R9 Tuyệt Đỉnh Tôn Sư
Join Date: Jan 2005
Posts: 35,360
Thanks: 30,117
Thanked 20,691 Times in 9,445 Posts
Mentioned: 164 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 817 Post(s)
Rep Power: 85
|
GS Timothy Garton Ash: Các bạn đang ở trong chiến tranh và các bạn không muốn thừa nhận điều đó
Trần Huê chuyển ngữ
Người dân Đức, cũng như nhiều người Âu châu vẫn chưa thật sự hiểu những ǵ đang xảy ra trong hai năm qua. Phải chi các nhà lănh đạo giải thích với họ rơ ràng hơn.
Vào lúc cuộc xâm lược của Nga vừa tṛn hai năm, bạn thử đặt một câu hỏi đơn giản: Có phải Âu châu đang ở trong chiến tranh hay không? Hôm thứ bảy, khi tôi đặt câu hỏi này trước pḥng họp có đông đảo mọi người tham dự tại Hội nghị An Ninh ở Munich. Đa số đều tán đồng. Thật vây, Âu châu đang ở trong chiến tranh. Tuy nhiên, khi tôi hỏi tiếp theo: Quư vị có tin rằng, số đông đồng bào của quư vị đă ư thức điều này chưa. Khi đó chỉ một số ít giơ tay lên.
Lần này Munich có đầy những sự trái ngược đầy tê tái. Một mặt, thương binh Ukraine bị thương nặng tường tŕnh về trận địa đầy kinh hoàng đang tiếp diễn ở tiền tuyến. Cô Yulia Pajewska, một nữ trợ tá chiến trường kể lại, cô đă thấy “máu tuôn chảy thành ḍng, những con sông của khổ ải”, cũng như “trẻ thơ đă chết trong ṿng tay” của cô.
Cố ấy nói: “Chúng tôi là những kẻ khốn cùng của chiến tranh”. Cô thuật lại, chính cô đă bị bắt ở Mariupol, bị cầm tù 3 tháng và bị người Nga tra tấn. Lời kêu gọi cuối của cô: “Quư vị hăy đưa chúng tôi vũ khí để chúng tôi giết cuộc chiến tranh này”.
Ở nơi đây c̣n có sự can đảm của bà Yulia, người Nga. Yulia Navalnaya bước lên diễn đàn vào thời điểm mà tin chồng bà, ông Alexej Navalny chết trong tù, chưa được xác nhận. Bà Navalnaya kêu gọi: “Hăy đem Vladimir Putin ra trước công lư”, và nhắc nhở chúng ta rằng, “vẫn c̣n một nước Nga khác”. Sau đó bà phổ biến cho mọi người xem một phim video trên YouTube thật vô cùng cảm động. Đó là một mặt của Munich.
Ảnh: "Nỗi đau cấp bách ở Ukraine". Nguồn: Peter Kneffel/ DPA
Mặt khác của Munich mà mọi người đều có thể thấy khi rời pḥng họp tại khách sạn Bayerischer Hof trong chốc lát. Khi đó, người ta sẽ thấy cảnh sinh hoạt náo nhiệt của ngày cuối tuần; đây đó có người ngồi đầy trong các quán cà phê đẹp, ở các quán nước, hưởng ánh nắng ấm hiếm có vào thời điểm này trong năm; nhiều người mua sắm trong các cửa hàng đắt tiền hoặc có kỳ nghỉ cuối tuần. Một cảnh sống sung túc, có vẻ êm ả nữa, trong thanh b́nh. Âu châu đang ở trong chiến tranh ư? Ông kể chuyện tếu lâm chăng?
Họp mặt lần này, các lănh tụ chính phủ tham dự Hội nghị nhận thức rằng, cuộc chiến sẽ kéo dài rơ ràng hơn một năm trước đây. Tuy vậy, phần lớn chính phủ các nước vẫn chưa báo động cho dân của ḿnh cảm nhận được mối đe dọa sống c̣n đang ập lên họ. Chưa nói đến việc họ cần làm gấp những điều thiết yếu giúp Ukraine, để nước này không phải tiếp tục bị thua trên chiến trường, như vừa phải rút lui khỏi Avdiivka.
Một trong nhiều ngoại lệ đáng kể là Thủ tướng Kaja Kallas của Estonia; hay Thủ tướng Mette Frederiksen của Đan Mạch; hay ông Petr Pavel, cựu Tổng thư kư NATO, nay là Tổng thống Cộng ḥa Séc, cùng tường tŕnh với nhiều nước khác, rằng Séc t́m được trên thị trường thế giới để mua 500.000 viên đạn cỡ 155 mm và có thêm 300.000 viên cỡ 122 mm. Số đạn dược này có thể mua ngay và chuyển giao cho quân đội Ukraine. Biện pháp này sẽ giúp Ukraine giữ vững pḥng tuyến đến cuối năm, khi đó các nhà máy ở Tây phương có thể cung cấp một khối lượng vũ khí lớn hơn. Việc này cũng giúp lấp lỗ trống viện trợ hiện đang bị các dân biểu Cộng Ḥa theo Trump ngăn chặn một cách đáng xấu hổ; cho phép Hạ viện Hoa Kỳ đủ thời gian để có quyết định tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine, cũng như chờ đợi các khoản viện trợ quân sự mới được chấp thuận.
Tuy nhiên, các nước lớn của Âu châu như Đức, Pháp phải nhảy vào lấp chỗ trống do việc Hoa Kỳ chần chờ phê chuẩn viện trợ quân sự cho Ukraine. Các nước này nên mua số đạn dược mà Séc kiếm được. Một cách tổng quát, nên hành động nhanh hơn, bớt hành chánh hơn và cương quyết hơn. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đă không đến tham dự ở Munich. Những lời kêu gọi của ông, nào là “Tái lập chủ quyền cho Âu châu” và “nền kinh tế chiến tranh”, trên thực tế c̣n to lớn hơn số lượng và nhịp độ mà Pháp đă giúp cho Ukraine.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz lại là một câu chuyện đặc biệt khác. Cách đây một năm, tôi c̣n phê b́nh mạnh mẽ lư luận của ông Scholz về việc trang bị vũ trang cho quân đội Ukraine. Tôi phải nh́n nhận, có một sự thay đổi đáng kể ỏ ông Scholz trong thời gian qua. Nay Đức nghiễm nhiên trở thành nước giúp Ukraine nhiều đứng hàng thứ hai, sau Hoa Kỳ – một bước ngoặc lớn trong “sự đổi đời”.
Tôi không thể nào quên những câu chuyện mà bạn bè tôi kể lại trong mùa hè năm trước ở Kyiv, những tiếng súng pḥng không trầm “boom boom”, phát đi từ thiết giáp loại Gepard của Đức, đă làm yên ḷng mọi người như thế nào. Pháo đạn của Đức cứu người.
Bây giờ, chúng ta cần có một bước ngoặc lớn thứ hai nữa trong giai đoạn đổi đời. Chính phủ ông Scholz phải nhận thấy rằng: Muốn yểm trợ một bên trong trận chiến, chống lại một nhà độc tài giết người, người đó phải muốn phe được ḿnh giúp thắng – và không chỉ “đừng thua”; công thức mà Macon và Scholz hay rút về thủ thế. Đó không phải là ngôn ngữ của kẻ mạnh – ngôn ngữ duy nhất mà Putin hiểu. Zelensky, người phát biểu sau Scholz ở Munich, đă lưu ư: “Ở đây không chỉ là vấn đề vũ khí. Câu hỏi là: Các bạn đă sẵn sàng tâm lư chưa?” Những cân nhắc, tính toán về ḥa b́nh, thương lượng, thỏa hiệp và win-win – tất cả đều không dùng được ở đây.
Trước câu hỏi, tại sao ông không chịu đưa hỏa tiễn t́m địch Taurus (tên lửa hành tŕnh - Marschflugkörper) cho Ukraine, ông Scholz cũng né tránh. Liên quan đến vấn đề này, nhiều nhà quân sự chuyên nghiệp hàng đầu đều nhất trí rằng, chỉ có vũ khí như Taurus – cũng như các vũ khí cùng loại của Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Ukraine mới có thể xoay chuyển áp lực chống trả lại Nga: Bằng cách đe doạ các đường tiếp vận của Nga.
Lănh đạo hàng đầu của các nước lớn hơn ở Âu châu nên học các vị lănh đạo của các nước nhỏ. Họ nên can đảm hơn, nhanh tay hơn và cương quyết hơn. Và họ phải cùng nhau có một cách phát ngôn chung, trực tiếp, hăng say và hứng khởi - một ngôn ngữ mà ông Scholz hằng kính phục – ông cựu Thủ tướng Willy Brandt – chắc chắn dùng tới. Những xă hội đang yên ấm trong thanh b́nh, nơi nhiều người vẫn c̣n tin vào một cách giải quyết bằng thỏa hiệp ḥa b́nh, phải được đánh thức dậy. Như Tổng thống Séc, ông Pavel nói: “Một sự hy sinh mà mỗi chúng ta đều có thể làm được là giảm bớt tiện nghi của riêng ḿnh”. Không chỉ tiện nghi vật chất, mà c̣n là tiện nghi tâm lư nữa.
Âu châu đang ở trong chiến tranh. Khác với 80 năm trước, hầu hết các nước Âu châu đều trực tiếp tham chiến, nhưng nay Âu châu chắc chắn không được sống thanh b́nh như 20 năm trước - trước khi Putin theo đuổi chính sách đối đầu với Tây phương.
Nếu chúng ta không ư thức được sự khẩn cấp trong việc giúp đỡ Ukraine giành chiến thắng trong cuộc chiến mà Ukraine đang đánh thay cho tất cả chúng ta, th́ chỉ vài năm nữa thôi, chúng ta sẽ phải đương đầu trực diện với một cuộc xâm lăng khác của Nga, được khích lệ và hăm hở trả thù. Vậy, chúng ta hăy lắng nghe lời nhắn nhủ của hai Yulia, Yulia của Ukraine và Yulia của Nga. Putin phải bị đánh bại! Đó là cách duy nhất “để giết cuộc chiến tranh này”.
______
Tác giả: GS Timothy Garton Ash là giáo sư nghiên cứu về lịch sử hiện đại tại Đại học Oxford và Stanford. Quyển sách mới nhất của ông được xuất bản có tựa đề “Homelands: A Personal History of Europe”.
__________________
|