Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Người nghèo ở Việt Nam vẫn phải c̣ng lưng làm việc và c̣ng lưng mà sống. (H́nh: Getty Images)
Trong tháng vừa qua, Notre Dame de Paris vừa bị hỏa hoạn lớn, do đó rất nhiều người đă nhắc lại đại tác phẩm của Victor Hugo và nhân vật Thằng Gù Nhà Thờ Đức Bà. Bây giờ ở Việt Nam, rất ít người bị gù lưng v́ cố tật mà thảy đều bị gù lưng v́ thời đại, chẳng qua là v́ cúi lưng, lom khom quá độ, lâu ngày biến thành tật, mà không ai biết ḿnh đang bị gù lưng.
Cô Nguyễn Phương Mai là phó giáo sư tiến sĩ chuyên ngành giao tiếp và quản trị đa văn hóa, hiện đang giảng dạy tại Đại Học Khoa Học Ứng dụng Amsterdam, Ḥa Lan, cho rằng cô chưa mất niềm tin vào tương lai của chính ḿnh ở Việt Nam, nhưng cô lại nói: “Nếu quay trở lại Việt Nam sống và hàng ngày phải đối mặt với những cái khó khăn, những điều chướng tai gai mắt, phải gù lưng mà sống th́ chưa chắc tôi đă về, nghĩa là tôi cũng lại mất niềm tin!”
Vậy ai là những người phải “gù lưng mà sống” trong xă hội này?
Dù không sợ, người ta phải khom lưng xuống để tỏ ra ḿnh biết sợ, để được sống c̣n và sống yên.
Trong đoản văn “Người việt nam hèn hạ” của một người trẻ tuổi có tên Phan Hân (chữ việt nam không viết hoa), đă mô tả xă hội bây giờ là một “cuộc chiến đó là ŕnh ṃ, là theo dơi, là cấm cản, là kiểm duyệt, là vu cáo, là bắt bớ, là dùi cui, là tù đày, là chết không lư do, là bị bịt miệng tại ṭa, là con cháu theo lời lănh đạo cầm gậy gộc ra ngoài đồng ức hiếp ông bà cha mẹ cḥm xóm của ḿnh v́ họ đang giữ đất!”
Ai cũng mong có “một ngày yên ổn làm ăn, không bị cán bộ thuế đến nhũng nhiễu, không bị cảnh sát giao thông thổi phạt kiếm ăn, không bị đội dân pḥng rượt đuổi, không bị ông chủ đẩy vào toa-lét để sờ soạng, không bị cắt tiền tăng ca, không bị cho ăn cơm thiu ngộ độc, không bị bệnh đột ngột phải vào bệnh viện nằm gầm giường chờ chết…
Vậy th́ c̣n ai dám đứng thẳng?
Cũng có người không biết ḿnh c̣ng lưng, v́ nh́n chung quanh, lưng ai cũng c̣ng. Ở đâu cũng nh́n thấy thái độ của kẻ đi xin (dân) và người có quyền ban phát (đảng-chính quyền.) Cái đáng là ḿnh được quyền làm, quyền có th́ lại là một thứ ân huệ, mà trong đất nước này ân huệ ban từ trên xuống, cũng không bao giờ ai cho không mà được trả bằng tiền, quà cáp, sức lực và cả nhân cách của con người.
Nhất nhất điều ǵ người dân cần làm đều phải qua tay chính quyền, cũng phải xuống xă xin con dấu, như người dân cần vay tiền ngân hàng, trẻ con sinh ra làm giấy khai sinh, hồ sơ đi làm ăn xa, gia đ́nh hộ nghèo đi bệnh viện giải phẫu, xuống xă nhận tiền “hộ nghèo…”
Có hai thứ “c̣ng lưng,” một là c̣ng lương để tồn tại, như lời Nguyễn Tuân: “Tôi sống được là nhờ biết sợ!” Hai là c̣ng lưng v́ “sưu cao thuế nặng.” Không khác ǵ thời thực dân, phong kiến mà ông Lê Văn Cuông – cựu đại biểu Quốc Hội cũng xót xa: “…Mùa sưu thuế hăi hùng ở Hậu Lộc cho thấy đang có sự xuất hiện trở lại của bộ phận cường hào, ác bá thời phong kiến ở nông thôn trong thời kỳ văn minh.”
Nông dân tên Dương, ở Nam Đàn, tỉnh Nghệ An cho biết trong vụ thu hoạch Hè Thu vừa qua gia đ́nh anh phải nộp tất cả 20 loại thuế, trong đó có những loại thuế, phí nhà nước cũng như tỉnh không quy định mà chính quyền huyện, xă lại đề ra và bắt dân phải nộp kiểu “phép vua thua lệ làng.”
Nặng nhất là khoản xây dựng nông thôn mới, mỗi người phải đóng gần 1 triệu/1 năm. Đó là đóng góp nghĩa địa, thu thủy lợi, trả công bảo vệ hoa màu, quỹ thiếu niên nhi đồng, quỹ văn hóa làng-thể thao, quỹ khuyến học, quỹ điện sáng nhà văn hóa, quỹ an ninh xă hội, quỹ an ninh thường xuyên làng, quỹ chữ thập đỏ… Nhiều thứ đóng rơ ràng là phi lư.
Báo chí Việt Nam kể một câu chuyện người dân khốn khổ: “…do không đóng đủ tiền giao thông nông thôn, một chị nông dân đă bị chính quyền thôn, xă đến cưỡng bức bắt con ḅ mới mua để cày ruộng, sau đó bán cho người khác. Con chị đó đến ngăn th́ bị họ đánh, phải đi bệnh viện.”
Ở Hải Lộc, Hậu Lộc “có gia đ́nh c̣n bị ‘tổ công tác đặc biệt’ bốc mất mấy tấm ván canh.” Tấm ván canh là gỗ mua sẵn dành cho người già chết th́ đóng quan tài. Cái thời 31 năm về trước, trương tuần của “Cái đêm hôm ấy… hôm ǵ?” chỉ trấn lột thóc, để lại cái áo quan cho mẹ nhà văn Phùng Gia Lộc, xem ra vẫn c̣n nhân đạo hơn bọn cường hào mới bây giờ lấy cả tấm ván canh lo hậu sự của người già.
Thời này trâu ḅ ra đồng ăn cỏ, vịt xuống ao rỉa cá cũng phải thuế. Bọn cầm quyền nghĩ cách thu thuế, “nhổ lông sao cho vịt khỏi kêu.” Rồi đây đến cái điện thoại cầm tay cũng phải đóng thuế. Việt Nam hiện có 72,300,000 cái cell phone, đứa nào nghĩ ra chuyện “nhổ lông vịt” này quả là siêu đẳng.
Ra đường th́ có công an giao thông thổi c̣i kiếm ăn mỗi ngày, tài xế đi xa th́ có B.O.T. chặn đường thu “măi lộ,” lưng thằng dân chất chồng bao nhiêu thứ thuế, không gù mới là chuyện lạ.
Có con đi học, xin c̣ng lưng thêm tí nữa! Cho con đến trường là một nỗi khổ của cha mẹ phải đóng hàng chục thứ “phí.”
“Mức đóng góp đầu năm dành cho khối học sinh lớp 1 hơn 7.5 triệu đồng với 22 khoản thu: tiền bán trú, tiền ghế, tiền áo đồng phục, tiền sách mua nhà trường, tiền kỹ năng sống, tiền chữ thập đỏ, tiền quỹ đội, tiền học tiếng Anh, tiền quỹ hội cha mẹ học sinh, tiền xă hội hóa giáo dục, tiền ngoại khóa, tiền vệ sinh nhà trường, tiền trông trẻ (dạy buổi chiều,) tiền hỗ trợ nhà bếp, tiền giấy kiểm tra, tiền vệ sinh lớp học, tiền quỹ lớp, tiền phô tô, tiền máy chiếu, tiền điều ḥa, tiền bảo hiểm y tế…”
“Lên đến lớp 4, lại thêm các loại tiền đóng: Tiền xă hội hóa, tiền bảo tŕ máy tính, tiền quỹ hội cha mẹ, tiền thuê trực nhật, tiền vệ sinh trường, tiền nước uống, tiền giấy vệ sinh, tiền hoạt động ngoại khóa, tiền bổ sung đồ dùng bán trú, tiền học buổi chiều và hỗ trợ trông trưa, tiền học kỹ năng sống, tiền quỹ lớp, tiền chữ thập đỏ, tiền quỹ đội, tiền giấy thi… Nhiều gia đ́nh không chịu nổi phải cho con nghỉ học.”
Không biết chính phủ sinh ra để làm ǵ, và thu thuế để phục vụ ai? Thu thuế để xây dựng đảng, như thế đảng càng mạnh, th́ dân càng phải gù lưng hơn nữa! Những ai làm ăn, kinh doanh dưới chế độ Cộng Sản chắc đă biết chuyện nhịn nhục, nói cười cho qua chuyện để chúng ta cùng có lợi, đôi khi phải quên cả nhân cách của ḿnh, có tiền bạc rủng rỉnh, nhưng đêm nằm nghĩ lại có hổ thẹn hay không?
Trong một xă hội, buổi sáng ra khỏi nhà, gặp thằng công an khu vực, trong ḷng khinh nó, mà cũng phải chào hỏi. Đến sở làm việc với thằng thủ trưởng dốt nát, tham ô, phe cánh, kinh tởm mà cũng phải thưa dạ, bác cháu, anh em. Buổi chiều không muốn đi nhậu mà cũng phải làm ra vẻ sốt sắng, chén chú, chén anh, cho ra phe ḿnh. Cái thời buổi “thẳng thắn, thật thà, thương thua thiệt,” ai mà dám đứng thẳng lưng, đôi khi phải sống giả dối, quên ḿnh, nên cái lưng gù xuống lúc nào không hay!
Vậy mà người ta không biết quư khi được sống trong một xă hội, mà thấy cái lưng ḿnh c̣n thẳng!
Những Điều Ngại Hỏi Về Chuyện Đi Tiêu - BS Hồ Ngọc Minh
Đi tiêu thường được xem là chuyện tự nhiên, nhưng khi “chuyện ấy” không xảy ra tự nhiên được th́ đó là một vấn đề lớn chứ không nhỏ.
Thật vậy, có rất nhiều chi tiết, dấu hiệu về t́nh trạng sức khỏe được biểu hiện qua chuyện đi tiêu. Một chuyện chúng ta “làm” đều đặn nhưng không ai muốn hỏi khi có chuyện, v́ là chuyện riêng tư, và đây không phải là đề tài thú vị cho lắm.
T́nh thật mà nói, có rất nhiều điều mà ai cũng muốn biết, muốn hỏi, nhưng lại ngại ngùng không thể nói ra. May mắn thay, có rất nhiều chuyên gia chuyên trị về vấn đề này đă trả lời cho những câu hỏi thường được nêu lên.
Trước hết là do nhai không kỹ, hoặc có vấn đề với răng miệng, như bị thưa răng, sún răng chẳng hạn. Khi chúng ta thấy những mảnh vụn trong phân, phần nhiều là do tiêu hóa không được, nhất là rau cải. Hầu hết những loại rau cải, đậu, củ, thí dụ như bắp ngô, hay nấm, được bao bọc bởi những màng cellulose mà con người không thể tiêu hóa được. Chỉ có những loại động vật như trâu, ḅ ngựa… mới có thể tiêu thụ được những màng cellulose này.
Thức ăn không tiêu c̣n tồn tại trong phân không phải là điều đáng lo ngại, chỉ trừ trường hợp có kèm theo triệu chứng bất thường. Trung b́nh, thức ăn tốn khoảng 8 tiếng để đi qua bao tử và xuống ruột non, sau đó, khoảng 24 đến 36 tiếng để ra ngoài. Có người có thể đi vài ba lần trong một ngày vẫn là b́nh thường. Trong trường hợp có triệu chứng như phân nổi lều bều, có nhiều dầu mỡ, hay đau bụng từng cơn khi đi, là do cơ thể có vấn đề hấp thụ chất bổ, hay bị dị ứng với thức ăn. Nếu hiện tượng xảy ra thường xuyên th́ nên tham khảo bác sĩ.
2. Thế nào là mùi b́nh thường?
Phân thường thường có mùi riêng biệt, “của người nào người ấy… thơm”. Thật ra mùi có thể từ nhẹ đến… nặng tùy theo mỗi cá nhân, trừ trường hợp mùi ấy thay đổi đột ngột, và thật nặng đến độ mọi người phải di tản hay phải kêu xe chữa lửa cứu cấp, th́ đó là do ăn không tiêu.
Một khi thức ăn không tiêu sẽ bị śnh thối bên trong ruột. Một số bệnh khó tiêu thức ăn gồm có: Celiac disease, bệnh kư sinh trùng sán lăi, viêm sưng tuyến pancreas, không tiêu được sữa tươi, hay dị ứng với thức ăn.
Một số thuốc men có thể làm cho mùi của phân thay đổi. Phần nhiều là do chất sorbitol, được trộn trong vỏ bọc của viên thuốc. Sorbitol là một loại đa đường mà cơ thể không tiêu hóa được. Nếu mới uống thuốc mà phân bị thay đổi mùi, nên tham khảo với bác sĩ.
3. Đi tiêu ra máu có b́nh thường hay không?
Bác Sĩ Minh đă đề cập về vấn đề nầy trong một số bài viết trước đây. Câu trả lời ngắn gọn, tuyệt đối là không. Cho dù đa số mọi trường hợp đi tiêu ra máu là do bệnh trĩ, nhưng hiện nay càng nhiều người trẻ tuổi bị ung thư ruột già, do đó thấy máu trong phân là điều cần quan tâm và đi khám bác sĩ ngay.
4. Ngồi ở tư thế nào là tốt?
Một điều ngạc nhiên nhưng suy nghĩ cho cùng lại rất là logic, đó là, tư thế ngồi xổm là tốt nhất.
Ngày xưa, bàn cầu thiết kế theo tư thế ngồi xổm, ngày nay được cho là lạc hậu, nhưng đúng ra, ngồi trong tư thế này ruột già được kéo giăn thẳng ra, và các bắp thịt bàn tọa được kết hợp rất nhịp nhàng để tống phân ra ngoài hoàn toàn, không bị sót. Nói cho đúng, ông bà tổ tiên loài người đă ngồi trong tư thế này cả triệu năm, cũng có cái lư của nó. Vấn đề có quay trở lại kiểu ngồi xổm hay không, th́ tùy theo định nghĩa của mỗi cá nhân, thế nào là thoải mái?
5. Có cần phải đi ngoài mỗi ngày hay không?
Không cần thiết cho lắm. Mỗi cá nhân có một “nhịp điệu” khác nhau. Có khi vài lần trong một ngày hay vài lần trong một tuần vẫn kể là b́nh thường, miễn sao đó là nhịp điệu đều đặn ít khi thay đổi. Táo bón chỉ xảy ra khi nhịp độ đi ngoài ít hơn b́nh thường. Hầu hết đều đi mỗi ngày một lần, và dễ nhớ, dễ theo dơi t́nh trạng sức khoẻ và là một thói quen có thể tập được.
6. Có nên đọc iphone, ipad khi ngồi trên “ngai” hay không?
Tôi đọc được đâu đó, giây phút thần tiên nhất là khi được “ngồi lên ngai” không khác ǵ “ngài lên ngôi”! Trong thời đại Internet, để kéo dài giây phút thần tiên ấy, rất nhiều người mang theo điện thoại cầm tay khi đi làm “công chuyện,” để có thể lướt mạng, đọc mạng xă hội, hay chơi game… Có người cho rằng mang theo iphone khi ngồi suy gẫm chuyện thời sự trên “ngai vàng” sẽ làm cho tâm tư thoải mái và dễ… đi hơn. Nhưng nghiên cứu cho thấy không đúng như vậy. Sử dụng điện thoại khi đi ngoài sẽ kéo dài thời gian hơn, lâu dần trở thành thói quen, dễ tăng thêm cơn ghiền. Hơn thế nữa, do ngồi lâu trên bàn cầu, máu dồn xuống hậu môn, dễ tăng nguy cơ bị bệnh trĩ.
Lần tới khi đi ngoài th́ nên bỏ vài phút để nh́n xuống dưới để thấy rằng ḿnh rất diễm phúc, v́ sức khoẻ hăy c̣n tốt.
Ở thời niên thiếu, chúng tôi đă được xem một cuốn phim t́nh cảm đen trắng do Ư sản xuất trong một rạp chiếu bóng ở một tỉnh nhỏ miền Trung. Cuốn phim mang tên “Ngày Mai Đă Muộn Rồi,” (Demain c’est trop tard!) liên quan đến việc giáo dục giới tính phù hợp cho giới trẻ. Cuốn phim nêu ra chuyện nếu hôm nay không được chỉnh sửa hay là được làm đúng, ngày mai đă quá trễ, muộn màng.
Tuổi ấy, chúng tôi không hiểu nhiều về t́nh tiết của câu chuyện, và luận đề cuốn phim đưa ra, nhưng sau này, rất thích lập lại tên của cuốn phim trong nhiều t́nh huống của cuộc sống. Phải chăng, đừng để đến ngày mai mà muộn màng, những ǵ làm được hôm nay th́ hăy làm.
Bây giờ bước vào tuổi già, bạn đă có bao điều hối hận: phải chi ngày trước ḿnh biết cách yêu thương, định hướng cho bản thân và nỗ lực hơn, biết trân quư bạn đời hơn, biết giáo dục con cái hơn…
Trước khi biết ḿnh qua đời, người sắp chết cũng có bao nhiêu điều phải hối tiếc. Bước qua một năm mới, chúng ta cũng có những điều tự hỏi v́ sao đă bỏ phí trong năm qua. Và rồi qua một ngày, có bao giờ bạn thấy hối hận đă không làm việc ấy ngay hôm nay không?
Thời gian cứ trôi đi và chẳng bao giờ dừng lại để chờ đợi ai, cũng chẳng chờ cho chúng ta làm xong việc này hay kết thúc một việc khác. Một ngày qua đi và một ngày không trở lại, và công việc ấy chúng ta không làm hôm nay, sẽ không bao giờ chúng ta có cơ hội thực hiện nữa. Không phải là cứ một đời người, hay một năm, mà một ngày cũng đă là quá muộn!
Bạn tôi đang nằm trong bệnh viện, vừa qua một cuộc giải phẫu khá quan trọng. Tôi có dự định đi thăm người bạn ấy hôm nay, nhưng quen thói lần lữa, giải đăi, ḷng hẹn ḷng đợi một này nào đó, thật rỗi rảnh sẽ đi thăm bạn. Nhưng cái ngày đó không bao giờ đến, v́ chỉ vài ngày sau đó, bạn tôi đă từ giă cuộc đời này, mà tôi th́ vẫn chưa thực hiện được cuộc viếng thăm đơn giản ấy, nên ḷng ân hận măi.
Thân bằng quyến thuộc của chúng ta không thiếu ǵ những người già, đang nằm trong bệnh viện, nhà dưỡng lăo, như ngọn đèn cạn dầu trước gió, cần một lần thăm viếng, một cái cầm tay hay một lời nói thân t́nh. Những người này không c̣n thời gian để đợi chúng ta, mà chúng ta th́ cứ măi “ḷng hẹn ḷng!”
Có bao nhiêu bậc cha mẹ già, trên ngưỡng cửa ngôi nhà xưa, ngóng chờ những đứa con trở về một lần thăm viếng. Nhưng rồi th́ v́ thời gian bận rộn v́ công việc làm ăn, cuối tuần c̣n đưa con đi chơi thể thao, học đàn, học vơ; kẹt một chuyến du lịch xa, hay bận rộn v́ con chó con mèo, con cá lia thia trong chậu, sợ bỏ đói, không ai chăm sóc.
Thật ḷng không biết có ai hối hận không, nhưng đừng để bao giờ phải hối hận.
Giá mà ta làm việc ấy hôm nay, hay tự đặt cho ḿnh một mệnh lệnh: “Hăy làm việc ấy hôm nay!” Ngày không thể không đi và đêm không đến v́ việc ấy ta làm chưa xong!
Suốt đời, chúng ta đă bỏ bao nhiêu cơ hội, để làm một việc hay để nói một lời.
Không phải đến bây giờ người ta mới nhắc nhở “Nếu có yêu tôi th́ hăy yêu tôi bây giờ. Đừng để ngày mai đến lúc tôi xa người… (*) mà ngày xưa, t́nh duyên đôi lứa đă một lần muộn màng, v́ người con trai đă bỏ đi cơ hội ngh́n vàng, để ngậm ngùi suốt đời.
“Em có chồng rồi anh tiếc lắm thay!
Ba đồng một mớ trầu cay
Sao anh không hỏi những ngày c̣n không?
Bây giờ em đă có chồng,
Như chim vào lồng như cá cắn câu
Cá cắn câu biết bao giờ gỡ
Chim vào lồng biết thuở nào ra?”
Có người hối hận để mất một cuộc t́nh, nhưng cũng có người đánh lỡ mất cả cuộc đời, để rồi than thở:
“Đến nay tôi hiểu th́ tôi đă
Làm lỡ t́nh duyên cũ mất rồi!” (TTKh.)
Richard Templar là một tác giả người Anh, người đă viết nhiều cuốn sách về con đường thành công trong cuộc sống. Ông chia sẻ “con đường dẫn đến thành công” của ḿnh trong một loạt sách, trong đó 100 quy tắc đơn giản được tŕnh bày để đạt được thành công, trong kinh doanh, tiền bạc hoặc cuộc sống nói chung. Và “quy tắc của cuộc sống” của Richard Templar là “đừng để qua ngày mai!”
Người ta thường hẹn trong ngày mai sẽ làm công việc dự định hôm nay, nhưng đối với nhà thơ Norma Cornett Marek lại khác: “Ngày Mai Không Bao Giờ Đến!” đó cũng là tựa đề bài thơ của bà. “Nếu ta đang chờ ngày mai đến th́ tại sao lại không làm điều đó ngày hôm nay? V́ nếu ngày mai không bao giờ đến, th́ chắc chắn ta sẽ hối tiếc suốt phần đời c̣n lại của ḿnh!”
Không ai biết đây là lần gặp gỡ cuối cùng, một lời nói giă biệt, v́ không một ai, trong chúng ta, trẻ hay già, đoan chắc rằng, họ sẽ sống qua hôm nay, để ngày mai thấy mặt trời lên! Trên trái đất này, đêm nay có những người cũng lên giường như chúng ta, nhưng ngày mai, họ không c̣n thức trở dậy!
Đó chính là ân huệ của cuộc đời chứ không phải là một chuyện đương nhiên: “Cảm ơn đời mỗi sớm mai thức dậy, ta có thêm ngày nữa để yêu thương!
Xin đừng để quá trễ, hăy nói với ai đó một lời yêu thương hôm nay. Hăy nói một lời xin lỗi. Hăy nói một lời cám ơn. Nếu ai cũng nghĩ rằng hôm nay là ngày cuối cùng của cuộc sống để hành động, để yêu thương, để dịu dàng với nhau…th́ cuộc đời này đẹp biết bao nhiêu!
Xin hăy làm điều đó hôm nay. Ngày mai đă muộn rồi!
Người con gái ra đón ông Thành ở ngay khu đậu xe của chung cư. Cô hồn nhiên nắm tay ông, cái nắm tay không phải dắt ông cho khỏi vấp ngă, nhưng tỏ sự thân t́nh. Cô vừa đi vừa nói:
- Lâu quá rồi bác cháu ḿnh không gặp nhau. Con xem đồng hồ áng chừng giờ bác đến, thế mà đúng. Con vừa ra chưa được năm phút đă nh́n thấy xe bác rẽ vào. Bác trông c̣n khỏe quá!
Rồi cô thấp giọng. “Mẹ con đang chờ bác.”
Ông Thành nh́n cô con gái của bạn, nhớ lại ngày cô c̣n bé tí, nay đă gần bốn mươi rồi, không trách ḿnh già. Ông xiết chặt tay cô, nhớ đến người đă đi biền biệt.
Ông Thành là bạn thân từ thời c̣n rất trẻ của cha mẹ cô, ông là bạn học của ông Lâm từ thời trung học. Họ cùng trưởng thành, ra đời làm việc, lập gia đ́nh, gần như lúc nào cũng có nhau. Họ cùng di tản, tham dự ngày con cái nhau ra trường và cưới hỏi. Cách đây năm năm, ông Lâm qua đời, rồi bà Thành cũng chỉ c̣n là một nắm tro than. Ông Thành sức khỏe bắt đầu hơi kém đi theo tuổi tác. Sắp tám mươi rồi, c̣n trẻ trung ǵ nữa, ông làm biếng đi ra ngoài, sự liên lạc cũng thưa thớt dần giữa hai nhà.
Tuần trước cô cháu Lan, gọi bác Thành thăm hỏi và nói thêm:
- Mẹ con mấy hôm nay không hiểu sao cứ mong gặp bác, nhắc bác hoài, bác có thể ghé qua xơi một bữa ăn trưa với mẹ con và con không?
Ông ngại đi quá, nhưng nghe cô cháu gọi đến lần thứ ba, ông không nỡ chối từ. Hơn nữa gặp lại vợ con của một người bạn thân đă qua đời, sẽ gợi nhớ cho ḿnh bao nhiêu kỷ niệm thân t́nh cũ cũng là một điều nên làm.
Cô Lan đưa ông vào căn chung cư của mẹ, mẹ cô ở đây từ sau khi cha cô mất được một năm. Bà ở rất gần các con nhưng không muốn ở chung. Con cháu thay nhau gọi điện thoại, và ghé qua, khi sáng, lúc chiều. Thỉnh thoảng một người thu xếp đến ăn trưa với mẹ, không kể những tụ họp gia đ́nh cuối tuần, nên tuy bà ở một ḿnh ở tuổi bẩy mươi các con vẫn yên tâm.
Bà Lâm hôm nay có trang điểm nhẹ nhàng một chút, trông cho tươm tất tuổi già, chắc để tiếp khách Ông Thành để ư đến những bông hoa nhỏ tím đậm trên chiếc áo len mỏng mầu xám bà mặc, mầu sắc trông rất hài ḥa.
Bà Lâm vồn vă đón ông:
- A, anh Thành. Anh trông khỏe mạnh quá, chẳng khác thời tôi mới gặp anh lần đầu. Anh c̣n nhớ lần đó không? Anh Lâm và tôi đón anh đi Lái Thiêu, đi thăm vườn trái cây. Chúng ḿnh mua bao nhiêu là măng cụt.
Ông Thành lắc lắc cái đầu bạc trắng của ḿnh, cố nhớ lại lần đầu tiên gặp bà. Tại sao lại ở vườn măng cụt nhỉ?
- Anh quên rồi à, chúng ḿnh cùng đi trong cái xe Renault đen của ba anh Lâm?
Chịu, ông không thể nào nhớ ra được. Trí óc của ḿnh sao có thể tệ đến thế nhỉ? Đă tám mươi đâu?
Cô Lan dọn bữa ăn trưa lên chiếc bàn nhỏ. Mấy món ăn nhẹ cho ba người. Bà Lâm h́nh như không chú ư đến thức ăn, Lan tiếp thức ăn vào chén của bác Thành, nhắc mẹ hai ba lần bà vẫn chưa cầm đũa.
Bà Lâm đang hứng khởi nói về dĩ văng:
- Anh nhớ chứ. Ḿnh ăn trưa ở Búng. Món nem chua ở đó cũng khá ngon. Sau đó ḿnh vào vườn măng cụt, vườn chôm chôm, vườn dâu ở Lái Thiêu. Lúc đó tôi chưa lấy chồng, lần đầu tiên gặp tôi, anh đă yêu tôi ngay. Cả hai anh cùng yêu tôi. Anh nhớ không?
Cô Lan nh́n mẹ, không hiểu mẹ đang muốn nói ǵ? Ông Thành cũng sững người ra nh́n bà. Ông có yêu bà thời trẻ à? Không, làm ǵ có chuyện đó. Thủa đó họ chơi chung với nhau, cả hai cặp. Thành, Tuyết và Lâm, Liên; sau đó cả hai cặp đều thành vợ chồng.
Bà Lâm hồn nhiên nói tiếp:
- Mấy cái vườn trái cây khi được mùa mới hấp dẫn làm sao! Những chùm trái dâu, trái chôm chôm nặng trĩu chạm mặt đất. Măng cụt đỏ tím cả khu vườn. Muốn vào trong vườn phải rẽ cành hai bên mà đi. Anh nhớ không, anh dắt tôi vào đó, ở một chỗ vừa che mất anh Lâm, và anh đă tỏ t́nh.
Ông Thành thần mặt ra, hoang mang không hiểu những lời bà Lâm đang nói có thật hay không? Cô Lan có lẽ biết, đă đến lúc nên rút lui để cho hai người bạn già cũ nói chuyện quá khứ. Cô khe khẽ thu bát của ḿnh, im lặng bước vào pḥng ngủ của mẹ. Căn chung cư nhỏ, chỉ có nơi đó, cô có thể tránh mặt hai người.
Ông Thành nhíu mày lại, cố h́nh dung ra h́nh ảnh khu vườn trái cây, nơi ông đă mang người yêu của bạn vào đó tỏ t́nh. Không cách nào ông nhớ ra được. Trí óc ḿnh lú lẫn rồi! Ông than thở trong đầu.
Bà Lâm nheo cặp mắt đă có thật nhiều vết nhăn kéo dài ra đến thái dương nh́n ông, từ tốn nói:
- Tôi để cho ông hôn tôi, nhưng tôi từ chối t́nh yêu của ông, v́ lúc đó anh Lâm đă ngỏ lời cầu hôn trước ông. Chắc ông c̣n nhớ, hôm đó tôi mặc chiếc áo dài có những bông hoa mầu tím đỏ. Ông bảo mầu hoa trên áo đẹp giống mầu vỏ măng cụt, rồi ông bửa một trái măng ra chia cho tôi ăn một nửa, mầu vỏ tím hồng nhuộm mấy ngón tay ông, ông quệt lên má tôi, nói: “ Em không cần thoa má hồng nữa, anh thoa cho em rồi”
Chi tiết đến thế này th́ chuyện chắc phải có thật, ḿnh không nhớ ra được th́ ngày mai ḿnh nên làm cái hẹn gặp bác sĩ. Tuổi tám mươi chắc bước vào tuổi mất trí nhớ rồi! Cả một dĩ văng lăng mạn nên thơ như vậy, người đàn bà nhớ được, ḿnh lại quên bẵng như đầu óc được nhúng vào một dung dịch hóa chất th́ tệ thật. Ông không chối nữa, ông nh́n người đàn bà trước mặt, nh́n hai con mắt, mí đă sụp xuống nhưng tṛng đen vẫn lóng lánh pha một chút tinh nghịch. Ông hạ mắt nh́n xuống cặp môi, cặp môi đều đặn, hơi cong, thoa một lớp son mỏng mầu hồng. Ông cố h́nh dung ra cặp môi thời c̣n trẻ của bà, cặp môi chắc tươi như bông hoa mận, căp môi theo như bà nhớ, ông đă cúi xuống hôn trong vườn măng cụt (Chắc là vội vàng lắm, v́ hôn trộm người yêu của bạn ḿnh)
Bà không để ông có thời giờ thả đầu óc về những h́nh ảnh bà nhắc nhở ông, bà uống một ngụm nước, nói tiếp:
- Sau đó tôi lấy anh Lâm, nhưng không thể quên mối t́nh của ông. Hôm đám cưới chúng tôi, ông làm rể phụ. Ông đẹp trai và rất xứng với tôi, nên có người đă nói, để ông làm chú rể th́ đẹp đôi lắm. Mấy chục năm sống với ông Lâm, sanh mấy đứa con, nhưng chẳng lúc nào tôi không tơ tưởng đến ông. May mà chúng ḿnh chưa hề xa nhau ngày nào cho đến khi anh Lâm mất hẳn. Bây giờ th́ chắc chắn không c̣n ai ngăn trở ḿnh nữa. Ông có nghĩ ḿnh nên dọn vào ở chung không?
Thế này th́ nguy quá rồi. Bà Lâm nhắc lại dĩ văng cốt để nối hiện tại vào. Nhưng ông không hề nhớ được một chi tiết nào cả. Tuổi già thật khó chịu, nó xóa hết cả dĩ văng, rồi dựng lên một tương lai huyễn hoặc. Ông cúi xuống uống nốt ngụm trà trong chén, cất tiếng gọi:
- Lan ơi! Bác về nghe con.
Ông kéo ghế đứng lên. Ông không trả lời về đề nghị của bà Lâm vội, ông chỉ nói nhỏ nhẹ, và hứa một lời rất bâng quơ:
- Tôi về nghe chị. Sẽ trở lại thăm chị khi nào trí óc sáng suốt thêm một chút.
Lan tiễn bác Thành ra chỗ đậu xe. Cô ở trong buồng ngủ, sát vách, nên đă nghe hết lời của mẹ kể. Hai bác cháu yên lặng đi bên nhau không nói năng ǵ. Ông Thành đă ngồi vào xe, trước khi mở máy, ông quay kính xuống nói như tâm sự với Lan:
- Chắc bác cần đi khám lại cái đầu của ḿnh. Những điều mẹ con nói hôm nay, bác không làm sao h́nh dung ra được một dĩ văng vừa thơ mộng, lăng mạn, vừa tội lỗi của tuổi trẻ. Bác có mất trí nhớ tồi tệ đến thế không?
Bác nhớ là cả ba con và bác cùng lớn lên ở Đà Lạt. Những kỷ niệm của bốn người: Lâm, Liên, Thành, Tuyết có với nhau hồi đó là: Cà phê Tùng, Nhà thờ con gà, Đồi Cù, trường Vơ Bị Đà Lạt, và những trại mận. Rồi ngày ba mẹ con đám cưới, bác đang tu nghiệp vơ bị ở Mỹ, làm sao bác phù rể được nhỉ?
Ông nói xong, ngẩn người ra như không tin những điều ḿnh nhớ, ông đợi Lan trả lời câu hỏi của ḿnh.
Lan cho hẳn đầu cô vào trong cửa xe, gục đầu lên vai bác Thành, cô ngửi được mùi già nua trên cổ bác phả ra, mùi của ba cô ngày trước, làm cô khóc nức lên:
- Bác ơi! Không phải bác mất trí nhớ đâu. Mẹ con đấy, mẹ con bị Alzheimer nặng lắm rồi. Mẹ con quên hết dĩ văng thật của ḿnh, và ngày nào cũng vẽ ra một câu chuyện mẹ con tin là đă xẩy ra trong đời ḿnh.
Tối hôm đó, Ông Thành trằn trọc trên giường, không sao ngủ được. Ông cứ nhớ măi câu nói của cháu Lan. “Mẹ con vẽ ra một câu chuyện, mẹ con tin là đă xẩy ra trong đời ḿnh.”
Ông bâng khuâng: Liên mất trí thật, hay Liên yêu ḿnh từ trẻ mà ḿnh không biết?
Một vườn măng cụt đổ ập xuống giấc mơ của ông trong đêm.
Những Mối Quan Hệ Chưa Trọn - Rev. Ron Rolheiser, OMI
Chẳng bao giờ là quá muộn! Chẳng bao giờ là quá muộn để nói với những người thân đă qua đời về cảm giác thực sự của ḿnh dành cho họ. Chẳng bao giờ là quá muộn để xin lỗi những ǵ chúng ta đă làm tổn thương họ.
Một người bạn của tôi, nhà tâm lư trị liệu đă chia sẻ câu chuyện sau: Một phụ nữ trong tâm trạng khá sầu thảm đến gặp ông. Chồng của bà vừa chết v́ đau tim. Ông chết đột ngột và vào thời điểm không đúng lúc nhất. Họ đă lập gia đ́nh ba mươi năm vay và suốt thời gian này, mối quan hệ của họ chưa từng bị khủng hoảng nặng nề. Thế mà ngày chồng bà chết, họ đă căi nhau về một vấn đề rất quan trọng và đă leo thang đến mức nói lời ác ư cay độc với nhau. Kích động và giận dữ, chồng của bà lao ra khỏi pḥng, nói là ông sẽ đi mua sắm, rồi đột quỵ trên đường ra xe. Chúng ta dễ hiểu v́ sao bà bị suy sụp do cái chết đột ngột của người bạn đời, thêm nữa là các lời cuối cùng họ nói với nhau. Bà than thở: “Suốt bao năm qua, chúng tôi yêu thương nhau, thế mà căi vă chẳng v́ lư do ǵ, rồi đó lại là những lời cuối cùng chúng tôi nói với nhau!”
Nhà tâm lư học mở đầu với lời nói phần nào khôi hài có chủ đích. Ông nói: “Ông ấy thật tệ khi làm thế với bà! Khi chết kiểu đó!” Rơ ràng, ông đó không lên kế hoạch cho cái chết của ḿnh, nhưng rơ ràng, thời điểm chết của ông quá bất công cho vợ, làm cho bà phải mang mặc cảm tội lỗi suốt đời, chẳng có cách nào để xóa bỏ.
Tuy nhiên, sau lời mở đầu đó, nhà tâm lư học hỏi bà: “Nếu bà được gặp chồng bà trong năm phút, bà sẽ nói ǵ với ông ấy?” Không chần chừ, bà trả lời ngay: “Tôi sẽ bảo tôi yêu anh biết bao, anh đă tốt với tôi bao nhiêu năm trời, và chút thời gian giận dữ xét cho cùng chỉ là khoảnh khắc quá đáng vô lư chẳng là ǵ so với t́nh yêu của chúng tôi.”
Khi đó nhà tâm lư học: “Bà là người có đức tin, bà tin vào sự thông công của các thánh, chồng bà đang sống và hiện diện với bà lúc này, thế tại sao bà không nói tất cả những lời này với ông ấy ngay đi. Chưa quá muộn để giải bày hết những tâm t́nh đó với ông ấy đâu!”
Ông ấy đúng. Chẳng bao giờ là quá muộn! Chẳng bao giờ là quá muộn để nói với những người thân đă qua đời về cảm giác thực sự của ḿnh dành cho họ. Chẳng bao giờ là quá muộn để xin lỗi những ǵ chúng ta đă làm tổn thương họ. Chẳng bao giờ là quá muộn để xin họ tha thứ cho những lơ là của chúng ta trong mối quan hệ và chẳng bao giờ là quá muộn để nói lên những lời cảm kích, trân trọng, và tri ân mà đáng ra chúng ta phải nói khi họ c̣n sống. Là tín hữu kitô, chúng ta được an ủi vô cùng khi biết rằng chết chưa phải là hết, biết rằng chẳng bao giờ là quá muộn.
V
à chúng ta vô cùng cần sự an ủi đó… cần cơ hội thứ nh́. Dù là ai, chúng ta luôn luôn bất đạt trong các mối quan hệ của ḿnh. Chúng ta không thể lúc nào cũng thể hiện được những ǵ đáng phải thể hiện với người ḿnh yêu thương, đôi khi chúng ta nói lên những câu giận dữ và chua cay hằn dấu không phai nơi người khác, chúng ta phản bội sự tin tưởng bằng đủ kiểu khác nhau, và hầu như chúng ta thiếu sự trưởng thành và tự tin để thể hiện sự xác nhận mà chúng ta phải dành cho người ḿnh yêu thương. Không ai trong chúng ta tốt cho đủ. Khi Karl Rahner nói rằng trong chúng ta, không ai từng trải nghiệm “ḥa âm trọn vẹn” trong đời này, là cha không chỉ nói đến việc không ai trong chúng ta đạt được trọn ước mơ của ḿnh, mà c̣n nói đến việc trong mọi mối quan hệ quan trọng nhất của ḿnh, chẳng ai trong chúng ta tốt cho đủ.
Xét cho cùng, tất cả chúng ta yêu thương người ḿnh thương theo các cách chẳng khác ǵ người phụ nữ mất chồng trong câu chuyện trên, với những chuyện c̣n dang dở, với những thời điểm không hợp. Luôn có những điều đáng phải nói rồi mà chưa nói, và luôn có những điều đáng lư không được nói nhưng đă nói.
Nhưng chính v́ thế mới cần đức tin Kitô giáo của chúng ta. Chúng ta không phải là những người thiếu thốn. Và thời điểm Chúa Giêsu chết, rơ ràng các môn đệ đă mất hết tất cả. Thời điểm xảy ra chuyện đó thật quá tệ. Ngày Thứ Sáu Tuần Thánh là một chuyện không hay trong tâm thức nhiều người trong một thời gian dài. Nhưng, lúc này, là kitô hữu, chúng ta không tin rằng trong đời luôn có cái kết có hậu, cũng không tin rằng chúng ta luôn măi bất đạt trong đời. Đúng hơn, chúng ta tin rằng sự viên măn trong đời và hạnh phúc sẽ đến với chúng ta nhờ chuộc lại những ǵ đă sai lầm, ít nhất là với những ǵ đă sai lầm v́ sự bất đạt và yếu đuối của chúng ta.
G.K. Chesterton đă nói rằng Kitô giáo đặc biệt v́ trong niềm tin vào phép thông công, “đến kẻ chết cũng có phiếu.” Họ không chỉ có lá phiếu mà thôi. Họ vẫn nghe được những ǵ chúng ta nói với họ.
Thế nên… Nếu bạn mất đi một người thân yêu trong hoàn cảnh vẫn c̣n khúc mắc, vẫn c̣n căng thẳng cần xoa dịu, khi đáng ra bạn phải quan tâm hơn, khi bạn thấy trách ḿnh v́ chưa từng thể hiện đủ sự trân trọng và t́nh cảm đáng phải có, những lúc như thế, hăy biết rằng, chưa quá muộn đâu. Tất cả vẫn có thể làm được!
Bạn có biết thói quen ăn 3 bữa một ngày tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại tới sức khỏe, hăy điều chỉnh ngay một cách khoa học nhất!
Ăn uống cần khoa học để đảm bảo sức khỏe
Theo nhà nghiên cứu lịch sử Abigail Carroll, những bữa ăn ngày nay xuất phát từ ảnh hưởng cấu trúc văn hóa của người di cư châu Âu tác động đến người Mỹ bản địa.
Thói quen ăn ba bữa một ngày bắt nguồn từ sự áp đặt của người di cư Châu Âu khi họ đến Mỹ định cư.
Những người bản địa Mỹ thường ăn bất cứ khi nào họ đói chứ không phải lúc đồng hồ chỉ giờ sáng, trưa hay tối.
Sau cuộc cách mạng công nghiệp, con người bắt đầu biến bữa giữa ngày thành bữa trưa chính và bữa sau giờ làm thành bữa tối, rồi dành chỗ cho bữa ăn sau giấc ngủ vào buổi sáng.
Trong cuốn sách mới của ḿnh tên là "Three Squares: The Invention of the American Meal", bà Carroll nói rằng người châu Âu định cư trên đất Mỹ ăn vào những giờ quy củ.
Họ xem điều này là văn minh hơn người bản địa - những người ăn uống theo ư thích, dùng thực phẩm theo mùa và thi thoảng c̣n nhịn đói.
Đến nay chưa có bằng chứng nào cho thấy việc ăn uống đúng giờ, đủ bữa đảm bảo cho sức khỏe.
Chẳng hạn, theo bà Carroll, bữa sáng được coi là bữa ăn quan trọng trong ngày có thể là hệ quả từ các chiến dịch quảng cáo của các công ty ngũ cốc và nước trái cây.
Hăy ăn uống một cách khoa học nhất để đảm bảo sức khỏe.
Chúng ta nên ăn mỗi ngày bao nhiêu bữa ăn?
Nếu như một số người phụ nữ đang t́m kiếm biện pháp giảm cân , dựa trên chiều cao/ trọng lượng, mức độ hoạt động hiện tại và di truyền học, nó có thể là lượng calo của bạn sẽ cần phải có khoảng 1200 - 2000 calo mỗi ngày.
Để t́m cách xây dựng cơ bắp dựa trên chiều cao/ trọng lượng, mức độ hoạt động hiện tại và di truyền học, th́ có thể lượng calo của bạn sẽ cần phải được giữa 3000 - 4000 calo mỗi ngày.
Đừng quên bổ sung sữa protein vào một trong các bữa ăn trong ngày của ḿnh.
Thực tế, một nghiên cứu năm 2014 do Đại học Bath (Anh) cho thấy, một người dù ăn sáng hay không cũng chẳng ảnh hưởng đến tổng lượng calo họ tiêu thụ trong ngày.
Những người ăn sáng nạp nhiều calo hơn người bỏ bữa nhưng lại loại bỏ lượng calo thừa vào cuối ngày, nghĩa là tổng lượng tiêu thụ calo như nhau.
Nghiên cứu mới cho thấy bỏ bữa và nhịn đói có thể thực sự có lợi cho sức khỏe, giúp giảm cân và củng cố hệ thống miễn dịch.
Nghiên cứu tương tự của Đại học Alabama (Anh) cho thấy ăn sáng hay không chẳng tạo sự khác biệt nào đến người ăn kiêng đang cố gắng giảm cân.
Nghiên cứu mới cho thấy, việc nhịn ăn có thể thực sự tốt cho sức khỏe.
Phe ủng hộ chế độ ăn theo tỷ lệ 5:2, tức giới hạn thực phẩm chỉ 500 calo vào hai ngày trong một tuần, nói rằng việc hạn chế thức ăn này giúp giảm cân, tăng tuổi thọ và làm huyết áp thấp hơn.
Một nghiên cứu cho thấy nhịn đói hai ngày hay hơn nữa có thể giúp khởi động lại hệ thống miễn dịch, đặc biệt nếu nó đă bị hư hỏng do tuổi tác hay điều trị ung thư.
6 Tài Sản Vô Giá Cha Mẹ Nên Dành Tặng Con Cái, Không Phải Tiền
Người làm cha làm mẹ đều muốn dành tặng cho con cái những ǵ tốt nhất. Đây là t́nh yêu cơ bản nhất của cha mẹ cho con cái. Nhưng ngoài những thứ vật chất bề ngoài này, cha mẹ cũng nên để lại cho con 6 loại của cải không thể mua được bằng tiền.
Vậy th́ 6 loại của cải mà các bậc cha mẹ nên dành tặng cho con cái là những ǵ?
Thứ nhất: T́nh thân
Đối với một đứa trẻ mà nói, sự gần gũi, yêu thương của cha mẹ, những người thân trong gia đ́nh luôn là thứ t́nh cảm ấm áp nhất và sẽ trở thành những kư ức đẹp đẽ nhất trong tuổi thơ của mỗi đứa trẻ.
Có một tâm lư học gia đ́nh từng phỏng vấn rất nhiều thanh thiếu niên từ 15-20 tuổi, hỏi, ấn tượng sâu sắc nhất của các bạn đối với cha mẹ ḿnh là chuyện ǵ?
Có một người được phỏng vấn thích thú trả lời: “Vào năm 5 tuổi, có một lần tôi và em trai tan học ngồi trên bậc cầu thang, chờ mẹ đến đón chúng tôi. Mẹ tôi ngay từ khi bước vào cổng đă từ xa dang rộng hai cánh tay, mỉm cười chờ đón chúng tôi. Đó là một trong những khoảnh khắc hạnh phúc trong cuộc đời tôi!”
Nhưng cũng có người được phỏng vấn lại nói một cách lạnh lùng: “Ba mẹ tôi suốt ngày chỉ cắm đầu vào điện thoại, họ vốn dĩ không quan tâm đến tôi.”
Bạn có thể tưởng tượng được, hai loại trải nghiệm khác nhau đối với cha mẹ của 2 người nọ sẽ tác động đến cuộc đời họ như thế nào. Thế nên, ba mẹ ơi! Khi ba mẹ có thời gian ở bên cạnh con cái, đừng ngại tạm gác chuyện nhỏ nhặt để cùng với con cái tạo dựng kư ức đẹp đẽ, đừng để lại sự hối tiếc trong ḷng đôi bên. Muốn con cái thông cảm với nỗi vất vả của ḿnh, thương yêu gia đ́nh, th́ sự gần gũi của cha mẹ là cách làm duy nhất.
Thứ hai: Sự biết ơn
Cha mẹ luôn sống với một thái độ biết ơn sẽ giúp con biết trân quư cuộc sống. (Ảnh: iucn.org)
Trong thời hiện đại có rất nhiều người không cảm nhận được hạnh phúc của ḿnh, chỉ hơi không như ư là oán trời oán đất, oán cha mẹ oán người khác, cho rằng tất cả mọi chuyện mà người khác làm cho ḿnh đều là lẽ đương nhiên hết, nhưng thực ra, trên đời, chỉ có cha mẹ mới là người tốt với bạn vô điều kiện, cho bạn mọi thứ mà không đ̣i hỏi ǵ hết.
Thế nên, cha mẹ phải biết dạy con biết ơn và trân quư những ǵ đang có, có như vậy, đứa trẻ mới không trở nên ích kỷ, tư lợi và biết hài ḷng với cuộc sống của ḿnh.
Thứ ba: Gần gũi với thiên nhiên
Học 100 tiết khóa học mầm non không bằng đưa con đi gần gũi với thiên nhiên. (Ảnh: amazon.com)
Rất nhiều cha mẹ lo lắng con ḿnh bị thương, luôn g̣ bó con ḿnh ở trong nhà, nhưng chưa từng nghĩ đến thiên nhiên cũng là môi trường giáo dục tốt nhất. Chẳng thế mà nhà tâm lư học Lư Tử Huân từng nói rằng: “Học 100 tiết khóa học mầm mon không bằng đưa con đi gần gũi với thiên nhiên.”
Thiên nhiên là sân vận động tự nhiên của các trẻ nhỏ, không chỉ có thể mở mang tầm nh́n của trẻ, c̣n có thể bồi dưỡng tâm lư ṭ ṃ của con, nảy sinh ḷng thương xót của con đối với sinh mạng của thực vật và động vật, ngoài ra c̣n giúp con có được trạng thái học tập tốt hơn. Nếu bạn để ư sẽ thấy những đứa trẻ chán học rất có thể là lúc nhỏ được chơi đùa rất ít.
Thứ tư: Yêu thích đọc sách
Đọc sách là một thói quen vô cùng tốt. (Ảnh: bethongminh.vn)
Đọc sách là một thói quen vô cùng tốt, giúp tăng thêm kiến thức, nuôi dưỡng tâm hồn. Thế nên để nuôi dưỡng thói quen đọc sách cho trẻ, cha mẹ nhất định phải cung cấp cho con không gian đọc sách tốt nhất, thường xuyên đưa con đi đến tiệm sách và thư viện, giúp con yêu thích việc đọc sách. Bản thân cha mẹ cũng phải làm gương cho con bằng cách tự ḿnh rèn luyện thói quen đọc sách.
Nếu như đứa con có thể t́m được một vùng đất yên tĩnh của tâm hồn trong văn chương th́ có thể xem đây chính là sự giàu có trong tinh thần mà hiếm ai có được.
Thứ năm: Hiểu biết lịch sử
Đừng ngại đưa con đi tham quan viện bảo tàng để con có thể cảm nhận được không khí lịch sử ở đó. Nh́n thấy những đồ vật, dụng cụ cũ kỹ có từ các niên đại khác nhau được ǵn giữ trong khi thế giới không ngừng thay đổi sẽ khiến trẻ cảm nhận sức hấp dẫn của lịch sử. Điều này không chỉ giúp ích cho việc học của con, mà c̣n có thể làm phong phú trải nghiệm cuộc đời của chúng.
Thứ sáu: Chịu được khổ
Trắc trở đối với đứa con mà nói chưa chắc là chuyện xấu, mấu chốt nằm ở thái độ của nó đối với trắc trở. (Ảnh: webtretho.com)
Nhà tâm lư học nổi tiếng Maslow từng nói: “Trắc trở đối với đứa con mà nói chưa chắc là chuyện xấu, mấu chốt nằm ở thái độ của nó đối với trắc trở.” Bạn phải biết là, cha mẹ nào cũng không thể cả đời đi theo con cái, càng không thể chăm sóc con cái cả đời. Cho nên nếu hôm nay bạn không nỡ để con phải chịu khổ, tri thức và kinh nghiệm mà con có được sẽ rất ít th́ trong tương lai, khả năng chịu khổ của con sẽ càng kém.
Thời gian trước thời sự từng đưa tin, hai cha con ở Lạc Dương đi bộ hết 400 km đến Tây An, đứa con 10 tuổi đó v́ có cha ḿnh làm gương, hai người vừa lau mồ hôi vừa đi bộ, không ai kêu mệt, cuối cùng chinh phục hết toàn bộ hành tŕnh. Mà đoạn trải nghiệm cuộc đời này sẽ làm mạnh tâm lư trắc trở của con, giúp nó sẽ không dễ dàng đầu hàng khi gặp khó khăn, trắc trở.
Có một câu chuyện rằng, xưa có ba người cha thường xuyên vào trong chùa cầu phúc cho con trai, ngày tháng lâu dần làm cảm động Bồ Tát. Rồi một hôm Bồ Tát hiện lên, cho phép bọn họ từ trong vô số báu vật mỗi người chọn một món, mang về tặng cho con trai. Người cha thứ nhất chọn một cái chén bạc nạm đầy đá quư, người cha thứ hai chọn một chiếc xe ngựa nạm đầy vàng ṛng, người cha thứ ba chọn một bộ cung tên bằng sắt.
Tài sản vô số không bằng một nghề trong tay!
Đứa con trai có được chén bạc đắm ch́m vào ăn uống, đứa con có được xe ngựa th́ thích đi nghênh ngang trên phố, c̣n đứa con có được cung tên th́ suốt ngày ở trong núi săn bắn. Nhiều năm sau, ba người cha đều qua đời. Đứa con thích ăn chơi ngày nọ đem chiếc chén bạc đi bán, tiêu hết tiền, không biết làm ǵ đành đi ăn xin. Đứa con thích khoe khoang mỗi ngày đều cạo một chút vàng trên chiếc xe ngựa ra tiêu xài, đến khi xe ngựa hết vàng, đành đi làm thuê, làm mướn cho người ta, sống vất vả qua ngày. C̣n đứa con được cha tặng cung tên đă luyện được công phu săn bắn tốt, thường xuyên vác con mồi trở về, cả nhà có cái ăn cái mặc.
Đọc xong câu chuyện này, có phải cũng làm bạn hiểu ra chút ǵ rồi không? 6 loại của cải ở trên, người làm cha làm mẹ, mau để lại cho con bạn đi! Hăy nhớ kỹ: “Tài sản vô số không bằng một nghề trong tay. Một bụng kinh luân, không bằng một ư nghĩ tốt trong tâm.”
“...là gió xin về cùng gió là mây xin trở lại cùng mây...”
Người đang đi du lịch xa thành phố năm bảy ngày, buông thả tất cả những công việc bận rộn trong cuộc sống hàng ngày, họ không c̣n ngồi trước máy computer, không c̣n để ư đến tiếng điện thoại reo hay chờ người mang đến một đống thư từ cần giải quyết. Nhưng người đang đi du lịch chắc chắn ḿnh sẽ trở lại những thói quen này trong vài ngày nữa, như cuộc sống này đă ràng buộc khó có thể trốn chạy. Nhưng đối với một người, giữa đêm khuya, được đưa lên một chiếc xe cấp cứu đến bệnh viện, thân thể chằng chịt bởi những dụng cụ y tế, giữa t́nh trạng nửa mê nửa tỉnh, có c̣n hăm hở với những công việc ngày mai tới, những dự tính trong tương lai ... hay trong một phút nào đó, như mọi thứ đều phải ngừng lại, tất cả đều ngoài tầm tay, không c̣n tính toán, mơ ước. Nói một cách lăng mạn th́: “Những hẹn ḥ từ nay khép lại, thân nhẹ nhàng như mây..." (TC) nhưng thực tế là họ đang trên những giờ phút cuối cùng của cuộc sống. Không thất vọng, không luyến tiếc, tuổi tác và bệnh tật, cái chết, nghĩ cho cùng rồi cũng đến.
Nhiều người đă từ nursing home không c̣n có hy vọng trở lại nhà, trong bệnh viện đă có người ra đi đêm nay, đi một ḿnh, tay không, nghĩa là cô đơn và không có ǵ “mang theo,” nếu có chăng, đó là những điều “để lại”. Cũng có thể là họ để lại rất nhiều điều hữu ích cho đời, nhiều hào quang danh vọng, tiền của, hay không có ǵ ngoài một ngôi nhà và những đứa con, mà họ đă gầy dựng và sinh ra theo quy luật của đời sống, hay tệ hơn nữa với mấy đồng tiền lẻ, cái lon bia không đă bị bóp méo và đống chiếu chăn ố bẩn như một người vô gia cư chết trong cái giá lạnh của mùa Đông mỗi năm. Nói về cái chết và sống trong cuộc đời này người ta thường dùng chữ vô thường, đó gọi là sự vô thường của một thực thể sanh diệt trong Phật Giáo. Chẳng có thứ ǵ trên đời gọi là vĩnh cửu. Từ Công Phụng đă hy vọng rằng: “Nếu có điều ǵ vĩnh cửu được th́ em ơi đó là t́nh yêu chúng ta,” nhưng đó chỉ là lời thơ hoa mỹ dành cho t́nh yêu mà có lẽ trên đời này không có thật!
Chúng ta từ đâu đến và khi chết sẽ đi về đâu, có lẽ là một câu hỏi khó trả lời, nếu có, cũng khó có thể cho nhân loại ai cũng đồng ư. Con người trong cái vô cùng của đất trời cũng chỉ là hạt bụi, dễ so sánh hơn là một hạt cát trong sa mạc mịt mùng, hay cụ thể hơn là một hạt cát của con sông Ganges dài 2,500 cây số của Ấn Độ (hằng hà sa số), cho nên những ai tự cho ḿnh là cái rốn của vũ trụ đều có tâm bệnh hoang tưởng. Trên địa cầu này chỉ tính phút thôi, đă có 173 đứa trẻ ra đời khóc oe oe nhưng cũng có 151 người từ giă cuộc sống này. Chúng ta đă đến và đi như những con người đó thôi! Trong số gần 150,000 người chết mỗi ngày trên toàn cầu, khoảng 66% chết v́ các nguyên nhân liên quan đến tuổi già, ở các nước công nghiệp, tỷ lệ này là cao lên đến 90%. Nguyên nhân tử vong hàng đầu ở các nước đang phát triển là bệnh tật, tại các quốc gia này, điều kiện vệ sinh kém và v́ thiếu thuốc men, dụng vụ y tế nên các bệnh truyền nhiễm tác hại hơn. Bệnh lao phổi, một bệnh do vi khuẩn giết chết 1.7 triệu người vào năm 2004, bệnh sốt rét gây ra từ 1 đến 3 triệu tử vong mỗi năm. Số người chết v́ bệnh AIDS ở Châu Phi có thể đạt 100 triệu vào năm 2025. Theo các chuyên viên lương thực của Liên Hiệp Quốc nghiên cứu từ năm 2000 đến tháng 3 năm 2008, tỷ lệ tử vong do suy dinh dưỡng chiếm 58% tổng tỷ lệ tử vong của thế giới trong năm 2006. Thuốc lá đă giết chết 100 triệu người trên thế giới trong thế kỷ 20 và có thể giết chết 1 tỷ người trên thế giới trong thế kỷ 21, theo một cảnh báo của Tổ Chức Y Tế Thế Giới.
Rất nhiều người từ bỏ cuộc sống đột ngột bất kể tuổi tác, giàu nghèo khắp mọi nơi trên thế giới v́ chiến tranh, tù đày, diệt chủng, thiên tai, thân xác tan biến không hề được một nấm mồ, vậy th́ một người nào đó được chết trên giường trong ngôi nhà của họ đêm nay, hẵn phải là hạnh phúc hơn những người xấu số khác. Không ai sống được “bất tận” th́ sự chết là lẽ đương nhiên, trẻ hay già, bằng cách này hay cách khác.
Dù cuộc đời của bạn đă làm thay đổi cả thế giới này th́ ra đi của bạn cũng chẳng có ǵ là quan trọng. Cũng không ai nên cho ḿnh là người quan trọng, v́ thật sự chẳng có ai quan trọng hay có việc ǵ quan trọng cả.Trên thế giới này có ai danh vọng và quyền lực bằng vị tổng thống của nước Mỹ, trước một nhiệm kỳ, ông có nhiều kế hoạch, dự tính, lo toan, tưởng như không ai có thể thay thế một con người quan trọng như thế, nhưng nếu định mệnh bắt ông phải ra đi, th́ mọi việc rồi cũng sẽ an bài, vậy th́ bạn cũng đừng sợ một ngày nào đó bạn phải giă từ cơi đời này, mà trái đất sẽ trống vắng hơn.
Tổng Thống thứ 9 của Hiệp Chủng Quốc, William Henry Harrison chỉ làm tổng thống trong 30 ngày, 12 giờ và 32 giây. Ông đắc cử tổng thống Mỹ năm 1840 khi đă 68 tuổi. Trong buổi lễ nhậm chức trước tiền đ́nh Quốc Hội vào một ngày mưa lạnh, không mang áo khoác cũng như đội nón, William Henry Harrison đă đọc một bài diễn văn nhậm chức dài 8,444 chữ, trong hai tiếng đồng hồ, chiếm kỷ lục dài nhất trong các bài diễn văn nhậm chức của các vị tổng thống Hoa Kỳ. Cơn lạnh của Washington D.C. trong ngày hôm đó đă đốn ngă vị Tổng Thống này và ông đă qua đời sau đó đúng một tháng v́ bệnh viêm phổi. Ông mất đi th́ đă có vị Phó Tổng Thống John Tyler thay thế, rồi nước Mỹ vẫn tồn tại cho đến hôm nay. Trong chúng ta rất ít người chọn được cái chết cho ḿnh. Có nhiều vị tướng lănh chết lẫm liệt giữa trận tiền nhưng cũng có nhiều người chết trong sự quên lăng của mọi người, ṃn mỏi, phai nhạt trong một căn nhà già nào đó ở trên đất khách. Nhiều người chết trẻ trong khi c̣n muốn cống hiến nhiều lợi ích cho đời, nhưng cũng có những cái chết già tẻ nhạt. Chúng ta không ai mang theo được ǵ nhưng có nhiều người để lại thương tiếc cho mọi người, v́ sự vắng mặt của họ.
Lúc từ giă cuộc đời, xin đừng tiếc nuối là đă không mang theo được ǵ nhưng hăy tiếc là không có ǵ để lại. Tuần lễ này chúng ta mất đi hai người, một nhà văn và một nghệ sĩ. Họ ra đi không mang ǵ theo nhưng những điều để lại th́ nhiều. Xin thương yêu, sống hết ḿnh, tận tụy với đời, rồi ra, một lúc nào đó th́: “... là gió xin về cùng gió, là mây xin trở lại cùng mây... !”
Trong cuộc sống, chúng ta không thể thiếu cái đẹp, cái đẹp bất biến trường tồn, cái đẹp tiềm ẩn trong con người được biểu hiện qua văn hóa ứng xử, qua nét cao quư của tâm hồn, qua cái đạo đức trí tuệ. Cái đẹp giúp con người xây dựng nhân cách ngày càng hoàn thiện hơn. Cái đẹp được nói đến ở đây chính là cái đẹp tâm hồn của người phụ nữ. Đặc biệt là cái đẹp trong lễ giáo xưa, đó là Tứ Đức: Công, Dung Ngôn, Hạnh. Trải qua ḍng lịch sử, liệu Tứ Đức có lạc hậu trong thời đại ngày nay không?
1. Đ̣i hỏi của Tứ Đức trong thời đại hiện nay
Công đối với người phụ nữ ngày nay, là vừa khéo quán xuyến công việc nhà vừa lo công tác ngoài xă hội, biết sắp xếp công việc sao cho hợp lư, cẩn thận và chu đáo, biết nuôi con khỏe, dạy con ngoan: “Đảm việc nhà, giỏi việc xă hội”. Ngoài ra, phải có nghề nghiệp ổn định và làm tốt nghề của ḿnh. Làm tốt công việc của ḿnh sẽ giúp người phụ nữ tự tin, khẳng định được khả năng của ḿnh, góp phần vào kinh tế cho gia đ́nh và đóng góp tài năng, trí tuệ cho xă hội.
Dung của người phụ nữ thời nay, không c̣n là nét đẹp “yểu điệu thục nữ, liễu yếu đào tơ” mà là khỏe và đẹp. Khỏe để làm việc tốt, để giữ ǵn hạnh phúc gia đ́nh và để sinh ra những đứa con thông minh, khỏe mạnh. Đồng thời, dung c̣n là nét đẹp nữ tính: gọn gàng, tinh tế trong cách ăn mặc và trang điểm; là vẻ mặt tươi tắn, linh hoạt; là phong thái cởi mở, ḥa nhă; là cử chỉ thân mật, chân thành; nhất là luôn biết nhu ḥa, khiêm tốn. V́ thế, dung là vẻ đẹp của sự hài ḥa giữa h́nh thức và tâm hồn. Sắc đẹp là diễm phúc, nhưng bản thân sắc đẹp không phải là đức tính, mà là cái nết: “Cái nết đánh chết cái đẹp”.
Ngôn là lời nói có duyên, gây được thiện cảm với người nghe. Lời nói dịu dàng, giọng nói nhẹ nhàng th́ hiệu quả càng lớn khi dạy bảo con cái, khi khuyên nhủ người chồng và cả khi dàn xếp công việc xă hội, thương lượng trong kinh doanh. Ngày nay, người phụ nữ không chỉ cần nói năng lịch thiệp, mà rất cần sự thẳng thắn, chống lại sự bất công trong gia đ́nh và ngoài xă hội. Lời nói của người phụ nữ càng dịu dàng, tinh tế th́ sức thuyết phục càng cao.
Hạnh của người phụ nữ ngày nay, tuy không “xuất giá ṭng phu, phu tử ṭng tử”, nhưng đức hạnh của người phụ nữ muôn đời vẫn là yêu chồng, thương con, giàu đức hy sinh, chung thủy trong hôn nhân, không đua đ̣i trong cuộc sống. Đồng thời, người phụ nữ cần có ḷng vị tha, độ lượng với mọi người; có ước mơ, hoài băo trong nghề nghiệp và biết nỗ lực biến ước mơ, hoài băo ấy thành hiện thực. Hơn nữa, cần có ḷng nhân ái, chia ngọt sẻ bùi với nỗi bất hạnh của tha nhân, có tinh thần trách nhiệm với bản thân, gia đ́nh và cộng đồng.
2. Nguyên nhân khiến phụ nữ ngày nay không coi trọng Tứ Đức
Ngày nay với sự phát triển của kinh tế, nhất là sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật và đời sống hưởng thụ đă làm cho Công, Dung, Ngôn, Hạnh đang bi xói ṃn. Một số chị em không c̣n coi trọng “Tứ Đức” của ông cha nữa.
Công: Trước hết, do đời sống khá giả nên chữ Công đang có nguy cơ bị phai mờ. Một số chị em không biết đến cái cơ bản nhất là giặt đồ, v́ “nhà em có máy giặt nó lo rồi”, thậm chí nấu ăn cũng là cực h́nh với các chị em, trong khi đó nếu không biết nữ công gia chánh, không thể là một người giữ hạnh phúc gia đ́nh.
Bên cạnh đó, nhiều chị em hiện nay cũng không màng đến công việc, chỉ chăm lo nhan sắc để t́m một người chồng giàu có…Hơn nữa, một số chị em không giỏi chữ Công: không biết hát ru, không biết kể truyện cổ tích cho con nghe, không biết nấu những món ăn dân tộc...
Dung: Người đẹp của Việt Nam ngày nay nh́n mỏi cả mắt, có thể do kinh tế phát triển nên chị em dành ưu tiên cho việc đầu tư ngoại h́nh không thua chị kém em. Nhưng cái đáng buồn là nét đẹp bên trong lại tỉ lệ nghịch với cái đẹp bên ngoài. Xem những cuộc thi Hoa hậu mới cảm nhận rơ hơn; chỉ vào phần ứng xử mới thấy: xem “Hoa hậu” mà như đang xem “Gala cười”…Cái đẹp bề ngoài dễ tu dưỡng hơn cái đẹp bên trong, nhưng phụ nữ thời nay thích cái dễ, v́ họ đang sống trong thời đại “ḿ ăn liền”.
Ngôn: Phụ nữ ngày nay, ít chú ư rèn luyện ngôn từ, nói năng rất tuỳ tiện. Hay nói to, cười to, kể cả trước mặt người lớn tuổi. Ngày xưa, nếu con gái nói to là bị mẹ mắng ngay. Bây giờ th́ ít gia đ́nh dạy con được kỹ như thế. Đó là một thiệt tḥi của con gái ngày nay. V́ khi ra ngoài đời, mọi lời thủ thỉ, nhỏ nhẹ đều hiệu quả hơn cách nói oang oang. Có phải thời đại ngày nay nam nữ b́nh đẳng th́ chị em được thể hiện những từ ngữ của cánh mày râu, ngày càng xuất hiện nhiều lời lẽ thô tục từ miệng các chị em, hoặc nói năng thiếu suy nghĩ, không hiểu biết, cứ như đang ở cung trăng.
Hạnh: Đức hạnh của người con gái ngày nay giảm rất nhiều. Trên các phương tiện thông tin cũng nói nhiều về các "hot girl" hay "sành điệu," chứ ít đưa mẫu h́nh các bạn gái lư tưởng như học giỏi, chăm ngoan, dịu dàng… Thành ra, một số bạn gái tưởng lầm rằng phải biết uống rượu, đánh nhau, đi hoang qua đêm, bỏ học, chửi thề và yêu nhiều mới là "người phụ nữ lư tưởng." Theo Thạc sĩ tâm lư Đinh Đoàn một trong những nguyên nhân dẫn đến giảm đức hạnh của các bạn gái là cha mẹ chưa quan tâm hướng dẫn con đúng mức; nhất là sự hiền dịu và sự chung thủy trong t́nh cảm. Các bạn gái đâu có biết rằng, khi lập gia đ́nh th́ mọi buồn vui, sướng khổ, thành công hay thất bại đều do cái đức hạnh của người phụ nữ quyết định cả.
Về trinh tiết: Ngày nay, có nhiều bạn gái thích sống thử trước hôn nhân. Một số bạn rất ngây thơ trong chuyện này: Ai sẽ là người chịu thiệt tḥi? Người bạn trai ư? Không, nạn nhân chính là người con gái. Con trai vốn ích kỷ, họ chỉ muốn được thỏa măn nhu cầu xác thịt nhưng khi cưới vợ, họ chỉ muốn người con gái ấy hoàn toàn trinh nguyên. Đến một ngày nào đó, bạn sẽ gặp một người mà bạn thật sự yêu thương, liệu bạn có đủ dũng cảm để đối mặt với người ấy và liệu người ấy có chấp nhận bạn khi bạn không c̣n trong trắng? Chính v́ thế, người con gái phải tự biết bảo vệ cái quư giá nhất của ḿnh. Sống thử, nếu dính bầu th́ đơn giản là đi phá thôi sao? Đừng chỉ v́ một giây phút nông nổi mà bạn phải ân hận suốt đời khi mất luôn thiên chức làm mẹ.
Các bạn gái Việt Nam trong thời đại ngày nay, đúng là có rất nhiều cám dỗ và cạm bẫy nhưng xin các bạn hăy tự bảo vệ chính ḿnh, đừng tự hủy hoại bản thân và cuộc sống sau này. Tiêu chuẩn tối cao của cái đẹp muôn thuở vẫn là sự hài ḥa. Hài ḥa giữa sắc đẹp thân thể và đức hạnh, nếp sống văn hoá, văn minh. Hăy để cho h́nh ảnh người phụ nữ Việt Nam duyên dáng trong tà áo dài, xinh tươi bên đóa sen thuần khiết măi là h́nh ảnh tượng trưng cho vẻ đẹp phụ nữ Việt Nam, đừng để cho nó bị một vết dơ nào.
Tứ Đức của người phụ nữ không thời nào có thể xem nhẹ được. Trong các gia đ́nh ở Hàn Quốc, Nhật Bản, Tứ Đức của người phụ nữ đang ngày càng được đề cao, mặc dù hai quốc gia này có nền kinh tế rất phát triển. Việt Nam ta gần đây, do măi chăm lo đến đời sống kinh tế mà các gia đ́nh xem nhẹ việc giáo dục tứ đức cho con gái. V́ thế, xu hướng nam tính trong phụ nữ nước ta gần đây đă tăng lên. Nhiều bạn gái, sống như con trai và nếu như thế th́ không c̣n là phụ nữ nữa.
3. Để giữ được Tứ Đức, người phụ nữ phải làm ǵ?
Công, dung, ngôn, hạnh măi măi là "khuôn vàng thước ngọc" của người phụ nữ ở mọi thời đại. Có điều phải hiểu nội hàm, tức là ư nghĩa của bốn cái đức đó đă có nhiều thay đổi để phù hợp với thời đại mới.
Công: Để giữ được chữ Công, người phụ nữ không chỉ khéo léo trong mọi công việc mà c̣n phải có đầu óc tổ chức làm cho cuộc sống gia đ́nh luôn hạnh phúc, nuôi dạy con cái khỏe mạnh, chăm ngoan. Ngoài ra, phụ nữ c̣n phải là người lao động giỏi giang, có nghề nghiệp ổn định; phải có sự nghiệp riêng, có công ăn việc làm, không phụ thuộc hay ỉ lại vào người chồng.
Một người đàn ông có một người vợ giỏi nữ công gia chánh là một niềm hạnh phúc lớn. Họ và con cái sẽ được ăn ngon, mặc ấm, gia đ́nh sẽ ngăn nắp, nề nếp. Đặc biệt là việc giáo dục con cái. Nếu người mẹ không giỏi nữ công gia chánh th́ con cái, nhất là con gái sẽ rất thiệt tḥi, không biết làm những công việc gia đ́nh. Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh đă có sáng kiến mở lớp dạy làm vợ, trong đó chủ yếu là dạy làm các món ăn, dạy hát ru, kể truyện cổ tích, dạy kế hoạch chi tiêu gia đ́nh... Đó là một sáng kiến hay, nhưng đó cũng là một điều xấu hổ của phụ nữ thời nay. Phụ nữ ngày xưa, chưa xuất giá đă thuộc ḷng những kỹ năng đó rồi. Cuộc sống hiện đại rất sẵn các món ăn liền: ḿ ăn liền, phở ăn liền, cháo gà ăn liền, cơm hộp, thực phẩm chín... Nhưng nếu phụ nữ ỉ lại vào những thứ đó th́ vai tṛ người mẹ, người vợ trong gia đ́nh để làm ǵ?
Dung: Napoleon gọi “Phụ nữ là những bông hoa có linh hồn”. V́ thế, chữ Dung đối với phụ nữ rất quan trọng. Suốt cuộc đời, phụ nữ phải luôn chăm lo đến dung nhan của ḿnh, không ăn mặc cẩu thả, không đầu bù tóc rối, nhưng nên ăn mặc làm sao để cho mọi người coi được. Người đời thường nói: “Không có người phụ nữ xấu, chỉ có người phụ nữ không biết làm đẹp ḿnh”. Đồng thời, cái đẹp không phải cứ chân dài, lưng ong, da trứng gà bóc mới là phụ nữ đẹp. Cái đẹp từ tâm hồn c̣n hơn nhiều lần cái đẹp h́nh thức bên ngoài. Vợ Khổng Minh h́nh thức không đẹp, nhưng ông rất yêu vợ v́ tâm hồn của bà rất thanh cao.
Nếu xưa kia lư tưởng của cái đẹp là “mắt bồ câu, lông mày lá liễu”, “thắt đáy lưng ong”, “tóc dài da trắng, yểu điệu thục nữ”, … th́ ngày nay, vẻ đẹp phụ nữ đa dạng hơn. Có vẻ đẹp kiêu sa, quư phái; có vẻ đẹp khoẻ khoắn, năng động; cũng có cả vẻ đẹp “bốc lửa”. Nhiều phụ nữ ngày nay, cao ráo nhờ guốc dép, trắng trẻo nhờ kem dưỡng da, hồng hào nhờ mỹ phẩm, lộng lẫy nhờ thời trang... Những thứ đó cứ có tiền là mua được, song vẻ đẹp trong tâm hồn th́ không tiền nào mua được. Một số phụ nữ rất chăm chú đầu tư về “bao b́”, “vôi ve” nhưng họ không biết rằng, đàn ông thích mộc mạc, “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”. Nếu người phụ nữ chỉ là người duyên dáng, ăn mặc đúng mốt thời trang, nhưng không có tâm hồn cao thượng, vị tha th́ thật sự không có vẻ đẹp. Cái đẹp hoàn hảo là cái đẹp cả h́nh thức bề ngoài lẫn bên trong tâm hồn. Cái đẹp là biết thông cảm với mọi người, sống kính trên nhường dưới, biết tôn trọng người khác, biết quảng đại trao ban.
Ngôn: Người xưa có câu: “Chim khôn kêu tiếng rảnh rang, người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe”. Lời nói có duyên bao giờ cũng gây được thiện cảm với người nghe. Ngôn trong Tứ Đức là lời nói dịu dàng, có duyên. Không thể phủ nhận sức thuyết phục của người phụ nữ mỗi khi lên tiếng khuyên chồng, dạy con ở nhà, cho đến dàn xếp công việc, thương lượng trong kinh doanh, buôn bán. Hơn nữa, ngôn c̣n là cách nói năng, không nhất thiết phụ nữ lúc nào cũng phải e lệ, nói năng nhỏ nhẹ, miệng cười chúm chím mới gọi là đẹp. Nói năng rơ ràng, mạch lạc, ngôn từ chuẩn mực, dễ nghe, truyền cảm và phù hợp với từng hoàn cảnh là quan trọng nhất.
Quan niệm về Ngôn của người con gái thời nay kế thừa của người xưa, để phát triển cho phù hợp với sự giao lưu rộng răi với thế giới hôm nay. Phụ nữ ngày nay vẫn “học ăn, học nói” để nói năng lịch thiệp, xă giao khéo léo, mạnh dạn, ứng xử thông minh và có kiến thức. Lời nói, ngôn ngữ của một bạn gái cũng phải giàu nữ tính, có sự mềm mại, dịu dàng, tinh tế và chọn lọc. Một cô gái có văn hóa không thể nói năng bỗ bă, vung vít, càng không thể văng tục chửi thề hoặc nói năng thiếu suy nghĩ. Nhưng đó cũng chỉ là yêu cầu cơ bản, một bạn gái muốn vươn cao, thành đạt phải có khả năng ứng xử duyên dáng, thông minh và có tính thuyết phục trên nền tảng của sự hiểu biết sâu sắc và cái tâm trong sáng. Người xưa có câu: “Tú khẩu cẩm tâm”, nghĩa là lời nói hay phải đi đôi với tấm ḷng đẹp như hoa gấm.
Nhiều người thắc mắc tại sao Khổng Tử lại để chữ Ngôn trước chữ Hạnh? Nhưng để như thế mới đúng. Lời nói không bao giờ chỉ đơn thuần là lời nói. Nó biểu hiện tâm hồn con người. Người nhân đức, tiếng nói trong sáng, ấm áp. Người cay nghiệt, tiếng nói rin rít qua kẽ răng. Người đanh đá, tiếng nói the thé. Người hay văng tục chứng tỏ rất ít được giáo dục từ bé. Người nói năng lễ độ, đúng mực chứng tỏ đấy là con nhà gia giáo. Phụ nữ nói oang oang như lệnh vỡ là người bộc tuệch, ruột để ngoài da...
100 đàn ông th́ cả 100 người mong muốn ḿnh cưới được vợ hiền. Ông cha ta có một câu ngạn ngữ rất nặng nề để cảnh cáo những người vợ kém đức hạnh: “Chó dữ mất láng giềng, vợ dữ mất chị em”. Đức hạnh là điều rất căn bản của người phụ nữ. Đời sống của người phụ nữ chỉ sống với bố mẹ đẻ của ḿnh có 1/3 thời gian, c̣n lại là sống với chồng và họ hàng nhà chồng. Đây là mối quan hệ không hề dính dáng đến máu mủ ruột rà. Do đó, mọi buồn vui, sướng khổ, thành công, thất bại đều do cái đức của người phụ nữ quyết định. Xinh đẹp mà không có đức hạnh th́ khó được nhà chồng yêu quư. Không xinh đẹp nhưng có đức hạnh th́ cả nhà chồng sẽ quư mến, tôn trọng.
Hạnh: Phẩm hạnh của người phụ nữ, dù ngày nay có ít nhiều thay đổi nhưng vẫn được đưa lên hàng đầu, đó là sự nết na, chung thủy...
Kết luận
Công, Dung, Ngôn, Hạnh vẫn măi ḥa quyện, kết hợp với nhau và trở thành chuẩn mực nhân cách của người phụ nữ Việt Nam. Công, Dung, Ngôn, Hạnh không chỉ là nền tảng giá trị của người phụ nữ mà c̣n giúp cho phụ nữ sống tự tin vào chính ḿnh. Để phấn đấu rèn luyện có được nhân cách ấy, xă hội cần phải tạo môi trường lành mạnh, bản thân người phụ nữ cũng phải có nghị lực, cố gắng tự hoàn thiện bản thân ḿnh. Đồng thời mọi người không chỉ giúp đỡ mà c̣n tạo mọi điều kiện nâng đỡ để chị em phát huy thế mạnh của ḿnh. Hơn nữa, xă hội và các tổ chức nên cung cấp kiến thức, những thông tin về gia đ́nh, về nghệ thuật giao tiếp, về lối ứng xử để người phụ nữ biết sống thích hợp, sống có ích trong thời đại hôm nay.
Gần đây tôi có đọc được một vài bài viết nói về cuộc sống của người Việt trên đất nước Mỹ khiến tôi không khỏi chạnh ḷng. Ở bất kỳ đất nước nào trên thế giới, con người cũng đều phải đi làm để lo cho cuộc sống của ḿnh. Những người lười biếng, th́ cuộc đời của họ sẽ dậm chân tại chỗ
Giầu và nghèo th́ không có nước nào mà không có hai tầng lớp này, bởi v́ chẳng nơi nào chỉ có toàn người giầu và chẳng nơi nào chỉ có toàn người nghèo cả.
Tôi đă theo cha mẹ qua Mỹ khi lên 10 tuổi và bây giờ chỉ c̣n hai năm nữa th́ tôi được 30. Như vậy có nghĩa là tôi đă sống ở Mỹ một thời gian khá dài. Phải nói rằng trong ḷng tôi luôn cám ơn đất nước Mỹ đă cho tôi cơ hội đến trường mà không phải lo sợ không có tiền để đóng cho họ, cám ơn Mỹ đă cho tôi cơ hội để cầm mảnh bằng kỹ sư trong tay, và cám ơn Mỹ đă cho tôi cơ hội kiếm được một công việc làm khá tốt.
Tất cả những điều có được ngày hôm nay là do sự cố gắng vươn lên của tôi. Muốn bước tới sự vinh quang không phải là ngồi một chỗ than thở hoặc lười biếng mà có được.
Rất nhiều người Việt vượt biên qua Mỹ trước kia đă thành công, có nhà cửa và có tương lai sự nghiệp vững chắc. Cha mẹ tôi khi đặt chân qua Mỹ cách đây 18 năm cũng đă phải làm lại từ đầu. Ông bà không quản ngại làm việc siêng năng để lo cho anh em tôi học nên người, nhưng không bao giờ than van rằng đất nước Mỹ bắt họ phải làm việc đầu tắc mặt tối.
Đất nước Mỹ không hề mang chúng ta sang đây, mà chính chúng ta tự đ̣i sang, v́ thế nếu làm việc cực khổ th́ đừng bao giờ phiền trách họ v́ như thế là ḿnh quá vô lư.
Nhiều người Việt khi mới đặt chân qua Mỹ sau những ngày vượt biên nguy hiểm đầy gian nan đă được chính phủ Mỹ nuôi dưỡng trong một chương tŕnh trợ cấp c̣n được gọi là welfare v́ có con nhỏ cho tới khi 18 tuổi, ngoại trừ độc thân th́ chỉ được 24 tháng. Như vậy đủ biết xă hội mỹ đă tốt đến thế nào đối với chúng ta.
Người Việt ở Mỹ cũng có hai tầng lớp: một loại trí thức có văn bằng cầm trong tay và một loại người không có mảnh bằng nào cả. Người có bằng cấp sẽ kiếm được công ăn việc làm tốt hơn, c̣n người không có bằng cấp th́ phải làm nghề lao động. Dĩ nhiên lương sẽ không được trả cao.
Ở Mỹ tôi đă nh́n thấy rất nhiều người cùng thế hệ với tôi trở thành bác sĩ, kỹ sư giúp ích cho đời sống mọi người. Đa số những người qua Mỹ sau này muốn làm giầu nhanh nhưng không chịu học hành.
Cũng có nhiều người Việt ở Mỹ từng làm giầu bằng nghề Nail. Tôi không quen biết ai trong ngành này, nhưng theo những nhận xét từ người lớn cho biết, họ kiếm tiền rất dễ dàng . Chính họ tự chọn làm nghề chà chân, sơn móng tay để kiếm tiền, chứ chính phủ Mỹ hay người Mỹ không hề bắt họ làm như vậy. Nghề này ngồi trong bóng mát và không quá khổ cực như những người phải làm việc ở ngoài đồng nhặt trái cây giống như người Mễ, hoặc công nhân sửa đường phố, nên xin đừng than thở. Mỗi lần tôi nghe ai than làm nghề nail thế này thế nọ th́ tôi không thể hiểu họ thực sư muốn ǵ!.
Đôi khi họ kiếm nhiều tiền hơn cả những người đă phải bỏ công ra ngồi học 4 năm trong đại học. Những người đi làm cho công ty Mỹ luôn đóng thuế đàng hoàng nhưng họ lại không.
Tôi rất ghét những người ăn cơm Mỹ, ở nhà Mỹ, kiếm tiền từ người Mỹ nhưng luôn chê trách cuộc sống và đất nước Mỹ. Những người chỉ biết đứng núi này trông núi nọ không bao giờ thành công và hài ḷng với những ǵ họ đạt được.. Nếu thật sự ở Việt Nam tốt hơn trong mắt họ th́ họ nên về đó mà sống, sang Mỹ làm ǵ!.
Căn cứ theo báo cáo cũng như từng đọc báo chí th́ tôi thấy cuộc sống ở VN khó khăn gấp nhiều lần bên Mỹ. Thử hỏi một kỹ sư hóa học ra trường kiếm được bao nhiêu tiền một tháng? Ngay cả tầng lớp trí thức như giáo sư người đă cho sinh viên kiến thức, mà c̣n nghèo khổ đi làm thêm ban đêm để có đủ tiền nuôi vợ con đó thôi.
Những người giầu bên VN đa số là cán bộ cao cấp, con ông cháu cha hoặc là những người buôn bán, ngoài ra số người nghèo th́ vẫn c̣n rất nhiều.
Chúng ta không thể nào so sánh cuộc sống của người Việt tại Mỹ với cuộc sống của người Việt tại quê nhà được v́ đây là hai bối cảnh hoàn toàn khác nhau. Ở Mỹ làm việc cực nhọc nhưng không cảm thấy bị g̣ bó, muốn nói ǵ hay đi đâu cũng được.
Ngoài ra luật phát của Mỹ luôn được tôn trọng nên ư thức của con người rất cao, c̣n ở Việt Nam th́ luật pháp chẳng bao giờ được người ta thực hành triệt để v́ ư thức của người dân quá thấp kém.
Người Mỹ rất lịch sự mặc dù có một số người kỳ thị nhưng khi gặp gỡ ḿnh ngoài đường họ luôn nói lời chào hỏi dù không hề quen, điều này khiến cho người Việt ở Mỹ cũng lịch sự theo.
Người Việt ở Mỹ rất có ḷng tốt đối với thân nhân c̣n sống ở bên Việt Nam. Dù giầu hay nghèo họ đều cố gắng gởi tiền về VN lo cho gia đ́nh, thử hỏi những người bên VN có dám cho tiền thân nhân của ḿnh hay không khi biết họ nghèo khổ?, giỏi lắm th́ chỉ được vài bữa ăn là cùng. Tranh giành nhau từng thước đất, hoặc gia tài th́ có.
Con cái ở bên Mỹ không bao giờ chờ đợi được chia gia tài từ cha mẹ. Họ tự tạo cho ḿnh một cuộc sống vững chắc riêng.
Mỗi người có một cuộc sống đi kèm theo sự thành công hay thất bại. Mỹ chưa phải là thiên đường nhưng nó đă giúp cho người Việt ở đây có rất nhiều cơ hội mà nếu ở VN th́ chắc chắn họ sẽ không bao giờ có được trừ khi họ có thân nhân làm trong guồng máy chính quyền.
Tôi không quên nguồn gốc ḿnh là người Việt Nam nhưng tôi cũng sẽ không làm kẻ vong ơn, ăn cơm, uống nước của Mỹ nhưng luôn miệng che bôi Mỹ.
Nếu tưởng người già mới lẫn th́ chưa đủ. T́nh trạng sa sút trí nhớ đến độ "vừa nghe đă quên" của người trẻ từ lâu đă vượt xa mức báo động.
Ai chưa tin xin thử xem có bao nhiêu người nhớ nổi số... driver license ! Nhiều người quên tuốt luốt, quên giờ vào sở, quên luôn công việc, quên cả vợ con, đến độ sau giờ làm việc phải ngồi hàng giờ ở bàn nhậu để cố nhớ nẻo về nhà, thậm chí quên hết đến độ chỉ c̣n nhớ có mỗi ngày... lănh lương!
Chuyện ǵ cũng có lư do. Bộ nhớ mau hư thường v́ nạn nhân chính là thủ phạm do thiếu nhiều thứ cùng lúc lại thừa vài món trong cuộc sống thường ngày. Đó là:
* Thiếu ngủ: Không kể người lỡ chọn nghề trực đêm, thiếu ngủ v́ thức quá khuya dường như là "mốt" của nhiều cư dân trong các thành phố. Kẹt một điểm là chất lượng của trí nhớ gắn liền với độ sâu của giấc ngủ, theo kết quả nghiên cứu ở Đại học Schleiweg- Holstein. Nhưng nếu tưởng như thế chỉ cần dùng thuốc ngủ để ngủ cho được nhằm tăng cường trí nhớ th́ lầm. Thuốc an thần tuy tạo được giấc ngủ nhưng năo bộ đồng thời cũng mê một lèo khiến bộ nhớ quên luôn công việc.
* Thiếu nước: Năo lúc nào cũng tiêu thụ không dưới 20% năng lượng của cơ thể riêng cho chức năng tư duy. Năo v́ thế rất cần nước và chất đường sinh năng. Theo chuyên gia ở Đại học Erlangen, uống không đủ nước trong ngày lại thêm bữa ăn chiều thiếu chất ngọt là một trong các lư do khi tín hiệu thần kinh vừa nhập vào lại ra ngay, cứ như nước đổ đầu vịt.
* Thiếu dầu mỡ: Chất béo loại cần thiết cho cấu trúc của tế bào thần kinh như 3-Omega, Acid Linoleic... là món ăn chính của năo bộ. Đừng tưởng kiêng cử là béo tốt cho năo. Trái lại là khác. Tất nhiên đừng để tăng chất mỡ máu v́ đó là yếu tố bất lợi cho hoạt động của bộ năo. Nhưng thiếu mỡ cũng tai hại tương tự.
* Thiếu dưỡng khí: Thêm vào đó, năo không thể dán tín hiệu thần kinh, dù là h́nh ảnh hay âm thanh vào bộ nhớ nếu tế bào thiếu dưỡng khí v́ thiếu máu. Chính v́ thế mà nhiều thầy thuốc khuyên dùng cây thuốc có công năng cải thiện hàm lượng dưỡng khí trong năo bộ ngay cả cho người chưa phát hiện triệu chứng "đụng đâu quên đó”.
* Thiếu vận động: Nhiều công tŕnh nghiên cứu cho thấy người cao tuổi nếu vận động thể dục thể thao trong ngày th́ ít quên hơn người không vận động. Theo các nhà nghiên cứu về lăo khoa ở Hoa Kỳ, vận động trong ngày là điều kiện để bộ năo không thiếu dưỡng khí trong đêm. Cũng không cần h́nh thức thái quá, nhẹ nhàng thôi, như đi bộ, bơi, chạy xe, khí công..., miễn là ngày nào cũng có.
* Thiếu tập luyện: Muốn năo "bén nhọn" như xưa mà không tập luyện chẳng khác nào chưa học bài. Chơi ô chữ, sudoku, học ngoại ngữ, vẽ tranh..., kiểu nào cũng tốt, càng nhiều cách giải trí càng hay, miễn là đừng ngồi yên mỗi ngày nhiều giờ trước máy truyền h́nh v́ đó là h́nh thức tai hại cho bộ năo.
* Thừa Stress: Bôi sạch bộ nhớ là một trong các phản ứng phụ của nội tiết tố nẩy sinh trong t́nh huống Stress. Biết vậy nên t́m cách pha loăng Stress bằng thể dục thể thao, thiền định, kiểu nào cũng được, miễn vui là chính. Thêm vào đó, đừng tự đầu độc cơ thể và bộ năo bằng thuốc lá, rượu bia, thịt mỡ... Với bộ năo "ngập rác" th́ quên là cái chắc v́ đâu c̣n chỗ nào để nhớ!
* Thừa chất oxy-hóa: Hàm lượng chất gây rỉ sét tế bào sản sinh từ rối loạn biến dưỡng, độc chất trong môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá, độ cồn, phụ gia trong thực phẩm công nghệ, hóa chất trong dược phẩm... càng cao, tế bào năo càng mau già trước tuổi. Cầm chân chất oxy-hóa bằng hoạt chất kháng oxy-hóa v́ thế là biện pháp chủ động để bộ nhớ đừng mau "hết đát".
Hăy đừng "đem năo bỏ chợ" qua lối sống chẳng khác nào có thù sâu với năo bộ. Nếu đối xử với năo bạc bẻo th́ đừng trách có lúc "có vay có trả”
Cả mấy chục năm nay mỗi lần được tin bạn bè năm châu gọi điện thoại đến, tôi chỉ nghe câu hỏi về sức khoẻ. Đại để, hồi này anh có mạnh khoẻ không? Gia đ́nh con cháu thế nào? Với tuổi già của anh càng nên đi bộ cho thật nhiều. Mỗi ngày phải đi bộ khoảng chừng 2,3 tiếng, càng đi bộ th́ sức khoẻ càng nhiều và dỉ nhiên là tuổi thọ càng kéo dài ra.
Trong tháng gần đây, vợ tôi cũng khuyên tôi nên đi bộ và bà lấy ví dụ cậu Lộc gia đ́nh tôi mà làm bằng. Hằng ngày cậu Lộc của chúng tôi đi bộ cả 5,6 tiếng đồng hồ. Chế độ ăn uống cậu cũng kiêng cử đúng mức. Ít ăn cơm. Ít ăn thị mỡ. Không uống côca. Không ăn đường. Không uống rượu. Cậu lại có tài biến chế nhiều loại bánh bằng bột năn và bằng sữa đậu nành rất tài t́nh. Hôm nay, thấy thân h́nh cậu rất chắc chắn. Đỏ da thắm thịt nhiều và đoán chừng cậu có đủ sức để t́m thêm bồ nhí. Tôi cũng mừng cho cậu Lộc của gia đ́nh tôi.
Tôi định nghe lời khuyên của vợ là ăn ít thịt, uống ít rượu, đi bộ nhiều v.v. Nhưng sáng nay tôi vừa mới nhận được một e-mail của bà Vivianne, giáo sư Physique ở đại học ULB chứng minh về sức khoẻ như dưới đây và ư tôi muốn gửi đến độc giả, những vị cao niên muốn kéo thêm đời sống dài ra. Biết đâu cũng là việc làm phúc để có đức dành lại cho con cháu.
Thư bà Vivianne viết như sau:
1. Nếu quả thật đi bộ và đi xe đạp tốt cho sức khoẻ th́ người đưa thơ chắc sẽ bất tử.
2. Con cá mập lội trong nước cả ngày, chỉ ăn cá mụn và uống nước mặn. Thế mà ngày càng cứ to béo thêm.
3. Con thỏ chạy và nhảy cả ngày cả đêm thế mà chỉ sống được 15 năm.
4. Con rùa nằm ́ một chổ, chẳng làm ǵ mà sống đến cả 450 năm .
Nay lại nghe bạn khuyên tôi nên luyện tập thể thao.
Thiệt chẳng biết nghe ai ???
Tôi là người tuổi già đă hưu trí. Xin để yên cho tôi. Đa tạ.
Trong cuộc sống, chúng ta không thể thiếu cái đẹp, cái đẹp bất biến trường tồn, cái đẹp tiềm ẩn trong con người được biểu hiện qua văn hóa ứng xử, qua nét cao quư của tâm hồn, qua cái đạo đức trí tuệ. Cái đẹp giúp con người xây dựng nhân cách ngày càng hoàn thiện hơn. Cái đẹp được nói đến ở đây chính là cái đẹp tâm hồn của người phụ nữ. Đặc biệt là cái đẹp trong lễ giáo xưa, đó là Tứ Đức: Công, Dung Ngôn, Hạnh. Trải qua ḍng lịch sử, liệu Tứ Đức có lạc hậu trong thời đại ngày nay không?
1. Đ̣i hỏi của Tứ Đức trong thời đại hiện nay
Công đối với người phụ nữ ngày nay, là vừa khéo quán xuyến công việc nhà vừa lo công tác ngoài xă hội, biết sắp xếp công việc sao cho hợp lư, cẩn thận và chu đáo, biết nuôi con khỏe, dạy con ngoan: “Đảm việc nhà, giỏi việc xă hội”. Ngoài ra, phải có nghề nghiệp ổn định và làm tốt nghề của ḿnh. Làm tốt công việc của ḿnh sẽ giúp người phụ nữ tự tin, khẳng định được khả năng của ḿnh, góp phần vào kinh tế cho gia đ́nh và đóng góp tài năng, trí tuệ cho xă hội.
Dung của người phụ nữ thời nay, không c̣n là nét đẹp “yểu điệu thục nữ, liễu yếu đào tơ” mà là khỏe và đẹp. Khỏe để làm việc tốt, để giữ ǵn hạnh phúc gia đ́nh và để sinh ra những đứa con thông minh, khỏe mạnh. Đồng thời, dung c̣n là nét đẹp nữ tính: gọn gàng, tinh tế trong cách ăn mặc và trang điểm; là vẻ mặt tươi tắn, linh hoạt; là phong thái cởi mở, ḥa nhă; là cử chỉ thân mật, chân thành; nhất là luôn biết nhu ḥa, khiêm tốn. V́ thế, dung là vẻ đẹp của sự hài ḥa giữa h́nh thức và tâm hồn. Sắc đẹp là diễm phúc, nhưng bản thân sắc đẹp không phải là đức tính, mà là cái nết: “Cái nết đánh chết cái đẹp”.
Ngôn là lời nói có duyên, gây được thiện cảm với người nghe. Lời nói dịu dàng, giọng nói nhẹ nhàng th́ hiệu quả càng lớn khi dạy bảo con cái, khi khuyên nhủ người chồng và cả khi dàn xếp công việc xă hội, thương lượng trong kinh doanh. Ngày nay, người phụ nữ không chỉ cần nói năng lịch thiệp, mà rất cần sự thẳng thắn, chống lại sự bất công trong gia đ́nh và ngoài xă hội. Lời nói của người phụ nữ càng dịu dàng, tinh tế th́ sức thuyết phục càng cao.
Hạnh của người phụ nữ ngày nay, tuy không “xuất giá ṭng phu, phu tử ṭng tử”, nhưng đức hạnh của người phụ nữ muôn đời vẫn là yêu chồng, thương con, giàu đức hy sinh, chung thủy trong hôn nhân, không đua đ̣i trong cuộc sống. Đồng thời, người phụ nữ cần có ḷng vị tha, độ lượng với mọi người; có ước mơ, hoài băo trong nghề nghiệp và biết nỗ lực biến ước mơ, hoài băo ấy thành hiện thực. Hơn nữa, cần có ḷng nhân ái, chia ngọt sẻ bùi với nỗi bất hạnh của tha nhân, có tinh thần trách nhiệm với bản thân, gia đ́nh và cộng đồng.
2. Nguyên nhân khiến phụ nữ ngày nay không coi trọng Tứ Đức
Ngày nay với sự phát triển của kinh tế, nhất là sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật và đời sống hưởng thụ đă làm cho Công, Dung, Ngôn, Hạnh đang bi xói ṃn. Một số chị em không c̣n coi trọng “Tứ Đức” của ông cha nữa.
Công: Trước hết, do đời sống khá giả nên chữ Công đang có nguy cơ bị phai mờ. Một số chị em không biết đến cái cơ bản nhất là giặt đồ, v́ “nhà em có máy giặt nó lo rồi”, thậm chí nấu ăn cũng là cực h́nh với các chị em, trong khi đó nếu không biết nữ công gia chánh, không thể là một người giữ hạnh phúc gia đ́nh.
Bên cạnh đó, nhiều chị em hiện nay cũng không màng đến công việc, chỉ chăm lo nhan sắc để t́m một người chồng giàu có…Hơn nữa, một số chị em không giỏi chữ Công: không biết hát ru, không biết kể truyện cổ tích cho con nghe, không biết nấu những món ăn dân tộc...
Dung: Người đẹp của Việt Nam ngày nay nh́n mỏi cả mắt, có thể do kinh tế phát triển nên chị em dành ưu tiên cho việc đầu tư ngoại h́nh không thua chị kém em. Nhưng cái đáng buồn là nét đẹp bên trong lại tỉ lệ nghịch với cái đẹp bên ngoài. Xem những cuộc thi Hoa hậu mới cảm nhận rơ hơn; chỉ vào phần ứng xử mới thấy: xem “Hoa hậu” mà như đang xem “Gala cười”…Cái đẹp bề ngoài dễ tu dưỡng hơn cái đẹp bên trong, nhưng phụ nữ thời nay thích cái dễ, v́ họ đang sống trong thời đại “ḿ ăn liền”.
Ngôn: Phụ nữ ngày nay, ít chú ư rèn luyện ngôn từ, nói năng rất tuỳ tiện. Hay nói to, cười to, kể cả trước mặt người lớn tuổi. Ngày xưa, nếu con gái nói to là bị mẹ mắng ngay. Bây giờ th́ ít gia đ́nh dạy con được kỹ như thế. Đó là một thiệt tḥi của con gái ngày nay. V́ khi ra ngoài đời, mọi lời thủ thỉ, nhỏ nhẹ đều hiệu quả hơn cách nói oang oang. Có phải thời đại ngày nay nam nữ b́nh đẳng th́ chị em được thể hiện những từ ngữ của cánh mày râu, ngày càng xuất hiện nhiều lời lẽ thô tục từ miệng các chị em, hoặc nói năng thiếu suy nghĩ, không hiểu biết, cứ như đang ở cung trăng.
Hạnh: Đức hạnh của người con gái ngày nay giảm rất nhiều. Trên các phương tiện thông tin cũng nói nhiều về các "hot girl" hay "sành điệu," chứ ít đưa mẫu h́nh các bạn gái lư tưởng như học giỏi, chăm ngoan, dịu dàng… Thành ra, một số bạn gái tưởng lầm rằng phải biết uống rượu, đánh nhau, đi hoang qua đêm, bỏ học, chửi thề và yêu nhiều mới là "người phụ nữ lư tưởng." Theo Thạc sĩ tâm lư Đinh Đoàn một trong những nguyên nhân dẫn đến giảm đức hạnh của các bạn gái là cha mẹ chưa quan tâm hướng dẫn con đúng mức; nhất là sự hiền dịu và sự chung thủy trong t́nh cảm. Các bạn gái đâu có biết rằng, khi lập gia đ́nh th́ mọi buồn vui, sướng khổ, thành công hay thất bại đều do cái đức hạnh của người phụ nữ quyết định cả.
Về trinh tiết: Ngày nay, có nhiều bạn gái thích sống thử trước hôn nhân. Một số bạn rất ngây thơ trong chuyện này: Ai sẽ là người chịu thiệt tḥi? Người bạn trai ư? Không, nạn nhân chính là người con gái. Con trai vốn ích kỷ, họ chỉ muốn được thỏa măn nhu cầu xác thịt nhưng khi cưới vợ, họ chỉ muốn người con gái ấy hoàn toàn trinh nguyên. Đến một ngày nào đó, bạn sẽ gặp một người mà bạn thật sự yêu thương, liệu bạn có đủ dũng cảm để đối mặt với người ấy và liệu người ấy có chấp nhận bạn khi bạn không c̣n trong trắng? Chính v́ thế, người con gái phải tự biết bảo vệ cái quư giá nhất của ḿnh. Sống thử, nếu dính bầu th́ đơn giản là đi phá thôi sao? Đừng chỉ v́ một giây phút nông nổi mà bạn phải ân hận suốt đời khi mất luôn thiên chức làm mẹ.
Các bạn gái Việt Nam trong thời đại ngày nay, đúng là có rất nhiều cám dỗ và cạm bẫy nhưng xin các bạn hăy tự bảo vệ chính ḿnh, đừng tự hủy hoại bản thân và cuộc sống sau này. Tiêu chuẩn tối cao của cái đẹp muôn thuở vẫn là sự hài ḥa. Hài ḥa giữa sắc đẹp thân thể và đức hạnh, nếp sống văn hoá, văn minh. Hăy để cho h́nh ảnh người phụ nữ Việt Nam duyên dáng trong tà áo dài, xinh tươi bên đóa sen thuần khiết măi là h́nh ảnh tượng trưng cho vẻ đẹp phụ nữ Việt Nam, đừng để cho nó bị một vết dơ nào.
Tứ Đức của người phụ nữ không thời nào có thể xem nhẹ được. Trong các gia đ́nh ở Hàn Quốc, Nhật Bản, Tứ Đức của người phụ nữ đang ngày càng được đề cao, mặc dù hai quốc gia này có nền kinh tế rất phát triển. Việt Nam ta gần đây, do măi chăm lo đến đời sống kinh tế mà các gia đ́nh xem nhẹ việc giáo dục tứ đức cho con gái. V́ thế, xu hướng nam tính trong phụ nữ nước ta gần đây đă tăng lên. Nhiều bạn gái, sống như con trai và nếu như thế th́ không c̣n là phụ nữ nữa.
3. Để giữ được Tứ Đức, người phụ nữ phải làm ǵ?
Công, dung, ngôn, hạnh măi măi là "khuôn vàng thước ngọc" của người phụ nữ ở mọi thời đại. Có điều phải hiểu nội hàm, tức là ư nghĩa của bốn cái đức đó đă có nhiều thay đổi để phù hợp với thời đại mới.
Công: Để giữ được chữ Công, người phụ nữ không chỉ khéo léo trong mọi công việc mà c̣n phải có đầu óc tổ chức làm cho cuộc sống gia đ́nh luôn hạnh phúc, nuôi dạy con cái khỏe mạnh, chăm ngoan. Ngoài ra, phụ nữ c̣n phải là người lao động giỏi giang, có nghề nghiệp ổn định; phải có sự nghiệp riêng, có công ăn việc làm, không phụ thuộc hay ỉ lại vào người chồng.
Một người đàn ông có một người vợ giỏi nữ công gia chánh là một niềm hạnh phúc lớn. Họ và con cái sẽ được ăn ngon, mặc ấm, gia đ́nh sẽ ngăn nắp, nề nếp. Đặc biệt là việc giáo dục con cái. Nếu người mẹ không giỏi nữ công gia chánh th́ con cái, nhất là con gái sẽ rất thiệt tḥi, không biết làm những công việc gia đ́nh. Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh đă có sáng kiến mở lớp dạy làm vợ, trong đó chủ yếu là dạy làm các món ăn, dạy hát ru, kể truyện cổ tích, dạy kế hoạch chi tiêu gia đ́nh... Đó là một sáng kiến hay, nhưng đó cũng là một điều xấu hổ của phụ nữ thời nay. Phụ nữ ngày xưa, chưa xuất giá đă thuộc ḷng những kỹ năng đó rồi. Cuộc sống hiện đại rất sẵn các món ăn liền: ḿ ăn liền, phở ăn liền, cháo gà ăn liền, cơm hộp, thực phẩm chín... Nhưng nếu phụ nữ ỉ lại vào những thứ đó th́ vai tṛ người mẹ, người vợ trong gia đ́nh để làm ǵ?
Dung: Napoleon gọi “Phụ nữ là những bông hoa có linh hồn”. V́ thế, chữ Dung đối với phụ nữ rất quan trọng. Suốt cuộc đời, phụ nữ phải luôn chăm lo đến dung nhan của ḿnh, không ăn mặc cẩu thả, không đầu bù tóc rối, nhưng nên ăn mặc làm sao để cho mọi người coi được. Người đời thường nói: “Không có người phụ nữ xấu, chỉ có người phụ nữ không biết làm đẹp ḿnh”. Đồng thời, cái đẹp không phải cứ chân dài, lưng ong, da trứng gà bóc mới là phụ nữ đẹp. Cái đẹp từ tâm hồn c̣n hơn nhiều lần cái đẹp h́nh thức bên ngoài. Vợ Khổng Minh h́nh thức không đẹp, nhưng ông rất yêu vợ v́ tâm hồn của bà rất thanh cao.
Nếu xưa kia lư tưởng của cái đẹp là “mắt bồ câu, lông mày lá liễu”, “thắt đáy lưng ong”, “tóc dài da trắng, yểu điệu thục nữ”, … th́ ngày nay, vẻ đẹp phụ nữ đa dạng hơn. Có vẻ đẹp kiêu sa, quư phái; có vẻ đẹp khoẻ khoắn, năng động; cũng có cả vẻ đẹp “bốc lửa”. Nhiều phụ nữ ngày nay, cao ráo nhờ guốc dép, trắng trẻo nhờ kem dưỡng da, hồng hào nhờ mỹ phẩm, lộng lẫy nhờ thời trang... Những thứ đó cứ có tiền là mua được, song vẻ đẹp trong tâm hồn th́ không tiền nào mua được. Một số phụ nữ rất chăm chú đầu tư về “bao b́”, “vôi ve” nhưng họ không biết rằng, đàn ông thích mộc mạc, “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”. Nếu người phụ nữ chỉ là người duyên dáng, ăn mặc đúng mốt thời trang, nhưng không có tâm hồn cao thượng, vị tha th́ thật sự không có vẻ đẹp. Cái đẹp hoàn hảo là cái đẹp cả h́nh thức bề ngoài lẫn bên trong tâm hồn. Cái đẹp là biết thông cảm với mọi người, sống kính trên nhường dưới, biết tôn trọng người khác, biết quảng đại trao ban.
Ngôn: Người xưa có câu: “Chim khôn kêu tiếng rảnh rang, người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe”. Lời nói có duyên bao giờ cũng gây được thiện cảm với người nghe. Ngôn trong Tứ Đức là lời nói dịu dàng, có duyên. Không thể phủ nhận sức thuyết phục của người phụ nữ mỗi khi lên tiếng khuyên chồng, dạy con ở nhà, cho đến dàn xếp công việc, thương lượng trong kinh doanh, buôn bán. Hơn nữa, ngôn c̣n là cách nói năng, không nhất thiết phụ nữ lúc nào cũng phải e lệ, nói năng nhỏ nhẹ, miệng cười chúm chím mới gọi là đẹp. Nói năng rơ ràng, mạch lạc, ngôn từ chuẩn mực, dễ nghe, truyền cảm và phù hợp với từng hoàn cảnh là quan trọng nhất.
Quan niệm về Ngôn của người con gái thời nay kế thừa của người xưa, để phát triển cho phù hợp với sự giao lưu rộng răi với thế giới hôm nay. Phụ nữ ngày nay vẫn “học ăn, học nói” để nói năng lịch thiệp, xă giao khéo léo, mạnh dạn, ứng xử thông minh và có kiến thức. Lời nói, ngôn ngữ của một bạn gái cũng phải giàu nữ tính, có sự mềm mại, dịu dàng, tinh tế và chọn lọc. Một cô gái có văn hóa không thể nói năng bỗ bă, vung vít, càng không thể văng tục chửi thề hoặc nói năng thiếu suy nghĩ. Nhưng đó cũng chỉ là yêu cầu cơ bản, một bạn gái muốn vươn cao, thành đạt phải có khả năng ứng xử duyên dáng, thông minh và có tính thuyết phục trên nền tảng của sự hiểu biết sâu sắc và cái tâm trong sáng. Người xưa có câu: “Tú khẩu cẩm tâm”, nghĩa là lời nói hay phải đi đôi với tấm ḷng đẹp như hoa gấm.
Nhiều người thắc mắc tại sao Khổng Tử lại để chữ Ngôn trước chữ Hạnh? Nhưng để như thế mới đúng. Lời nói không bao giờ chỉ đơn thuần là lời nói. Nó biểu hiện tâm hồn con người. Người nhân đức, tiếng nói trong sáng, ấm áp. Người cay nghiệt, tiếng nói rin rít qua kẽ răng. Người đanh đá, tiếng nói the thé. Người hay văng tục chứng tỏ rất ít được giáo dục từ bé. Người nói năng lễ độ, đúng mực chứng tỏ đấy là con nhà gia giáo. Phụ nữ nói oang oang như lệnh vỡ là người bộc tuệch, ruột để ngoài da...
100 đàn ông th́ cả 100 người mong muốn ḿnh cưới được vợ hiền. Ông cha ta có một câu ngạn ngữ rất nặng nề để cảnh cáo những người vợ kém đức hạnh: “Chó dữ mất láng giềng, vợ dữ mất chị em”. Đức hạnh là điều rất căn bản của người phụ nữ. Đời sống của người phụ nữ chỉ sống với bố mẹ đẻ của ḿnh có 1/3 thời gian, c̣n lại là sống với chồng và họ hàng nhà chồng. Đây là mối quan hệ không hề dính dáng đến máu mủ ruột rà. Do đó, mọi buồn vui, sướng khổ, thành công, thất bại đều do cái đức của người phụ nữ quyết định. Xinh đẹp mà không có đức hạnh th́ khó được nhà chồng yêu quư. Không xinh đẹp nhưng có đức hạnh th́ cả nhà chồng sẽ quư mến, tôn trọng.
Hạnh: Phẩm hạnh của người phụ nữ, dù ngày nay có ít nhiều thay đổi nhưng vẫn được đưa lên hàng đầu, đó là sự nết na, chung thủy...
Kết luận
Công, Dung, Ngôn, Hạnh vẫn măi ḥa quyện, kết hợp với nhau và trở thành chuẩn mực nhân cách của người phụ nữ Việt Nam. Công, Dung, Ngôn, Hạnh không chỉ là nền tảng giá trị của người phụ nữ mà c̣n giúp cho phụ nữ sống tự tin vào chính ḿnh. Để phấn đấu rèn luyện có được nhân cách ấy, xă hội cần phải tạo môi trường lành mạnh, bản thân người phụ nữ cũng phải có nghị lực, cố gắng tự hoàn thiện bản thân ḿnh. Đồng thời mọi người không chỉ giúp đỡ mà c̣n tạo mọi điều kiện nâng đỡ để chị em phát huy thế mạnh của ḿnh. Hơn nữa, xă hội và các tổ chức nên cung cấp kiến thức, những thông tin về gia đ́nh, về nghệ thuật giao tiếp, về lối ứng xử để người phụ nữ biết sống thích hợp, sống có ích trong thời đại hôm nay.
Có lạ không nhỉ, khi bảo rằng người ta bước lên để cúi nh́n xuống? Có kỳ cục không nhỉ, khi người ta bị thúc để bước lên, và cũng cùng lúc bị nhắc phải biết nh́n xuống?
Chắc em biết rằng người ta thường thích sự an toàn và ổn định. Ai cũng muốn được ở yên trong cái vị thế của ḿnh. Thế nên bước lên không phải lúc nào cũng dễ. Nh́n xuống không phải lúc nào cũng dễ. Bước lên rồi mà c̣n nh́n xuống nữa th́ lại chẳng dễ tí nào, phải không?
Có những người không muốn bước. Bởi v́ bước nghĩa là phải rời khỏi cái vị thế hiện tại của ḿnh. Để bước, người ta phải bỏ lại đằng sau nhiều thứ. Có nhiều người không muốn bước lên. Để bước lên người ta phải cố gắng. Ai cũng có sức nặng. Bước lên là lúc người ta nhận ra và chiến đấu với nhiều sức nặng đang tŕ kéo ḿnh xuống.
Sống trên mặt đất, con người phải chịu sức hút của trọng lực. Sức hút ấy giữ họ an toàn, nhưng cũng đồng thời cản chân họ bước lên. Mỗi lần vươn lên cao là mỗi lần người ta bị kéo xuống. Vươn càng cao th́ bị kéo càng mạnh. Giống như trèo càng cao th́ té càng đau vậy!
Nhưng con người không chỉ là một vật thể giữa vô vàn vật thể khác trên hành tinh này. Trong ḷng con người lại tồn hữu nhiều sức gh́ kéo khác. Sức kéo từ bên trong giữ con người ở yên với cái hiện tại, bất chấp hiện tại ấy như thế nào. Bao nhiêu lần người ta muốn thay đổi là hầu như bấy nhiêu lần người ta cảm được cái trở lực từ bên trong ḿnh. Có những lúc vượt ra khỏi cái sức hút của trái đất c̣n dễ hơn là vượt ra khỏi những sức ́ nội tại ấy. Có những lúc phải sống trong cái hiện tại dội vào ḷng họ bao nhiêu là tù túng ấm ức, c̣n dễ hơn là phải bắt đầu một cái ǵ đó mới mẽ lạ lẫm. Người ta tưởng rằng ḿnh sẽ quen dần. Họ không nhận ra rằng ḿnh đang trở nên chai sạn dần.
Chung quanh con người cũng có nhiều sức kéo khác nữa. Con người luôn sống trong một cộng đồng. Đôi khi chính cộng đồng ấy là chướng ngại cho việc bước lên. Tại sao tôi phải bước lên, trong khi chung quanh tôi người ta vẫn cứ tàn tàn mà sống? Tại sao tôi phải lao ḿnh vào chuyến phiêu lưu, trong khi những người quanh tôi vẫn cứ lây lây lất lấy với cái quỹ đạo sống đều đặn thường ngày? Tại sao tôi vẫn t́m cách vượt thoát để bước lên trong khi phần lớn thế giới loài người vẫn cứ ngồi yên một chỗ?..
Bước lên nghĩa là tự vơ vào ḿnh một chút thách đố nào đó. Bước lên, người ta dễ mệt mỏi và cô đơn. Thế nhưng bước lên cũng hứa hẹn cho người ta một điều ǵ đó, em nhỉ !
Nhiều người biết rằng bước lên là để t́m thấy cái ǵ đó tốt đẹp hơn cho cuộc sống. Nhưng ít người thật sự bước. Ai cũng ôm ấp cho ḿnh một vài điều lư tưởng. Nhưng từ lư tưởng đến cuộc sống là cả một quăng đường dài. Không phải ai cũng đủ can đảm để sống với những điều mà ḿnh cho là đẹp. Càng không phải ai cũng có khả năng để theo tới cùng điều mà ḿnh cho là đúng.
Có những người đă can đảm bước lên, đă để lại một điều ǵ đó thật đẹp… Đáng buồn là cái đẹp của họ chỉ đủ để biến họ trở thành gương mẫu cho nhiều người khác nghĩ về, chứ không đủ để mời nhiều người khác bước theo. Có những lúc người ta thích làm khán giả hơn là diễn viên. Có những lúc người ta thích làm cổ động viên hơn là cầu thủ. Họ nại lư do rằng ḿnh không đủ khả năng để bước vào cuộc chơi.
Nhưng em ạ, cuộc đời đâu phải là một cuộc chơi! Làm sao người ta có thể nhường trách nhiệm tŕnh tấu cuộc đời ḿnh cho người khác! Làm sao người ta có thể chỉ làm khán giả với chính cuộc đời ḿnh.
Thế nên cần biết bao những người dám bước lên. Bước lên để hướng đến một điều ǵ đó tốt đẹp hơn. Bước lên để đảm nhận cuộc đời ḿnh. Nhưng quan trọng hơn nữa, bước lên là để nh́n xuống.
Bước lên để nh́n xuống là một điều dị thường.
Có rất nhiều người khi đă bước lên rồi th́ chẳng bao giờ thèm liếc con mắt của ḿnh xuống dưới. Dường như trong hành tŕnh bước lên, họ đă tập cho ḿnh thói quen chỉ dán mắt về phía trước. Như cô gái làng đă quen đỏng đảnh với phồn hoa đô thành, dễ ǵ c̣n mơ về cánh đồng xa với những con người chân bùn tay lấm. Như những người đă t́m được cho ḿnh vùng đất hứa, dễ ǵ họ quay về với vùng hoang mạc mà từ đó ḿnh đă cất bước ra đi.
Bước lên để nh́n xuống là một lư tưởng đẹp, một lối sống đẹp. Có những người đă dám bước lên, dám đi t́m ánh sáng cho nhiều hy vọng ấp ủ trong ḷng ḿnh. Họ mong một ngày nào đó, khi đă có thể bay thật cao, họ sẽ trở về để sống và xây dựng cho chính chốn thấp đă sinh ra ḿnh.
Thế nhưng khi đă lên cao thật cao, người ta ngại hạ xuống thấp thật thấp. Yên vị ở chốn thấp người ta đă ngại bước lên cao. Yên vị ở trên cao, dễ ǵ người ta không ngại ngần hạ ḿnh xuống thấp. Có những người mê mải với đường bay có thèm đoái hoài ǵ đến những nơi đă được ḿnh dùng như là một bước đệm…
Em biết không? Phải có một lư tưởng đẹp và một động lực mạnh lắm, th́ người ta mới dám bước lên. Phải có một t́nh yêu lớn lắm, th́ người ta mới dám cúi ḿnh xuống. Phải có một con tim quảng đại lắm th́ người ta mới bỏ trên cao để hạ xuống với chính những người đang c̣n ở dưới thấp. Phải có một cái ǵ đó đặc biệt lắm th́ người ta mới không một ḿnh tận hưởng chốn cao, nhưng lại chấp nhận hạ ḿnh xuống để làm lại từ đầu với những cái long đong bất định nơi chốn thấp.
Cuộc sống này sẽ trở nên phong phú biết bao nhờ những chuyển động như thế. Chẳng phải khi có một người cúi xuống và một người vươn lên, con người sẽ gặp gỡ nhau mặt giáp mặt sao?
Này em, em đang muốn bước lên, hay đang cần cúi ḿnh xuống?
Có những điều bạn nghĩ rằng nó sẽ làm bạn tốt hơn nhưng không phải vậy.
1. Không nên giấu diếm cảm xúc của ḿnh quá nhiều.
Bạn nghĩ rằng mọi người sẽ yêu quư bạn hơn nếu lúc nào nụ cười cũng thường trực trên khuôn mặt bạn. Đôi khi điều đó là đúng, người ta sẽ thấy bạn là một người đáng yêu, lạc quan và dễ gần. Nhưng nếu phải giả tạo quá nhiều như vậy, bạn sẽ tự mang đến cho ḿnh sự mệt mỏi. Và chuyện cười cả ngày sẽ biến bạn thành một người bị chai sạn cảm xúc.
Tốt nhất là hăy thể hiện rơ t́nh cảm thật của ḿnh, hăy buồn khi bạn buồn, hăy khóc khi bạn muốn khóc, và gào lên khi bạn sợ hăi. Đừng bao giờ đeo cái mặt nạ cho ḿnh bởi nếu bạn làm như vậy th́ bạn cũng sẽ chỉ nhận được những nét mặt tương tự mà thôi.
2. Không nên tỏ ra quá thận trọng.
Tất nhiên biết thận trọng là tốt nhưng để thận trọng thành rón rén th́ hỏng hẳn. Bạn đang muốn đi làm thêm nhưng lại sợ không biết ḿnh có đủ khả năng hay không? Bạn không dám kêu khi thấy một tên cướp đang móc ví của người bên cạnh ḿnh v́ sợ nó..... đánh ḿnh. Bạn thấy ḿnh có khả năng thiết kế nhưng không dám đi thi v́ sợ. ...trượt.
Nếu thận trọng kiểu đó th́ chắc chắn bạn không thể đạt được thành công và cũng không được nếm trải cảm giác thử thách. phải mạnh dạn hơn và làm bất kỳ việc ǵ khi có cơ hội. Hăy tập ngă trước khi biết đứng vững.
3. Không nên xây dựng quá nhiều tham vọng.
Bạn muốn là người thật thành công, bạn muốn có thật nhiều tiền, bạn muốn đạt được những địa vị thật cao trong xă hội, bạn muốn có mọi thứ và bạn cắm đầu theo đuổi những tham vọng xa vời đó. Bạn có hiểu thành công nghĩa là ǵ không?
Thay v́ cố gắng giành được mọi thứ, bạn hăy cố gắng đạt được những ǵ thích hợp và tốt nhất cho bản thân bạn. Điều ǵ quan trọng và cần thiết nhất cho bạn trong thời điểm hiện tại?
Hăy tự lên kế hoạch cụ thể và thực hiện từng bước một. Chúng ta có thể làm được bất kỳ việc ǵ nhưng không có nghĩa là chúng ta có thể làm được tất cả mọi việc, hai khái niệm đó hoàn toàn khác nhau đấy.
4. Không nên quá xét nét bản thân ḿnh.
Bạn luôn lo lắng cho rằng ḿnh kém cỏi nhất quả đất, bạn cảm thấy ai cũng hơn ḿnh, đôi khi bạn cảm thấy ḿnh thật vô dụng và sự có mặt của bạn quả là thừa thăi. Đây là một trong những cách tự giết ḿnh hiệu qủa nhất.
Hăy hiểu rằng ai cũng có cá tính và tài năng riêng của ḿnh. Vấn đề bây giờ là bạn phải phát huy và chứng tỏ nó cho mọi người thấy, chứ không phải rầu rĩ và buông xuôi như vậy. Nếu bạn không yêu bản thân bạn th́ sẽ chẳng ai yêu bạn đâu. Thứ duy nhất hoàn toàn thuộc về bạn chính là bạn thân bạn. Hăy giữ ǵn và làm cho mọi người cảm thấy nó tuyệt vời thế nào nhé.
5. Và những ǵ bạn nên ghi vào bộ nhớ.
- Nên yêu quư và tự đối xử tốt với bản thân bạn giống như bạn đối xử với những người bạn yêu quư.
- Hăy đối xử với mọi người theo cách mà bạn muốn mọi người đối xử lại với ḿnh.
- Không phải quá cổ hủ nhưng bạn cũng đừng bỏ qua những ǵ thuộc về truyền thống, hăy biết kính trọng những người hơn tuổi ḿnh.
- Dành thời gian chú ư đến sức khoẻ của ḿnh.
Vào mùa xuân năm 1993, một bà mẹ người Anh 40 tuổi, tên là Jenny, đang sinh sống với chồng và hai con ở thành phố Northamptonshire Anh quốc, đă đoàn tụ với năm người con của bà trong đời sống trước, tại Malahide, một thị trấn nhỏ ở miền bắc nước Aí Nhĩ Lan.
Mùa xuân năm nay 1994, Bob Brown và nhóm phóng viên truyền h́nh của chương tŕnh 20/20 ABC, Hoa Kỳ, đă đến tận nơi đây làm phóng sự về câu chuyện tái sinh của bà mẹ này, cùng hội họp với những người con trong kiếp sống trước của bà. Đây là câu chuyện tái sinh có thực, đă xảy ra vào cuối thế kỷ thứ hai mươi này, một câu chuyện cảm động về một người mẹ đi t́m con vượt biên cương, trở về kiếp quá khứ.
Ngay từ nhỏ, cô Jenny luôn luôn nhớ ra rằng ḿnh đă có một đời sống ở kiếp trước, nơi một ngôi làng nhỏ bên bờ biển xứ Ái Nhĩ Lan, với tên là Mary. Mary, một người đàn bà trẻ, tầm vóc trung b́nh, đă từ trần 21 năm trước khi Jenny được sinh ra ở Anh Cát Lợi.
Jenny Cockell
Một trong những giấc mơ luôn luôn hiện lên trong trí nhớ của Jenny là giây phút ĺa đời của Mary, trong nỗi đơn độc đau khổ của ḿnh, và lo âu về tương lai đầy bơ vơ của các con, mà đứa lớn nhất mới có 13 tuổi. Nỗi lo âu và đau khổ này đă ám ảnh, hiển hiện thường trực trong tâm trí nàng từ lúc c̣n nhỏ.
Ngay từ khi mới bắt đầu cầm được cây bút, Jenny đă vẽ bản đồ làng, với những con đường dẫn đến một căn nhà mái tranh nơi Mary ở, đến nhà thờ, ga xe lửa, các cửa hàng bách hóa... và sau này so sánh với bản đồ Ái Nhĩ Lan của nhà trường, Jenny đă khám phá ra rằng, bản đồ mà nàng đă vẽ từ trí nhớ, và trong những giấc mơ tiền kiếp, đă thật giống với bản đồ một làng nhỏ nằm ở phía bắc thành phố Dublin Ái Nhĩ Lan, có tên gọi là Malahide.
Mary Sutton và con
Theo năm tháng, Jenny lớn dần cùng với h́nh ảnh căn nhà mái tranh, với từng căn pḥng, góc bếp, với h́nh ảnh nhà thờ quán chợ, nơi thị trấn hiền ḥa Malahide càng lúc càng rơ rệt. Trong tâm tưởng, nàng vẫn cảm thấy có lỗi với các con, khi bỏ chúng lại bơ vơ nơi cơi trần, nên nàng quyết định đi t́m con.
Jenny sắp đặt kế hoạch, nhưng lại không đủ khả năng tài chánh cho chuyến đi qua xứ Ái Nhĩ Lan, nên đành hoăn lại và t́nh nguyện làm một người thôi miên, cho một thôi miên gia chuyên môn t́m hiểu quá khứ. Qua thôi miên Jenny đă mô tả chi tiết căn nhà, từng bức h́nh treo trên tường, kể cả một tấm h́nh của Mary. Jenny cũng mô tả và vẽ ra h́nh nhà thờ.
Cuối cùng Jenny đă để dành đủ tiền, để thực hiện một chuyến du hành qua Ái Nhĩ Lan, đi t́m những dấu tích của căn nhà mái tranh, của những đường xưa lối cũ. Đến Malahide, nàng đă đứng lặng trước một căn nhà, mà bên kia là ngă ba đường, dẫn về thành phố. Nàng thấy h́nh ảnh này sao mà quen thuộc quá, giống như trong trí tưởng, giống như bản đồ nàng đă vẽ.
Sau chuyến đi, Jenny trở về Anh quốc và bắt đầu thực hiện kế hoạch t́m con. Nàng viết thư cho tất cả các báo ở Ái Nhĩ Lan, các tổ chức sử học, các văn pḥng hộ tịch, các chủ phố, và dân làng Malahide để yêu cầu giúp đỡ về tin tức của một người đàn bà tên Mary, chết vào năm 1930, cùng với tin tức về những người con của bà này.
Một thời gian lâu sau đó, Jenny nhận được thư của một chủ đất ở Malahide cho biết ở đó trước đây có một gia đ́nh mà người mẹ tên là Mary đă chết sau khi sinh đẻ một thời gian ngắn, để lại sáu đứa con c̣n sống. Last name của người đàn bà bất hạnh đó là Sutton, và sau khi bà Sutton qua đời, những đứa con đă được gửi vào các cô nhi viện.
Nhà thương Rotundra Hospital nơi Mary qua đời
Đúng như trong trí tưởng, và trong các giấc mơ về nỗi lo âu của Mary khi ĺa đời, các con của bà đă thực sự bơ vơ đi vào các trại mồ côi. Jenny đau khổ gửi thư cho tất cả các viện mồ côi ở Ái Nhĩ Lan, để ḍ hỏi tin tức và cuối cùng một vị giáo sĩ của một nhà thờ thành phố Dublin đă hồi âm. Sau khi thư từ qua lại với các cơ sở họ đạo và bộ giáo dục Ái Nhĩ Lan, vị giáo sĩ này cho biết tên của tất cả sáu người con bà Mary, và nói rằng sáu đứa trẻ này đă trở thành Ki Tô hữu tại nhà thờ Thiên Chúa Giáo Saint Sylvester tại Malahide. Lá thư của vị giáo sĩ không dài lắm, nhưng đă mang lại niềm tin và hy vọng lớn lao cho Jenny.
Sau đó, qua niên giám điện thoại, Jenny đă gửi thư đến tất cả những ai mang họ Sutton tại Aí Nhĩ Lan. Nàng cũng nhận được một bản sao giấy khai tử của Mary, và hai bản sao giấy khai sinh của hai người con, nhưng vẫn không t́m ra tung tích. Một lần nữa Jenny lại gửi thư cho tất cả các báo ở Dublin, và thư cho giáo sư Tiến sĩ Stevenson, một chuyên gia nghiên cứu về các hiện tượng của đời sống quá khứ để nhờ giúp đỡ. Stevenson giới thiệu Jenny với Gitti Coast, một nhà nghiên cứu thuộc cơ quan truyền thông Anh quốc BBC.
Một thời gian khá lâu sau đó, Jenny nhận được điện thoại từ người con thứ hai ở Ái Nhĩ Lan. Cuộc nói chuyện hết sức khó khăn, với nhiều t́nh cảm lẫn lộn, nhưng nói chung có những dấu hiệu tốt đẹp. Jenny hứa sẽ gửi toàn bộ hồ sơ lưu trữ từ nhiều năm qua. Tư tưởng của nàng lúc này cũng lộn xộn. Mặc dầu biết là các con của Mary bây giờ đều đă ở vào lứa tuổi 50 và 60, nhưng Jenny vẫn có cảm giác mạnh mẽ về t́nh mẫu tử, vẫn có cảm giác ḿnh là mẹ của họ.
Giai đoạn cuối của công cuộc t́m kiếm đă tới. Nàng thông báo đầy đủ diễn tiến mới cho Gitti Coast của đài BBC. Câu chuyện kỳ lạ của nàng đă khiến cho đài BBC muốn dự án t́m con của Jenny, trở thành một tài liệu sống của ban nghiên cứu, nên đă thương lượng với Jenny. Phần Jenny, nàng chỉ yêu cầu có một điều duy nhất, là đặt sự phúc lợi và niềm an b́nh hạnh phúc của gia đ́nh lên trên hết.
Chờ măi không thấy thư của người con thứ hai, mà Jenny đă nói chuyện qua điện thoại, nàng quyết định liên lạc với Sonny, hiện đang ở thành phố Leeds Anh quốc.
Sonny Sutton và Jenny
Sonny là người con đầu của Mary Sutton, khi Mary qua đời cậu mới 11 tuổi, và vào ngày Thứ Ba 15 tháng 5 năm 1990 sắp tới, Sonny đă 71 tuổi. Qua cuộc điện đàm, Jenny mô tả cho Sonny biết về quá khứ của cậu, về h́nh ảnh căn nhà mái tranh, về tính nết của cậu, về những lời nói hay câu mắng của Mary với cậu hồi đó. Đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, và khó có thể ngờ được người đầu dây bên kia lại chính là mẹ ḿnh. Sonny ngỏ ư muốn được gặp Jenny ngay.
Như đă thỏa hiệp với đài BBC, Jenny thông báo những biến chuyển mới cho họ biết. Đài BBC muốn phỏng vấn Sonny trước, và trong thời gian này hai người không được liên lạc với nhau. Họ muốn nghiên cứu tường tận về Sonny, rồi phân tích và so sánh với những dữ kiện mà họ đă có về Jenny. Cũng trong thời gian này, họ đă phỏng vấn thêm Jenny về những điểm chưa sáng tỏ.
Cuộc điều tra của đài BBC kéo dài 4 tháng, và cuối cùng Jenny đă đích thân lái xe đưa cả gia đ́nh của nàng đến thành phố Leeds hội ngộ cùng Sonny. Cuộc đoàn tụ đă diễn ra thật cảm động; Giấc mơ đi t́m con của Jenny đă trở thành sự thực, hai mẹ con, mẹ trẻ con già, đă ôm nhau với những ḍng nước mắt tuôn trào.
Sonny cũng như Jenny đều đă nhận được bảng phân tích và so sánh dữ kiện của đài BBC trước đó. Các chuyên gia đài BBC đều không thể ngờ được rằng những sự kiện hiện ra trong tâm trí lại có thể đúng một cách chính xác với thực tế như vậy, và chuyện có một đời sống sau khi chết đang hiển hiện rơ ràng.
Năm 1993, với sự giúp đỡ của Sonny, Jenny đă hội ngộ với tất cả 5 người con c̣n sống. Hơn 60 năm từ khi mẹ họ qua đời, anh em mới được đoàn tụ với nhau, và đặc biệt hơn cả là đoàn tụ với người mẹ đă tái sinh, trẻ trung trong kiếp sống này, để đi t́m họ.
Gia đ́nh Sutton
Năm 1994, Bob Brown và nhóm phóng viên truyền h́nh chương tŕnh 20/20 đài ABC Hoa Kỳ, đă một lần nữa mang Jenny và 5 người con trở về thị trấn Malahide đoàn tụ với nhau, nhân dịp kỷ niệm sinh nhật thứ 75 của Sonny.
Trong dịp này, Jenny đă được người con cả, nay đă 75 tuổi, dẫn đến thăm mộ phần của nàng kiếp trước. Đứng trước phần mộ và ống kính thu h́nh, nàng đă nói rằng:
"Không có ai trong mộ này. Cái c̣n lại trong đó chỉ là những mảnh xương khô, thực sự không là ǵ cả, phần năng lực tinh thần hiện nay đang ở trong tôi."
Tâm Diệu Theo tài liệu của chương tŕnh 20/20, đài ABC, phát h́nh vào lúc 10 giờ đêm Thứ Sáu ngày 10 tháng 6 năm 1994
Cánh cổng sơn đỏ được coi là ranh giới giữa cơi trần và nơi thanh tịnh, trong sạch.
Đến bất cứ nơi đâu trên đất nước mặt trời mọc, du khách dễ dàng nhận thấy một cánh cổng sơn đỏ chói đặc trưng, xuất hiện trước cổng đền, chùa và lăng của các vị vua. Đó là cổng Torii, một trong những h́nh ảnh biểu tượng Nhật.
Theo truyền thuyết, nữ thần Amaterasu v́ giận dỗi em trai ḿnh đă trốn biệt và không c̣n tỏa sáng nữa. Người dân Nhật lo sợ mặt trời không c̣n sưởi ấm trái đất đă nghĩ ra một cách.
Họ dựng lên một cái sào bằng gỗ, để cho tất cả gà trống đậu lên đó và gáy ầm ĩ.
V́ quá ṭ ṃ, nữ thần đă hé mắt nh́n qua hang động nơi bà đang trốn. Ánh sáng của mặt trời xuyên qua kẽ hang và người ta t́m thấy chỗ bà ẩn nấp. Một sumo trong làng nh́n thấy đă chạy ra bê tảng đá chặn cửa hang lại để mặt trời lại tiếp tục tỏa sáng rực rỡ. Cây sào trong câu chuyện chính là phiên bản đầu tiên của cánh cửa sơn Torii này.
Cũng từ câu chuyện này mà cánh cửa mới có tên là Torii, trong tiếng Nhật có nghĩa là nơi chim đậu, hay c̣n gọi là cổng “điểu cư”.
Những cánh cổng lớn này thường được sơn đỏ, xây bằng đá hoặc gỗ. Theo Thần đạo Nhật Bản, bước qua cánh cửa này nghĩa là bước từ chốn trần gian vào nơi linh thiêng. Cổng Torii càng gần chính điện lại càng thêm phần thiêng liêng.
Người Nhật trước khi bước qua cổng c̣n có nghi lễ rửa tay, ngậm nước cho cơ thể sạch sẽ trước khi bước qua cổng. Họ cũng tin rằng nếu ném một ḥn đá về hướng cổng Torii mà ḥn đá đậu lại trên đó nghĩa là may mắn sẽ đến.
Cánh cổng Torii nổi tiếng nhất xứ sở hoa anh đào là cổng đền Itsukushima. Cánh cổng lớn được dựng ngay trên mặt hồ rộng lớn, yên ả được công nhận là di sản thế giới của UNESCO.
V́ tin vào sự linh thiêng của cánh cổng thiền, rất nhiều người thường xuyên bỏ tiền hiến tặng cổng cho đền, chùa. Ngôi đền Fushimi Inari thậm chí c̣n có cả một dăy hành lang bằng cổng Torii xếp liền vào nhau. Mỗi cánh cổng đều có ghi tên người hiến tặng.
“Sai một ly, đi một dặm”, Ông Bà ta vẫn dạy thế. Hai khái niệm “ly” và “dặm” mang ư nghĩa đối nghịch nhau. Một ly (1/10 cm) th́ rất nhỏ, rất gần; mà một dặm th́ rất lớn, rất xa. Ấy thế mà chỉ sai có một ly thôi th́ ta phải vượt chặng đường xa vô ích tới một dặm. Lối so sánh ấy nói lên hậu quả nghiêm trọng của những quyết định hay chọn lựa. Nếu không cẩn thận từng ly, ta sẽ chuốc lấy thiệt tḥi hằng dặm. “Đi một dặm” là cái giá phải trả cho sự nông nổi cầu thả của ḿnh.
Trong cuộc sống thông thường, v́ thiếu ư thức hay bất cẩn, không những chúng ta phải trả giá về những hành động của ḿnh, mà c̣n làm cho nhiều người bị ảnh hưởng thiệt tḥi lây. Một ông giám đốc kư những quyết định vội vàng thiếu tính khả thi là làm thiệt tḥi những số tiền khổng lồ v́ một dự án bị thất bại. Một nhà đầu tư c̣n quá non trẻ trong lănh vực kinh doanh, vội vàng trong những quyết định với đối tác ḿnh chưa hiểu biết sẽ chuốc lấy những thất bại đắng cay cho ḿnh và cho biết bao người có liên quan. Gần đây, khắp nơi rộ lên hiện tượng “tín dụng đen” làm điêu đứng biết bao người đă cho thấy hậu quả tai hại của sự nông nổi và hám lợi trước mắt.
Có những khi chúng ta sai một ly trong việc kết luận về tư cách một con người hay bản chất một sự việc. Những nhận định chủ quan dễ làm chúng ta sai lầm. Người Việt ḿnh hễ nghe có tin đồn là dễ tin và rất nhiệt t́nh loan truyền cho nhau, không cần cân nhắc và kiểm chứng. Điều tệ hại là những tin tiêu cực th́ loan truyền nhanh hơn những tin tích cực. Kết luận vội vàng về tư cách một cá nhân sẽ dễ dàng làm cho họ bị tổn thương. Nhiều người v́ những dư luận vô cớ mà con đường tiến tới tương lai của họ bị khép lại.
Ngày nay, có nhiều bạn trẻ rất vội vàng trong việc chọn cho ḿnh người bạn đời. Khi chọn ai làm chồng hay vợ là họ quyết định gắn bó cả đời với người ấy. V́ thế, hậu quả của những quyết định nông nổi là những gia đ́nh tan vỡ, hoặc có cố níu kéo th́ cũng căng thẳng và đau khổ như địa ngục trần gian. Cũng do quan niệm lệch lạc về hôn nhân mà có những mối t́nh chỉ tồn tại trong một thời gian rất ngắn, thậm chí chỉ vài tuần. Điều đáng nói đương sự không phải là những người ít học, mà họ là trí thức, thương nhân, những “ngôi sao” và những người nối tiếng. Một hôn nhân không đặt nền tảng trên t́nh yêu và sự tôn trọng lẫn nhau th́ đổ vỡ là điều khó tránh khỏi.
Trong xă hội ta, số những vụ tai nạn giao thông được nhắc tới thường xuyên như lời cảnh tỉnh cho những ai lưu thông trên đường. Vậy mà số tai nạn vẫn không giảm v́ vẫn có những người bất chấp mọi luật lệ, cố len cố vượt, đánh vơng trong khi đi đường. V́ muốn nhanh chóng đến đích, nhiều người đă phải gánh chịu hậu quả nặng nề cho chính bản thân, phải trả giá bằng mạng sống của ḿnh hoặc suốt đời thương tật. V́ sai một ly, họ đă phải đi không chỉ một dặm, mà suốt cả đời. Cuộc sống này cũng giống như giao thông đường bộ, nếu mỗi người biết tôn trọng “phần đường” của ḿnh trong lănh vực gia đ́nh, bè bạn và đồng nghiệp th́ sẽ hạnh phúc biết bao.
“Sai một ly, đi một dặm”, lời khuyên khôn ngoan của Tiền Nhân luôn có giá trị với mỗi chúng ta, trong đời sống đức tin cũng như trong đời sống hằng ngày.
Cả mấy chục năm nay mỗi lần được tin bạn bè năm châu gọi điện thoại đến, tôi chỉ nghe câu hỏi về sức khoẻ. Đại để, hồi này anh có mạnh khoẻ không? Gia đ́nh con cháu thế nào? Với tuổi già của anh càng nên đi bộ cho thật nhiều. Mỗi ngày phải đi bộ khoảng chừng 2,3 tiếng, càng đi bộ th́ sức khoẻ càng nhiều và dỉ nhiên là tuổi thọ càng kéo dài ra.
Trong tháng gần đây, vợ tôi cũng khuyên tôi nên đi bộ và bà lấy ví dụ cậu Lộc gia đ́nh tôi mà làm bằng. Hằng ngày cậu Lộc của chúng tôi đi bộ cả 5,6 tiếng đồng hồ. Chế độ ăn uống cậu cũng kiêng cử đúng mức. Ít ăn cơm. Ít ăn thị mỡ. Không uống côca. Không ăn đường. Không uống rượu. Cậu lại có tài biến chế nhiều loại bánh bằng bột năn và bằng sữa đậu nành rất tài t́nh. Hôm nay, thấy thân h́nh cậu rất chắc chắn. Đỏ da thắm thịt nhiều và đoán chừng cậu có đủ sức để t́m thêm bồ nhí. Tôi cũng mừng cho cậu Lộc của gia đ́nh tôi.
Tôi định nghe lời khuyên của vợ là ăn ít thịt, uống ít rượu, đi bộ nhiều v.v. Nhưng sáng nay tôi vừa mới nhận được một e-mail của bà Vivianne, giáo sư Physique ở đại học ULB chứng minh về sức khoẻ như dưới đây và ư tôi muốn gửi đến độc giả, những vị cao niên muốn kéo thêm đời sống dài ra. Biết đâu cũng là việc làm phúc để có đức dành lại cho con cháu.
Thư bà Vivianne viết như sau:
1. Nếu quả thật đi bộ và đi xe đạp tốt cho sức khoẻ th́ người đưa thơ chắc sẽ bất tử.
2. Con cá mập lội trong nước cả ngày, chỉ ăn cá mụn và uống nước mặn. Thế mà ngày càng cứ to béo thêm.
3. Con thỏ chạy và nhảy cả ngày cả đêm thế mà chỉ sống được 15 năm.
4. Con rùa nằm ́ một chổ, chẳng làm ǵ mà sống đến cả 450 năm .
Nay lại nghe bạn khuyên tôi nên luyện tập thể thao.
Thiệt chẳng biết nghe ai ???
Tôi là người tuổi già đă hưu trí. Xin để yên cho tôi. Đa tạ.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
