Theo như nghi can gốc Việt là ông Trần Cận Hữu, 72 tuổi đă nổ súng trong đêm giao thừa Tết Nguyên Đán tại phố Trung Hoa, bắn chết 11 người và gây thương tích cho 9 người khác trong một vũ trường tại Monterey Park, v́ ông Hữu cũng từng là khách quen của vũ trường, từng dạy khiêu vũ ở đây, và rồi có đụng chạm với những vũ công khác cũng như với chủ nhân.
Cảnh sát từng cung cấp h́nh nghi can bị truy nă nhưng không cho biết tên tuổi của ông ta, sau được biết là Trần Cận Hữu, 72 tuổi. (Los Angeles County Sheriff’s Office)
Vào chiều Chủ Nhật, nhà chức trách thông báo tên tuổi của người đàn ông bị nghi đă bắn chết 11 người và gây thương tích cho 9 người khác trong một vũ trường tại Monterey Park. Nghi can là ông Trần Cận Hữu, 72 tuổi. Ông ta cũng toan tính nổ súng trong một vũ trường thứ hai nhưng bị ngăn chặn trong cùng đêm thứ Bảy, tức đêm giao thừa Tết Nguyên Đán. Tuy có nguồn tin cho rằng nguyên nhân là do ghen tức, cảnh sát nói rằng mọi khía cạnh vẫn cần được xem xét, kể cả động lực thù ghét.
Các nguồn tin cho biết ông Hữu từng là khách quen của vũ trường, từng dạy khiêu vũ ở đây, và rồi có đụng chạm với những vũ công khác cũng như với chủ nhân. Ông ta từng sống ở San Gabriel, lái xe năm phút đến vũ trường hầu như mỗi ngày.
Trong lúc truy nă nghi can, cảnh sát bao vây một chiếc xe van tại thành phố Torrance v́ xe van này giống chiếc xe van chở hàng màu trắng mà họ đang đi t́m. Cuộc cố thủ của nghi can đă kéo khoảng một tiếng đồng hồ vào sáng Chủ Nhật. Khi ra lệnh cho nghi can rời xe th́ cảnh sát nghe một phát súng nổ trong xe. Họ đến gần để nh́n vào bên trong th́ thấy nghi can đă gục chết trong xe, tự sát bằng một phát súng. Cảnh sát t́m thấy một số chứng cớ trong xe liên quan đến vũ trường bị bắn.
Thành phố Torrance nằm cách xa Monterey Park khoảng 30 dặm về hướng tây nam, cũng thuộc Hạt Los Angeles. Monterey Park nằm về phía bắc Little Saigon ở Westminster, cách xa khoảng 35 dặm.
Nhà chức trách chưa xác định nguyên nhân đưa đến sự nổ súng, trong khi những người quen biết đă nói chuyện với giới truyền thông, gợi ư rằng ông Hữu đă ghen tức v́ không được mời dự chương tŕnh tất niên, trong khi những người khác mà trong đó có vợ cũ của ông đă được mời.
Ban đầu cộng đồng người gốc Á Châu tại Monterey Park đă lo lắng v́ không biết đây là một vụ nổ súng v́ lư do kỳ thị sắc tộc hay tư thù giữa các cá nhân.
Nghi can đă bắn súng trong Star Ballroom Dance Studio, một trung tâm dạy khiêu vũ trong trung tâm thành phố Monterey Park thuộc Hạt Los Angeles. Đây là vụ nổ súng chết người hàng loạt thứ năm trong tháng Giêng trên toàn nước Mỹ.
Một cảnh sát viên thuộc Sở Monterey Park đang canh gác bên ngoài vũ trường xảy ra vụ nổ súng vào sáng Chủ Nhật, 22 tháng 1, 2023. Mười-một người đă thiệt mạng và 9 người khác bị thương. Đa số cư dân tại Monterey Park là người gốc Hoa. (Robyn Beck/ AFP via Getty Images)
Ngoài 10 người chết tại chỗ, 10 người khác đă bị thương và được đưa vào bệnh viện. Qua ngày thứ Hai th́ thêm một người qua đời tại bệnh viện, nâng tổng số tử vong lên 11 người. Sở Cảnh Sát Hạt Los Angeles nói rằng t́nh trạng sức khỏe của những người bị thương là từ ổn định đến nghiêm trọng.
Trong cuộc họp báo trưa Chủ Nhật, ông Robert Luna, Cảnh Sát Trưởng Hạt Los Angeles nói rằng các nạn nhân đều trên 50 tuổi. Trong 10 người bị thương th́ ba người đă được về nhà.
Vũ trường nằm trong Monterey Park, một thành phố có khoảng 60,000 cư dân mà đa số là người gốc Á Châu với hầu hết là người gốc Trung Hoa nhiều thế hệ và một số người gốc Việt.
Khi cảnh sát đến vũ trường vào khoảng 10 giờ 30 tối thứ Bảy, nhiều người đă “chạy tuôn ra ngoài la hét trong sợ hăi,” ông Cảnh Sát Trưởng tường thuật trong cuộc họp báo sáng Chủ Nhật. Ông cho biết các cảnh sát viên đă vào bên trong vũ trường và thấy những nạn nhân, trong lúc các nhân viên cứu hỏa chăm sóc những người bị thương.
Vũ trường nằm ở trung tâm thành phố Monterey Park nơi được treo nhiều lồng đèn đỏ ngoài đường phố nhân dịp mừng năm mới. Một xe cảnh sát đă đậu cạnh một tấm biểu ngữ lớn với hàng chữ “Happy Year of the Rabbit!” (Mừng Năm Mới Con Thỏ).
Monterey Park là một trong những nơi tổ chức mừng năm mới âm lịch lớn nhất tại California, nơi có hàng chục ngàn du khách đến vui chơi trong ngày Mồng Một Tết.
Mỗi năm vẫn có đến 100,000 người đến Monterey Park trong ngày hội đầu năm. V́ vụ bắn tại vũ trường, các viên chức thành phố đă thông báo hủy bỏ đại hội năm mới từng được sắp đặt kế hoạch cho hai ngày đầu năm nay.
Các điều tra viên đang làm việc bên ngoài nơi xảy ra vụ bắn hàng loạt tại Monterey Park, Nam California, ngày 22 tháng 1, 2023. (Robyn Beck/ AFP via Getty Images)
Ông Chester Chong, một lănh đạo cộng đồng tại Monterey Park nói với đài truyền h́nh ABC7 rằng qua lời kể của những người từng dự tiệc, chủ nhân của vũ trường nằm trên đường West Garvey Avenue đă tổ chức tiệc tất niên. Trong những người được mời có vợ cũ của ông Trần Cận Hữu nhưng ông ta không được mời. V́ vậy ông Chester Chong nghĩ rằng nguyên nhân gây án mạng là do ghen tuông, ganh ghét. Nhưng tại sao nghi can lại mang súng đến vũ trường thứ nh́ và tính bắn loạn xạ nhưng bị ngăn chặn kịp thời?
Cảnh sát cho biết những người đàn ông tại vũ trường thứ hai đă ngăn chặn và tước súng của ông Trần Cận Hữu. Như vậy ông đă có thêm một khẩu súng khác được dùng để tự sát sau đó.
Cảnh Sát Trưởng Robert Luna cho biết khẩu súng của nghi can bị giật ra khỏi tay ông ta tại vũ trường thứ hai ở Alhambra là một khẩu súng bán tự động Cobray M11 9mm. Súng này được chế tạo để lắp hộp đạn có thể bắn 30 phát đạn liên tục.
Ông Luna nói rằng khẩu súng được thu thập tại vũ trường ở Alhambra là loại súng bị cấm tại California. Cảnh Sát Trưởng Luna ca ngợi những người đă tước súng của nghi can, nói họ “là người hùng v́ nếu không có họ th́ có lẽ nhiều người khác đă bị bắn chết.”
Ông Luna nói rằng từ khẩu súng bị tịch thu cảnh sát mới truy ra danh tính của nghi can.
Nguồn tin của CNN cho biết một bệnh viện đă thông báo cho cảnh sát biết về một người t́m đến pḥng cấp cứu để chữa trị vết thương xuất phát từ việc đánh nhau, và cảnh sát được biết người này có h́nh dạng phù hợp với nghi can Trần Cận Hữu. Từ đó họ truy t́m trong vùng Torrance và phát hiện chiếc xe van màu trắng của nghi can.
Anh Tony Lai, 35 tuổi, sống tại Monterey Park, đă tỏ vẻ sủng sốt khi hay tin trong lúc đi bộ vào sáng sớm. Anh nói với hăng thông tấn AP rằng đêm qua anh có nghe những tiếng nổ mà anh lại tưởng là tiếng đốt pháo.
Anh nói, “Tôi tưởng có bắn pháo bông ở đâu đó liên quan đến Năm Mới, mặc dù ở đây rất ít khi có pháo bông. Thật là lạ khi có chuyện này xảy ra ở đây. Thành phố này thường th́ rất an toàn. Chúng tôi sống ngay trung tâm thành phố, nhưng mà rất an toàn.”
Đây là vụ bắn hàng loạt thứ năm tại Hoa Kỳ kể từ đầu năm 2023, nhưng lại là vụ bắn gây chết người nhiều nhất kể từ vụ nổ súng vào ngày 24 tháng 5 năm ngoái, khi mà 21 người mà hầu hết là học sinh bị bắn chết trong trường tiểu học ở Uvalde, Texas.
Nói với đài CNN, vợ cũ của ông Trần Cận Hữu cho biết bà từng gặp ông tại vũ trường khi ông là một huấn luyện viên hơn hai thập niên trước. Star Ballroom Dance Studio là nơi quen thuộc trong cộng đồng. Bà vợ cũ nói rằng bà chưa bao giờ bị ông hành hung, nhưng ông rất nóng tính, khắt khe và không chấp nhận sơ xuất trong lúc khiêu vũ. Họ ly dị năm 2006.
Một người bạn cho biết ông Hữu từng sống ở San Griel và lái xe đến vũ trường hầu như mỗi đêm. Ông đă có xích mích với những huấn luyện viên, cho rằng họ ghét ông và thường gây gỗ với họ. V́ không c̣n gặp nhau trong mấy năm gần đây, người bạn này không biết ông Hữu có c̣n đến vũ trường nữa hay không trước đêm nổ súng.
Tại thị xă Hemet nằm trong vùng nội địa sa mạc California, cách Monterey Park khoảng 85 dặm về hướng đông nam, theo nguồn tin của đài CNN, sở cảnh sát tại đây nói rằng ông Hữu từng đến sở hai lần để báo cáo rằng ông nghi ngờ gia đ́nh muốn đầu độc cho ông chết. Cảnh sát không cho biết họ đă làm ǵ trước sự hoang tưởng của ông.
Một viên chức công lực đang đi cạnh chiếc xe van màu trắng với xác người gục đầu vào tay lái tại thành phố Torrance, Nam California sáng Chủ Nhật, ngày 22 tháng 11, 2023. (Robyn Beck/ AFP via Getty Images)
Tổng Thống Joe Biden và Bộ Trưởng Tư Pháp Merrick Garland đều đă được nghe tường tŕnh tóm tắt về vụ nổ súng ở Nam California.
Tại Hạt Los Angeles, bà Chủ Tịch Hội Đồng Giám Sát Janice Hahn nói rằng “tôi rất sửng sốt và đau ḷng khi hay tin có nổ súng khiến nhiều người thiệt mạng tại Monterey Park nơi cộng đồng đang mừng Năm Mới Âm Lịch. Tôi xin cầu nguyện cho các nạn nhân và gia đ́nh của họ.”
Vụ thảm sát xảy ra tại Star Ballroom Dance Studio trên đường Garvey Avenue, chỉ cách ṭa thị chánh Monterey Park vài khu phố. Nơi đây có nhiều cơ sở thương mại với bảng hiệu được viết bằng hai thứ tiếng Anh ngữ và Hoa ngữ.
Những bích chương dán ở cửa cho thấy vũ trường chuyên dạy các môn vũ như Tango, Rumba, và Fox Trot. Vũ trường cũng được cho thuê dành cho những chương tŕnh khác. Trang web của vũ trường cho biết đêm thứ Bảy vừa qua có chương tŕnh văn nghệ gọi là “Star Night” từ 8 đến 11:30 tối.
Ông Wong Wei, một người sống gần đó, nói với báo The Los Angeles Times rằng bạn ông đă ở trong pḥng vệ sinh của vũ trường khi có tiếng súng nổ. Khi bước ra ngoài th́ bà thấy một người cầm súng và ba xác người nằm trên sàn nhà. Bà chạy đến nhà anh Wong Wei vào khoảng 11 giờ đêm, cho biết rằng hung thủ đă bắn loạn xạ với một khẩu súng trường.