James Harrison - người đă hiến máu hơn 1.100 lần trong suốt 6 thập kỷ, giúp phát triển một loại thuốc cứu sống hàng triệu em bé - vừa qua đời ở tuổi 88.Theo tổ chức hiến máu Australian Red Cross Lifeblood, James Harrison, c̣n được biết là "người đàn ông có cánh tay vàng", sở hữu một loại kháng thể đặc biệt trong máu. Kháng thể này đă được sử dụng để chế tạo thuốc Anti-D, giúp ngăn ngừa bệnh Rhesus (bệnh tan máu ở thai nhi và trẻ sơ sinh).
Harrison qua đời trong khi ngủ vào ngày 17/2 tại viện dưỡng lăo Peninsula Village Nursing Home, bang New South Wales, Australia.
Ông bắt đầu hiến máu từ năm 1954, khi mới 18 tuổi và duy tŕ hành động nhân ái này đến lúc nghỉ hưu ở tuổi 81 vào năm 2018. Nhờ những đóng góp quư giá, ông đă cứu sống hơn 2,4 triệu em bé Australia.
Tracey Mellowship, con gái ông Harrison, tưởng nhớ cha với niềm yêu thương và trân trọng: "Cha tôi là một người rất nhân ái, lại hài hước và đầy ḷng vị tha".
"Trong những năm cuối đời, ông rất tự hào khi chào đón 2 đứa cháu dễ thương, Trey và Addison. Tôi cũng là một người đă nhận thuốc Anti-D. Nhờ những lần hiến máu của cha, gia đ́nh tôi mới có thể tồn tại", bà Mellowship kể lại.Loại kháng thể đặc biệt trong máu ông Harrison đóng vai tṛ quan trọng trong việc tạo ra Anti-D, loại thuốc giúp bảo vệ hàng triệu em bé khỏi bệnh Rhesus.
Bệnh Rhesus xảy ra khi một người mẹ có nhóm máu RhD(-), trong khi thai nhi mang nhóm máu RhD(+) từ người cha. Nếu người mẹ đă từng tiếp xúc với máu RhD(+) trong một lần mang thai trước, hệ miễn dịch có thể tấn công máu thai nhi như một mối đe dọa lạ.
Năm 1999, Harrison được trao Huy chương Order of Australia - một trong những danh hiệu cao quư nhất của đất nước - để ghi nhận sự cống hiến phi thường của ông đối với chương tŕnh Lifeblood và Anti-D.
"Sự tử tế của ông ấy để lại di sản đáng kinh ngạc", tổ chức Lifeblood tuyên bố.
"Tôi hy vọng ai đó sẽ phá kỷ lục v́ điều đó có nghĩa là họ cũng tận tâm với sự nghiệp này", Harrison chia sẻ về lần hiến tặng cuối cùng của ông ở tuổi 81.
Năm 14 tuổi, Harrison phải trải qua ca phẫu thuật lớn ở ngực. Nhờ vào sự giúp đỡ của những người hiến máu, ông mới sống sót. Quyết tâm đáp lại ḷng tốt ấy, ông hứa sẽ hiến máu ngay khi đủ điều kiện. Ở tuổi 18, ông đă giữ đúng lời hứa, dù rất sợ kim tiêm.
Hơn một thập kỷ sau, các bác sĩ phát hiện máu của Harrison chứa một kháng thể hiếm có, rất quan trọng trong việc tạo ra thuốc tiêm Anti-D. Quyết tâm giúp đỡ người khác, ông đă chuyển sang hiến huyết tương để có thể cứu được nhiều người nhất có thể."James là một người đặc biệt, nhân hậu và hào phóng, cống hiến cả đời để giúp đỡ người khác. Ông ấy đă chiếm được trái tim của rất nhiều người trên khắp thế giới", Giám đốc điều hành Lifeblood, Stephen Cornelissen, chia sẻ với Nine News.
Trong cuộc phỏng vấn với đài NPR vào năm 2015, Harrison nói: "Tôi luôn mong chờ được hiến máu, ngay từ sau ca phẫu thuật v́ tôi không biết có bao nhiêu người đă giúp cứu sống tôi".
Nhiều báo cáo cho thấy các bác sĩ không hoàn toàn chắc chắn về lư do và cách mà Harrison phát triển kháng thể hiếm này. Nhưng họ cho rằng nó có thể liên quan đến các lần truyền máu ông nhận được khi 14 tuổi sau ca phẫu thuật.
"Mọi liều thuốc Anti-D từng được sản xuất tại Australia đều đến từ máu của James. Hơn 17% phụ nữ ở Australia có nguy cơ mắc bệnh, v́ vậy James đă giúp cứu sống rất nhiều người", Jemma Falkenmire của tổ chức Lifeblood thuộc Hội Chữ thập đỏ Australia nói với CNN vào năm 2015.
Các nhà khoa học tại Viện nghiên cứu y khoa Walter và Eliza Hall (WEHI) ở Melbourne, hợp tác với Lifeblood, đang phát triển một dự án mang tên "James trong lọ" để nhân bản kháng thể Anti-D trong pḥng thí nghiệm.
Sử dụng máu và tế bào miễn dịch của Harrison cùng những người hiến tặng khác, nhóm nghiên cứu đă tái tạo và nuôi cấy thành công kháng thể này.
Bước đột phá này có thể giúp ngăn ngừa bệnh tan máu ở thai nhi và trẻ sơ sinh trong tương lai, mang lại lợi ích không chỉ cho phụ nữ mang thai ở Australia mà c̣n trên toàn thế giới.
|