Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Ba đă tăng gấp đôi mức thuế dự kiến đối với tất cả các sản phẩm thép và nhôm từ Canada vào Hoa Kỳ, nâng tổng mức thuế lên 50%, nhằm đáp trả việc tỉnh Ontario áp đặt thêm mức thuế 25% đối với điện xuất khẩu vào Hoa Kỳ.
Thủ hiến Ontario, người đứng đầu tỉnh đông dân nhất Canada, đă tuyên bố rằng có hiệu lực từ thứ Hai, tỉnh sẽ tính thêm 25% tiền điện cho 1,5 triệu hộ gia đ́nh và doanh nghiệp Mỹ để ứng phó với cuộc chiến thương mại của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Ontario cung cấp điện cho Minnesota, New York và Michigan.
"Tôi sẽ không ngần ngại tăng mức phí này. Nếu Hoa Kỳ leo thang, tôi sẽ không ngần ngại cắt điện hoàn toàn", Thủ hiến Ontario Doug Ford phát biểu tại một cuộc họp báo ở Toronto.
“Hăy tin tôi khi tôi nói rằng tôi không muốn làm điều này. Tôi cảm thấy tệ cho người dân Mỹ không phải là người khởi xướng cuộc chiến thương mại này. Chỉ có một người chịu trách nhiệm, đó là Tổng thống Trump.”
Ford cho biết thuế quan của Ontario sẽ vẫn được áp dụng mặc dù có lệnh hoăn một tháng từ Trump, lưu ư rằng lệnh hoăn một tháng không có nghĩa là ǵ ngoài việc thêm bất ổn. Quebec cũng đang cân nhắc thực hiện các biện pháp tương tự đối với xuất khẩu điện sang Hoa Kỳ.
Thống đốc đảng Dân chủ Tim Walz đă chỉ trích gay gắt hành động của Trump dẫn đến thông báo hôm thứ Hai từ Ford.
“Những nạn nhân đầu tiên của cuộc chiến thương mại của Trump? Người dân Minnesota đang phải vật lộn để trả hóa đơn tiền điện tăng vọt của họ”, Walz nói trên X với liên kết đến một câu chuyện về động thái của Ontario. “Người dân Minnesota không đủ khả năng chi trả cho nền kinh tế do các tỷ phú điều hành của Trump. Chúng ta phải chấm dứt sự điên rồ này”.
Trong một cuộc họp báo ngắn vào cuối ngày thứ Hai, Walz thừa nhận rằng Minnesota không nhận được nhiều điện từ Ontario, nhưng ông lo ngại rằng Manitoba sẽ đi theo con đường đó.
“V́ vậy, hăy xem này, ngay cả khi chỉ là một megawatt, th́ điều này hoàn toàn không cần thiết. Và thực tế là, nó không ảnh hưởng chút nào đến Donald Trump. Nó ảnh hưởng đến người nộp thuế ở Minnesota. V́ điều ǵ? Họ là bạn của chúng ta”, ông nói.
Walz cho biết ông thậm chí c̣n lo lắng hơn về tác động đối với Minnesota nếu phân kali của Canada bị cuốn vào cuộc chiến thương mại. “Nếu bắt đầu từ điều này, th́ điều mà tôi thực sự lo lắng là kali. Nếu họ dừng xuất kali, th́ đó là một vấn đề lớn đối với ngành nông nghiệp”, ông nói.
Walz cho biết ông đă thảo luận về những lo ngại này vào tuần trước khi ông nói chuyện với thủ hiến Ontario và Manitoba. Ông cho biết họ nói với ông rằng tranh chấp này rộng hơn nhiều so với chỉ quan hệ thương mại của họ với Minnesota.
Michigan lo ngại về độ tin cậy của lưới điện hiện nay
Matt Helms, viên chức thông tin công cộng của Ủy ban dịch vụ công cộng Michigan, cho biết Ủy ban lo ngại hơn về độ tin cậy của lưới điện, v́ điện chạy giữa Hoa Kỳ và Canada như một phần của lưới điện kết nối. Helms cho biết "Bất kỳ hành động nào nhằm hạn chế hoặc phá vỡ các luồng điện này sẽ loại bỏ một lớp bảo vệ và khiến tất cả chúng ta - cả người Canada và người Mỹ - dễ bị tổn thương hơn trước t́nh trạng mất điện trên quy mô lưới điện".
Tại New York, Thống đốc Kathy Hochul cho biết bà đă ra lệnh cho các viên chức năng lượng của tiểu bang tiến hành đánh giá mức thuế quan có thể đẩy giá điện và các chi phí năng lượng khác trong tiểu bang lên cao như thế nào. Hochul, một đảng viên Dân chủ, cho biết "Những mức thuế quan liên bang này đă tạo ra sự bất ổn trong các gia đ́nh và doanh nghiệp ở New York".
Chiến tranh thương mại leo thang
Phụ phí mới này là khoản bổ sung vào khoản thuế trả đũa ban đầu trị giá 30 tỷ đô la Canada (21 tỷ đô la) của chính phủ liên bang áp dụng cho các mặt hàng như nước cam Mỹ, bơ đậu phộng, cà phê, đồ gia dụng, giày dép, mỹ phẩm, xe máy và một số sản phẩm giấy và bột giấy.
Trump đă phát động một cuộc chiến thương mại mới vào tuần trước bằng cách áp thuế đối với ba đối tác thương mại lớn nhất của Washington, khiến Mexico, Canada và Trung Quốc ngay lập tức trả đũa và khiến thị trường tài chính lao đao.
“Nó cần phải chấm dứt. Cho đến khi những mức thuế này không c̣n nữa, cho đến khi mối đe dọa về thuế quan biến mất hoàn toàn, Ontario sẽ không nhượng bộ”, Ford cho biết.