Công nghệ mới này hứa hẹn sẽ mang lại độ chính xác cao hơn trong các quyết định của trọng tài.
Thay đổi công nghệ trong giải Ngoại hạng Anh
Giải bóng đá hàng đầu của Vương quốc Anh sẽ thay đổi công nghệ sử dụng để phát hiện các vi phạm việt vị trên sân. Giải Ngoại hạng Anh đă kư hợp đồng với một công ty có tên là Genius Sports, công ty này sẽ sử dụng iPhone kết hợp với các mô h́nh máy học để giúp các trọng tài đưa ra quyết định về việt vị.
Các vi phạm việt vị không phải lúc nào cũng rơ ràng, đặc biệt khi các cầu thủ tụ tập ở những vị trí khiến cho trọng tài và cả nhiều góc camera không thể nh́n thấy đủ chi tiết để đưa ra quyết định chính xác. Đó là lúc các hệ thống trợ lư trọng tài video (VAR) thường xuất hiện, nhằm bù đắp cho những thiếu sót bằng cách sử dụng camera và máy học.
Công nghệ phát hiện việt vị mới
Các giải đấu bóng đá đă sử dụng hệ thống VAR trong nhiều năm. FIFA, liên đoàn bóng đá toàn cầu, đă bắt đầu sử dụng chính thức công nghệ theo dơi chi tiết bằng máy học và cảm biến bóng đá từ năm 2022 sau đợt thử nghiệm vào năm trước. Phần mềm này có khả năng theo dơi 29 điểm trên cơ thể của các cầu thủ, nhưng những hệ thống đó vẫn có những giới hạn và thường gây ra "các độ trễ dài và lỗi quy tŕnh do con người" cũng như "mối quan ngại về độ chính xác của các quyết định trong trận đấu", theo một báo cáo của Wired về thỏa thuận của EPL với Genius Sports.
Genius gọi công nghệ phát hiện việt vị của ḿnh là "Semi-Assisted Offside Technology" (SAOT), Giám đốc sản phẩm Matt Fleckenstein cho biết trong một cuộc phỏng vấn với The Verge. Đây là một phần của hệ thống GeniusIQ của công ty, cũng cung cấp các tính năng cho người hâm mộ như các đồ họa động theo thời gian thực.
Cách hoạt động của hệ thống mới
Genius khẳng định rằng công nghệ SAOT của họ có thể tạo ra các h́nh ảnh 3D chính xác của từng cầu thủ, từ đó giúp các trọng tài xác định chính xác vị trí của đường việt vị trên sân và vị trí của tất cả các cầu thủ liên quan đến nó. Để thực hiện điều này, công ty cần rất nhiều camera.
Matt Fleckenstein cho biết: “Chúng tôi đă chuyển từ các camera 4K có chi phí cao hơn.” Ông nói: “Chúng tôi muốn xem liệu có thể chuyển sang sử dụng điện thoại di động thông thường hay không.” Cuối cùng, công ty đă chọn iPhone, chủ yếu v́ đây là thiết bị mà các nhân viên của công ty quen thuộc nhất trong việc phát triển phần mềm.
Fleckenstein cho biết: “Ch́a khóa là triển khai từ 24 đến 28 chiếc iPhone — chủ yếu là iPhone 15 Pro — để đảm bảo bao phủ toàn bộ sân và các đường biên, thường được đặt thành từng cặp trên các thiết bị tùy chỉnh giữ hai điện thoại cùng một lúc, và được điều chỉnh một chút khác nhau để đảm bảo rằng một khu vực được bao phủ.
Số liệu và khả năng xử lư
Cách tiếp cận này dường như đem lại cho Genius “từ 7.000 đến 10.000” điểm dữ liệu, giúp hệ thống tạo ra một lưới ảo 3D của từng cầu thủ. Số lượng điểm dữ liệu lớn như vậy có nghĩa là hệ thống có thể chịu đựng các thiếu sót do vấn đề ánh sáng gây ra, Fleckenstein cho biết.
Ngoài ra, iPhone có khả năng ghi h́nh với tốc độ khung h́nh rất cao — Genius ghi ở 100fps nhưng đă thử nghiệm lên đến 200fps — và các điện thoại này cũng cung cấp một số khả năng xử lư thị giác máy tính cục bộ. Tất cả dữ liệu sẽ được gửi đến một máy chủ tại chỗ để được xử lư bởi hệ thống GeniusIQ.
Hệ thống thị giác máy tính và các thuật toán dự đoán của GeniusIQ sẽ xử lư dữ liệu để xác định các bộ phận cơ thể riêng lẻ — đến từng ngón tay của các cầu thủ — và dự đoán vị trí của họ khi bị che khuất khỏi tầm nh́n. Công ty đă đào tạo hệ thống của ḿnh trên “nhiều mùa giải” bóng đá để có thể thực hiện điều này, theo Wired.
Quy tŕnh xác định việt vị
Tất cả những điều này nhằm mục đích xác định vị trí của từng cầu thủ liên quan đến nhau, bóng và thủ môn. Các quyết định việt vị được đưa ra “khi bóng rời khỏi chân của cầu thủ tấn công,” Fleckenstein cho biết, v́ vậy việc ghi lại nhiều khung h́nh sẽ làm tăng khả năng các camera sẽ ghi lại chính xác khoảnh khắc đó.
Các quy tắc chính thức của bóng đá ghi rất cụ thể về những ǵ khiến cho một cầu thủ “việt vị,” nhưng không rơ liệu hệ thống chi tiết của GeniusIQ có phát hiện lỗi tốt hơn các lựa chọn hiện có hay không.
Fleckenstein không đưa ra bất kỳ so sánh nào về hiệu suất nhưng chỉ ra rằng các hệ thống VAR khác có thể chỉ sử dụng “30 hoặc 40 điểm trên cơ thể,” xây dựng một phiên bản h́nh người thô sơ của cầu thủ. Hoặc họ có thể chỉ sử dụng theo dơi “trọng tâm của khối lượng,” nơi mỗi cầu thủ được đại diện chỉ bằng một điểm dữ liệu.
Công nghệ này dự kiến sẽ được đưa vào sử dụng hoàn toàn bởi EPL trước khi kết thúc năm nay và tiếp tục trong suốt mùa giải. Fleckenstein cho biết ngày cụ thể chưa được công bố.
VietBF@ Sưu tập