Nhiều học giả cho biết vụ trục xuất hàng loạt mà Tổng Thống Đắc Cử Donald Trump hứa hẹn thực hiện có thể gây ra tác động kinh tế khủng khiếp ở California – có khả năng gây thiệt hại trực tiếp hàng trăm tỷ đô la cho nhiều ngành công nghiệp, bao gồm doanh nghiệp nhỏ, nông nghiệp, xây dựng, và chăm sóc trẻ em.
California phụ thuộc rất nhiều vào sức lao động của người nhập cư, cho dù họ là công dân Hoa Kỳ nhập tịch, có thị thực tạm thời, hoặc không có giấy tờ.
Theo dữ liệu Điều Tra Dân Số Hoa Kỳ mới nhất, hơn 10 triệu, hay 27% dân số California là người nhập cư. Khoảng 1/5 trong số đó được cho là không có giấy tờ, tính đến năm 2022, ước tính dao động từ 1.8 triệu người, theo Trung Tâm Nghiên Cứu Pew, đến 2.4 triệu, theo Viện Chính Sách Kinh Tế và Thuế Vụ Cánh Tả.
“Nếu những người nhập cư không có giấy tờ ‘biến mất,’ chúng ta sẽ mất 10% sản lượng của California,” ông Giovanni Peri, giáo sư kinh tế quốc tế tại đại học UC Davis, ước tính. “Chúng ta nói về hàng trăm tỷ đô la.”
Việc mất đi công nhân chỉ nói lên một phần tác động tài chính của việc trục xuất. Những người nhập cư không có giấy tờ cũng tạo sức mạnh cho nền kinh tế California trong vai tṛ là người tiêu dùng và người nộp thuế.
Đó là chưa nói đến tác động gián tiếp của việc trục xuất. Theo ông Manuel Pastor, giáo sư xă hội học, nghiên cứu về Hoa Kỳ và sắc tộc tại đại học USC, việc mất đi công nhân trong ngành xây dựng, nông nghiệp (gồm cả ngành công nghiệp rượu vang nổi tiếng thế giới của California), ngành khách sạn và ngành chăm sóc sức khỏe sẽ có tác động lan tỏa đến phần c̣n lại của tiểu bang.
Ông Pastor cho biết: “Đằng sau mỗi kỹ sư phần mềm là một đội quân bảo mẫu, nhân viên phục vụ thực phẩm và người làm vườn.”
Suốt thời gian tranh cử, ông Trump nói những người nhập cư “lấy mất” việc làm của người Mỹ da đen và gốc Hispanic. Không đúng. Dữ liệu liên bang cho thấy ngược lại, những người lao động da đen và gốc Hispanic nhập cư chủ yếu làm các loại công việc khác với những người sinh ra tại Mỹ.
Việc thay thế những người bị trục xuất có thể tốn kém. Ví dụ, trong ngành xây dựng, thu nhập trung b́nh hàng tuần của những người sinh ra ở Hoa Kỳ làm toàn thời gian, tính đến năm 2020 là $1,031 so với $786 cho những người nhập cư, theo phân tích của Cục Thống Kê Lao Động.
Ở California, mức lương trung vị mỗi giờ tính đến năm 2021 là $30/giờ cho người lao động gốc Mỹ so với $24/giờ cho người nhập cư hợp lệ và $16/giờ cho người nhập cư không giấy tờ, theo Cổng Dữ Liệu Người Nhập Cư California, một dự án của Equity Research tại đại học USC, do ông Paster quản trị.
Ngay cả khi ông Trump không thực hiện đầy đủ kế hoạch th́ chỉ mối đe dọa trục xuất vẫn sẽ có tác động kinh tế, bà Maria Lemus, giám đốc điều hành Vision y Compromiso, một tổ chức cộng đồng quốc gia, cho biết.
“Sẽ có rất nhiều người không đi làm v́ sợ bị bắt,” bà Lemus nói. “Người sử dụng lao động cũng sẽ phải gánh chịu hậu quả.”
Nếu một bộ phận dân cư phải lẩn trốn, họ sẽ kiếm ít tiền hơn và ít chi tiêu hơn, theo bà Lemus, con cái họ – có thể là công dân Hoa Kỳ – cũng không được đến trường.
Và những người nhập cư không giấy tờ không chỉ đóng góp sức lao động mà c̣n đóng góp đáng kể vào kho bạc của chính phủ. Theo một nghiên cứu quốc gia của Viện Chính Sách Kinh Tế và Thuế, năm 2022, họ đă nộp $8.5 tỷ tiền thuế địa phương và tiểu bang ở California. Việc trục xuất hàng loạt sẽ dẫn đến mất doanh thu, thuế tài sản, và thuế thu nhập do những người nhập cư đó đóng – bao gồm cả các chương tŕnh mà họ chưa bao giờ rút ra được v́ họ không thể tham gia, như trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp hoặc cho đến gần đây là Medi-Cal.
Chính quyền Trump cũng có thể nhắm mục tiêu các loại thị thực khác nhau, cho phép những người sinh ra ở nơi khác đến California để làm việc trên cánh đồng (visa H-2A) hoặc trong ngành công nghệ (visa H-1B).
Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump đă nới lỏng các quy định cấp visa cho những người lao động tạm thời, như những người làm việc cho các doanh nghiệp do chính ông sở hữu, nhưng lại thắt chặt các quy định về cấp visa H-1B.