Căng thẳng Trung Đông: Israel và Syria tiến gần thỏa thuận lịch sử

[Romano]

Israel và Syria đứng trước cơ hội có thỏa thuận hòa bình lịch sử, trong khi đối thoại Mỹ-Iran đình trệ vì các bên chưa tìm được tiếng nói chung.
Các diễn biến mới ở khu vực Trung Đông tiếp tục được chú ý sau khi Iran và Israel đạt thỏa thuận ngừng bắn tạm thời.

Syria có thể đạt thỏa thuận hòa bình với Israel

Theo Ynet News, các dấu hiệu về thỏa thuận hòa bình giữa Syria và Israel vào cuối năm 2025 ngày càng rõ rệt. Điều này có thể tạo ra những thay đổi lớn trong cán cân ngoại giao khu vực.

Truyền thông Israel dẫn lời quan chức cấp cao giấu tên từ Syria cho biết, hai bên tiến gần đến thỏa thuận, bao gồm việc Israel rút quân theo từng giai đoạn khỏi các vùng lãnh thổ, trong đó có đỉnh núi Hermon. Khu vực này có thể được chuyển đổi thành “khu vườn hòa bình” – nơi triển khai các dự án hợp tác kinh tế chung.

Diễn biến này phù hợp với các tuyên bố trước đó của quan chức Israel, đặc biệt là Cố vấn An ninh Quốc gia Tzachi Hanegbi. Theo một số nguồn tin, ông Hanegbi khẳng định trong phiên họp kín rằng Israel hiện duy trì đối thoại trực tiếp với Damascus, vượt xa các kênh liên lạc gián tiếp trước đây. Ông cũng đề cập đến khả năng cả Syria và Lebanon có thể tiến tới bình thường hóa quan hệ với Israel theo mô hình giống Hiệp định Abraham.

Nếu đạt được, thỏa thuận này có thể làm giảm căng thẳng tại Trung Đông, tái định hình các liên minh và tạo đà cho các nỗ lực hòa bình rộng hơn ở các điểm nóng như Yemen hay Libya. Thỏa thuận này thành hiện thực, sẽ là hiệp định hòa bình đầu tiên giữa Israel và Syria kể từ năm 1948 – đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử xung đột khu vực.

Biểu tình ở Israel sau nghi vấn bắn nhầm thiếu niên

Tối 30/6, hàng trăm người dân tập trung biểu tình trước trụ sở Lữ đoàn Binyamin của IDF (Lực lượng Phòng vệ Israel), nhằm phản đối vụ một thiếu niên 14 tuổi bị bắn vào đêm 27/6. Nạn nhân hiện được chuyển đến bệnh viện cấp cứu.

Theo thông báo từ phát ngôn viên IDF, “đầu buổi tối, hàng chục dân thường Israel tụ tập trước cổng Lữ đoàn Binyamin. Cuộc tụ tập trở nên bạo lực khi một số người tấn công lực lượng an ninh, xịt hơi cay và phá hoại xe quân sự".

Lực lượng IDF, cảnh sát Israel và biên phòng được điều động đến hiện trường để giải tán đám đông.

Ông Yehuda Lubetzky – cha của thiếu niên bị bắn và là cư dân khu định cư Har Hatzor – phát biểu tại cuộc biểu tình: “Tối nay tôi có mặt ở đây vì con trai tôi – một thành viên trong cộng đồng của chúng tôi – trải qua điều mà tôi không bao giờ nghĩ có thể xảy ra ở Israel. Trong khi một người con của tôi đang phục vụ trong lực lượng chiến đấu ở Gaza, thì một sĩ quan IDF lại nổ súng vào đứa con trai khác của tôi".

IDF đang điều tra chi tiết vụ việc.

Đối thoại Mỹ-Iran đình trệ

Trong bối cảnh Mỹ chưa thể hiện rõ lập trường về khả năng tiếp tục tấn công Iran, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Majid Takht-Ravanchi tuyên bố, bất kỳ cuộc đàm phán hạt nhân hoặc ngoại giao nào trong tương lai với Washington đều phải đi kèm điều kiện: Mỹ phải cam kết không tiến hành thêm các cuộc tấn công nhằm vào Iran.

Tổng thống Donald Trump sau đó đăng tải trên Truth Social thông điệp bác bỏ hoàn toàn khả năng đàm phán với Iran. Ông tuyên bố: “Tôi không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào cho Iran, không giống như ông Obama – người đã trao cho họ hàng tỷ USD dưới cái gọi là JCPOA (thỏa thuận đã hết hạn). Tôi thậm chí còn không nói chuyện với họ kể từ khi chúng tôi hoàn toàn phá hủy các cơ sở hạt nhân của họ".

Tình hình leo thang sau khi Mỹ phản ứng với căng thẳng Israel-Iran bằng cách không kích các cơ sở hạt nhân Iran ở Natanz, Fordow và Isfahan. Đáp lại, Iran phóng tên lửa vào các căn cứ quân sự Mỹ ở Qatar và Iraq. Sau đó, Tổng thống Trump tuyên bố lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran – nhưng hai bên vẫn tiếp tục gay gắt về khả năng tái khởi động đàm phán.