Sau hơn 3 năm thực hiện chính sách xoay trục sang Trung Quốc, Manila mới chỉ nhận được hơn 900 triệu USD hỗ trợ kinh tế, bằng khoảng 10% so với lời hứa từ năm 2016 của Bắc Kinh.
Trung Quốc và Philippines đă kư thỏa thuận kinh tế thứ 6 trong ngày 24/10, qua đó tăng tổng vốn đầu tư mà Bắc Kinh giải ngân cho quốc gia Đông Nam Á này lên 924 triệu USD.
Sau 3 năm cầm quyền của Tổng thống Duterte, những ǵ Manila nhận được từ Bắc Kinh mới chỉ bằng 10% so với lời hứa đầu tư trị giá 9 tỷ USD Trung Quốc đưa ra năm 2016.
South China Morning Post nhận định sự chênh lệch quá lớn đă làm dấy lên những sự chỉ trích cho rằng Tổng thống Duterte thất bại khi thi hành chính sách xoay trục sang Trung Quốc nhằm đổi lấy lợi ích về thương mại và du lịch.
10% của lời hứa 9 tỷ USD
Những hợp đồng mới đây nhất kư giữa Philippines và Trung Quốc tập trung vào nghiên cứu tính khả thi của 2 dự án xây dựng gắn liền với chương tŕnh tham vọng của Tổng thống Duterte, được mô tả là sáng kiến cơ sở hạ tầng có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Hai dự án gồm cầu nối đảo Panay và Guimaras ở miền Trung Philippines trị giá 530 triệu USD, cùng đường cao tốc tại thành phố Danao, quê nhà của ông Duterte, trị giá 400 triệu USD đang trong giai đoạn quy hoạch, Bộ trưởng Công tŕnh công cộng Mark Villar tuyên bố. Đây là các dự án được thực hiện bởi CCCC Highway Consultants, một tập đoàn thuộc sở hữu của chính phủ Trung Quốc.

Phó thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa và Tổng thống Philippines Duterte. Ảnh: AFP.
Phó thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa, người chứng kiến lễ kư các thỏa thuận với Manila hôm 24/10, sau đó đă có cuộc gặp với Tổng thống Duterte. Ông Hồ nhấn mạnh Bắc Kinh có lợi ích lớn khi kết nối sáng kiến Vành Đai, Con đường với hệ thống cơ sở hạ tầng của Philippines.
"Chúng ta nên đẩy nhanh hợp tác về các dự án trọng yếu, và bằng cách đó, chúng ta có thể thu được nhiều hơn những lợi ích thực chất từ hoạt động hợp tác", ông Hồ nói.
Thế nhưng, nhiều ư kiến tại Philippines đă đặt ra câu hỏi v́ sau, sau hơn nửa nhiệm kỳ tổng thống của ông Duterte, những khoản cho vay và viện trợ từ Trung Quốc c̣n rất xa mới đạt tới con số 9 tỷ USD mà Bắc Kinh từng đưa ra.
Khi Tổng thống Duterte, người vừa chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử ở Philippines, có cuộc gặp đầu tiên với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh vào tháng 10/2016, hai bên kư với nhau 27 thỏa thuận. Sự kiện đánh dấu khởi đầu của chính sách xoay trục về phía Bắc Kinh của chính quyền Manila.
Từ lập trường đi đầu phản đối Trung Quốc do vấn đề tranh chấp trên Biển Đông dưới thời cựu tổng thống Benigno Aquino, Philippines của ông Rodrigo Duterte sẵn sàng gạt sang một bên phán quyết của Ṭa Trọng tài Quốc tế về Biển Đông, tham gia vào các hợp đồng thăm ḍ dầu và khí đốt chung với Trung Quốc tại những vùng biển được coi là đối tượng tranh chấp giữa hai nước.
Phán quyết năm 2016 của Ṭa Trọng tài thành lập theo Phụ lục VII Công ước Liên Hợp Quốc về luật biển đă bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông. Thế nhưng, Tổng thống Duterte trong những tháng đầu cầm quyền tuyên bố sẽ bỏ qua phán quyết, để tiến hành các dự án kinh tế chung, dù sau này có đính chính một số quan điểm trước sự phản ứng của công luận.
Dù Tổng thống Duterte khẳng định chính sách thân Trung Quốc sẽ mang lại chiến thắng cho nền kinh tế, các số liệu thương mại cho thấy Philippines đang là bên mất nhiều hơn được.
Nhập khẩu từ Trung Quốc trong năm 2018 đă tăng lên 22 tỷ USD, trong khi giá trị xuất khẩu của Philippines sang nước này chỉ đạt 8,8 tỷ USD. Điều này có nghĩa Manila đang chịu thâm hụt hơn 13 tỷ USD mỗi năm trong quan hệ thương mại với Bắc Kinh.
VietBF © sưu tầm