Triết lư cuộc đời từ Lưu Dung - Vị quan 'lưng gù nhưng tấm ḷng ngay thẳng'. Triết lư uộc đời của ông đến nay vẫn c̣n được nhiều người ghi nhớ.
Ở Lưu Dung, chúng ta học được những điều tưởng chừng đơn giản mà thanh cao, ta biết được sự thật về cái tưởng dị dạng mà là trí tuệ phẩm đức cao vời; Cái tưởng khom lưng luồn cúi là cái thẳng ngay cao khiết; cái tưởng thấp lại hoá cao.
Lưu Dung - Vị quan thanh liêm của muôn dân
Lưu Dung tên chữ là Sùng Như, hiệu là Thạch Am, người ở Chư Thành, Sơn Đông, ông sinh năm thứ 58 Khang Hy, tức năm 1719 công nguyên, mất vào năm thứ 9 Gia Khánh, tức năm 1805 công nguyên, hưởng thọ 86 tuổi.
Tranh vẽ Lưu Dung. Ảnh Wikipedia.
Lưu Dung quê ở thôn Bàng Qua Trang, trấn Chú Câu (nay là thị xă Cao Mật), Như Thành, Sơn Đông, Trung Quốc. Ông là con trai của Lưu Thống Huân.
Năm Càn Long thứ 16 (1751), ông đỗ tiến sĩ. Ông làm đến chức Nội các đại học sĩ và nổi tiếng về tài thư pháp. Tương truyền, ông có một cái bướu ở lưng. V́ thế, dân gian gọi ông Lưu La Oa.
Lưu Dung không những là Nhà chính trị nổi tiếng, mà c̣n là Nhà thư pháp và nhà thơ, thư pháp của ông đường nét rắn khỏe, nét bút có hồn đẹp mắt và độc đáo, trở thành phong cách rất riêng của ḿnh và nổi tiếng thiên hạ; Giống như trong phim Lưu Dung là một học giả lớn, học rộng, uyên thâm. Ông sống qua 4 đời vua Khang Hy, Ung Chính, Càn Long, và Gia Khánh.
Suốt đời Lưu Dung sống giản dị, luôn lo nghĩ cho lợi ích của dân, cho nên được nhân dân kính mến, ông không tham ô một xu một đồng hay bất cứ một vật ǵ. Khi chỉ dẫn dân đắp đê xây cầu, bao giờ ông cũng ở vị trí đứng mũi chịu sào. Ông ăn mặc đơn sơ giản dị, ăn ngô khoai sắn với dân.
Lưu Dung - Biểu tượng của trí tuệ văn hoá Nho giáo
Con người Lưu toàn vẹn tài đức theo công thức của Nho giáo. Khuyết điểm duy nhất của Lưu Dung về h́nh thức là cái lưng bị gù. Tuy nhiên, khi lên phim ảnh, h́nh ảnh cái lưng gù dường như là một ẩn dụ.
Tể tướng Lưu gù Lưu Dung do nam diễn viên gạo cội Lư Bảo Điền thủ vai.
Bởi lâu nay, khuôn mẫu miêu tả những bậc quân tử theo phong cách ước lệ trung đại thường ḿnh cao bảy tám thước, mặt đẹp như ngọc, tiếng nói như chuông ngân...
Thế nhưng, lưng gù là cái vỏ bên ngoài, cái mà người ta dễ nhầm tưởng dễ bị đánh giá sai lệch. Sự thật là cái tưởng dị dạng mà là trí tuệ phẩm đức cao vời; Cái tưởng khom lưng luồn cúi là cái thẳng ngay cao khiết; cái tưởng thấp lại hoá cao; cái tưởng dễ bị đè bẹp là cái nhấn ch́m kẻ định đè bẹp...
Trương Quốc Lập - Lư Bảo Điền - Vương Cương (Phim Tể tướng Lưu gù).
Lưu Dung không sợ uy quyền dám giành người đẹp với chính nhà vua trong từng nước cờ. Điều này quả có một không hai trong lịch sử. Chính mănh lực bất khuất đó đă chinh phục được trái tim của cô tiểu thư khuê các con của một vị Vương hầu và gắn kết chung thân với nàng suốt đời như một đôi bạn t́nh tri kỷ. Điều này cũng không dễ mấy ai làm được trong cuộc đời.
Ông dám rút dày ném trước mặt Quân Vương để khước từ lộc vua không hề sợ hăi. Lưu Dung là nhà thông thái. Khi bị đày ông t́m cách nâng được bức tượng Quan Âm khổng lồ lên trên cao. Là người cứu nguy cả Triều đ́nh trước sứ giả nước ngoài và c̣n t́m ra cách học Tiếng Anh kiểu Trung Quốc...
Nhưng Lưu Dung trên hết cả là người ưu dân ái quốc. Ngay từ lúc là học tṛ, ông đă dám dùng mưu vạch trần kiểu thi cử dối trá khiến triều đ́nh phải điều chỉnh lại. Ông dám lừa Vua ăn củ nâu để cứu dân Lại Phố không phaỉ khổ cực tiến cống món khoái khẩu này cho vị con giời. Là người t́m ra nguyên nhân của nạn lụt lội và trị thuỷ thành công.
Dai dẳng và căng thẳng là cuộc đối đầu giữa Ông và Hoà Thân với mục tiêu ác thắng thiện và cái chân lư v́ một vua sáng v́ xă tắc hưng thịnh trong sạch v́ cuộc sống thanh b́nh cho dân được đặt lên hàng đầu. Cũng v́ nó ông chấp nhận những đắng cay thăng giáng, nhiều lúc số mệnh như ngàn cân treo sợi tóc.
Ở đời, luôn có những người liêm khiết, ngay thẳng mặc cho h́nh dáng bên ngoài họ có xấu xí thế nào.
Câu chuyện về vị quan lưng gù Lưu Dung cho ta những bài học quư về cách đối nhân xử thế, về cách trí tuệ luôn thắp sáng con người dù ở đâu và dưới h́nh dáng nào đi nữa.
VietBF@ sưu tầm.