Từ Hi Thái hậu qua đời được đặt trong quan tài mạ vàng ṛng, trên chiếc quan tài có gắn 2.500 viên ngọc trai, 6.000 viên ngọc, 203 viên đá quư màu trắng... Đặc biệt, cần có trên 100 người mới có thể nâng chiếc quan tài lên được.
Sinh ngày 29/11/1835, từ nhỏ Từ Hi đă được tuyển vào làm cung nữ hầu hạ Hoàng đế Hàm Phong. Năm 1856, bà sinh hạ một hoàng tử, đặt tên là Đồng Trị, người sau này kế vị ngai vàng. Kể từ đây, cuộc sống của Từ Hi ngập trong nhung lụa, khác hẳn với đời sống kham khổ mà quần chúng thời đó đang phải chịu đựng.
Về chế độ ăn uống, Từ Hi Thái hậu có hàng trăm món ăn cho bữa tối nhưng chỉ ăn vài miếng thức ăn vừa miệng. Một khi có món ăn nào không vừa ư, Thái hậu sẽ ngay lập tức vứt bỏ. Khi bắt gặp những món ăn ḿnh thích, bà sẽ ra lệnh cho thái giám viết chúng ra và giao phần thưởng cho đầu bếp sau bữa tối.
Quần áo và trang sức của Từ Hi đương nhiên là giàu có và xa xỉ nhất. Chất liệu những bộ y phục bà mặc phần lớn được làm từ lụa và được thêu thêm những viên ngọc trai thượng hạng.
Ngoài quần áo, đồ trang sức của Từ Hi Thái hậu cũng rất phong phú. Bà đă sưu tập tất cả các loại mặt dây chuyền bằng ngọc bích và cặp tóc vàng. Hộp đựng đồ trang sức cũng được làm bằng ngà voi và vàng ṛng, những thứ rất quư vào thời đó.
Đám tang "hoành tráng"
Từ Hi đă sống một cuộc sống xa hoa trước khi chết, cũng như sau khi chết. Lễ tang của bà được tổ chức linh đ́nh với nhiều hoạt động liên tục trong 12 tháng. Có gần 10.000 đội tang lễ, giao liên, trong đó có hàng ngh́n đội khiêng quan tài, hàng ngh́n đội đưa tang và vô số cán bộ, vệ sĩ tháp tùng.

Từ Hi đă yêu thích trang sức trong suốt cuộc đời của ḿnh. V́ vậy, đáy quan tài được bọc bằng vải lụa vàng quư giá, đội măo phượng hoàng trên đầu khảm một viên ngọc trai to bằng quả trứng, trên chiếc quan tài có gắn 2.500 viên ngọc trai, 6.000 viên ngọc, 203 viên đá quư màu trắng... Thậm chí, khi bà mất, các cung nữ đă đặt trong miệng của bà 1 viên dạ minh châu v́ một ư nghĩa nào đó.

Từ Hi đă tin vào Phật giáo. V́ vậy, bên ngoài quan tài của cô có khắc những bản kinh Phật giáo Tây Tạng. Có rất nhiều nhà sư và lạt ma trong đám tang, tụng kinh dọc đường. Chưa dừng lại ở đó, trong đám tang c̣n có hàng trăm kỵ sĩ bằng đất nung và giấy được xếp hàng ngay ngắn, chúng được đốt trước ngày tang lễ diễn ra.

Năm 1908, thi thể của Từ Hi được cất giữ trong hoàng cung. Một năm sau, một đội tang lễ bắt đầu được thành lập. Sau khi quan tài ra khỏi cung điện, 10.000 người đă quỳ xuống. Cảnh tượng thật ngoạn mục và số lượng đoàn tùy tùng đáng kinh ngạc. Phải mất năm ngày để đi bộ từ Tử Cấm Thành đến lăng mộ ở Hà Nam.
Sự điên rồ cuối cùng của triều đại
Đám tang của Từ Hi là lần cuối cùng bà tận hưởng cuộc sống xa hoa. Nó tiêu tốn rất nhiều nhân lực và vật lực, bà cũng mang theo nhiều châu báu và của cải. Nhân dân cả nước phải thương tiếc trước ngày mất của Thái hậu, không được phép kết hôn trong ṿng một năm, ca hát và chơi nhạc không được phép ở khắp mọi nơi.
VietBF@ sưu tập