Washington, D.C. — Một dự luật ngân sách quy mô lớn do các đồng minh của cựu Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn đang tạo ra làn sóng tranh căi dữ dội tại Thượng viện Mỹ. Văn pḥng Ngân sách Quốc hội (CBO) vừa công bố ước tính cho thấy dự luật này, nếu được thông qua, có thể dẫn tới việc gần 12 triệu người Mỹ mất quyền tiếp cận bảo hiểm y tế và đồng thời làm tăng nợ công liên bang thêm 3,3 ngh́n tỷ USD trong thập kỷ tới.
Giảm Chi Phí, Nhưng Đánh Đổi Lớn
Theo các phân tích từ CBO, dự luật này bao gồm các điều khoản cắt giảm mạnh chi phí liên bang dành cho Medicaid — chương tŕnh bảo hiểm y tế dành cho người thu nhập thấp — cũng như cắt giảm trợ cấp cho những người mua bảo hiểm trên thị trường y tế cá nhân. Các biện pháp cắt giảm này được chính quyền Trump và các đồng minh bảo vệ với lập luận rằng chính phủ cần tiết kiệm chi tiêu, giảm gánh nặng thuế cho người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, hậu quả trực tiếp là hàng triệu người Mỹ, chủ yếu thuộc nhóm thu nhập thấp và trung b́nh, có nguy cơ không c̣n đủ khả năng mua bảo hiểm y tế hoặc phải đối mặt với mức phí cao hơn. Trong báo cáo của CBO, số người không có bảo hiểm y tế sẽ tăng gần 12 triệu so với hiện nay, khiến gánh nặng chi phí y tế ngoài túi (out-of-pocket) với các hộ gia đ́nh có thể trở nên nghiêm trọng.
Đảng Cộng Ḥa Chia Rẽ
Dự luật này cũng đang làm sâu sắc thêm chia rẽ ngay trong nội bộ Đảng Cộng ḥa. Một số Thượng nghị sĩ Cộng ḥa, nhất là những người tái tranh cử ở các bang dao động, đă tỏ ra lo ngại về phản ứng dữ dội từ cử tri nếu có hàng triệu người mất bảo hiểm y tế.
“Chúng ta không thể nói đến việc cứu nền kinh tế mà lại bỏ mặc hàng triệu người dân không có bảo hiểm khi họ ốm đau,” một Thượng nghị sĩ Cộng ḥa (giấu tên) chia sẻ với báo chí.
Một số nghị sĩ Cộng ḥa đă công khai “quay xe”, đứng về phía Đảng Dân chủ phản đối dự luật, cho rằng nó đe dọa trực tiếp quyền lợi y tế của người dân và có thể tạo cú sốc chính trị lớn trong mùa bầu cử tới.
Áp Lực Từ Nhà Trắng
Về phần ḿnh, Nhà Trắng dưới thời ông Trump coi dự luật này là một dấu ấn chính sách lớn cần phải thông qua bằng mọi giá. Các quan chức thân cận với ông Trump khẳng định rằng việc không thông qua dự luật sẽ là “một sự phản bội tuyệt đối” đối với những cam kết cắt giảm chi tiêu công, thu nhỏ chính phủ và giảm thuế.
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng ngay cả với các khoản cắt giảm mạnh tay, dự luật vẫn sẽ làm thâm hụt ngân sách thêm 3,3 ngh́n tỷ USD trong thập kỷ tới, do mất nguồn thu từ các khoản thuế liên quan và chi phí lăi vay gia tăng.
Một Trận Chiến Khốc Liệt Trước Mắt
Hiện dự luật vẫn đang được thảo luận tại Thượng viện, nhưng khả năng được thông qua trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết. Với Quốc hội đang chia rẽ sâu sắc và cuộc bầu cử Tổng thống đang đến gần, nhiều nhà quan sát cho rằng cuộc chiến ngân sách lần này không chỉ là tranh căi về những con số, mà c̣n là phép thử cho hướng đi chính sách mà nước Mỹ muốn lựa chọn trong tương lai.
VietBF@ sưu tập