California từ lâu đă trở thành mảnh đất định cư của hàng triệu người Việt xa xứ, và cũng là nơi yên nghỉ của nhiều nghệ sĩ hải ngoại lừng danh. Đằng sau mỗi ngôi mộ, mỗi lọ tro cốt là cả một cuộc đời cống hiến, nỗi đau, và những kư ức khó phai.
Ngọc Lan – Nữ hoàng giấu kín bi kịch đời ḿnh
Tên thật Lê Thanh Lan, Ngọc Lan sang Mỹ vào thập niên 1980, khởi nghiệp ca hát dưới sự động viên của ca sĩ Duy Quang. Với giọng hát nhẹ nhàng, trong trẻo, cô nhanh chóng chinh phục khán giả pḥng trà.
Cuộc sống kín đáo khiến sự vắng bóng của cô vào đầu thập niên 1990 trở nên bí ẩn. Đến khi tái xuất năm 1994, ít ai biết cô đang chống chọi căn bệnh đa xơ cứng. Năm 1998, cô xuất hiện lần cuối trong video Khóc Một Ḍng Sông. Ngày 6/3/2001, ở tuổi 45, Ngọc Lan trút hơi thở cuối tại California. Đám tang của cô quy tụ hàng ngàn người, để lại một khoảng trống khó bù đắp.
Trung Chỉnh – Vị bác sĩ, người lính, và giấc mơ nghĩa trang Biên Ḥa hải ngoại
Tên thật Huỳnh Văn Chỉnh, tốt nghiệp Y khoa năm 1971, phục vụ trong Quân y Thủy Quân Lục Chiến VNCH. Sau 1975, ông vượt biển sang Mỹ, vừa hành nghề y, vừa ca hát, đặc biệt ăn ư trong các bản song ca cùng Hoàng Oanh.
Ông là người khởi xướng dự án Nghĩa trang Biên Ḥa Hải ngoại tại California cho cựu chiến binh VNCH. Trung Chỉnh qua đời năm 2025 ở tuổi 81, khép lại một đời cống hiến song hành giữa âm nhạc và lư tưởng.
Chí Tài – Danh hài được đưa về trong cô quạnh
Nghĩa trang Holy Sepulcher (Quận Cam, California) là nơi an nghỉ của danh hài Nguyễn Chí Tài. Ông qua đời đột ngột tại Việt Nam vào tháng 12/2020.
Thi hài được đưa về Mỹ theo nguyện vọng gia đ́nh, nhưng do dịch bệnh, sân bay Los Angeles hôm đó chỉ có một nhóm nhỏ đón tiễn. Vợ ông, ca sĩ Phương Loan, ôm tro cốt chồng về nơi yên nghỉ, khép lại chặng đường nghệ thuật của một nghệ sĩ lớn giữa không gian tĩnh lặng.
Duy Quang – Tiếng hát lừng danh khép lại tại xứ người
Con trai trưởng của nhạc sĩ Phạm Duy và ca sĩ Thái Hằng, Duy Quang là giọng ca chính của ban nhạc The Dreamers trước 1975. Sau định cư ở Mỹ, ông về Việt Nam biểu diễn từ năm 2004.
Phát hiện mắc ung thư gan ở tuổi 62, ông sang Mỹ điều trị nhưng không qua khỏi. Trưa 19/12, tại bệnh viện Orange Coast (California), Duy Quang ra đi trong ṿng tay người thân.
Anh Tú – Giọng hát trữ t́nh và sự nghiệp bền bỉ
Tên thật Lữ Anh Tú, em trai của Tuấn Ngọc và Khánh Hà, khởi nghiệp từ năm 1969 và gây dấu ấn cùng ban nhạc The Uptight. Sau 1975, ông sang Mỹ tiếp tục ca hát với phong cách nhẹ nhàng, sâu lắng.
Ngày 3/12/2003, Anh Tú qua đời tại bệnh viện UCI sau cơn đột quỵ, để lại nhiều tiếc thương trong ḷng khán giả yêu nhạc trữ t́nh.
Kiều Nga – Nữ hoàng New Wave và lời hứa dang dở
Em gái danh ca Elvis Phương, Kiều Nga cùng Ngọc Lan tạo thành cặp song ca nữ hoàng ḍng nhạc new wave trong thập niên 1980–1990.
Một lần sau buổi diễn, cô bị vỡ mạch máu năo, hôn mê sâu và qua đời ở tuổi 65. Trizzie Phương Trinh, Ngọc Anh và nhiều bạn bè đă hát cho cô nghe những ngày cuối đời. Kiều Nga yên nghỉ tại California, nhưng âm nhạc của cô vẫn c̣n măi.
Phi Nhung – Tro cốt nơi xứ người
Sang Mỹ năm 1989, Phi Nhung nhanh chóng trở thành giọng ca ăn khách, đồng thời nổi tiếng với tấm ḷng thiện nguyện.
Qua đời v́ COVID-19 tại Việt Nam, cô không thể được đưa nguyên thi hài về Mỹ mà phải hỏa táng. Tro cốt được con gái Wendy Phạm mang về California, tổ chức lễ cầu siêu tại chùa Huệ Quang (Santa Ana). Mạnh Quỳnh và Trizzie Phương Trinh đă chia sẻ nhiều kư ức và những lời hứa chưa trọn.
Nơi đất khách, những nghệ sĩ này đă khép lại hành tŕnh đời ḿnh, nhưng tiếng hát và h́nh ảnh của họ vẫn sống măi trong kư ức người hâm mộ. California, với những nghĩa trang và chùa chiền trầm mặc, đă trở thành chứng nhân cho một phần lịch sử văn hóa Việt Nam ở hải ngoại.