Israel và Syria đứng trước cơ hội có thỏa thuận ḥa b́nh lịch sử, trong khi đối thoại Mỹ-Iran đ́nh trệ v́ các bên chưa t́m được tiếng nói chung.
Các diễn biến mới ở khu vực Trung Đông tiếp tục được chú ư sau khi Iran và Israel đạt thỏa thuận ngừng bắn tạm thời.
Syria có thể đạt thỏa thuận ḥa b́nh với Israel
Theo Ynet News, các dấu hiệu về thỏa thuận ḥa b́nh giữa Syria và Israel vào cuối năm 2025 ngày càng rơ rệt. Điều này có thể tạo ra những thay đổi lớn trong cán cân ngoại giao khu vực.
Truyền thông Israel dẫn lời quan chức cấp cao giấu tên từ Syria cho biết, hai bên tiến gần đến thỏa thuận, bao gồm việc Israel rút quân theo từng giai đoạn khỏi các vùng lănh thổ, trong đó có đỉnh núi Hermon. Khu vực này có thể được chuyển đổi thành “khu vườn ḥa b́nh” – nơi triển khai các dự án hợp tác kinh tế chung.
Diễn biến này phù hợp với các tuyên bố trước đó của quan chức Israel, đặc biệt là Cố vấn An ninh Quốc gia Tzachi Hanegbi. Theo một số nguồn tin, ông Hanegbi khẳng định trong phiên họp kín rằng Israel hiện duy tŕ đối thoại trực tiếp với Damascus, vượt xa các kênh liên lạc gián tiếp trước đây. Ông cũng đề cập đến khả năng cả Syria và Lebanon có thể tiến tới b́nh thường hóa quan hệ với Israel theo mô h́nh giống Hiệp định Abraham.
Nếu đạt được, thỏa thuận này có thể làm giảm căng thẳng tại Trung Đông, tái định h́nh các liên minh và tạo đà cho các nỗ lực ḥa b́nh rộng hơn ở các điểm nóng như Yemen hay Libya. Thỏa thuận này thành hiện thực, sẽ là hiệp định ḥa b́nh đầu tiên giữa Israel và Syria kể từ năm 1948 – đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử xung đột khu vực.
Biểu t́nh ở Israel sau nghi vấn bắn nhầm thiếu niên
Tối 30/6, hàng trăm người dân tập trung biểu t́nh trước trụ sở Lữ đoàn Binyamin của IDF (Lực lượng Pḥng vệ Israel), nhằm phản đối vụ một thiếu niên 14 tuổi bị bắn vào đêm 27/6. Nạn nhân hiện được chuyển đến bệnh viện cấp cứu.
Theo thông báo từ phát ngôn viên IDF, “đầu buổi tối, hàng chục dân thường Israel tụ tập trước cổng Lữ đoàn Binyamin. Cuộc tụ tập trở nên bạo lực khi một số người tấn công lực lượng an ninh, xịt hơi cay và phá hoại xe quân sự".
Lực lượng IDF, cảnh sát Israel và biên pḥng được điều động đến hiện trường để giải tán đám đông.
Ông Yehuda Lubetzky – cha của thiếu niên bị bắn và là cư dân khu định cư Har Hatzor – phát biểu tại cuộc biểu t́nh: “Tối nay tôi có mặt ở đây v́ con trai tôi – một thành viên trong cộng đồng của chúng tôi – trải qua điều mà tôi không bao giờ nghĩ có thể xảy ra ở Israel. Trong khi một người con của tôi đang phục vụ trong lực lượng chiến đấu ở Gaza, th́ một sĩ quan IDF lại nổ súng vào đứa con trai khác của tôi".
IDF đang điều tra chi tiết vụ việc.
Đối thoại Mỹ-Iran đ́nh trệ
Trong bối cảnh Mỹ chưa thể hiện rơ lập trường về khả năng tiếp tục tấn công Iran, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Majid Takht-Ravanchi tuyên bố, bất kỳ cuộc đàm phán hạt nhân hoặc ngoại giao nào trong tương lai với Washington đều phải đi kèm điều kiện: Mỹ phải cam kết không tiến hành thêm các cuộc tấn công nhằm vào Iran.
Tổng thống Donald Trump sau đó đăng tải trên Truth Social thông điệp bác bỏ hoàn toàn khả năng đàm phán với Iran. Ông tuyên bố: “Tôi không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào cho Iran, không giống như ông Obama – người đă trao cho họ hàng tỷ USD dưới cái gọi là JCPOA (thỏa thuận đă hết hạn). Tôi thậm chí c̣n không nói chuyện với họ kể từ khi chúng tôi hoàn toàn phá hủy các cơ sở hạt nhân của họ".
T́nh h́nh leo thang sau khi Mỹ phản ứng với căng thẳng Israel-Iran bằng cách không kích các cơ sở hạt nhân Iran ở Natanz, Fordow và Isfahan. Đáp lại, Iran phóng tên lửa vào các căn cứ quân sự Mỹ ở Qatar và Iraq. Sau đó, Tổng thống Trump tuyên bố lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran – nhưng hai bên vẫn tiếp tục gay gắt về khả năng tái khởi động đàm phán.
|