghiên cứu dùng kính hiển vi điện tử đông lạnh (cryo-EM) để xác định xem một phần của nhóm protein shelterin đã cho sử dụng và triển khai telomerase bằng cách nào nhằm kéo dài các đầu telomere cũng như shelterin để hình thành ra các nucleosome telomere mới.

Sự nghiệp nghiên cứu của bà Kelly Nguyễn khởi đầu với văn bằng Tiến sĩ danh dự về Hóa Học tại đại học Australian National University, Úc, sau đó bà bắt đầu theo học Tiến sĩ tại nhóm nghiên cứu của Kiyoshi Nagai thuộc phòng thí nghiệm LMB, nơi mà bà tiến hành khảo cứu cấu trúc và cách thức hoạt động ở mức độ phân tử của spliceosome.

Bà Kelly Nguyễn khởi sự các cuộc nghiên cứu về telomerase vào năm 2016, khi bà chuyển đến đại học University of California, Berkeley và hợp tác với Kathleen Collins và Eva Nogales. Bà thành lập nhóm nghiên cứu của riêng mình tại LMB vào năm 2019.

Kelly Nguyễn cũng từng được trao tặng Huy Chương Colworth năm 2024 từ Hiệp Hội Hóa Sinh, Giải Thưởng Eppendorf năm 2022 tại Âu Châu dành cho các nhà nghiên cứu trẻ, Giải Thưởng Khoa Học Suffrage năm 2020 do Viện Y Khoa London LMS thuộc Hội Đồng Nghiên Cứu Y Khoa MRC tổ chức và Giải Thưởng Dấn Thân Vào Sự Nghiệp Nghiên Cứu năm 2017 từ Hiệp Hội Hóa Sinh.

** Tham khảo thêm ở đây:
- https://www2.mrc-lmb.cam.ac.uk/group.../kelly-nguyen/