Như rất nhiều nước châu Á khác, Việt Nam có một lượng thảo dược dồi dào và rất nhiều người tin rằng các loại canh thuốc, canh hầm bổ với sự kết hợp của các loại thực phẩm có dược tính sẽ mang lại lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, sự thật không hoàn toàn đơn giản như vậy.
Một phụ nữ 48 tuổi đột nhiên bị đau đầu dữ dội vào sáng sớm. Thật không may, cô ấy đã chủ quan nghĩ rằng mình chỉ bị cảm lạnh và đã uống thuốc cảm cúm để làm giảm bớt cơn đau. Nhưng sau khi uống thuốc, các triệu chứng của cô không thề cải thiện. Khi gia đình phát hiện ra và đưa tới bệnh viện cấp cứu, cô đã rơi vào tình trạng rối loạn ý thức. Sau khi kiểm tra, bác sĩ kết luận: thủ phạm gây ra cơn đau đầu dữ dội của cô thực chất là xuất huyết não. Bệnh nhân đã tử vong vì căn bệnh này chỉ sau bốn giờ được đưa đến bệnh viện.
Bác sĩ nói rằng mặc dù bệnh nhân chưa đến 50 tuổi nhưng tình trạng sức khỏe của cô ấy đã rất kém. Cô ấy được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cách đây 10 năm, nhưng vì không kiểm soát được chế độ ăn uống nên lượng đường trong máu không được kiểm soát tốt. Ba năm trước, cô ấy được chẩn đoán mắc bệnh thận do tiểu đường. Creatinin của cô ấy tăng cao và được bác sĩ đề nghị điều trị chạy thận nhân tạo. Bệnh nhân bắt đầu lo lắng. Cô ấy nghe nói rằng một số loại canh súp có thể giúp giải độc nên đã sử dụng chúng mỗi ngày. Tuy nhiên, cô ấy không biết rằng cái gọi là triệu chứng được cải thiện chỉ là ảo giác hời hợt, các chỉ số cơ thể của cô ấy ngày càng tệ hơn.
Bác sĩ nói rằng bệnh nhân tiểu đường nên uống ít canh súp hơn vì súp có thể dễ dàng khiến lượng đường trong máu tăng vọt. Hơn nữa, cô ấy đã chủ động sử dụng rất nhiều thuốc thảo dược, nhưng lại không biết rằng mình bị suy thận và phải thận trọng khi sử dụng bất kỳ loại thảo dược nào trong thời gian lâu dài.
Mắc bệnh xuất huyết não ở độ tuổi còn trẻ như vậy thực ra có liên quan chặt chẽ đến bệnh tiểu đường và suy thận mãn tính. Như rất nhiều nước châu Á khác, Việt Nam có một lượng thảo dược dồi dào và rất nhiều người tin rằng các loại canh thuốc, canh hầm bổ với sự kết hợp của các loại thực phẩm có dược tính sẽ mang lại lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, sự thật không hoàn toàn đơn giản như vậy.
Có ba loại canh súp có thể gây hại cho gan, thận và gây ung thư.
Canh hầm đậm đặc
Nhiều người thích uống canh đặc, nghĩ rằng canh càng đặc thì càng bổ dưỡng, nhưng không phải vậy. Trong canh hầm cô đặc có hàm lượng chất béo và purin cao. Uống canh như vậy trong thời gian dài dễ dẫn đến tăng axit uric trong máu. Chất béo cao cũng có thể gây hại cho gan. Những người thích uống canh đặc dễ bị gan nhiễm mỡ, bệnh gút và bệnh thận do gút.
Thêm vào đó, canh đặc cần phải đun sôi trong thời gian dài. Thời gian càng lâu thì lượng nitrit sinh ra càng cao. Nitrit kết hợp với protein tạo thành nitrosamine, đây là chất gây ung thư mạnh.
Ngoài ra, nhiều người thích uống canh khi còn nóng và tin rằng như vậy mới "dẫn thuốc". Họ không biết rằng uống canh theo cách này có thể dễ dàng gây tổn hại đến sức khỏe của thực quản. Theo thời gian, thực quản bị tổn thương có thể chuyển biến thành ung thư.
Thứ hai, canh thuốc
Các loại thảo mộc thiên nhiên và nhiều thành phần khác nhau được trộn lẫn để tạo thành canh và gọi là canh thuốc. Trong mắt nhiều người, đây là một bữa ăn bổ dưỡng. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều là bác sĩ Đông y, đều có kiến thức hay sự am hiểu về các loại thảo dược, thảo mộc. Do đó, họ không biết được loại dược liệu nào có thể kết hợp với nhau mà không gây ra độc tố. Trong thực tế, nhiều loại thảo dược khi bị đun sôi hay kết hợp không đúng cách sẽ mất đi dược tính, thay đổi tính chất và thậm chí là sản sinh chất độc. Trong trường hợp này, nếu bạn nấu canh một cách bừa bãi, nó có thể dẫn đến nguy hiểm.
Nhiều loại thảo dược nếu dùng trong thời gian dài, có nguy cơ gây tổn hại đến gan và thận hoặc thậm chí gây ung thư, vì vậy canh thuốc không phải là thứ bạn có thể uống bất cứ lúc nào bạn muốn.
Thứ ba, canh súp để qua đêm
Sai lầm phổ biến nhất khi nấu canh là nấu quá nhiều cùng một lúc. Bạn không thể ăn hết nhưng lại không nỡ vứt đi, nên bạn cứ giữ lại để dùng đến ngày mai. Ít ai biết rằng súp để qua đêm cũng có những nguy cơ gây độc hại. Súp để qua đêm để lâu sẽ sinh ra hypoxanthine, formaldehyde, amoniac và các chất khác do quá trình phân hủy protein. Những chất này có hại cho sức khỏe. Lâu ngày, dễ gây tổn thương chức năng gan, thận.
Súp để qua đêm dễ sinh ra vi khuẩn sau khi để lâu. Nhiều người cao tuổi có hệ miễn dịch kém. Một khi họ uống phải súp bị nhiễm khuẩn, họ có thể bị nhiễm trùng nghiêm trọng. Cuối cùng, súp để qua đêm chứa hàm lượng nitrat cao, cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Hãy thận trọng với bất kì loại thực phẩm vào và đừng mù quáng tin vào những "bài thuốc dân gian" được lan truyền trên mạng. Điều tốt nhất bạn có thể làm cho cơ thể của mình là một chế độ sinh hoạt hợp lý, lành mạnh, ưa vận động và thường xuyên tầm soát, thăm khám sức khỏe bởi các chuyên gia y tế.
