Thượng viện Mỹ do đảng Cộng ḥa kiểm soát vào cuối ngày 28/6 (theo giờ địa phương) đă thông qua một cuộc bỏ phiếu thủ tục quan trọng, mở đường cho việc tranh luận và thông qua siêu dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu của Tổng thống Donald Trump trong những ngày tới.
Thượng viện Mỹ ngày 28/6 đă thông qua một cuộc bỏ phiếu thủ tục quan trọng, mở đường cho việc thông qua siêu dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu của Tổng thống Trump. (Nguồn: Getty)
Với tỷ lệ 51 phiếu ủng hộ và 49 phiếu chống, dự luật đă vượt qua được rào cản thủ tục đầu tiên. Kết quả này đạt được sau nhiều giờ đàm phán căng thẳng, khi các lănh đạo đảng Cộng ḥa và Phó Tổng thống JD Vance phải thuyết phục những thành viên c̣n do dự trong các cuộc họp kín.
Bước ngoặt xảy ra khi Thượng nghị sĩ Ron Johnson của bang Wisconsin thay đổi lá phiếu từ "chống" sang "thuận", giúp dự luật có đủ số phiếu cần thiết.
Cuộc bỏ phiếu này sẽ chính thức khởi động quá tŕnh tranh luận về dự luật dài 940 trang, có thể kéo dài thâu đêm và tiến tới một cuộc bỏ phiếu cuối cùng vào ngày 29/6 (theo giờ địa phương).
Siêu dự luật có tên "One Big Beautiful Bill Act" sẽ gia hạn các chính sách cắt giảm thuế được thông qua năm 2017, vốn là thành tựu lập pháp quan trọng của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu.
Ngoài ra, dự luật c̣n cắt giảm các loại thuế khác, tăng cường chi tiêu cho quân đội và an ninh biên giới, đồng thời nâng trần nợ của Bộ Tài chính thêm hàng ngh́n tỷ USD để tránh nguy cơ vỡ nợ trong những tháng tới.
Tuy nhiên, tác động của dự luật lên nợ công đang là tâm điểm gây tranh căi. Các nhà phân tích phi đảng phái ước tính phiên bản được Hạ viện thông qua tháng trước sẽ làm tăng thêm khoảng 3.000 tỷ USD vào khoản nợ công đă lên tới 36.200 tỷ USD của Mỹ. Đối với phiên bản của Thượng viện, các tổ chức này cảnh báo nó sẽ c̣n làm tăng nợ công thêm 4.000 tỷ USD trong thập kỷ tới, bao gồm cả chi phí lăi vay.
Ngược lại, Nhà Trắng lại cho rằng dự luật này sẽ giúp giảm thâm hụt ngân sách 1.400 tỷ USD mỗi năm.
Để đạt được sự đồng thuận, phe Cộng ḥa đă phải thực hiện một số nhượng bộ quan trọng. Cụ thể, để giải quyết lo ngại của các bang có nhiều nông dân, dự luật sẽ tŕ hoăn việc cắt giảm nguồn thu thuế tiểu bang dành cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người thu nhập thấp Medicaid, đồng thời bổ sung một quỹ hỗ trợ trị giá 25 tỷ USD cho họ từ năm 2028 đến 2032.
Một thay đổi lớn khác là tăng mức khấu trừ liên bang cho thuế tiểu bang và địa phương (SALT) lên 40.000 USD (có điều chỉnh lạm phát 1% hàng năm) cho đến năm 2029, trước khi quay trở lại mức 10.000 USD hiện tại. Mức khấu trừ này sẽ giảm dần đối với những người có thu nhập trên 500.000 USD/năm. Đây là vấn đề được các thành viên đảng Cộng ḥa từ các bang có thuế cao như New York, New Jersey và California đặc biệt quan tâm.
Sau cuộc bỏ phiếu thủ tục, Thượng viện sẽ bước vào giai đoạn tranh luận kéo dài và bỏ phiếu về các sửa đổi, trước khi tiến đến cuộc bỏ phiếu cuối cùng về dự luật dự kiến diễn ra vào ngày 29/6 theo giờ địa phương. Nếu được thông qua, dự luật sẽ được chuyển trở lại Hạ viện để phê duyệt lần cuối trước khi tŕnh lên Tổng thống Trump kư thành luật.